Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

İlginç Bir Örnek Üzerinden Sahtebilimin Saçmalıkları...

3 dakika
8,996
İlginç Bir Örnek Üzerinden Sahtebilimin Saçmalıkları...
Evrim Ağacı Akademi: Sahtebilim Yazı Dizisi

Bu yazı, Sahtebilim yazı dizisinin 6 . yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan " Bilimin Anlamını Gölgeleyen Tehlike: Sahtebilim!" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
Tüm Reklamları Kapat

Sizce bu nedir? Yepyeni bir hayvan türü mü? Garip bir köpek çeşidi mi? Dört ayak üzerinde yürüyen hastalıklı bir insan mı? Yoksa insanların inançlarıyla alay ettiği için "çarpılmış", "fareye/domuza/maymuna dönüştürülmüş" bir insan mı? Ya da bambaşka bir varlık formu mu? Belki de bir bilim-kurgu filmi için tasarlanmış bir karakterdir?

İnsanın hayal gücü ve cehaleti, alışkın olmadığı figürlerle ilgili fikirler uydurmakta çok başarılıdır. Beyin buna programlanmıştır, kendini tatmin etmek ister. Meraklıdır; ancak merakını en kısa sürede gidermek de ister. İnsanı hayata bağlayan, hayatta kalma şansını ve kaynaklarını arttıran bu merak ile tatmin arasındaki çatışmadır.

Beynin bu saplantılı çalışma biçimi, belki de bin yıllardır doğayı olduğundan farklı şekilde yorumlamamıza sebep olmuştur. Gök olaylarını bilmediğimiz için UFOlarla yatıp kalkmışızdır, tarih biliminden anlamadığımız ve yöntemlerini bilmediğimiz için komplo teorileri ile uyutulmuşuzdur, koyunlarımız, keçilerimiz, domuzlarımız fotoğraftakine benzer esrarengiz hayvanlarca parçalandığı için "garip yaratıklara" inanmışızdır, insan psikolojisini açıklayamadığımız için "ruh"lar yaratmışızdır, kolay açıklanamayan ancak gayet bilimsel açıklamaları olan olaylar için "cinler", "periler", "öcüler" var etmişizdir. Piramitleri açıklayamadığımız için UFOlara sarılmışızdır, var oluşu ve yok oluşu açıklayamadığımız için gaibe inanmışızdır, ormandaki net olarak göremediğimiz canlılara uzaylı, Kocaayak veya gizemli bir canavar olduğuna inanmışızdır, gökteki bir meteoroloji balonunu veya insansız aracı görüp uzaylı istilasının başladığına inanmışızdır, hatta yan komşumuzun esrarengiz davranışlarına anlam veremeyerek devletin gizli bir ajanı olduğuna veya derin devletin üzerinde deney yaptığına inanmışızdır. Bunları yapmaya, bu içi boş sözde-açıklamalara inanmaya devam da edeceğiz.

Tüm Reklamları Kapat

Hepsinin kökeni aynı. Yukarıdaki hayvanı bir ormanda yürürken görseniz, karanlıkta gölgesini ya da silüetini görseniz, beyniniz hem merak edecek, hem de bir cevap arayacaktır. Eğer cevap bulamazsa, gerek sosyal yapı içerisinde, gerek popüler kültür içerisinde üretilen zırvalıklara bir yenisini ekleyecek şekilde, uydurma bir cevap yaratacaktır: "Bilmiyorum demeyeyim de, ne dersem diyeyim." Örneğin fotoğraftaki canlıya "cehennemden gelen şeytan" diyecektir. Hakkında masallar yazacak, destanlar dürecek, gizem katacak, abartacak, böylece hem sosyal yapı içerisinde daha "popüler" olarak egosunu tatmin edecek, hem de beyninin aradığı cevapları asılsız ve saçma iddialarla da olsa tatmin edecektir.

Peki aslında nedir yukarıdaki canlı? Bir ayı. Ursidae ailesinden bir hayvan. Bildiğimiz ayı aslında. Leipzig'deki hayvanat bahçesindeki bir ayı. Neden bu kadar farklı? Çünkü kıllanmasına sebep olan genlerde meydana gelen bir genetik mutasyon veya beslenmelerinden kaynaklı bir sorun, hayvanat bahçesindeki ayıların kıllarının tamamen yok olmasına neden olmuş. Aynı genetik kökene sahip başka ayılarda da, aynı hayvanat bahçesi içerisinde bu hastalık görülüyor. Doğada da bunun gibi hayvanlar ve daha milyonlarcası olması muhtemel.

Bu fotoğraf üzerinden ne haberler yapıldı... Tarlaları talan eden canavarlar yakalandı haberleri mi istersiniz, Dünya'ya ait olmayan yeni tür bulundu haberleri mi... Ne ararsanız vardı bir ara, şimdi tek tek kaldırıldılar. Gerçek, ortaya çıkarılmıştı çünkü...

Hayal kırıklığına mı uğradınız? "Cehennemden gelen şeytan" daha çekiciydi veya "çılgın bir deneyin ürünü olan yepyeni bir yaratık" olması daha ilginçti, evet, kabul ediyoruz. Ancak ufak bir sorun var: Gerçek değildi. Hayalinizden fırlayan bir yalandı. Ve siz, yalan olduğunu bildiğiniz halde, kendiniz uydurduğunuzun farkında olmanıza rağmen, o iddiaya bile bile, kendi ellerinizle kandınız. Kendinize hakaret ettiniz ve zekanızı aşağıladınız.

Gerçekler acı olabilir. Ancak canımı acıtacak olsalar bile, gerçekleri öğrenmek isterim.
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
Evrim Ağacı Akademi: Sahtebilim Yazı Dizisi

Bu yazı, Sahtebilim yazı dizisinin 6 . yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan " Bilimin Anlamını Gölgeleyen Tehlike: Sahtebilim!" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
29
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 24
  • Bilim Budur! 6
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 5
  • Güldürdü 3
  • Muhteşem! 2
  • Umut Verici! 2
  • İnanılmaz 1
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 10/12/2024 04:49:09 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/906

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Sağlık Personeli
Kadın Doğum
Yapay Seçilim
Uzay
Sayı
Kütle
Oyun
Genom
Mitler
Kişilik
Bilim İnsanı
Biyografi
Hücreler
Pandemik
Uzaylı
Nanoteknoloji
Tercih
Ufo
Asteroid
Dna
Göğüs Hastalığı
Eşey
Yakınsak Evrim
Psikanaliz
Test
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ç. M. Bakırcı. İlginç Bir Örnek Üzerinden Sahtebilimin Saçmalıkları.... (8 Ocak 2013). Alındığı Tarih: 10 Aralık 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/906
Bakırcı, Ç. M. (2013, January 08). İlginç Bir Örnek Üzerinden Sahtebilimin Saçmalıkları.... Evrim Ağacı. Retrieved December 10, 2024. from https://evrimagaci.org/s/906
Ç. M. Bakırcı. “İlginç Bir Örnek Üzerinden Sahtebilimin Saçmalıkları....” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 08 Jan. 2013, https://evrimagaci.org/s/906.
Bakırcı, Çağrı Mert. “İlginç Bir Örnek Üzerinden Sahtebilimin Saçmalıkları....” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, January 08, 2013. https://evrimagaci.org/s/906.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close