Dünya üzerindeki okyanusların yarısından fazlası, küresel ısınma sebebiyle 20 yıl öncekinden çok daha yeşil görünüyor. İngiltere'nin Southampton kentinde bulunan Ulusal Oşinografi Merkezi'nden okyanus ve iklim bilimci B. B. Cael durumu "Ekosistemi daha öncekilere benzemeyen bir şekilde etkiliyoruz." sözleriyle açıklıyor.
Aslında okyanusların renkleri birçok sebepten ötürü değişebilir. Bu renk değişiminin en bilindik ve en sık rastlanan sebebi fitoplanktonlardır. Bilim insanları, okyanus yüzeyinden yansıyan güneş ışınlarının dalga boylarını inceleyerek ekosistemin ne kadar klorofile sahip olduğunu, dolayısıyla ne kadar fitoplankton ve alg gibi organizmalara ev sahipliği yaptığını öğrenebilirler. Teorik olarak okyanus suları iklim değişikliği sebebiyle ısındıkça biyolojik üretkenlik oranları da değişecektir.
Fakat burada kafaları karıştırabilecek bir olgu ile karşılaşıyoruz: Yüzey sularındaki klorofil miktarı yıldan yıla önemli ölçülerde değişiklik gösterebiliyor. Bu da iklim değişikliklerinin sebep olduğu değişiklikleri, doğal dalgalanmalardan ayırt etmeyi zorlaştırıyor.
Araştırmaları zorlaştıran bir diğer durum ise çok sayıda uydunun zaman içinde farklı yöntemlerle okyanusların rengini ölçmüş olmasıdır. Farklı yöntemler kullanmaları nedeniyle farklı uydulardan alınan veriler birleştirilemez.
Bu zorluklara karşın Cael ve ekibi, NASA'nın 2002'de fırlatmış olduğu ve sadece 6 yıl ömrü olmasına rağmen günümüzde hala Dünya'nın yörüngesinde dönmeye devam eden AQUA uydusundaki bir sensör olan MODIS'ten gelen verileri analiz etmeye karar verdiler.
Araştırmacılar, klorofili ölçmek için kullanılan tek dalga boyuna sıkışıp kalmamak adına okyanustan gelen ışığın 7 farklı dalga boyundaki eğilimleri incelediler. Cael, kullandıkları yöntem hakkında şöyle söylüyor:
Bütün renk spektrumuna bakarak daha iyisini yapabileceğimizi uzun zamandır düşünüyordum.
Böylece bilim insanları, yirmi yıllık MODIS verilerini inceleyerek okyanus rengindeki uzun vadeli değişiklikleri görebildiler. Dünya'daki okyanusların yüzeylerinde %56 oranında bir renk değişimi tespit edilirken bu değişimlerin çoğu 40° güney ve 40° kuzey enlemleri arasında bulunan sularda gözlemlendi. Cael bu konuda şöyle söylüyor:
Tropikal ve subtropikal suların renginde genellikle yıl boyunca değişimler gözlenmez, çünkü bu bölgeler zorlu mevsim koşullarıyla karşılaşmaz. Bu yüzden de bu bölgelerdeki uzun vadeli küçük değişimler bile kolaylıkla fark edilebilir.
Teorik olarak, renk değişiminin yoğunluğu ölçülen ışığın dalga boyuna bağlıdır. Bu da demek oluyor ki genel olarak okyanuslar zamanla daha da yeşilleşiyor.
Araştırmacılar, bu yeşile dönmenin iklim değişikliği ile bağlantılı olup olmadığını görmek için deniz ekosisteminin atmosferde artan sera gazı etkisine nasıl tepki vereceğini anlamak üzere bir simülasyon yaparak sonuçları karşılaştırdılar. Gözlemlenen değişimler, yapılan simülasyonun sonuçları ile eşleşti.
Yeşilin Tonları
Ancak asıl soru, okyanusları yeşile çevirenin ne olduğuydu. Cael okyanus yüzeylerinin sıcaklık artışının yeşilleşmeye doğrudan bir etkisi olmayabileceğini söylüyor, çünkü renk değişiminin gözlendiği alanlarla sıcaklığın genel olarak yükseldiği yerler uyuşmuyor. Bir diğer ihtimal ise sıcaklık değişiminin okyanustaki besinlerin dağılımına etki edebilecek olması. Yüzey suları ısındıkça okyanusun üst tabakaları daha katmanlı hale geliyor ve bu şekilde besinlerin yüzeye ulaşması zorlaşıyor.
Ortamda daha az besin olduğunda, daha küçük fitoplanktonlar büyük fitoplanktonlara kıyasla daha iyi beslenebiliyorlar. Bu nedenle besin seviyelerindeki değişiklikler, suyun genel rengini etkileyen ekosistemdeki bazı değişikliklere yol açıyor olabilir.
Evrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır.
KreosusKreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.
Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.
PatreonPatreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.
Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.
YouTubeYouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.
Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24-72 saat alabilmektedir.
Diğer PlatformlarBu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.
Giriş yapmayı unutmayın!Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza üye girişi yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.
Ancak bu sadece bir fikir; araştırmacılar henüz rengin neden değiştiğine dair bir açıklama getiremiyorlar. Cael bu konuda şunları söylüyor:
Suyun rengini dikkate alıyoruz çünkü renk bize ekosistemde neler olduğu hakkında bir fikir veriyor.
Bu keşif bir sonraki büyük okyanus rengi izleme görevi olan NASA'nın PACE (Plankton, Aerosol, Cloud, Ocean Ecosystem) Uydusu'nun yapabileceklerine dair umutlarımızı yeşertiyor. Ocak 2024'te kalkış yapacak olan PACE, okyanus renklerini şu ana kadarki tüm uyduların ölçtüğünden çok daha fazla dalga boyutunda ölçecek, yani hiperspektral görüntüleme özelliği olarak da bilinen bir özelliğe sahip.
PACE üzerinde çalışan NASA'nın Goddard Uzay Uçuş Merkezi'nde okyanus bilimci olan Ivona Cetinić, araştırma hakkında şunları söylüyor:
Tüm bunlar PACE gibi hiperspektral görevlere kesinlikle ihtiyaç duyulduğunu doğruluyor.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git-
10
-
7
-
5
-
3
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
- Çeviri Kaynağı: Nature | Arşiv Bağlantısı
- A. Witze. Oceans Are Turning Greener Due To Climate Change. (12 Temmuz 2023). Alındığı Tarih: 13 Temmuz 2023. Alındığı Yer: Nature doi: 10.1038/d41586-023-02262-9. | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/11/2024 13:57:47 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/15087
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
This work is an exact translation of the article originally published in Nature. Evrim Ağacı is a popular science organization which seeks to increase scientific awareness and knowledge in Turkey, and this translation is a part of those efforts. If you are the author/owner of this article and if you choose it to be taken down, please contact us and we will immediately remove your content. Thank you for your cooperation and understanding.
