Genetiği Değiştirilmiş Domatesler, Milyonlarca Kişiyi Etkileyen D Vitamini Eksikliğini Giderebilir!
Daily Sabah
Bu haber 2 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
D vitamini vücutta birçok fonksiyonu olan, yağda çözünebilen bir vitamindir. Besinlerde sınırlı miktarlarda bulunan D vitamini, büyük oranda insan derisinin güneşin ultraviyole B ışınlarına (UVB) maruz kalmasıyla sentezlenmektedir. Deri hücrelerinde bulunan 7-dehidrokolesterolden (7-DHC) UVB ışınları katkısıyla pre-vitamin D oluşmakta ve kolekalsiferole (pro-vitamin D) dönüşmektedir. Pro-vitamin D, karaciğerde inaktif D3 vitamini olan kalsidiole ve böbrekte aktif D3 vitamini olan kalsitriole çevrilmektedir.
İnsanlar için D vitamini kaynakları deriden sentezlenen kolekalsiferol ve besinlerle alınan ergokalsiferoldür. Besinlerde az miktarlarda bulunan D vitamini, yağlı balıklarda diğer besinlere göre bir miktar daha fazla bulunmaktadır. Normal koşullarda D vitamininin %90-95'i, güneş ışınlarının etkisiyle deride sentezlenmektedir.[1]
Uzmanlar, kas-iskelet sistemi sağlığı için D vitamini düzeylerinin en az 30 ng/mL olması gerektiğini belirtmektedir. Kalsidiol değerinin 20 ng/mL'nin altında olması D vitamini eksikliği ve 21-29 ng/mL arasında olması D vitamini yetersizliği olarak tanımlanmaktadır.
D vitamini eksikliği ve yetersizliği, 1 milyardan fazla çocuk ve yetişkini etkileyen, küresel bir sağlık sorunudur. D vitamini eksikliğinin preeklampsi, kanser, tip 2 diyabet, otoimmün hastalıklar, kalp-damar hastalıkları ve nörolojik hastalıklar başta olmak üzere çok sayıda akut ve kronik hastalıkla ilişkisi olduğu belirtilmektedir. Özellikle doğrudan güneş ışığına maruz kalamayanların, deri rengi koyu olanların, hamilelerin, obezitesi olanların, çocukların ve yetişkinlerin yüksek riskli gruplar olduğu belirtilmektedir.[2]
Domatesin Genetiği Düzenlenerek D Vitamini İçeriği Arttırıldı!
23 Mayıs 2022 tarihinde Nature Plants dergisinde yayınlanan bir araştırmaya göre, araştırmacılar domateslerin genlerini değiştirerek D vitamini yönünden zengin domatesler üretmeyi başardılar.
Domatesler, yapraklarında D3 vitamininin öncülü olan 7-DHC molekülünü düşük seviyelerde içerir. Ancak bu molekül normal şartlar altında olgun domateslerde birikmez, kolesterole dönüştürülür. Önceki araştırmalardan elde edilen bilgilere göre, 7-DHC molekülünün kolesterole dönüştürüldüğü ve bu işlemde SI7-DR2 adlı bir enzimin görev aldığı bilinmektedir.
Araştırmacılar, D vitamini öncülü olan 7-DHC'nin kolesterole dönüşümünü engellemek için CRISPR-Cas 9 gen tekniğini kullanarak domatesteki SI7-DR2 enzimini bloke ettiler. Böylece bir vitamin öncülü olan 7-DHC molekülünü domateste biriktirmeyi başardılar.
Oluşturulan domatesin yaprak ve meyvelerindeki 7-DHC miktarını ölçtüler ve genetiği düzenlenmiş domateslerin hem yapraklarında hem de meyvelerinde 7-DHC seviyelerinde önemli bir artış gözlemlediler. D3 vitamininin aktifleşmesi için domatesin UVB ışığına maruz bırakılması gerektiğini belirttiler ve bunu uyguladılar. Domatesler UVB ışığına maruz bırakıldıktan sonra, iki orta boy yumurta veya 28 gram ton balığının içeriğine eş değer miktarda D vitamini içermekteydiler.[3] The John Innes Center'da görev alan botanikçi Cathie Martin şunları söyledi:
Gen düzenleme teknolojisi kullanarak domatesleri pro-vitamin D3 ile güçlendirebileceğimizi gösterdik. Bu da domateslerin bitki bazlı, sürdürülebilir bir D3 vitamin kaynağı olarak geliştirilebileceği anlamına geliyor.
Uzmanlar, genetiği değiştirilmiş domateslerin yenilebilir yeşil yapraklarının gram başına 600 mikrogram pro-vitamin D3 içerdiğini belirtti. Bu sonuç, yetişkinler için önerilen günlük alım miktarından 60 kat daha fazladır. Ayrıca bu tekniğin biber, kırmızı biber, patates ve patlıcan gibi diğer bitkilerde de işe yarayabileceği düşünülmektedir. Ek olarak araştırma ekibi, domatesin genetiğinin değiştirilmesinin domates bitkilerinin büyümesini, gelişmesini veya verimini etkilemediğini belirtti. Southampton Üniversitesinde ekoloji profesörü Guy Poppy şöyle dedi:
Pro-vitamin D3'ü önerilen diyet yönergelerinin üzerindeki seviyelerde biriktiren gen düzenlemeli domatesler, domatesler yaygın olarak erişilebilir ve kolay tüketilen bir besin olduğundan, çoğu insan için sağlığı iyileştirici olabilir.
Domateslerin kullanımına İngiltere'de başlanması beklenmektedir. Dünyada 1 milyar kişinin D vitamini eksikliğine sahip olduğu vurgulanmakta, genetiği değiştirilmiş domateslerin seri üretime geçmesi halinde bu sorunun ortadan kaldırılabileceği düşünülmektedir. Ayrıca bu çalışma, vejetaryen/vegan beslenenler ve dünya çapında artan D vitamini yetersizliğine sahip olanlar için umut verici bir haberdir.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git-
12
-
10
-
4
-
3
-
3
-
2
-
2
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
- ^ M. F. Holick. (2017). The Vitamin D Deficiency Pandemic: Approaches For Diagnosis, Treatment And Prevention. Reviews in Endocrine and Metabolic Disorders, sf: 153-165. doi: 10.1007/s11154-017-9424-1. | Arşiv Bağlantısı
- ^ F. Fidan, et al. (2014). Çağın Pandemisi: D Vitamini Eksikliği Ve Yetersizliği. Galenos Yayinevi, sf: 71-74. doi: 10.4274/tod.94830. | Arşiv Bağlantısı
- ^ J. Li, et al. (2022). Biofortified Tomatoes Provide A New Route To Vitamin D Sufficiency. Nature Plants, sf: 1-6. doi: 10.1038/s41477-022-01154-6. | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/11/2024 14:54:06 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/11860
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
