Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Evrim, Bilim Karşıtlarının İddia Ettiği Gibi Dünyada Kabul Görmüyor Mu?

Evrim, Bilim Karşıtlarının İddia Ettiği Gibi Dünyada Kabul Görmüyor Mu?
10 dakika
11,768
  • Evrimsel Biyoloji
  • Evrimsel Antropoloji

İster yüzyüze tartışmalarda olsun, ister Facebook, Twitter gibi sosyal medya sitelerinde olsun bilim karşıtlarınca dile getirilen, temelde evrimin dünyada kabul görmediği sanrısıyla yola çıkılmış birçok argümana rastlarsınız.

Bunlardan bazıları:

Tüm Reklamları Kapat

  • "Dünyadaki bütün bilim insanları evrimi reddediyor."
  • "Dünyanın hiçbir yerinde evrim öğretilmiyor."
  • "Evrimi dünyada hiç kimse kabul etmiyor, siz hala bunlara inanıyorsunuz."
  • "Avrupa'da bile evrime inanan kalmadı."

Bu tip sözlerin neden hala yaygın olduğu, ne amaçla söylendiği veya neyden kaynak aldığı konularından bağımsız olarak, gerçeği bu iddiaların ne kadar yansıttığını göstermeye çalışacağım.

İlk ve Ortaöğretim Düzeyinde Evrim Eğitimi

Şubat 2017'de Ekoloji ve Evrimsel Biyoloji Derneği, zorunlu eğitim müfredatında neden evrim öğretiminin gerekli olduğundan bahseden ve bununla birlikte gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerdeki evrim eğitimini de inceleyen bir rapor yayınladı (Raporun tam metni için tıklayınız. Ayrıca derneğin duyurularını takip etmek için: ekoevo.org).

Tüm Reklamları Kapat

Raporun evrimin dünyada kabulü ile ilgili kısmına geldiğimizde görüyoruz ki: Finlandiya, İngiltere ve Kanada gibi gelişmiş ve eğitim kalitesi açısından dünyada üst sıralarda olan ülkelerin yanı sıra, İran, Mısır ve Pakistan gibi Müslüman nüfusun çoğunlukta olduğu ülkelerde bile evrim kendine yer buluyor. Raporda hangi ülkede ne seviyede evrim öğretildiğinden ayrıntılı bir şekilde bahsediliyor. Bunların arasından bir kaç alıntı yapmak gerekirse:

Finlandiya ...2016 yılının Ağustos ayında revize edilen ilk ve ortaöğretim müfredatında, evrim kuramının sadece biyoloji dersinin konusu olmadığı, biyolojinin merkezinde olduğu bilgisi öne çıkarılmıştır. 7. sınıftan itibaren (13 yaş grubu) evrim kuramı kapsamlı ve detaylı bir biçimde irdelenmeye başlanır... ...Lise 1 düzeyinde bütün öğrencilere mecburi okutulan BIOS1 kitabı, 2016 yılında yeni eğitim müfredat reformu ile evrim içeriği daha zenginleştirilmiş, biyoloji eğitimi evrim kuramı bağlamında yapılandırılmıştır. Kitabın “Canlılar Dünyası” (Fince: Eliömaailma) olan adı “Yaşam ve Evrim” (Fince: Elämä ja evoluutio) olarak değiştirilmiştir...

İran ...İran’da ilköğretim 5. sınıfta dünya tarihi konusunda fosillerden bahsedilmektedir. Ortaöğretim son sınıfında kullanılan biyoloji kitabında ise “Yaşamın Kökeni” ana başlığı altında; türleşme ve evrim, popülasyon genetiği, popülasyon dinamikleri gibi başlıklar altında hem evrim hem de popülasyon genetiğine dair kapsamlı bilgiler yer almaktadır. “Evrim”in kavramsal olarak kullanılmasından kaçınılmaksızın popülasyon genetiğine dair ileri düzey kavramlara yer verilmektedir...

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

İngiltere ...İlköğretim kademesinde 3. sınıfta fosillerle tanışan öğrenciler, 4. sınıftan itibaren canlıların sınıflandırılmasını, insan türünün de hayvanlar aleminin bir üyesi olduğunu öğrenmektedirler. Bu şekilde öğrencileri konuya hazırlayan öğretim programına evrim kuramı, “Evrim ve Kalıtım” ana başlığıyla dahil olmaktadır... ...İngiltere’de 7 ila 9. sınıflarda (“Key stage 3”), biyoloji konuları kapsamında “Genetik ve Evrim” ana başlığı altında; türleşme, varyasyon, doğal seçilim, genetik sürüklenme gibi evrimsel mekanizmalara, bunu takip eden seviyede (“Key stage 4”) ise “Evrim, Kalıtım ve Varyasyon” başlığı altında genom ve çevre etkileşimi, genetik varyasyon, evrimin kanıtları ve yapay seçilim konularına geniş yer verildiği görülmektedir...

Mısır, Suriye ve Pakistan ...Mısır, Suriye ve Pakistan’da devlet okullarının fen bölümündeki öğrencileri için 10. sınıfta zorunlu ders olan Biyoloji müfredatında evrim kuramının yer aldığı görülmektedir... Raporda da görüldüğü üzere liselerde evrim öğretimi hemen hemen her ülkede ve özellikle de eğitim anlamında önde gelen ülkelerde geniş bir şekilde yer buluyor.

Peki ya üniversiteler? Gerçekten hiçbir üniversitede hiçbir bilim insanı evrimi öğretmiyor / kabul etmiyor mu?

Akademik Düzeyde Evrim Eğitimi

Biyolojik evrim konusu, dünyadaki hemen hemen her ciddi üniversitede yoğun biçimde öğretilmekte, biyoloji eğitiminin yapı taşı olarak lisans eğitimi müfredatlarında kendini bulmaktadır. Daha önceden buradaki yazımızda giderek genişleyen bir liste yayınlamıştık.

Viyana Üniversitesi

Öncelikle şu an yüksek lisans yapıyor olduğum ve yakından gözlemlediğim Viyana Üniversitesi'nden örnek vermek isterim.

Tüm Reklamları Kapat

Viyana Üniversitesi Biyoloji Lisans Programı ilk dönem dersleri.
Viyana Üniversitesi Biyoloji Lisans Programı ilk dönem dersleri.

Yukarıda görüldüğü üzere (açıklama Almanca, fakat ders isimleri İngilizce verilmiş.) biyoloji lisans programında öğrencilere, başlangıç dersi olarak verilen 2 derste (Introductory Lecture in Biology I & II), antropoloji, ekoloji, botanik veya genetik gibi biyolojinin alt dalları ayrıntılı bir şekilde tanıtılıyor, aynı şekilde lisans öğrenimlerinin ilk dönemindeki zorunlu modüllere dahil olarak konan "Evrim" dersinde (BIO 6 Evolution) haftada 3 saat 15 dakika süren oldukça ayrıntılı bir şekilde evrim öğretiliyor.

Sadece bununla kalmayıp biyolojinin diğer bütün dalları için zorunlu kabul edilen modüllerin içerisinde de evrime değiniliyor. İlk sene bu modüllerin tamamlanması bekleniyor. (Burdan tüm müfredatı ayrıntılı şekilde inceleyebilirsiniz: ufind.univie.ac.at)

İlk yıl bittikten sonra ise öğrencilerden biyolojinin alt dallarından birini seçip ona yoğunlaşmaları bekleniyor. Peki evrim öğretimi devam ediyor mu? Evet, hem de bütün lisans eğitimi boyunca. Örneğin; bir öğrenci antropoloji alanında eğitimine devam etmeyi tercih ettiğinde, öğreniminin kalanı boyunca, "insanın evrimi", "primatların evrimi" , "memelilerin evrimi" , "paleoantropoloji", "insan evrimiyle ilişkini fosiller" gibi lisans öğreniminin olmazsa olmazı konuların yanı sıra seçmeli olarak "bitkilerin evrimi" nden "moleküler seviyede evrim"e kadar istediği dersleri seçebiliyorlar.

Direkt evrimsel biyolojiyle ilgili olmayan derslerde ise sürekli evrime referanslar verildiğini görüyorsunuz.

Tüm Reklamları Kapat

Dünyadaki diğer üniversitelerdeki durumlar konusunda Viyana Üniversitesi kadar bilgim olamamakla birlikte, adı ülkemizde de çok fazla duyulan bir kaç üniversitenin lisans müfredatlarını inceledim. Siz de aklınıza hangi iyi üniversite geliyorsa internet sitelerine gidip lisans müfredatlarını inceleyebilirsiniz, sizlere sonucun hep aynı olacağını garanti edebilirim.

Oxford Üniversitesi

Oxford Üniversitesi Biyoloji Lisans Müfredatı.
Oxford Üniversitesi Biyoloji Lisans Müfredatı.

Yukarıdaki lisans müfredatının ana hatlarında gördüğünüz üzere Oxford Üniversitesi Biyoloji Bölümleri Departmanı'nda okuyan bir öğrenciden de hem 1. yılda hem 2. yılda zorunlu olarak evrim dersleri görmesinin yanı sıra bu konular da ödevler yapması da bekleniyor.

(Burdan bölümün internet sitesine de erişebilirsiniz: ox.ac.uk)

Zürih Federal Teknoloji Enstitüsü

Zürih Federal Teknoloji Enstitüsü Biyoloji Lisans Programı ilk sömestr dersleri.
Zürih Federal Teknoloji Enstitüsü Biyoloji Lisans Programı ilk sömestr dersleri.
"Biyolojinin Temelleri" dersi konuları.

Zürih Federal Teknoloji Enstitüsü teknoloji ağırlıklı olması nedeniyle öğrenciler, biyoloji eğitimine (ilk dönemde) matematik, kimya ve informatik ağırlıklı başlarken, ayrıca "Biyolojinin Temelleri" adında bir dersle biyolojiye giriş yapıyor ve bu ders de "Evrimin Temel İlkeleri" adlı konuyla başlıyorlar.

Tüm Reklamları Kapat

Agora Bilim Pazarı
Under the Deodars (Rudyard Kipling)

Mrs. Hauksbee decides to start a salon in Simla, but Mrs. Mallowe talks her out of it. She then explains to Mrs. Hauksbee that she’s experiencing a mid-life crisis and that she came out of her own by becoming an Influence in the life of a young man. So Mrs. Hauksbee decides to try the same. Against Mrs. Mallowe’s warnings, she chooses Otis Yeere. Everything seems to be going according to plan—Otis Yeere is coming up in the world, by virtue of his association with Mrs. Hauksbee. And Mrs. Hauksbee platonically encourages his attentions. But one day she learns that everything has not gone according to plan when he tries to kiss her.

Warning: Unlike most of the books in our store, this book is in English.
Uyarı: Agora Bilim Pazarı’ndaki diğer birçok kitabın aksine, bu kitap İngilizcedir.

Devamını Göster
₺48.00
Under the Deodars (Rudyard Kipling)

Daha sonraki dönemlerde ise gene evrim hem seçmeli hem de diğer derslerin içeriğine dahil şekilde okutuluyor. (Ayrıntılı incelemek isterseniz: biol.ethz.ch. Lisans eğitimi katoloğu için (Almanca) tıklayınız.)

Harvard Üniversitesi

Harvard Üniversitesi İnsan Evrimsel Biyolojisi Lisans Programı tanıtım yazısı ve hedefleri.
Harvard Üniversitesi İnsan Evrimsel Biyolojisi Lisans Programı tanıtım yazısı ve hedefleri.

Birçok listede dünyanın en iyi üniversitesi olarak gördüğümüz Harvard Üniversitesi'nde ise direkt olarak "İnsan Evrimsel Biyolojisi" adında bir lisans programı karşımıza çıkıyor. Programın ismi kendini gayet açıklıyor. Ayrıca programın tanıtım yazısı da aslında, evrime, canlılığı (ve biyoloji bilimini) doğru anlayabilmek için ne kadar ihtiyacımız olduğunu özetler nitelikte. (Ayrıntılı incelemek için: heb.fas.harvard.edu)

İlk paragrafını Türkçeye çevirdiğimizde:

Evrimsel teori bize insanın neden günümüzdeki özelliklerine sahip olduğu konusundaki sorulara güçlü bir araştırma çerçevesi sağlamakta. İnsan evrimsel biyologlar, evrimsel baskıların bizi -biyolojimizi, davranış modellerimizi ve kültürümüzü- nasıl şekillendirdiğini anlamaya çalışmak durumundalar. İnsan evrimsel biyolojisi alanındaki araştırmalar ise artan bir ivmeyle yeni yeni oluşan evrimsel tıp alanı üzerinden tıp bilimlerini ve bunun yanı sıra ekonomi, linguistik, psikoloji ve politik bilimler gibi alanları da etkilemeye devam etmektedir.

Texas Tech Üniversitesi

Peki evrim, sadece bu ün yapmış, büyük üniversitelerde okutulan, kabul edilen bir gerçek mi? Yoksa akademinin genelinde görmek mümkün mü? Bunu test etmek için, Amerika'nın en gerici ve en tutucu eyaletlerinden birisi olan Texas'a bakmak mümkün. Eyalet içindeki en koyu dindarların bulunduğu şehirlerin başında, eyaletin kuzeybatısındaki Lubbock şehri geliyor. Bu şehirde bulunan Texas Tech Üniversitesi, Dünya sıralamasında 700'lerde yer alıyor - yani az önce değindiğimiz üniversiteler kadar popüler ve göz önünde değil. Üniversitenin Biyoloji Bölümü'nün ana sayfası bizi şöyle karşılıyor:

Texas Tech Üniversitesi Biyolojik Bilimler Bölümü
Texas Tech Üniversitesi Biyolojik Bilimler Bölümü
Texas Tech University

Görebileceğiniz üzere, bölümün öğrencilere sağladığı imkanların başında evrimsel biyoloji alanındaki araştırmalar geliyor.

Dikkatinizi çekeriz: Burası hem ABD, yani Türkiye'den sonra evrimin halk arasında en çok reddedildiği ülke, hem de bu ülkenin en tutucu ve dindar şehirlerinden birisi! Ama söz konusu gerçeklerse, bunlara halkın görüşleri ve bireysel inançları ile değil, bilimin güvenilir metodolojisi ile ulaşıyoruz.

Tahran Üniversitesi

Pekala... Evrimsel biyolojinin akademide kabul edilirliğini en zorlu sınavına tabi tutalım. Dünya'nın en tutucu ülkelerinden birinde, evrimsel biyoloji kabul ediliyor, araştırılıyor ve okutuluyor olabilir mi?

Dünya'nın en tutucu ülkeleri listesinde İran, her sene ilk 3 içerisinde yer alıyor. İran denince akla gelen ilk şehir başkent Tahran. Buradaki Tahran Üniversitesi'nde, Biyolojik Bilimler Bölümü bulunuyor. Sitesine girdiğimizde, böyle karşılanıyoruz:

Tahran Üniversitesi Biyoloji Bölümü
Tahran Üniversitesi Biyoloji Bölümü
University of Tehran

Şimdi soruyoruz: Bunca testi rahatlıkla geçen evrimsel biyolojinin, akademide kabul edilmediğini iddia etmek mümkün mü? Kabul edilmiyorsa... Tüm bu üniversiteler neden bu alanda araştırmalar yapıyorlar, makaleler yayınlıyorlar ve bu makalelerin 1 tanesinde bile evrim çürütülemiyor? Bunların hepsi mi "Batılı evrim lobisinin" oyunu?

Peki bu üniversiteler neden bunu yapıyorlar?

Neden evrime bu kadar önem veriyorlar? Theodosius Dobzhansky'nin çoğu yerde karşınıza çıkan "Evrimin ışığı olmaksızın biyolojide hiçbir şeyin anlamı yoktur." sözünü hatırlatmakta yarar var. Bu söz ünlü bir bilim insanının söylediği süslü bir söz değil, gerçeğin ta kendisi!

Tüm Reklamları Kapat

Antropoloji özelinde konuşacak olursak: Eğer ki insanın evrim sürecini, ne şekilde günümüzdeki halimizi aldığımızı, memeliler, primatlar ve tabii tüm canlılar ile olan yakın ve uzak evrimsel akrabalıklarımızı yok sayarsak, elimizde insanın fizyolojisinden, davranışlarına, beslenme biçiminden, sağlık sorunlarına kadar olan hiçbir konunun mantıklı ve bilimsel bir açıklaması kalmayacaktır. Sadece "biz böyleyiz, kurcalamaya gerek yok." seviyesinde bir "insan nedir?" anlayışımız olacaktır.

Emin olabilirsiniz ki özellikle biyolojinin bütün dalları ve hatta diğer bilim dalları için de benzer durum söz konusudur.

Peki bu ülkelerde yaşayan halk evrim konusunda ne düşünüyor? Gerçekten batılı ülkelerde dahi kimse evrimi kabul etmiyor mu?

Cevabı ise bilim karşıtlarının iddialarını yerle bir edecek kadar kesin.

Tüm Reklamları Kapat

İnsanların evrime bakışı

Özellikle Avrupa'da ve eğitim anlamında ön sıralarda olan çoğu ülkede halkın evrimi kabul etme oranı oldukça yüksek.

Evrimin halk arasındaki kabulü (Science)
Evrimin halk arasındaki kabulü (Science)
Science

Oldukça eski olsa da genel bir görünüm veren sağdaki grafik, 2006 yılında Science dergisinde yayınlanan "Public Acceptance of Evolution" (Evrimin Halk Tarafından Kabulü) makalesinden ve görüldüğü üzere İzlanda, Danimarka, İsveç, Fransa ve Japonya gibi ülkelerde %80 civarında kabul gören evrim, Avrupa'nın oldukça dindar sayılabilecek Portekiz ve Romanya gibi ülkelerinde bile %60 düzeyinde görünüyor.

Bu dönemden günümüze bu yüzdelerin arttığını gösteren, ülkeler özelinde bir çok araştırma da mevcut. Örneğin; ABD genelinde %40 kabul oranının, 2014 yılında yapılan yeni bir araştırma sonucunda %65'e kadar çıktığı, 30 yaş altı yetişkinlerde ise bu oranın %73 olduğu görülüyor!

Burada yer almayan bazı ülkelere ayrıca bakacak olursak, şu rakamları görüyoruz:

Tüm Reklamları Kapat

(Kaynaklara yüzdelerin üzerine tıklayarak ulaşabilirsiniz.)

Her ne kadar bilimsel bir kuramın, bilim ile uğraşmayan insanlar tarafından kabul edilip edilmemesi, o kuramın bilimsel değerini etkilemeyecek olsa da, insanların bu konudaki fikirleri, genel kabulün varlığından veya yokluğundan oldukça çabuk etkileniyor. Bilim karşıtları da tam da bu sebeple böyle asılsız / bilgisiz iddialarda bulunuyorlar.

Sonuç olarak...

Evrim, ülkemizde her ne kadar, "Evrim var mı, yok mu?" seviyesinde tartışmalara konu olsa da, dünyada durum oldukça farklı. Biyolojik evrim, biyolojinin temelinde yer alan, biyolojinin bütünlüğünü sağlayan, biyolojiye dair herhangi bir konuyu anlamamız için bilmemizin şart olduğu bir olgudur. Ülkemizde de evrime ve evrimsel biyolojiye bakışın ve buna dair politikaların yakın zamanda köklü bir şekilde değişmesi dileğiyle...

Alıntı Yap
Okundu Olarak İşaretle
13
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 10
  • Tebrikler! 8
  • Bilim Budur! 3
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 3
  • Merak Uyandırıcı! 3
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 26/03/2023 12:43:42 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7166

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Akış
İçerikler
Sosyal
Gündem
Kütleçekimi
Fizik
Taksonomi
Habercilik
Müzik
2019-Ncov
Sağlık Bakanlığı
Kuantum
Sinir
Periyodik Tablo
Kimya Tarihi
Metal
Bağışıklık Sistemi
Yatay Gen Transferi
İspat
Karadelik
Böcek
Etimoloji
Öne Çıkan
Evrim Ağacı Duyurusu
Nükleotit
Davranış
İnternet
Viroloji
Kadın Sağlığı
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Alıntı Yap
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
K. T. Özdoğan. Evrim, Bilim Karşıtlarının İddia Ettiği Gibi Dünyada Kabul Görmüyor Mu?. (28 Temmuz 2017). Alındığı Tarih: 26 Mart 2023. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/7166
Özdoğan, K. T. (2017, July 28). Evrim, Bilim Karşıtlarının İddia Ettiği Gibi Dünyada Kabul Görmüyor Mu?. Evrim Ağacı. Retrieved March 26, 2023. from https://evrimagaci.org/s/7166
K. T. Özdoğan. “Evrim, Bilim Karşıtlarının İddia Ettiği Gibi Dünyada Kabul Görmüyor Mu?.” Edited by Kadir Toykan Özdoğan. Evrim Ağacı, 28 Jul. 2017, https://evrimagaci.org/s/7166.
Özdoğan, Kadir Toykan. “Evrim, Bilim Karşıtlarının İddia Ettiği Gibi Dünyada Kabul Görmüyor Mu?.” Edited by Kadir Toykan Özdoğan. Evrim Ağacı, July 28, 2017. https://evrimagaci.org/s/7166.

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close
Geri Bildirim Gönder
Paylaş
Reklamsız Deneyim

Evrim Ağacı'ndaki reklamları, bütçenize uygun bir şekilde, kendi seçtiğiniz bir süre boyunca kapatabilirsiniz. Tek yapmanız gereken, kaç ay boyunca kapatmak istediğinizi aşağıdaki kutuya girip tek seferlik ödemenizi tamamlamak:

10₺/ay
x
ay
= 30
3 Aylık Reklamsız Deneyimi Başlat
Evrim Ağacı'nda ücretsiz üyelik oluşturan ve sitemizi üye girişi yaparak kullanan kullanıcılarımızdaki reklamların %50 daha az olduğunu, Kreosus/Patreon/YouTube destekçilerimizinse sitemizi tamamen reklamsız kullanabildiğini biliyor muydunuz? Size uygun seçeneği aşağıdan seçebilirsiniz:
Evrim Ağacı Destekçilerine Katıl
Zaten Kreosus/Patreon/Youtube Destekçisiyim
Reklamsız Deneyim
Kreosus

Kreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.

Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.

Patreon

Patreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.

Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.

YouTube

YouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.

Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24 saat alabilmektedir.

Diğer Platformlar

Bu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.

Giriş yapmayı unutmayın!

Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.

Destek Ol

Devamını Oku
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Önizleme
Görseli Kaydet
Sıfırla
Vazgeç
Ara
Moderatöre Bildir

Raporlama sisteminin amacı, platformu uygunsuz biçimde kullananların önüne geçmektir. Lütfen bir içeriği, sadece düşük kaliteli olduğunu veya soruya cevap olmadığını düşündüğünüz raporlamayınız; bu raporlar kabul edilmeyecektir. Bunun yerine daha kaliteli cevapları kendiniz girmeye çalışın veya size sunulan (oylama gibi) diğer araçlar ile daha kaliteli cevaplara teşvik edin. Kalitesiz bulduğunuz içerikleri eleyebileceğiniz, kalitelileri daha ön plana çıkarabileceğiniz yeni araçlar geliştirmekteyiz.

Kural İhlali Seç
Öncül Ekle
Sonuç Ekle
Mantık Hatası Seç
Kural İhlali Seç
Soru Sor
Aşağıdaki "Soru" kutusunu sadece soru sormak için kullanınız. Bu kutuya soru formatında olmayan hiçbir cümle girmeyiniz. Sorunuzla ilgili ek bilgiler vermek isterseniz, "Açıklama" kısmına girebilirsiniz. Soru kısmının soru cümlesi haricindeki kullanımları sorunuzun silinmesine ve UP kaybetmenize neden olabilir.
Görsel Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, aklınıza takılan soruları sorabilmeniz ve diğerlerinin sorularını yanıtlayabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Gerçekten soru sorun, imâdan ve yüklü sorulardan kaçının.
Sorularınızın amacı nesnel olarak gerçeği öğrenmek veya fikir almak olmalıdır. Şahsi kanaatinizle ilgili mesaj vermek için kullanmayın; yüklü soru sormayın.
2
Bilim kimliğinizi kullanın.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla sorular ve cevaplar, bilimsel perspektifi yansıtmalıdır. Geçerli bilimsel kaynaklarla doğrulanamayan bilgiler veya reklamlar silinebilir.
3
Düzgün ve insanca iletişim kurun.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Sahtebilimi desteklemek yasaktır.
Sahtebilim kategorisi altında konuyla ilgili sorular sorabilirsiniz; ancak bilimsel geçerliliği bulunmayan sahtebilim konularını destekleyen sorular veya cevaplar paylaşmayın.
5
Türkçeyi düzgün kullanın.
Şair olmanızı beklemiyoruz; ancak yazdığınız içeriğin anlaşılır olması ve temel düzeyde yazım ve dil bilgisi kurallarına uyması gerekmektedir.
Soru Ara
Aradığınız soruyu bulamadıysanız buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Alıntı Ekle
Eser Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Formu olabildiğince eksiksiz doldurun.
Girdiğiniz sözün/alıntının kaynağı ne kadar açıksa o kadar iyi. Açıklama kısmına kitabın sayfa sayısını veya filmin saat/dakika/saniye bilgisini girebilirsiniz.
2
Anonimden kaçının.
Bazı sözler/alıntılar anonim olabilir. Fakat sözün anonimliğini doğrulamaksızın, bilmediğiniz her söze/alıntıya anonim yazmayın. Bu tür girdiler silinebilir.
3
Kaynağı araştırın ve sorgulayın.
Sayısız söz/alıntı, gerçekte o sözü hiçbir zaman söylememiş/yazmamış kişilere, hatalı bir şekilde atfediliyor. Paylaşımınızın site geneline yayılabilmesi için kaliteli kaynaklar kullanın ve kaynaklarınızı sorgulayın.
4
Ofansif ve entelektüel düşünceden uzak sözler yasaktır.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
5
Sözlerinizi tırnak (") içine almayın.
Sistemimiz formatı otomatik olarak ayarlayacaktır.
Gönder
Tavsiye Et
Aşağıdaki kutuya, [ESER ADI] isimli [KİTABI/FİLMİ] neden tavsiye ettiğini girebilirsin. Ne kadar detaylı ve kapsamlı bir analiz yaparsan, bu eseri [OKUMAK/İZLEMEK] isteyenleri o kadar doğru ve fazla bilgilendirmiş olacaksın. Tavsiyenin sadece negatif içerikte olamayacağını, eğer bu sistemi kullanıyorsan tavsiye ettiğin içeriğin pozitif taraflarından bahsetmek zorunda olduğunu lütfen unutma. Yapıcı eleştiri hakkında daha fazla bilgi almak için burayı okuyabilirsin.
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform; okuduğunuz kitaplara, izlediğiniz filmlere/belgesellere veya takip ettiğiniz YouTube kanallarına yönelik tavsiylerinizi ve/veya yapıcı eleştirel fikirlerinizi girebilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Önceliğimiz pozitif tavsiyelerdir.
Bu platformu, beğenmediğiniz eserleri yermek için değil, beğendiğiniz eserleri başkalarına tanıtmak için kullanmaya öncelik veriniz. Sadece negatif girdileri olduğu tespit edilenler platformdan geçici veya kalıcı olarak engellenebilirler.
2
Tavsiyenizin içeriği sadece negatif olamaz.
Tavsiye yazdığınız eserleri olabildiğince objektif bir gözlükle anlatmanız beklenmektedir. Dolayısıyla bir eseri beğenmediyseniz bile, tavsiyenizde eserin pozitif taraflarından da bahsetmeniz gerekmektedir.
3
Negatif eleştiriler yapıcı olmak zorundadır.
Eğer tavsiyenizin ana tonu negatif olacaksa, tüm eleştirileriniz yapıcı nitelikte olmak zorundadır. Yapıcı bir tarafı olmayan veya tamamen yıkıcı içerikte olan eleştiriler silinebilir ve yazarlar geçici veya kalıcı olarak engellenebilirler.
4
Düzgün ve insanca iletişim kurun.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
5
Türkçeyi düzgün kullanın.
Şair olmanızı beklemiyoruz; ancak yazdığınız içeriğin anlaşılır olması ve temel düzeyde yazım ve dil bilgisi kurallarına uyması gerekmektedir.
Eser Ara
Aradığınız eseri bulamadıysanız buraya tıklayarak ekleyebilirsiniz.
Tür Ekle
Üst Takson Seç
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, yaşamış ve yaşayan bütün türleri filogenetik olarak sınıflandırdığımız ve tanıttığımız Yaşam Ağacı projemize, henüz girilmemiş taksonları girebilmeniz için geliştirdiğimiz bir platformdur. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Takson adlarını doğru yazdığınızdan emin olun.
Taksonların sadece ilk harfleri büyük yazılmalıdır. Latince tür adlarında, cins adının ilk harfi büyük, diğer bütün harfler küçük olmalıdır (Örn: Canis lupus domesticus). Türkçe adlarda da sadece ilk harf büyük yazılmalıdır (Örn: Evcil köpek).
2
Taksonlar arası bağlantıları doğru girin.
Girdiğiniz taksonun üst taksonunu girmeniz zorunludur. Eğer üst takson yoksa, mümkün olduğunca öncelikle üst taksonları girmeye çalışın; sonrasında daha alt taksonları girin.
3
Birden fazla kaynaktan kontrol edin.
Mümkün olduğunca ezbere iş yapmayın, girdiğiniz taksonların isimlerinin birden fazla kaynaktan kontrol edin. Alternatif (sinonim) takson adlarını girmeyi unutmayın.
4
Tekrara düşmeyin.
Aynı taksonu birden fazla defa girmediğinizden emin olun. Otomatik tamamlama sistemimiz size bu konuda yardımcı olacaktır.
5
Mümkünse, takson tanıtım yazısı (Taksonomi yazısı) girin.
Bu araç sadece taksonları sisteme girmek için geliştirilmiştir. Dolayısıyla taksonlara ait minimal bilgiye yer vermektedir. Evrim Ağacı olarak amacımız, taksonlara dair detaylı girdilerle bu projeyi zenginleştirmektir. Girdiğiniz türü daha kapsamlı tanıtmak için Taksonomi yazısı girin.
Gönder
Tür Gözlemi Ekle
Tür Seç
Fotoğraf Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, bizzat gözlediğiniz türlerin fotoğraflarını paylaşabilmeniz için geliştirilmiştir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Net ve anlaşılır görseller yükleyin.
Her zaman bir türü kusursuz netlikte fotoğraflamanız mümkün olmayabilir; ancak buraya yüklediğiniz fotoğraflardaki türlerin özellikle de vücut deseni gibi özelliklerinin rahatlıkla ayırt edilecek kadar net olması gerekmektedir.
2
Özgün olun, telif ihlali yapmayın.
Yüklediğiniz fotoğrafların telif hakları size ait olmalıdır. Başkası tarafından çekilen fotoğrafları yükleyemezsiniz. Wikimedia gibi açık kaynak organizasyonlarda yayınlanan telifsiz fotoğrafları yükleyebilirsiniz.
3
Paylaştığınız fotoğrafların telif hakkını isteyemezsiniz.
Yüklediğiniz fotoğraflar tamamen halka açık bir şekilde, sınırsız ve süresiz kullanım izniyle paylaşılacaktır. Bu fotoğraflar nedeniyle Evrim Ağacı’ndan telif veya ödeme talep etmeniz mümkün olmayacaktır. Kendi fotoğraflarınızı başka yerlerde istediğiniz gibi kullanabilirsiniz.
4
Etik kurallarına uyun.
Yüklediğiniz fotoğrafların uygunsuz olmadığından ve başkalarının haklarını ihlâl etmediğinden emin olun.
5
Takson teşhisini doğru yapın.
Yaptığınız gözlemler, spesifik taksonlarla ilişkilendirilmektedir. Takson teşhisini doğru yapmanız beklenmektedir. Taksonu bilemediğinizde, olabildiğince genel bir taksonla ilişkilendirin; örneğin türü bilmiyorsanız cins ile, cinsi bilmiyorsanız aile ile, aileyi bilmiyorsanız takım ile, vs.
Gönder
Tür Ara
Aradığınız türü bulamadıysanız buraya tıklayarak ekleyebilirsiniz.