Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Piltdown İnsanı ve Evrim Karşıtlığı: Bilim Düşmanları, Çürütülmüş Sahte Fosilleri Kullanarak Bilimsel Gerçekleri Nasıl Gizliyor?

Piltdown İnsanı ve Evrim Karşıtlığı: Bilim Düşmanları, Çürütülmüş Sahte Fosilleri Kullanarak Bilimsel Gerçekleri Nasıl Gizliyor?
4 dakika
6,725
  • Evrimsel Biyoloji
  • Paleoantropoloji

Sahte fosillerin ne kadar az sayıda olduğu ve dolayısıyla evrimsel biyoloji ve paleoantropolojinin genelini etkileyemeyeceğini, bu sahtekarlıkların keşfini yapanların da yine evrimsel biyologlar ve paleoantropologlar olduğu gerçeğini daha önceden detaylıca izah etmiştik.

Piltdown İnsanı fosili de, 1912 yılında ortaya çıkarılıp, 1953 yılında sahte olduğu kanıtlanmış olmasına rağmen, günümüzde belki de insan evrimini konu alan her kitabın bir bölümünde kendine yer bulan, evrim karşıtları tarafından da evrimsel biyolojinin altını oyduğu iddia edilen bir fosildir.

Tüm Reklamları Kapat

Bunun ana nedeni, bilim insanlarının bu fosilin gerçek olduğuna 40 yıldan fazla bir süre inanıp, üzerine birçok fikir üretmelerinin pişmanlığı ve bu tip olayların tekrar yaşanmasına karşı barındırdıkları korkulardır. İkinci neden ise, belki de bilim ve evrim karşıtlarının sahteliği kanıtlanmış bu fosil üzerinden bilimsel bulguları kolayca manipüle edebilecek bir yol bulduklarını düşünerek her fırsatta öne sürmeleridir.

Piltdown İnsanı Fosili

Öncelikle Piltdown fosilinin ne olduğundan ve nasıl ortaya çıktığından bahsetmemiz gerekebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Amatör bir arkeolog olan Charles Dawson, İngiltere’deki Piltdown Common yakınlarında bulunan bir kum ocağında 1908-1911 yılları arasında bulduğu kafatası parçalarını British Museum’da çalışan Sir Arthur Smith Woodward’a gösterir. Woodward, bu kafatası parçalarının önemli olabileceği gerekçesiyle Dawson’a kazı çalışmalarında eşlik eder. Bu ekip kazılar sonrası kafatası parçalarının yanı sıra, kuyruksuz iri maymun çenesini andıran bir de alt çene bulduklarını duyurur. Hatta Woodward, bu fosile dair incelemelerinin sonuçlarını 1912’de Londra Jeoloji Derneği toplantısında açıklar.

Charles Dawson (oturan), Robert Kenwood Jr (solda) ve Arthur Smith Woodward (sağda), Piltdown fosilini bulduklarını söyledikleri yerdeler.
Charles Dawson (oturan), Robert Kenwood Jr (solda) ve Arthur Smith Woodward (sağda), Piltdown fosilini bulduklarını söyledikleri yerdeler.

Fosil, kısaca, iri beyiniyle insan benzeri özelliklerin yanı sıra, kuyruksuz iri maymun benzeri bir alt çene barındırmaktaydı. Birçok bilim insanı, özellikle de İngiliz bilim insanları, bu fosilin “kayıp halka” olduğunu düşündüler.

Fosil üzerine yapılan tartışmalar, fosilin gerçekliğini sorgulamaktan çok bu fosilin insan evrimi sürecinde nereye ait olduğuyla ilgiliydi.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Sahteliğinin Ortaya Çıkışı

1953 yılında, Time dergisinde yayınlanan bir makelede Kenneth Oakley, Sir Wilfrid E. Le Gross Clark ve Joseph Weiner isimli bilim insanları bu fosilin sahte olduğuna dair elde ettikleri kanıtları sundular. Piltdown İnsanı olarak adlandırılan fosil aslında Orta Çağ’da yaşamış bir insan kafatasını, 500 yıllık bir orangutan alt çenesini ve şempanze fosil dişini barındırıyordu.

Bu düzmece fosilin kolayca kabul görmesinin nedenleri arasında, dönemin bilim insanlarının sahip oldukları milliyetçi ve kültürel önyargılar da bulunuyordu. Avrupalı bilim insanlarının insanın ilk olarak Avrasya’da ortaya çıkmış olmasının, İngiliz bilim insanlarının da öncül insanların “İlk Britanyalılar” olmalarını eleştirel bakışlarını engelleyecek kadar istiyor olmaları da bu durumda etkili bir rol aldı.

Bu düzmeceyi kimin veya kimlerin planladığı açıklığa kavuşturulmuş değil. Fakat, Londra Doğa Tarihi Müzesinden antropolog Chris Stringer’a göre en olası kişi Charles Dawson gibi görünüyor. Ayrıca Stringer, “Bu olay bilim insanları için önemli bir ders niteliğinde olmalı, eğer bir şey doğru olamayacak kadar iyi görünüyorsa, belki de doğru olamayacak kadar iyidir.” diye eklemekte.

Evrim Karşıtı İddialar

Google’da sadece “Piltdown Adamı (veya İnsanı)” yazdığınızda bile listelenen sitelerin bir çoğunun evrim karşıtlığı propogandası yapan siteler olduğunu göreceksiniz. Peki Piltdown düzmecesi üzerinden evrim karşıtlığını ne şekilde yapıyorlar? Bahsedilen sitelerden birinde okuduğum bir yazıya dair gözlemlerimizi, bu soruya bir yanıt ve örnek olması için sizlerle paylaşmak istiyoruz.

Giriş olarak, öncelikle -herkesin de aşina olduğu üzere-, “Evrimcilerin evrimi destekleyen hiçbir kanıtı yok.” şeklinde temellendirilen iddialarla başlıyor ve konu nihayetinde Piltdown İnsanı’na getiriliyor.

Tüm Reklamları Kapat

Piltdown İnsanı’nın, insan evrimine dair başka hiçbir kanıt yokken bulunduğu iddia edilmiş bir fosil olduğu ön kabulü ile yola çıkılıyor. Bir sonraki adımda, 1953 yılında bu düzmecenin ortaya çıkarıldığı ve “evrimcilerin” hayal kırıklığına uğradığından bahsediliyor.

Sonuç olarak, “evrimcilerin” sahte fosiller ürettiği ve her seferinde bu fosillerin sahteliğinin ortaya çıkarıldığı gibi iddialar kurgulanarak yazı bitiriliyor.

Yazıda elbette, yaklaşık 200 yıldır ele geçirilmiş olan binlerce fosile veya buluntuya dair tek bir şey söylenmiyor ve pek tabii bu düzmeceyi ortaya çıkaran bilim insanlarının da “evrimci” oldukları veya diğer insan evrimiyle ilişkili fosiller üzerinde çalışmış olduklarına dair de hiçbir bilgiye ulaşılamıyor.

Örnek olarak bu düzmeceyi ortaya çıkarmış olan isimlerden Kenneth Oakley, insan evrimiyle ilgili bulunan pek çok fosil üzerine çalışmış, yeniden tarihlendirmelerini yapmış ve bu konuları ele alan birçok yazı ve kitap yayınlamıştır.

Tüm Reklamları Kapat

Kısaca elimizde, “İnsan evriminin tek kanıtı olarak ortaya atılan Piltdown İnsanı’nın sahte çıkması ve evrimcilerin hayal kırıklığına uğramış olması dolayısıyla, evrimin geçersizliğinin kanıtlanması.” olarak basitçe özetlenebilecek bir yazı var.

Yorumladığım yazı ve benzerleri aracılığıyla yapılmak istenen şu ki, bilim insanlarının gerçekliğini her gün sınadığı ve henüz olumsuz sonuca ulaşmadığı evrime dair binlerce kanıt varken, aynı bilim insanlarının sahte olduğunu kanıtladığı, bu düzmeceye inanılmış olmasının üzüntüsünü taşıdığı tek bir bulguyu öne çıkararak, bilinçli bir şekilde bilgi kirliliği üretmek.

Neden Piltdown İnsanı?

Çünkü sahteliği kanıtlanmış durumda!

Evrim ve bilim hakkında çok fazla bilgiye sahip olmayan ve bu konularda yeni yeni bir şeyler okumaya başlayan insanların önüne Piltdown düzmecesini evrim karşıtı argümanlarla harmanlayıp sürdüklerinde, okuyucuların Piltdown İnsanı’nın sahteliğini diğer kaynaklardan da basitçe görüp, evrime karşı önyargı oluşturabilecekleri düşünülüyor.

Ve ne yazık ki, birçok zaman da başarılı oluyorlar.

Alıntı Yap
Okundu Olarak İşaretle
17
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 10
  • Güldürdü 9
  • Bilim Budur! 4
  • Muhteşem! 2
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • Grrr... *@$# 1
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • R. Lewin. (2020). Modern İnsanın Kökeni. Yayınevi: TÜBİTAK.
  • B. Evans. Unmasked: The Truth Behind Piltdown Man Fraud To Be Revealed 100 Years After It Fooled The World. (16 Aralık 2012). Alındığı Tarih: 10 Temmuz 2018. Alındığı Yer: Daily Mail | Arşiv Bağlantısı
  • Wikipedia. Piltdown Man. (5 Temmuz 2018). Alındığı Tarih: 10 Temmuz 2018. Alındığı Yer: Wikipedia | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 24/03/2023 13:09:20 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7178

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Akış
İçerikler
Sosyal
Gündem
Eğilim
Atmosfer
Karar Verme
Sars Mers
Yeşil
Nobel Ödülü
Makine
Çeviri
Toprak
Görme
Türlerin Kökeni
Seçilim
Kök Hücre
Test
Zehirli Mantar
İnsan Türü
Kanat
Besin Değeri
Şehir
Beslenme Davranışı
İklim
Kimya Tarihi
Ağız Sağlığı
Argüman
Hidrotermal Baca
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Alıntı Yap
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
K. T. Özdoğan. Piltdown İnsanı ve Evrim Karşıtlığı: Bilim Düşmanları, Çürütülmüş Sahte Fosilleri Kullanarak Bilimsel Gerçekleri Nasıl Gizliyor?. (7 Ekim 2017). Alındığı Tarih: 24 Mart 2023. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/7178
Özdoğan, K. T. (2017, October 07). Piltdown İnsanı ve Evrim Karşıtlığı: Bilim Düşmanları, Çürütülmüş Sahte Fosilleri Kullanarak Bilimsel Gerçekleri Nasıl Gizliyor?. Evrim Ağacı. Retrieved March 24, 2023. from https://evrimagaci.org/s/7178
K. T. Özdoğan. “Piltdown İnsanı ve Evrim Karşıtlığı: Bilim Düşmanları, Çürütülmüş Sahte Fosilleri Kullanarak Bilimsel Gerçekleri Nasıl Gizliyor?.” Edited by Kadir Toykan Özdoğan. Evrim Ağacı, 07 Oct. 2017, https://evrimagaci.org/s/7178.
Özdoğan, Kadir Toykan. “Piltdown İnsanı ve Evrim Karşıtlığı: Bilim Düşmanları, Çürütülmüş Sahte Fosilleri Kullanarak Bilimsel Gerçekleri Nasıl Gizliyor?.” Edited by Kadir Toykan Özdoğan. Evrim Ağacı, October 07, 2017. https://evrimagaci.org/s/7178.

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close
Geri Bildirim Gönder
Paylaş
Reklamsız Deneyim

Evrim Ağacı'ndaki reklamları, bütçenize uygun bir şekilde, kendi seçtiğiniz bir süre boyunca kapatabilirsiniz. Tek yapmanız gereken, kaç ay boyunca kapatmak istediğinizi aşağıdaki kutuya girip tek seferlik ödemenizi tamamlamak:

10₺/ay
x
ay
= 30
3 Aylık Reklamsız Deneyimi Başlat
Evrim Ağacı'nda ücretsiz üyelik oluşturan ve sitemizi üye girişi yaparak kullanan kullanıcılarımızdaki reklamların %50 daha az olduğunu, Kreosus/Patreon/YouTube destekçilerimizinse sitemizi tamamen reklamsız kullanabildiğini biliyor muydunuz? Size uygun seçeneği aşağıdan seçebilirsiniz:
Evrim Ağacı Destekçilerine Katıl
Zaten Kreosus/Patreon/Youtube Destekçisiyim
Reklamsız Deneyim
Kreosus

Kreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.

Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.

Patreon

Patreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.

Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.

YouTube

YouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.

Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24 saat alabilmektedir.

Diğer Platformlar

Bu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.

Giriş yapmayı unutmayın!

Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.

Destek Ol

Devamını Oku
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Önizleme
Görseli Kaydet
Sıfırla
Vazgeç
Ara
Moderatöre Bildir

Raporlama sisteminin amacı, platformu uygunsuz biçimde kullananların önüne geçmektir. Lütfen bir içeriği, sadece düşük kaliteli olduğunu veya soruya cevap olmadığını düşündüğünüz raporlamayınız; bu raporlar kabul edilmeyecektir. Bunun yerine daha kaliteli cevapları kendiniz girmeye çalışın veya size sunulan (oylama gibi) diğer araçlar ile daha kaliteli cevaplara teşvik edin. Kalitesiz bulduğunuz içerikleri eleyebileceğiniz, kalitelileri daha ön plana çıkarabileceğiniz yeni araçlar geliştirmekteyiz.

Kural İhlali Seç
Öncül Ekle
Sonuç Ekle
Mantık Hatası Seç
Kural İhlali Seç
Soru Sor
Aşağıdaki "Soru" kutusunu sadece soru sormak için kullanınız. Bu kutuya soru formatında olmayan hiçbir cümle girmeyiniz. Sorunuzla ilgili ek bilgiler vermek isterseniz, "Açıklama" kısmına girebilirsiniz. Soru kısmının soru cümlesi haricindeki kullanımları sorunuzun silinmesine ve UP kaybetmenize neden olabilir.
Görsel Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, aklınıza takılan soruları sorabilmeniz ve diğerlerinin sorularını yanıtlayabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Gerçekten soru sorun, imâdan ve yüklü sorulardan kaçının.
Sorularınızın amacı nesnel olarak gerçeği öğrenmek veya fikir almak olmalıdır. Şahsi kanaatinizle ilgili mesaj vermek için kullanmayın; yüklü soru sormayın.
2
Bilim kimliğinizi kullanın.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla sorular ve cevaplar, bilimsel perspektifi yansıtmalıdır. Geçerli bilimsel kaynaklarla doğrulanamayan bilgiler veya reklamlar silinebilir.
3
Düzgün ve insanca iletişim kurun.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Sahtebilimi desteklemek yasaktır.
Sahtebilim kategorisi altında konuyla ilgili sorular sorabilirsiniz; ancak bilimsel geçerliliği bulunmayan sahtebilim konularını destekleyen sorular veya cevaplar paylaşmayın.
5
Türkçeyi düzgün kullanın.
Şair olmanızı beklemiyoruz; ancak yazdığınız içeriğin anlaşılır olması ve temel düzeyde yazım ve dil bilgisi kurallarına uyması gerekmektedir.
Soru Ara
Aradığınız soruyu bulamadıysanız buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Alıntı Ekle
Eser Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Formu olabildiğince eksiksiz doldurun.
Girdiğiniz sözün/alıntının kaynağı ne kadar açıksa o kadar iyi. Açıklama kısmına kitabın sayfa sayısını veya filmin saat/dakika/saniye bilgisini girebilirsiniz.
2
Anonimden kaçının.
Bazı sözler/alıntılar anonim olabilir. Fakat sözün anonimliğini doğrulamaksızın, bilmediğiniz her söze/alıntıya anonim yazmayın. Bu tür girdiler silinebilir.
3
Kaynağı araştırın ve sorgulayın.
Sayısız söz/alıntı, gerçekte o sözü hiçbir zaman söylememiş/yazmamış kişilere, hatalı bir şekilde atfediliyor. Paylaşımınızın site geneline yayılabilmesi için kaliteli kaynaklar kullanın ve kaynaklarınızı sorgulayın.
4
Ofansif ve entelektüel düşünceden uzak sözler yasaktır.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
5
Sözlerinizi tırnak (") içine almayın.
Sistemimiz formatı otomatik olarak ayarlayacaktır.
Gönder
Tavsiye Et
Aşağıdaki kutuya, [ESER ADI] isimli [KİTABI/FİLMİ] neden tavsiye ettiğini girebilirsin. Ne kadar detaylı ve kapsamlı bir analiz yaparsan, bu eseri [OKUMAK/İZLEMEK] isteyenleri o kadar doğru ve fazla bilgilendirmiş olacaksın. Tavsiyenin sadece negatif içerikte olamayacağını, eğer bu sistemi kullanıyorsan tavsiye ettiğin içeriğin pozitif taraflarından bahsetmek zorunda olduğunu lütfen unutma. Yapıcı eleştiri hakkında daha fazla bilgi almak için burayı okuyabilirsin.
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform; okuduğunuz kitaplara, izlediğiniz filmlere/belgesellere veya takip ettiğiniz YouTube kanallarına yönelik tavsiylerinizi ve/veya yapıcı eleştirel fikirlerinizi girebilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Önceliğimiz pozitif tavsiyelerdir.
Bu platformu, beğenmediğiniz eserleri yermek için değil, beğendiğiniz eserleri başkalarına tanıtmak için kullanmaya öncelik veriniz. Sadece negatif girdileri olduğu tespit edilenler platformdan geçici veya kalıcı olarak engellenebilirler.
2
Tavsiyenizin içeriği sadece negatif olamaz.
Tavsiye yazdığınız eserleri olabildiğince objektif bir gözlükle anlatmanız beklenmektedir. Dolayısıyla bir eseri beğenmediyseniz bile, tavsiyenizde eserin pozitif taraflarından da bahsetmeniz gerekmektedir.
3
Negatif eleştiriler yapıcı olmak zorundadır.
Eğer tavsiyenizin ana tonu negatif olacaksa, tüm eleştirileriniz yapıcı nitelikte olmak zorundadır. Yapıcı bir tarafı olmayan veya tamamen yıkıcı içerikte olan eleştiriler silinebilir ve yazarlar geçici veya kalıcı olarak engellenebilirler.
4
Düzgün ve insanca iletişim kurun.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
5
Türkçeyi düzgün kullanın.
Şair olmanızı beklemiyoruz; ancak yazdığınız içeriğin anlaşılır olması ve temel düzeyde yazım ve dil bilgisi kurallarına uyması gerekmektedir.
Eser Ara
Aradığınız eseri bulamadıysanız buraya tıklayarak ekleyebilirsiniz.
Tür Ekle
Üst Takson Seç
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, yaşamış ve yaşayan bütün türleri filogenetik olarak sınıflandırdığımız ve tanıttığımız Yaşam Ağacı projemize, henüz girilmemiş taksonları girebilmeniz için geliştirdiğimiz bir platformdur. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Takson adlarını doğru yazdığınızdan emin olun.
Taksonların sadece ilk harfleri büyük yazılmalıdır. Latince tür adlarında, cins adının ilk harfi büyük, diğer bütün harfler küçük olmalıdır (Örn: Canis lupus domesticus). Türkçe adlarda da sadece ilk harf büyük yazılmalıdır (Örn: Evcil köpek).
2
Taksonlar arası bağlantıları doğru girin.
Girdiğiniz taksonun üst taksonunu girmeniz zorunludur. Eğer üst takson yoksa, mümkün olduğunca öncelikle üst taksonları girmeye çalışın; sonrasında daha alt taksonları girin.
3
Birden fazla kaynaktan kontrol edin.
Mümkün olduğunca ezbere iş yapmayın, girdiğiniz taksonların isimlerinin birden fazla kaynaktan kontrol edin. Alternatif (sinonim) takson adlarını girmeyi unutmayın.
4
Tekrara düşmeyin.
Aynı taksonu birden fazla defa girmediğinizden emin olun. Otomatik tamamlama sistemimiz size bu konuda yardımcı olacaktır.
5
Mümkünse, takson tanıtım yazısı (Taksonomi yazısı) girin.
Bu araç sadece taksonları sisteme girmek için geliştirilmiştir. Dolayısıyla taksonlara ait minimal bilgiye yer vermektedir. Evrim Ağacı olarak amacımız, taksonlara dair detaylı girdilerle bu projeyi zenginleştirmektir. Girdiğiniz türü daha kapsamlı tanıtmak için Taksonomi yazısı girin.
Gönder
Tür Gözlemi Ekle
Tür Seç
Fotoğraf Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, bizzat gözlediğiniz türlerin fotoğraflarını paylaşabilmeniz için geliştirilmiştir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Net ve anlaşılır görseller yükleyin.
Her zaman bir türü kusursuz netlikte fotoğraflamanız mümkün olmayabilir; ancak buraya yüklediğiniz fotoğraflardaki türlerin özellikle de vücut deseni gibi özelliklerinin rahatlıkla ayırt edilecek kadar net olması gerekmektedir.
2
Özgün olun, telif ihlali yapmayın.
Yüklediğiniz fotoğrafların telif hakları size ait olmalıdır. Başkası tarafından çekilen fotoğrafları yükleyemezsiniz. Wikimedia gibi açık kaynak organizasyonlarda yayınlanan telifsiz fotoğrafları yükleyebilirsiniz.
3
Paylaştığınız fotoğrafların telif hakkını isteyemezsiniz.
Yüklediğiniz fotoğraflar tamamen halka açık bir şekilde, sınırsız ve süresiz kullanım izniyle paylaşılacaktır. Bu fotoğraflar nedeniyle Evrim Ağacı’ndan telif veya ödeme talep etmeniz mümkün olmayacaktır. Kendi fotoğraflarınızı başka yerlerde istediğiniz gibi kullanabilirsiniz.
4
Etik kurallarına uyun.
Yüklediğiniz fotoğrafların uygunsuz olmadığından ve başkalarının haklarını ihlâl etmediğinden emin olun.
5
Takson teşhisini doğru yapın.
Yaptığınız gözlemler, spesifik taksonlarla ilişkilendirilmektedir. Takson teşhisini doğru yapmanız beklenmektedir. Taksonu bilemediğinizde, olabildiğince genel bir taksonla ilişkilendirin; örneğin türü bilmiyorsanız cins ile, cinsi bilmiyorsanız aile ile, aileyi bilmiyorsanız takım ile, vs.
Gönder
Tür Ara
Aradığınız türü bulamadıysanız buraya tıklayarak ekleyebilirsiniz.