Einstein'ın Ölüm Sebebi Olan Aort Anevrizması Nedir?
Albert Einstein 18 Nisan 1955 günü rüptüre aort anevrizmasından dolayı hayatını kaybettiğinde 76 yaşındaydı.
Einstein'ın abdominal aort anevrizması 1948 yılında dönemin ünlü doktoru Dr. Rudolf Nissen tarafından teşhis edilmişti. Karın ağrısının sebebinin bulunması amacıyla yapılan laparotomi (teşhis veya operatif amaçla karın boşluğunun cerrahi yöntemlerle açılması) sırasında fark edilmiş olan bu anevrizmaya cerrah tarafından dönemin tedavi yöntemleri kullanılarak müdahale edilmiştir. Yapılan ameliyatla aort damarının duvar yapısı güçlendirilmiş ve böylece o günlerde kaçınılmaz olan aort rüptürü (yırtılması) geciktirilmiştir. Damarın duvarına enjekte edilen polietilen selofan sayesinde aort yırtılmadan 12 Nisan 1955'e kadar dayanmıştır. Bu tarihlerde ani başlayan karın ağrısıyla birlikte doktora giden Einstein, tedaviyi reddetmiş ve 18 Nisan'da hayatını kaybetmiştir. Dr. Thomas Harvey tarafından yapılan otopsisinde büyük bir abdominal aort anevrizması olduğu gösterilerek ölüm sebebi doğrulanmıştır.
Peki, Nedir Bu Aort Anevrizması?
Aort vücudumuzdaki en büyük arteriyel damardır. 4 odacığı olan kalbin sol ventrikülünden çıkarak oksijenlenmiş kanın bütün vücuda dağılmasını sağlar.
Aort damar duvarının zayıf bir bölümünde, kanın geçerken yaptığı basınç sebebiyle oluşan normal boyutunun ötesindeki genişlikler anevrizma adını alır.
- Abdominal aort anevrizmaları aortun karından geçen bölümünde görülür. En sık yerleşim yeri burasıdır.
- Torasik aort anevrizmaları aortun göğüsten geçen bölümünde görülür.
Aort anevrizmaları bazı genetik hastalıklar sebebiyle ortaya çıkabileceği gibi enfeksiyon, yüksek kan basıncı, travmalar, obezite, ateroskleroz (damar sertleşmesi), yüksek kolesterol, tütün kullanımı gibi sebeplerle de gelişebilmektedir. Bu sebeplerin hepsinin ortak noktası damar duvarının zayıflamasına neden olmalarıdır.
Tanı Nasıl Konulur?
Aort anevrizmalarının kesin tanısının konulabilmesi için yapılan fizik muayeneye ek olarak görüntüleme yöntemleri kullanılır. Bu yöntemler arasında bilgisayarlı tomografi, ekokardiyografi, ultrason ve MRI (Manyetik Rezonans Görüntüleme) bulunur.
Semptomları Nelerdir?
Çoğu aort anevrizması asemptomatik (belirti vermeden) seyreder ve yaşamı tehdit eden rüptür gerçekleşene kadar bulgu vermez. Bu yüzden risk faktörleri olan hastalarda ve 65 yaşın üzerindekilerde tarama önerilir. Bununla birlikte aşağıdaki bulgular görülebilir:
- Yutma güçlüğü
- Boyun, sırt, göğüs, omuz ağrısı
- Nefes almada güçlük
- Ses kısıklığı
- Karında zonklama veya nabız atışına benzeyen bir his
- Yüz, boyun ve kollarda ödem (şişme)
Komplikasyonlar Nelerdir?
Anevrizmaların en tehlikeli komplikasyonu aort diseksiyonu ve takiben gerçekleşebilen aort rüptürüdür. Aort duvarı 3 tabakadan oluşur. Bunlar en iç tabaka olan intima, orta tabaka olan media ve en dış tabaka olan adventisyadır. Aort diseksiyonu, iç tabakanın yırtılmasıyla birlikte iç ve orta tabaka arasında kanın birikerek duvarın ayrılmaya başlamasına denmektedir. Ani başlayan göğüs, sırt ve karın ağrısıyla kendini gösteren bu durum tedavi edilmezse aort rüptürüne doğru ilerler. Aort rüptürü sonucunda damar tamamen açılarak iç kanamaya sebep olur. Hasta şoka girer ve bu durum doğru ve hızlı tedavi edilmezse ölümle sonuçlanabilir.
Tedavisi Nedir?
Tedavi, anevrizmanın nerede olduğuna, büyüklüğüne ve sebebine göre değişmektedir. Yaşam tarzı değişiklikleri tedavide büyük öneme sahiptir. Sigarayı bırakmak, dengeli beslenmek ve ağır egzersizden kaçınmak gerekmektedir. Bunlarla birlikte ilaç tedavisi ve cerrahi tedaviler uygulanmaktadır. Aspirin, tansiyon ilaçlarının ve kolesterol ilaçlarının tedavide önemli yeri olduğu gösterilmiştir.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git- 32
- 13
- 7
- 4
- 4
- 2
- 2
- 2
- 1
- 0
- 0
- 0
- U.S. Department of Health & Human Services. Aortic Aneurysm. (11 Mayıs 2019). Alındığı Tarih: 11 Mayıs 2019. Alındığı Yer: National Heart, Lung and Blood Institute | Arşiv Bağlantısı
- John Hopkins Medicine. Abdominal Aortic Aneurysm. (11 Mayıs 2019). Alındığı Tarih: 11 Mayıs 2019. Alındığı Yer: John Hopkins Medicine | Arşiv Bağlantısı
- Michael Gawenda, et al. (2012). Ruptured Abdominal Aortic Aneurysm. Deutsches Aerzteblatt International, sf: 727–732. | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/11/2024 15:03:41 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7791
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.