Einstein, 1 Asır Sonra Yine Haklı Çıktı: Büyük Kütleli Cisimler, Işığın Dalga Boyunda Kaymaya Neden Oluyor!
Kara Delikler ve Yıldızlarla Yapılan Gözlem, Einstein'ın Öngörülerinin Newton'dan Kat Kat İsabetli Olduğunu İspatlıyor!
İAS.edu
Bu haber 4 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
100 yıldan daha fazla bir süre önce Albert Einstein, Genel Görelilik Teorisi’yle, büyük kütleli cisimlerin kütlesinin uzay-zaman yapısını bozmasıyla ışık dalgalarının kırmızıya kaydığını öngördü. Araştırmacılar, kırmızıya kayma olgusunun en kapsamlı kontrolünü, uzayın en güçlü fenomenlerinden biri olan galaksi merkezlerinde bulunan karadelikler üzerinde gerçekleştirdiler.
Bu çalışmaya göre, yörüngesi merkezi karadeliğe çok yakın seyreden bir yıldız tam 24 yıl boyunca ölçüldü ve gözlendi. 24 yıllık çalışmanın en önemli sonucu: Bu yıldızın ışığının, Einstein'ın Genel Görelilik Teorisi’nin öngördüğü kütleçekimle ilişkili kırmızıya kayma olayının, Genel Görelilik çözümleriyle birebir uyuştuğu belirlendi.
Albert Einstein'ın Genel Görelilik Teorisi hala fiziksel evren görüşümüzün temelini oluşturmaktadır. Teori; kütleçekim olgusunu ve bu çekim etkisinin uzay-zamanın kendi doğasının geometrisinin zorunlu sonucu olarak tanımlamıştır.
Sonuç olarak, bir karadeliğin aşırı büyük kütlesi, ortamdaki uzay-zamanı o kadar güçlü bir şekilde büker ki, ışık fenomeni bile bundan etkilenerek uzay-zaman dokusu üzerindeki yönünden sapabilir. Albert Einstein’in öngörüsüne göre, ışık fenomeni bu kütleçekimi etkisinden çıktığında enerji kaybeder ve dalga boyu düşük enerji olan kırmızıya dönmeye başlar. Bu enerji düşüşüne neden olacak uygun kütleye sahip cisim kullanıldığı taktirde bu fenomen kolayca deneysel veriler haline getirilebilir.
Test İçin Kullanılan Yıldız: S0-2
Aslında Albert Einstein’in Genel Göreliliği’nin de tekrar test edilmesi olan bu karadelik deneyi için, kırmızıya kayma olgusunun gözlemleneceği yıldız, bağlı olduğu karadeliğe oldukça yakın bir yörüngeye sahip olan S0-2 yıldızı seçildi.
Bu yıldız, Samanyolu galaksisine ait ve merkez karadelik olan Sagittarius A’ya çok yakın bir yörüngeye sahip. Karadeliğe en yakın konumu en son 2018 Mayıs ayı içerisindeydi ve Sagittarius A'ya yaklaşık 14 milyar kilometre mesafeden geçiş yaptı. Bu, Neptün gezegeninin Güneş yıldızına olan uzaklığının yaklaşık 3 katına denk gelmektedir. Bu mesafe, söz konusu bir karadelik ise, oldukça yakın bir mesafedir. O kadar yakındır ki karadeliğin kütleçekimi yıldızının hareketini hızlandırır ve bu, aynı zamanda yıldız ışığının dalga boyunun genişlemesi demektir.
Karadelik deneyi aynı zamanda Sagittarius A karadeliğine yakın olan SO-2 yıldızının 16 yıllık yörüngesinin de belirlenmesini sağladı. 16 yıllık belirlenen bu dilim, yıldızın yörüngesinde 1,5 tura karşılık gelmektedir.
Einstein Bir Kez Daha Haklı!
Araştırma verileri, Albert Einstein’in bir kez daha haklı olduğunu gösterdi. Araştırma grubundan Andrea Ghez şöyle diyor:
Gözlemlerimiz, Einstein'ın genel görelilik teorisine uyuyor. Ölçümlere göre S0-2 yıldızı, karadeliğin yanından geçtiğinde karadelik yıldızın ışığında 0.88'lik bir kırmızıya kaymaya yol açtı. Bu, Albert Einstein’in sigma verileriyle denk; ancak Isaac Newton’un kütleçekim teorisinin sigma çıkarımlarından 5 kat fazla. Bu demektir ki Genel Görelilik Teorisi tam yüzyıldan daha fazla bir süreden sonra tekrar deneysel ortamda doğrulandı.
Bu araştırmalar ek olarak bize Einstein’in hayalini de tekrar hatırlattı. Einstein, fiziğin dört temel kuvvetini matematiksel ve deneysel fiziksel olgular içinde uzlaştırmak istemiş, ancak bu isteğini gerçekleştirememişti. Aynı zamanda görelilik içerisinde kuantum fiziğinin birçok olgusunu açıklamakta başarısız olmuştu. Bu nedenle fizikçiler hala Standart Model arayışlarında yeni bir fizik modeli olabileceğini düşünmektedir.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git-
19
-
11
-
10
-
8
-
7
-
6
-
6
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
- Türev İçerik Kaynağı: Wissenschaft | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 22/12/2024 04:18:40 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/8311
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
