Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Einstein, 1 Asır Sonra Yine Haklı Çıktı: Büyük Kütleli Cisimler, Işığın Dalga Boyunda Kaymaya Neden Oluyor!

Kara Delikler ve Yıldızlarla Yapılan Gözlem, Einstein'ın Öngörülerinin Newton'dan Kat Kat İsabetli Olduğunu İspatlıyor!

3 dakika
7,484
Einstein, 1 Asır Sonra Yine Haklı Çıktı: Büyük Kütleli Cisimler, Işığın Dalga Boyunda Kaymaya Neden Oluyor! İAS.edu
Alman Teorik Fizikçi Albert Einstein
Tarihi Geçmiş Haber

Bu haber 4 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.

Tüm Reklamları Kapat

100 yıldan daha fazla bir süre önce Albert Einstein, Genel Görelilik Teorisi’yle, büyük kütleli cisimlerin kütlesinin uzay-zaman yapısını bozmasıyla ışık dalgalarının kırmızıya kaydığını öngördü. Araştırmacılar, kırmızıya kayma olgusunun en kapsamlı kontrolünü, uzayın en güçlü fenomenlerinden biri olan galaksi merkezlerinde bulunan karadelikler üzerinde gerçekleştirdiler.

Bu çalışmaya göre, yörüngesi merkezi karadeliğe çok yakın seyreden bir yıldız tam 24 yıl boyunca ölçüldü ve gözlendi. 24 yıllık çalışmanın en önemli sonucu: Bu yıldızın ışığının, Einstein'ın Genel Görelilik Teorisi’nin öngördüğü kütleçekimle ilişkili kırmızıya kayma olayının, Genel Görelilik çözümleriyle birebir uyuştuğu belirlendi.

Samanyolu Galaksi'sinin Merkezindeki Sagittarius A Karadeliği
Samanyolu Galaksi'sinin Merkezindeki Sagittarius A Karadeliği
ESO

Albert Einstein'ın Genel Görelilik Teorisi hala fiziksel evren görüşümüzün temelini oluşturmaktadır. Teori; kütleçekim olgusunu ve bu çekim etkisinin uzay-zamanın kendi doğasının geometrisinin zorunlu sonucu olarak tanımlamıştır.

Tüm Reklamları Kapat

Sonuç olarak, bir karadeliğin aşırı büyük kütlesi, ortamdaki uzay-zamanı o kadar güçlü bir şekilde büker ki, ışık fenomeni bile bundan etkilenerek uzay-zaman dokusu üzerindeki yönünden sapabilir. Albert Einstein’in öngörüsüne göre, ışık fenomeni bu kütleçekimi etkisinden çıktığında enerji kaybeder ve dalga boyu düşük enerji olan kırmızıya dönmeye başlar. Bu enerji düşüşüne neden olacak uygun kütleye sahip cisim kullanıldığı taktirde bu fenomen kolayca deneysel veriler haline getirilebilir.

Test İçin Kullanılan Yıldız: S0-2

Aslında Albert Einstein’in Genel Göreliliği’nin de tekrar test edilmesi olan bu karadelik deneyi için, kırmızıya kayma olgusunun gözlemleneceği yıldız, bağlı olduğu karadeliğe oldukça yakın bir yörüngeye sahip olan S0-2 yıldızı seçildi.

Bu yıldız, Samanyolu galaksisine ait ve merkez karadelik olan Sagittarius A’ya çok yakın bir yörüngeye sahip. Karadeliğe en yakın konumu en son 2018 Mayıs ayı içerisindeydi ve Sagittarius A'ya yaklaşık 14 milyar kilometre mesafeden geçiş yaptı. Bu, Neptün gezegeninin Güneş yıldızına olan uzaklığının yaklaşık 3 katına denk gelmektedir. Bu mesafe, söz konusu bir karadelik ise, oldukça yakın bir mesafedir. O kadar yakındır ki karadeliğin kütleçekimi yıldızının hareketini hızlandırır ve bu, aynı zamanda yıldız ışığının dalga boyunun genişlemesi demektir.

Sgr A karadeliğinin çevresinde dolanan SO2 yıldızı
Sgr A karadeliğinin çevresinde dolanan SO2 yıldızı
smithsonianmag.com

Karadelik deneyi aynı zamanda Sagittarius A karadeliğine yakın olan SO-2 yıldızının 16 yıllık yörüngesinin de belirlenmesini sağladı. 16 yıllık belirlenen bu dilim, yıldızın yörüngesinde 1,5 tura karşılık gelmektedir.

Tüm Reklamları Kapat

Einstein Bir Kez Daha Haklı!

Araştırma verileri, Albert Einstein’in bir kez daha haklı olduğunu gösterdi. Araştırma grubundan Andrea Ghez şöyle diyor:

Gözlemlerimiz, Einstein'ın genel görelilik teorisine uyuyor. Ölçümlere göre S0-2 yıldızı, karadeliğin yanından geçtiğinde karadelik yıldızın ışığında 0.88'lik bir kırmızıya kaymaya yol açtı. Bu, Albert Einstein’in sigma verileriyle denk; ancak Isaac Newton’un kütleçekim teorisinin sigma çıkarımlarından 5 kat fazla. Bu demektir ki Genel Görelilik Teorisi tam yüzyıldan daha fazla bir süreden sonra tekrar deneysel ortamda doğrulandı.

Bu araştırmalar ek olarak bize Einstein’in hayalini de tekrar hatırlattı. Einstein, fiziğin dört temel kuvvetini matematiksel ve deneysel fiziksel olgular içinde uzlaştırmak istemiş, ancak bu isteğini gerçekleştirememişti. Aynı zamanda görelilik içerisinde kuantum fiziğinin birçok olgusunu açıklamakta başarısız olmuştu. Bu nedenle fizikçiler hala Standart Model arayışlarında yeni bir fizik modeli olabileceğini düşünmektedir.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
114
1
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 18
  • Merak Uyandırıcı! 11
  • Muhteşem! 10
  • Bilim Budur! 7
  • Umut Verici! 7
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 6
  • İnanılmaz 6
  • Korkutucu! 1
  • Güldürdü 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Türev İçerik Kaynağı: Wissenschaft | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/11/2024 13:29:43 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/8311

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Eşey
Genler
Evrim Ağacı Duyurusu
Yeşil
Asteroid
Beslenme Bilimi
Kalıtım
Sendrom
Kanser
Dağılım
Ağrı
Nöronlar
Deniz
Sars
Ara Tür
Renk
Embriyo
Tür
Periyodik Tablo
Hukuk
Ortak Ata
Carl Sagan
Evrimsel Tarih
Hayatta Kalma
Kanser Tedavisi
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Kafana takılan neler var?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
N. Podbregar, et al. Einstein, 1 Asır Sonra Yine Haklı Çıktı: Büyük Kütleli Cisimler, Işığın Dalga Boyunda Kaymaya Neden Oluyor!. (2 Mart 2020). Alındığı Tarih: 21 Kasım 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/8311
Podbregar, N., Rose, E., Bakırcı, Ç. M. (2020, March 02). Einstein, 1 Asır Sonra Yine Haklı Çıktı: Büyük Kütleli Cisimler, Işığın Dalga Boyunda Kaymaya Neden Oluyor!. Evrim Ağacı. Retrieved November 21, 2024. from https://evrimagaci.org/s/8311
N. Podbregar, et al. “Einstein, 1 Asır Sonra Yine Haklı Çıktı: Büyük Kütleli Cisimler, Işığın Dalga Boyunda Kaymaya Neden Oluyor!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 02 Mar. 2020, https://evrimagaci.org/s/8311.
Podbregar, Nadja. Rose, Eric. Bakırcı, Çağrı Mert. “Einstein, 1 Asır Sonra Yine Haklı Çıktı: Büyük Kütleli Cisimler, Işığın Dalga Boyunda Kaymaya Neden Oluyor!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, March 02, 2020. https://evrimagaci.org/s/8311.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close