Dünya Bir Anda Dursaydı Ne Olurdu?

Dünya'nın kendi ekseni etrafındaki dönüşü giderek yavaşlamaktadır! Bu yavaşlama, o kadar yavaş olmaktadır ki, doğrudan hissetmemiz mümkün değildir. Buna rağmen, yapılan gözlemlere göre, Dünya'daki 1 günün 1 saat uzaması için (25 saat gün) şu andaki yavaşlama hızının (negatif ivmenin) yaklaşık 140 milyon yıl boyunca devam etmesi gerekiyor. Dolayısıyla, başka hiçbir etkinin olmayacağı varsayılırsa, Dünya'nın tamamen durması yaklaşık 47.600.000.000, yani kabaca 50 milyar yıl alacak! Güneş'in geri kalan ömrünün yaklaşık 4.5 milyar yıl olduğunu düşünecek olursak, muhtemelen bunu asla göremeyeceğiz. Ancak yavaşlıyor olsak bile, gezegenimizin var olduğundan beri süregelen dönüş nedeniyle geceler ve gündüzler oluşur.

Dünya üzerinde şu anda ekvator üzerindeki herhangi biri saatte 1674.4 kilometre hızla dönmektedir (bunu neden hissetmediğimizi buraya tıklayarak, zıpladığımızda neden aynı noktaya düştüğümüzü buraya tıklayarak öğrenebilirsiniz). Diğer enlemlerde de bu hızdan biraz daha az olsa bile neredeyse tamamen aynıdır. Bu dönüşü hiçbirimiz hissetmeyiz; çünkü hız değişimi yoktur.

Bunu, sabit hızla giden bir arabanın içerisinde, gittiğinizi hissetmemeniz gibi düşünebilirsiniz. Araç birden yavaşlayacak olsa, işte o andan itibaren gittiğinizi hisseder ve ileri doğru fırlarsınız. İşte buna sebep olan şey, fiziksel bir değişken olan atalettir. Bu konuyla ilgili detaylı bilgiyi buradan alabilirsiniz.

Dünya Bir Anda Dursaydı Ne Olurdu?

Dünya bir anda duracak olsaydı, üzerindeki her şey, o andaki dönüş hızıyla (saatte yaklaşık 1600 kilometre hızla) doğuya doğru fırlardı; çünkü Dünya batıdan doğuya doğru bu hızda dönmektedir.

Bu hız, yörüngeye kadar fırlamanıza neden olmazdı; dolayısıyla her şey yine Dünya'nın üzerine düşerdi. Çünkü Dünya'nın kütleçekim kuvvetinden kurtulmak için saatte 40.000 kilometre gibi bir hıza ihtiyacınız vardır!

Buna rağmen, siz de dahil olmak üzere Dünya'ya bağlı olmayan her şeyin (ve hatta olanların da parçalanıp kırılarak) 1600 km/h hızla bir yöne doğru fırlaması, muhtemelen her şeyin, en azından bizim sonumuzu getirirdi. Okyanusların bütün olarak, 1600 km/h hızla bir yöne doğru fırladığını bir düşünün! 

Böyle bir durumda tek avantajlı olacak olan, kutup noktalarında duran kişiler olacaktır. Zira bu bölgelerde dönüş hızı sıfıra yakındır ve Dünya bir anda duracak olsa, buradaki kişiler bunun farkına (belki de) varmazlardı bile.

Bu durumda olacak şeylerden bir diğeri de, 1 günün 365 gün sürecek olmasıdır. Biraz kafa karıştırıcı, biliyoruz; ancak şu anda 1 günün 24 saat olma sebebi, Dünya'nın bir noktasının, Dünya etrafında bir tur atarak aynı noktaya gelme süresinin 24 saat olmasındandır. Eğer Dünya duracak olsaydı, bir noktanın Güneş'e göre Dünya üzerinde aynı noktaya gelmesi tam 365 gün sürerdi, yani 1 yıl! Bu da, Dünya'nın yarısının yılın yarısı boyunca pişmesi, diğer yarısının ise donması anlamına gelir. Şu anda ısınma ve soğuma için çok fazla zaman olmadığı için, Dünya üzerindeki pek çok insan ortalama 14 santigrat derecelik bir hava sıcaklığında yaşamaktadır (sürekli soğuk ve sürekli sıcak olan bölgelerde yaşayanlar haricinde). Ancak Dünya dönmeyi durdursaydı, Güneş alan tarafı yüzlerce gün Güneş alacağı için aşırı ısınacaktı; karanlık tarafsa aşırı soğuyacaktı.

Dünya'nın durmasının bir diğer etkisi de, gezegenimizin bir küremsi olmak yerine, neredeyse tam bir küre olmasına neden olacaktı ve bu değişim oldukça yavaş yaşanacaktı. Çünkü şu anda gezegenimizin ekvatorda şişkin, kutuplarda basık olmasının sebebi, kendi etrafındaki dönüşünden dolayı oluşan hayali merkezkaç kuvvetidir. Bu kuvvetin gezegenin şeklini değiştirecek güçte olması, ne demek istediğimizi anlatıyordur.

Gezegenimizin dönememesi durumunda yitireceğimiz bir diğer şey de, mevsimler olacaktı. Artık gezegenimizin yaklaşık 23.5 derecelik eğimi bir anlam ifade etmeyecektir. Elbette, Güneş'in geliş açısından ötürü yine kutuplar ve ekvator olacaktır; ancak şu anda bildiğimizden farklı olacaktır ve mevsimsel değişimler yaşanmayacaktır.

Neyse ki, normal şartlar altında hiçbir zaman böyle bir şeyi yaşamayacağız. Fizik kuralları gereği gezegenimizin bir anda durması gibi bir durum asla söz konusu değil. Ancak dışarıdan çarpacak devasa bir gök cismi, bu dönüşü durduracak kadar enerjiye sahip olabilir; ancak zaten böyle bir çarpışmada endişeleneceğiniz son şey gezegenin dönmeyi durdurması olacaktır. Tabii endişelenmek için yeterli vaktiniz kalırsa...