Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Dünya'nın Dönüşünü Neden Hissetmiyoruz?

3 dakika
110,867
Dünya'nın Dönüşünü Neden Hissetmiyoruz? LiveScience
Tüm Reklamları Kapat

Geçmişten, 4,5 milyar yıl öncesinden hareket etmiş bir trenin yolcularıyız. Her nedense, bir trende olduğumuzu gösteren hiçbir işaret yok. Acaba neden?

Dünya'mızın dönüşünü hissetmiyoruz; zira atmosfer, karalar, dağlar ve Dünya üzerinde geriye kalan her şey, aynı sabit hızla dönmeye devam ediyor.

Ama şunu anlamak gerekiyor: Dünya, saniyede 460 metre hızla dönüyor olsa da, 12.742 kilometrelik çapa sahip devasa bir gök cismi için bu hızın yüzeydeki açısal hızı aşırı küçüktür. Ne kadar küçük? Şöyle düşünün: Dünya, tüm hızına rağmen, öyle yavaş dönüyor ki, 1 tam turunu tamamlaması tam 24 saat sürüyor!

Tüm Reklamları Kapat

Yani Dünya'nın dönüşünü hissetmemizin ana sebebi, esasında dönüşün açısal olarak aşırı yavaş olmasıdır. Dünya'nın kendi etrafında 1 saniyede sadece 0.00416666654 derece döner (1 tam dönüş 360 derecedir). Bu da 1 saatte 15 derece civarı eder. Bu da, muhtemelen şu anda baktığınız bilgisayar ekranının bir kenarından, diğer kenarına kafanızı 1 saatte çevirmenize eşdeğer bir hızdır!

Dünya Dönüyorsa Neden Hiç Hissetmiyoruz?

Bu, bizler bir otomobile ya da uçağa bindiğimizde yaptığımız yolculuk ile konsept olarak aynı şeydir. Yakın bir örnek vermek gerekirse, bir jumbo jet (büyük jet uçağı), Dünya'mızın Ekvator'da ölçülmüş kendi etrafındaki dönüş hızının yaklaşık yarısı kadar bir hızda (800 km/h) yolculuk yapabilir. Bu hızı ikiye katladığımızda, yine uçağın içindeki biz, bir şey hissetmeyecektik.

Gözlerimizi kapattığımızda, hiç de uçuyormuşuz gibi hissetmeyecektik. Uçuş görevlisi, çayımızı ya da eğer ağzımızın tadını biliyorsak, frambuaz ve ananas karışımı meyve suyumuzu getirdiğinde, bardak ya da karışımın bulunduğu kap, uçağın arkasına uçup duvara yapışmayacaktı. Bunun sebebi, bardağın, karışımın bulunduğu kabın, görevlinin ve sizin aynı oranda hareket ediyor olmanızdır.

Aynı şekilde, Dünya da belirli bir hızda hareket ediyor ve hepimiz ona ayak uyduruyoruz. Şimdi jumbo jet örneğine geri dönelim. Pilot, uçağa aniden hız versin ve aniden yavaşlatsın. Önce koltuğumuza yapışırız (bu sırada meyve suyumuz ve elbisemiz için mutluluklar dileriz) ve sonra koltuğumuzla aramıza belli bir mesafe girer. Bu değişimler, eğer Dünya da aynı şekilde hızlanıp yavaşlayabilseydi, tarafımızdan kesinlikle hissedilecekti! Ancak söylediğimiz gibi, Dünya, Güneş etrafındaki hareketine düzenli biçimde devam ettikçe, biz de bir yolcu gibi davranmaya devam edeceğiz.

Tüm Reklamları Kapat

Eğer Dünya birden hızlansaydı, belki ayakta olan bizler, birden, trajik bir biçimde yere yapışabilirdik. Ayakta kalabilmemiz içinse, eğilip bükülerek dengemizi sağlamamız gerekirdi.

Antik çağlarda yaşamış olan insanlar, Ay'ın, Güneş'in ve diğer yıldızların, Dünya ''üzerinde'' bulunduklarını düşünmüşlerdi. Bunun sebebi, bu insanların Dünya'nın hareketinden habersiz olmalarıydı. Onlara göre Dünya sabitti ve gök cisimleri, Dünya üzerinde hareket ediyordu. Bu, bir anlamda, Dünya'mızın, evrenin merkezi olduğu inancının türevidir.

Evrimsel Biyolojinin Bu İşte Parmağı Var mı?

Bu duruma katkı sağlayan bir diğer süreç de, biyolojiden bahsederken her zaman düşünmek zorunda kaldığımız evrimsel süreçlerdir. Beyinlerimiz, hızı ve ivmeyi (hızlanma miktarını) hissedebilecek şekilde özelleşmiştir; zira bu şekilde avlanırız, hareketlerimize yön veririz, çevremize adapte oluruz. Elbette bir bakterinin veya solucanın hız ve ivme algısıyla, bizlerinki, kartallarınki, çitalarınki, ayılarınki aynı değildir. Ancak her biri, evrimsel süreçte kendi ortamlarına en uygun olacak şekilde seçilmişlerdir ve beyinleri de buna göre özelleşmiştir.

Canlılığın başlangıcından beri Dünya, giderek yavaşlamaktadır; ancak bu yavaşlama hızı (yavaşlamanın ivmesi) inanılmaz derecede düşüktür. Örnek vermemiz gerekirse, Dünya'nın oluşumu sırasında Dünya biraz daha hızlı döndüğü için, günler daha kısaydı. Örneğin, yapılan hesaplamalara göre, günümüzden 650 milyon yıl önce Dünya'da 1 günün uzunluğu 19.9 saat civarındaydı. 400 milyon yıl öncesine geldiğimizde yıllar 1 günün uzunluğu 21 saate çıkmıştı, yıllar ise 410 gün idi. Günümüzde 1 günün uzunluğu 23 saat 56 dakika 4 saniyedir ve 1 yıl, 365 gün 5 saat 46 dakikadır. Yani Dünya yavaşladıkça, 1 gün uzamakta, dolayısıyla 1 yıla sığan gün sayısı azalmaktadır. Ancak bu değişim o kadar yavaş olur ki, hissetmemiz mümkün olmamaktadır ve evrimsel süreç buna adapte olabilir. Bu konuda daha fazla bilgiyi buradaki yazımızdan alabilirsiniz.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
34
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

İçerikle İlgili Sorular
Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 34
  • Tebrikler! 28
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 17
  • Bilim Budur! 15
  • Merak Uyandırıcı! 15
  • İnanılmaz 7
  • Umut Verici! 3
  • Güldürdü 2
  • Korkutucu! 2
  • Üzücü! 1
  • Grrr... *@$# 1
  • İğrenç! 1
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • M. Williams. The Orbit Of Earth. How Long Is A Year On Earth?. (21 Kasım 2014). Alındığı Tarih: 19 Temmuz 2019. Alındığı Yer: Universe Today | Arşiv Bağlantısı
  • F. Cain. How Long Is A Day On Earth?. (5 Kasım 2015). Alındığı Tarih: 19 Temmuz 2019. Alındığı Yer: Universe Today | Arşiv Bağlantısı
  • A. K. Chen. Has The Earth's Rotational Period Always Been 24 Hours? If Not, What Was It Before, And What Caused The Change?. (18 Ağustos 2011). Alındığı Tarih: 19 Temmuz 2019. Alındığı Yer: Quora | Arşiv Bağlantısı
  • H. Post. Extra Second Added To Clocks As Earth Slows Down. (30 Haziran 2012). Alındığı Tarih: 19 Temmuz 2019. Alındığı Yer: HuffPost | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 03/11/2024 00:30:30 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/871

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Bilimkurgu
Terapi
Hızlı
Kanser Tedavisi
Doktor
Radyoaktif
Periyodik Tablo
Oksijen
Mikrop
Bağırsak
Sıvı
Kadın Sağlığı
Mucize
Türlerin Kökeni
Zooloji
Kök Hücre
Evrenin Genişlemesi
Bilim Tarihi
Sosyal
Yavru
Yumurta
Endokrin Sistemi
Zihin
Ses Kaydı
Koruma
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
E. Oral, et al. Dünya'nın Dönüşünü Neden Hissetmiyoruz?. (4 Kasım 2012). Alındığı Tarih: 3 Kasım 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/871
Oral, E., Bakırcı, Ç. M. (2012, November 04). Dünya'nın Dönüşünü Neden Hissetmiyoruz?. Evrim Ağacı. Retrieved November 03, 2024. from https://evrimagaci.org/s/871
E. Oral, et al. “Dünya'nın Dönüşünü Neden Hissetmiyoruz?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 04 Nov. 2012, https://evrimagaci.org/s/871.
Oral, Emre. Bakırcı, Çağrı Mert. “Dünya'nın Dönüşünü Neden Hissetmiyoruz?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, November 04, 2012. https://evrimagaci.org/s/871.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close