Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Denizkızları Gerçek Değil! Ama Biyolojik Olarak Gerçek Olabilirler Miydi?

Denizkızları Gerçek Değil! Ama Biyolojik Olarak Gerçek Olabilirler Miydi?
7 dakika
16,595
  • Mitoloji
  • Kriptozooloji
Podcast
8:35
Ekin Baran Sunar
Seslendiren
7
  • İndir

Her nedense denizkızları gerek tarih boyunca insanların, gerekse de Evrim Ağacı okurlarının dikkatini çekmiştir. Ne yazık ki denizkızları gerçek değildir. Olsa süper olurdu; ancak değil. Yine de gönül deli, istiyor ki gerçek olsunlar! Peki bizimkine çok benzer bir Dünya'nın ve bildiğimiz anlamıyla biyolojik evrimin ve bildiğimiz türlerin olduğu paralel bir evrende, denizkızlarının biyolojik olarak var olmaları mümkün olabilir miydi? Çünkü lütfen olsun!

Bu yazımızda, denizkızlarının günümüzdeki canlılar ve modern evrimsel biyoloji bilgilerimiz ışığında, biyolojik olarak var olma ihtimallerini inceleyeceğiz. Bunun için, Disney tarafından yaratılan Küçük Denizkızı ve içerisindeki denizkızı imgelerini kullanacağız. Tabii ki bu imgeler, insanların genel olarak "denizkızı" dendiğinde akıllarına gelen şeylerle büyük ölçüde örtüşmektedir; dolayısıyla bu çizgifilmden yola çıkarak hayallerinizi süsleyen denizkızlarına konuyu genellemeniz mümkündür. 

Tüm Reklamları Kapat

Teorik olarak, denizkızlarının hayali bir biyolojik evrimini takip etmek mümkündür. Çünkü o kadar da sıradışı ve akıl almaz mitolojik canlılar değillerdir. Sorun, bu varlıkların diğer herhangi bir canlıya nazaran çok daha gizemli, büyülü, gizli olduğunu düşünmekte yatmaktadır. Eğer var olsalardı, hele ki zeki canlılar oldukları için, bugüne kadar mutlaka bulurduk. Gerçekten! Hiçbir biyolojik canlının olmadığı gibi, onlar da büyülü veya sihirli olmazlardı. Ancak yoklar, o nedenle bulamamaktayız. İspat yükünün iddia sahibinin omuzlarında olduğunu asla unutmayın! Denizkızlarının var olduğunu ispatlamak, bunu iddia edenlerin sorumluluğudur. Bilimsel ve akademik bir şekilde ispatı olmaksızın ileri sürülen iddiaları reddetmek için, herhangi bir ispata gerek yoktur. Düşük çözünürlükle çekilen, hepsinin sonradan görüntü manipülasyon yöntemleriyle yaratıldığı tespit edilmiş olan fotoğraf ve videolar veya kulaktan dolma (anektodal) anlatımlar bilimsel kanıt özelliği göstermemektedir. Ancak şimdi bu bilimsel gerçekleri bir kenara bırakalım ve yine bilimin ışığında hayal dünyasına dalalım: 

Eğer ki denizkızları var olsaydı, muhtemelen balıktan evrimleşmiş insansı yapılar olmazlardı. Bu canlılar, eskiden insanken deniz ortamına adapte olarak balıksılaşmış canlılar olurlardı. Bunun sebebi, bir balığın evrimsel süreçle yarı yarıya bildiğimiz insan-benzeri bir canlıya dönüşmesinin çok zor olmasındandır. Evet, modern insanların (sizin ve bizim) ataları arasında balıklar bulunmaktadır; ancak balıklardan insanlara gelene kadar sayısız ara türden geçilmiştir ve bu canlılar, balıklardan da, insanlardan da son derece farklı canlılardır. Dolayısıyla balıktan insana sıçrama söz konusu değildir. Bu zaten oldukça sıradışı bir durum olurdu, zira alt kısmı balıksı olan, karın ve üzeri insansı olan bir yapının evrimleşebilmesi için çok fazla basamak gerekirdi. Öte yandan, evrim tarihinde insana benzer şekilde dört uzvu olan memelilerin balıksılaştığını bilmekteyiz (bkz: yunuslar ve balinalar). Dolayısıyla eğer ki denizkızları gerçek olsaydı, evrimsel olarak insansı türlerin balıksı yapılar kazanması daha olası olurdu.

Tüm Reklamları Kapat

İnsansı bir türün Küçük Denizkızı'nda anlatıldığı gibi bir canlıya evrimleşmesi için arka bacakların yitirilmesi ve yüzgeçleşmesi gerekmektedir. Buna benzer olayların evrim tarihinde, yunus ve balina örneklerinde olduğu gibi, yaşandığını söylemiştik. Ancak bir denizkızının geçirmesi gereken evrime daha benzer bir evrimi Yüzgeçayaklılar (Pinnipedia) isimli canlılar geçirmiştir. Denizaygırları, denizaslanları, kürklü foklar, kulaksız foklar ve gerçek foklar gibi canlıları barındıran bu grubun arka ayakları birbirine kaynayarak yüzgeç-benzeri bir yapıya dönüşmüştür. Denizkızlarının da buna benzer bir evrim geçirmesi ve ayak parmaklarını saran bir zarın evrimleşmesi gerekmektedir. Bu durum, yarasaların kollarının değişerek kanatlara evrimleşmesi gibi düşünülebilir. Bacakların da Yüzgeçayaklılar'da olduğu gibi birbirine kaynaması ve balıksı pullarla kaplanması sonucu, bacak kaslarını kullanan bu hayali denizkızı su içerisinde hareket edebilecektir. Teknik olarak anüsün, normalde insanlardakiyle aynı yerde olması gerekmektedir. Lakin bu, birçok çocuk çizgifilminde atlanan bir noktadır.

Ancak evrimsel açıdan en büyük sorun, vücudun üst kısmının insana çok benzer bir şekilde korunmasında yatmaktadır. Denizkızları sosyal hayvanlar olarak gösterildiği için, yüzlerin korunması mantıklıdır. Çünkü yüzümüzün en önemli özelliği, sosyal mesajları ve duyguları iletebilmektir. Kolların korunması ise ilginç bir noktayı göstermektedir: Birçok denizkızı filminde olduğu gibi, Küçük Denizkızı'nda da kollar yüzme sırasında iki yana yapıştırılmaktadır. Dolayısıyla hidrodinamik yetenekler, Doğal Seçilim baskısı sonucu körelen kollarla değil, davranışsal değişimler sonucunda edinilen vücut formlarıyla sağlanmaktadır. Yani denizkızları, daha iyi yüzebilmek için kollarını yana yapıştırıp sadece yüzgeçleriyle yüzmeleri gerektiğini bilirler. Bu da, Doğal Seçilim'in kolları köreltip elemesine engel olmuştur. Yüzgeçayaklılar'da ise kollar, ön yüzgeçlere dönüşmüştür.

Solunum, elbette ki diğer bir sorundur. Küçük Denizkızı'nda solungaçlara veya benzeri bir idiğer harici solunum sistemine dair herhangi bir bilgi verilmemektedir. Buna rağmen denizkızlarının su altında nefes alıp verebildiği gösterilmektedir. Bu durumda akciğerlerin evrimsel süreçte dikkate değer miktarda küçülmüş olması gerekmektedir. Çünkü akciğerler, serbest atmosferik gazlarla doldurularak çalışabilen bir organdır. Denizin altında ise yalnızca hava keseleri olarak kullanılıp, su içerisindeki derinliği ayarlamaya yarayabilirler. Bu durumda, yine büyük bir çizgifilm hatası olmak suretiyle, çizgifilmlerde hiçbir denizkızının dirikesimle incelenmemiş olmasından ötürü, bu noktada ciddi bir spekülasyon yaparak, hayali denizkızlarında iç solungaçlar evrimleşmesi gerektiğini söylemek durumunda kalmaktayız. Muhtemelen bu solungaçlar damakta ya da boğazda konumlanmış olabilir; böylelikle doğrudan kan akışına oksijen sağlamaları mümkün olabilecektir.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Elbette ki denizkızlarıyla ilgili başka çok sayıda evrimsel problem bulunmaktadır. Örneğin, tuzlu suyun aktif bir şekilde tuzdan arındırılması ve vücuttaki tuzun atılması önemli bir problemdir. Bu durumda böbreklerin özelleşmesi gerekecektir. Halbuki denizkızı gösterimlerine göre böbrekler, vücudun insansı kısmında yer almaktadır. Bu durumda, yine dirikesim olmaksızın, kesin bir yargıya varmak mümkün olmayacaktır.

Denizkızlarıyla ilgili bir diğer problem, üreme sorunudur. Adlarından da anlaşılacağı üzere, "denizerkekleri" yok gibi gözükmektedir. Bu durumda tek olası üreme biçimi partenogenez gibi eşeysiz üreme yöntemleri olacaktır. Bu durumda bazı denizkızları, üreme gerektiği zaman erkeklere dönüşerek (ya da yavrulardan bazıları erkek olacak şekilde gelişerek) dişileri dölleyecektir. Sonrasında ise bu erkekler ölecek ve popülasyondan elenecektir. Fakat bir denizkızının bazı balıklar gibi dış döllenme mi, yoksa memeliler gibi iç döllenme mi yaptığı da önemli bir soru işaretidir. Yani bu denizerkeklerinin, dişilerin vajinasına girebilecek şekilde uyumlu penislerinin var olup olmadığı önemli bir sorudur. Hiçbir çizgifilmde denizkızlarının vajinaları gösterilmemektedir - ki bu da büyük bir bilimsel problemdir. Ancak vücudun insansıdan balıksıya geçiş yaptığı kısım, bu organ için en uygun pozisyon olarak görülmektedir. Muhtemelen denizerkekleri (eğer varlarsa), tıpkı yılanlarda veya balinalarda olduğu gibi vücutlarını ya da penislerini denizkızlarına sararak onları döllemeye çalışmalıdırlar. 

Bir diğer ilginç nokta, Küçük Denizkızı'nda gösterildiği üzere denizkızlarının memelerini küçük denizkabuklarıyla örtmeleridir. Bu durum, denizkızlarında da insanlarda olduğu gibi bedeni örtme kültürünün olması gerektiğini göstermektedir. Bu, iki anlama gelebilir: İlki, denizkızları ile insanların bağımsız olarak aynı sonuca varacak şekilde bir kültürel evrimden geçmiş olması (yakınsak evrim). İkincisi ise, denizkızlarına doğru evrimleşecek insansı soy hattının, insanların vücutlarını örtmeye başladığı dönemlerden daha sonra insanlardan ayrılmış olması gerektiğidir. İnsanların ilk defa 170.000 yıl kadar önce vücutlarını örtmeye başladığı düşünülecek olursa, bu oldukça geç bir zamandır. Son 170.000 yılda hiçbir yeni insan türünün evrimleşmemiş olduğu düşünülecek olursa, bu kadar aşırı boyutlarda bir evrimin yaşandığını düşünmek oldukça güçtür. Bu da, denizkızlarının memeleri örtme davranışını sonradan, kendi toplumları içerisinde öğrendiklerinin bir göstergesidir. Belki de hayali denizkızları, insanlarla etkileşimleri sonucunda bu davranışı edinmiş olabilirler. Zira türler arası kültürel ögelerin aktarımı son derece mümkündür ve evrim tarihinde sıklıkla gözlenmiştir.

Görülebileceği gibi, belli bir miktar biyoloji ve evrimsel biyoloji bilgisi sayesinde hayali canlıları bile analiz etmek mümkündür. Ancak bu demek değildir ki denizkızları gerçek varlıklardır. Bugüne kadar var olduklarına dair tatmin edici hiçbir kanıt bulunmamıştır. Dolayısıyla var olmadıklarını varsaymak en doğru tutum olacaktır. 

Ancak paralel bir evrende? 

Kim bilir! 

Alıntı Yap
Okundu Olarak İşaretle
14
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Bilim Budur! 20
  • Güldürdü 14
  • Tebrikler! 12
  • İnanılmaz 10
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 4
  • Umut Verici! 4
  • Muhteşem! 3
  • Üzücü! 3
  • Merak Uyandırıcı! 2
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Türev İçerik Kaynağı: Quora | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 30/03/2023 17:53:33 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/4610

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Sosyal
Gündem
Amerika Birleşik Devletleri
Doktor
Sanat
Tümör
Çağ
Göz
Kuyruk
Hasta
Biyocoğrafya
Makine
Yaşam
Evrim Ağacı Duyurusu
İmmünoloji
Çevre
Yapay Zeka
Beslenme Davranışları
Hamile
Kadın
Doğal Seçilim
Yemek
İnsanlar
Neandertal
Bağırsak
Radyasyon
Fotosentez
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Alıntı Yap
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ç. M. Bakırcı. Denizkızları Gerçek Değil! Ama Biyolojik Olarak Gerçek Olabilirler Miydi?. (19 Ekim 2016). Alındığı Tarih: 30 Mart 2023. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/4610
Bakırcı, Ç. M. (2016, October 19). Denizkızları Gerçek Değil! Ama Biyolojik Olarak Gerçek Olabilirler Miydi?. Evrim Ağacı. Retrieved March 30, 2023. from https://evrimagaci.org/s/4610
Ç. M. Bakırcı. “Denizkızları Gerçek Değil! Ama Biyolojik Olarak Gerçek Olabilirler Miydi?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 19 Oct. 2016, https://evrimagaci.org/s/4610.
Bakırcı, Çağrı Mert. “Denizkızları Gerçek Değil! Ama Biyolojik Olarak Gerçek Olabilirler Miydi?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, October 19, 2016. https://evrimagaci.org/s/4610.

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close
Geri Bildirim Gönder
Paylaş
Reklamsız Deneyim

Evrim Ağacı'ndaki reklamları, bütçenize uygun bir şekilde, kendi seçtiğiniz bir süre boyunca kapatabilirsiniz. Tek yapmanız gereken, kaç ay boyunca kapatmak istediğinizi aşağıdaki kutuya girip tek seferlik ödemenizi tamamlamak:

10₺/ay
x
ay
= 30
3 Aylık Reklamsız Deneyimi Başlat
Evrim Ağacı'nda ücretsiz üyelik oluşturan ve sitemizi üye girişi yaparak kullanan kullanıcılarımızdaki reklamların %50 daha az olduğunu, Kreosus/Patreon/YouTube destekçilerimizinse sitemizi tamamen reklamsız kullanabildiğini biliyor muydunuz? Size uygun seçeneği aşağıdan seçebilirsiniz:
Evrim Ağacı Destekçilerine Katıl
Zaten Kreosus/Patreon/Youtube Destekçisiyim
Reklamsız Deneyim
Kreosus

Kreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.

Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.

Patreon

Patreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.

Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.

YouTube

YouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.

Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24 saat alabilmektedir.

Diğer Platformlar

Bu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.

Giriş yapmayı unutmayın!

Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.

Destek Ol

Devamını Oku
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Önizleme
Görseli Kaydet
Sıfırla
Vazgeç
Ara
Moderatöre Bildir

Raporlama sisteminin amacı, platformu uygunsuz biçimde kullananların önüne geçmektir. Lütfen bir içeriği, sadece düşük kaliteli olduğunu veya soruya cevap olmadığını düşündüğünüz raporlamayınız; bu raporlar kabul edilmeyecektir. Bunun yerine daha kaliteli cevapları kendiniz girmeye çalışın veya size sunulan (oylama gibi) diğer araçlar ile daha kaliteli cevaplara teşvik edin. Kalitesiz bulduğunuz içerikleri eleyebileceğiniz, kalitelileri daha ön plana çıkarabileceğiniz yeni araçlar geliştirmekteyiz.

Kural İhlali Seç
Öncül Ekle
Sonuç Ekle
Mantık Hatası Seç
Kural İhlali Seç
Soru Sor
Aşağıdaki "Soru" kutusunu sadece soru sormak için kullanınız. Bu kutuya soru formatında olmayan hiçbir cümle girmeyiniz. Sorunuzla ilgili ek bilgiler vermek isterseniz, "Açıklama" kısmına girebilirsiniz. Soru kısmının soru cümlesi haricindeki kullanımları sorunuzun silinmesine ve UP kaybetmenize neden olabilir.
Görsel Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, aklınıza takılan soruları sorabilmeniz ve diğerlerinin sorularını yanıtlayabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Gerçekten soru sorun, imâdan ve yüklü sorulardan kaçının.
Sorularınızın amacı nesnel olarak gerçeği öğrenmek veya fikir almak olmalıdır. Şahsi kanaatinizle ilgili mesaj vermek için kullanmayın; yüklü soru sormayın.
2
Bilim kimliğinizi kullanın.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla sorular ve cevaplar, bilimsel perspektifi yansıtmalıdır. Geçerli bilimsel kaynaklarla doğrulanamayan bilgiler veya reklamlar silinebilir.
3
Düzgün ve insanca iletişim kurun.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Sahtebilimi desteklemek yasaktır.
Sahtebilim kategorisi altında konuyla ilgili sorular sorabilirsiniz; ancak bilimsel geçerliliği bulunmayan sahtebilim konularını destekleyen sorular veya cevaplar paylaşmayın.
5
Türkçeyi düzgün kullanın.
Şair olmanızı beklemiyoruz; ancak yazdığınız içeriğin anlaşılır olması ve temel düzeyde yazım ve dil bilgisi kurallarına uyması gerekmektedir.
Soru Ara
Aradığınız soruyu bulamadıysanız buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Alıntı Ekle
Eser Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Formu olabildiğince eksiksiz doldurun.
Girdiğiniz sözün/alıntının kaynağı ne kadar açıksa o kadar iyi. Açıklama kısmına kitabın sayfa sayısını veya filmin saat/dakika/saniye bilgisini girebilirsiniz.
2
Anonimden kaçının.
Bazı sözler/alıntılar anonim olabilir. Fakat sözün anonimliğini doğrulamaksızın, bilmediğiniz her söze/alıntıya anonim yazmayın. Bu tür girdiler silinebilir.
3
Kaynağı araştırın ve sorgulayın.
Sayısız söz/alıntı, gerçekte o sözü hiçbir zaman söylememiş/yazmamış kişilere, hatalı bir şekilde atfediliyor. Paylaşımınızın site geneline yayılabilmesi için kaliteli kaynaklar kullanın ve kaynaklarınızı sorgulayın.
4
Ofansif ve entelektüel düşünceden uzak sözler yasaktır.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
5
Sözlerinizi tırnak (") içine almayın.
Sistemimiz formatı otomatik olarak ayarlayacaktır.
Gönder
Tavsiye Et
Aşağıdaki kutuya, [ESER ADI] isimli [KİTABI/FİLMİ] neden tavsiye ettiğini girebilirsin. Ne kadar detaylı ve kapsamlı bir analiz yaparsan, bu eseri [OKUMAK/İZLEMEK] isteyenleri o kadar doğru ve fazla bilgilendirmiş olacaksın. Tavsiyenin sadece negatif içerikte olamayacağını, eğer bu sistemi kullanıyorsan tavsiye ettiğin içeriğin pozitif taraflarından bahsetmek zorunda olduğunu lütfen unutma. Yapıcı eleştiri hakkında daha fazla bilgi almak için burayı okuyabilirsin.
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform; okuduğunuz kitaplara, izlediğiniz filmlere/belgesellere veya takip ettiğiniz YouTube kanallarına yönelik tavsiylerinizi ve/veya yapıcı eleştirel fikirlerinizi girebilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Önceliğimiz pozitif tavsiyelerdir.
Bu platformu, beğenmediğiniz eserleri yermek için değil, beğendiğiniz eserleri başkalarına tanıtmak için kullanmaya öncelik veriniz. Sadece negatif girdileri olduğu tespit edilenler platformdan geçici veya kalıcı olarak engellenebilirler.
2
Tavsiyenizin içeriği sadece negatif olamaz.
Tavsiye yazdığınız eserleri olabildiğince objektif bir gözlükle anlatmanız beklenmektedir. Dolayısıyla bir eseri beğenmediyseniz bile, tavsiyenizde eserin pozitif taraflarından da bahsetmeniz gerekmektedir.
3
Negatif eleştiriler yapıcı olmak zorundadır.
Eğer tavsiyenizin ana tonu negatif olacaksa, tüm eleştirileriniz yapıcı nitelikte olmak zorundadır. Yapıcı bir tarafı olmayan veya tamamen yıkıcı içerikte olan eleştiriler silinebilir ve yazarlar geçici veya kalıcı olarak engellenebilirler.
4
Düzgün ve insanca iletişim kurun.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
5
Türkçeyi düzgün kullanın.
Şair olmanızı beklemiyoruz; ancak yazdığınız içeriğin anlaşılır olması ve temel düzeyde yazım ve dil bilgisi kurallarına uyması gerekmektedir.
Eser Ara
Aradığınız eseri bulamadıysanız buraya tıklayarak ekleyebilirsiniz.
Tür Ekle
Üst Takson Seç
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, yaşamış ve yaşayan bütün türleri filogenetik olarak sınıflandırdığımız ve tanıttığımız Yaşam Ağacı projemize, henüz girilmemiş taksonları girebilmeniz için geliştirdiğimiz bir platformdur. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Takson adlarını doğru yazdığınızdan emin olun.
Taksonların sadece ilk harfleri büyük yazılmalıdır. Latince tür adlarında, cins adının ilk harfi büyük, diğer bütün harfler küçük olmalıdır (Örn: Canis lupus domesticus). Türkçe adlarda da sadece ilk harf büyük yazılmalıdır (Örn: Evcil köpek).
2
Taksonlar arası bağlantıları doğru girin.
Girdiğiniz taksonun üst taksonunu girmeniz zorunludur. Eğer üst takson yoksa, mümkün olduğunca öncelikle üst taksonları girmeye çalışın; sonrasında daha alt taksonları girin.
3
Birden fazla kaynaktan kontrol edin.
Mümkün olduğunca ezbere iş yapmayın, girdiğiniz taksonların isimlerinin birden fazla kaynaktan kontrol edin. Alternatif (sinonim) takson adlarını girmeyi unutmayın.
4
Tekrara düşmeyin.
Aynı taksonu birden fazla defa girmediğinizden emin olun. Otomatik tamamlama sistemimiz size bu konuda yardımcı olacaktır.
5
Mümkünse, takson tanıtım yazısı (Taksonomi yazısı) girin.
Bu araç sadece taksonları sisteme girmek için geliştirilmiştir. Dolayısıyla taksonlara ait minimal bilgiye yer vermektedir. Evrim Ağacı olarak amacımız, taksonlara dair detaylı girdilerle bu projeyi zenginleştirmektir. Girdiğiniz türü daha kapsamlı tanıtmak için Taksonomi yazısı girin.
Gönder
Tür Gözlemi Ekle
Tür Seç
Fotoğraf Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, bizzat gözlediğiniz türlerin fotoğraflarını paylaşabilmeniz için geliştirilmiştir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Net ve anlaşılır görseller yükleyin.
Her zaman bir türü kusursuz netlikte fotoğraflamanız mümkün olmayabilir; ancak buraya yüklediğiniz fotoğraflardaki türlerin özellikle de vücut deseni gibi özelliklerinin rahatlıkla ayırt edilecek kadar net olması gerekmektedir.
2
Özgün olun, telif ihlali yapmayın.
Yüklediğiniz fotoğrafların telif hakları size ait olmalıdır. Başkası tarafından çekilen fotoğrafları yükleyemezsiniz. Wikimedia gibi açık kaynak organizasyonlarda yayınlanan telifsiz fotoğrafları yükleyebilirsiniz.
3
Paylaştığınız fotoğrafların telif hakkını isteyemezsiniz.
Yüklediğiniz fotoğraflar tamamen halka açık bir şekilde, sınırsız ve süresiz kullanım izniyle paylaşılacaktır. Bu fotoğraflar nedeniyle Evrim Ağacı’ndan telif veya ödeme talep etmeniz mümkün olmayacaktır. Kendi fotoğraflarınızı başka yerlerde istediğiniz gibi kullanabilirsiniz.
4
Etik kurallarına uyun.
Yüklediğiniz fotoğrafların uygunsuz olmadığından ve başkalarının haklarını ihlâl etmediğinden emin olun.
5
Takson teşhisini doğru yapın.
Yaptığınız gözlemler, spesifik taksonlarla ilişkilendirilmektedir. Takson teşhisini doğru yapmanız beklenmektedir. Taksonu bilemediğinizde, olabildiğince genel bir taksonla ilişkilendirin; örneğin türü bilmiyorsanız cins ile, cinsi bilmiyorsanız aile ile, aileyi bilmiyorsanız takım ile, vs.
Gönder
Tür Ara
Aradığınız türü bulamadıysanız buraya tıklayarak ekleyebilirsiniz.