Burun Akıntısı Nedir? Burnumuz Soğuk Havalarda Neden Akar?

Burun akıntısı, nostril olarak da bilinen burun deliklerinden mukus (sümük) akışı olmasına verilen isimdir. Mukus, insan vücudundaki sindirim sistemini ve solunum sistemini bir nevi yağlama görevi üstlenen ve midenin kendi kendini sindirmesini önleyen bir salgıdır.

Bu salgı, ağza giren bakterilerin dişlere zarar vermesini engeller. Bununla birlikte besinlerin çok daha rahat bir şekilde çiğnenmesini sağlar. Aynı zamanda soluk alırken akciğerlere olası bir tehdit oluşturan maddelere (polen, toz, bakteri vb.) karşı bariyer görevi görür.

Vücudumuzda normal zamanlarda da her gün 1 - 1.5 litre kadar mukus üretilir. Ancak herhangi bir hastalık, mukus kalitesinde düşüş veya mukus üretiminde anormal bir artış olmadığı sürece, bu üretimden pek haberdar olmayız.^[1] Bunların dışında herhangi bir enfeksiyon ve/veya inflamasyon ile meydana gelen anormal mukus akıntısı da burun akıntısı gibi şikayetlere neden olabilir.

The University of Queensland - Australia

Burun Akıntısı Neden Olur?

Sık sık karşılaştığımız burun akıntısı, burundaki dokuları tahriş eden veya burundaki iltihabî süreci tetikleyen herhangi bir şeyden kaynaklanabilir. Bu şikayetin başlıca tetikleyicileri; nezle (soğuk algınlığı), grip, alerjiler ve çeşitli tahriş edici maddelerdir (burun spreyleri vb.). Burun akıntısının olası diğer nedenleri ise şu şekildedir:

• Alerjiler (polen, toz vb.)
• Kronik / Akut Sinüzit
• Sapmış burun enfeksiyonu
• Buruna yabancı cisim kaçması
• Kullanılan herhangi bir ilacın olası yan etkileri
• Mesleki astım
• Sigara dumanı
• Aşırı derecede burun spreyi kullanımı
• Alerjik duyulara bağlı olmayan rinit (alerjik olmayan kronik veya geçici tıkanıklık, akıntı)
• Septum Deviasyonu
• Soğuk, kuru hava

Soğuk Havalarda Burnumuz Neden Akar?

Soğuk havalarda, herhangi bir hastalıktan mustarip olunmasa bile burun akıntısı meydana gelebilir. Bu, aslında vücut tarafından verilen çok normal bir tepkidir.

Burnumuzun tek işlevi koku almak değildir; aynı zamanda burnumuz, soğuk havalarda soluk aldığımızda havayı ısıtır ve bu havaya ciğerlerimize zarar vermemesi için nem ekler. Soğuk, kuru hava burun astlarınızı tahriş eder ve dolayısıyla burun bezleriniz astarı nemli tutmak için anormal derece mukus üretir.^[2]

Soğuk havalarda burnumuzun akmasının diğer bir nedeni de soluk verirken ciğerlerimizden çıkan ılık ve nemli havanının burnumuzda yoğunlaşarak su damlacıkları oluşturmasıdır. Bu sayede burnumuzdaki fazla mukusla karışmış olan su akar ve burun akıntısı dediğimiz olay gerçekleşir.

Soğuk Havalarda Burun Akıntısı Nasıl Engellenebilir?

Soğuk havaya maruz kalma nedeni ile oluşan burun akıntısını engellemenin tek doğal yolu soğuk ve kuru havadan olabildiğince kaçınmaktır. Bunu yapabilmek için eşarp, bandana, atkı gibi ögeleri kullanarak burun kısmını kapatmak mümkündür. Bu size gelecek olan soğuk ve kuru havanın solumadan önce ısınmasını ve nemlenmesini sağlar.

Soğuk havaların genellikle kuru olmasından dolayı evden çıkmadan önce nemlendirici bir krem kullanabilirsiniz. Bunun dışında burnunuzun bir musluk gibi akması durumunda doktorunuza danışıp size en uygun burun spreyini alıp kullanmanız en etkili çözüm olacaktır.

Harvard Health Publishing

Ciddi Olabilecek Sağlık Problemleri

Her ne kadar burun akıntısı normal bir tepki de olsa bazı durumlarda ciddi sağlık problemlerine işaretçi olabilir. Bu belirtileri takip etmek ve bir doktora danışmak oldukça önemlidir:

• Enfektif olabilecek burun akıntısı,
• Rengi farklı veya kanlı burun akıntısı,
• Uzun süren ve burun tıkanıklığı ile seyreden burun akıntısı,
• Ateş yüksekliği ile seyreden burun akıntısı,
• Tek taraflı burun akıntısı,
• Ciddi boğaz ağrısı ve uzun süren öksürük ile seyreden burun akıntısı,
• Koku ve tat duyularında problem/kayıp ile seyreden burun akıntısı

Bu gibi durumlarda bir uzmana danışılması ve bir tanı konulup tedaviye başlanması en etkili eylem olacaktır.

Sonuç

Herhangi bir hastalık durumu söz konusu olmasa bile burnumuzun akması oldukça doğal bir fiziksel tepkidir. Burnumuz aynı zamanda dışarıdaki soğuk ve kuru havayı ciğerlerimize zarar vermemesi için havayı ısıtır ve nemlendirir. Soluk verirken bu ılık ve nemli hava burnumuzda yoğunlaşarak burun akıntısı gerçekleşir. Anormal durumlarda kişinin doktoruna danışıp, gerekli tanı ve tedaviyi alması çok önemlidir.