Bulutların Sınıflandırılması: En Yaygın Görülen Bulutlar Hangileridir? Özellikleri Nelerdir? Hangi Bulutlar Yağmur Getirir?

Daha önceden bulutların ne olduğundan, nasıl oluştuklarından ve onlara renklerini veren fiziksel ve kimyasal süreçlerin neler olduğundan buradaki yazımızda bahsetmiştik. Bu yazımızda ise yaygın olarak karşımıza çıkan bulutlardan, bunların özelliklerinden ve kategorizasyonundan söz etmek istiyoruz.

Bulutların türlerine göre sınıflandırılmaları ilk olarak 1802'de Luke Howard tarafından önerilmiştir ve bugün büyük ölçüde aynı sistem kullanılmaktadır. Bu sistemde bulutlar üç ana türe ayrılır:

• Düşük seviyeli bulutlar
• Orta seviyeli bulutlar
• Yüksek seviyeli bulutlar

Bulutlar sürekli olarak değişir ve sonsuz çeşitlilikte formlarda görünürler. Bulutların sınıflandırılması, Londralı bir eczacı ve amatör meteorolog olan Luke Howard'n 1803'te yazdığı bir kitaba dayanmaktadır. The Modifications of Clouds (Bulutların Modifikasyonları) adlı kitabında, incelediği çeşitli bulut yapılarını adlandırmıştır. Kullandığı terimler meteoroloji camiası tarafından kolaylıkla kabul edildi ve bugün hala dünya çapında kullanılmaktadır.

Dünya Meteoroloji Örgütü (İng: "World Meteorological Organization" ya da kısaca "WMO"), Luke Howard'ın sınıflandırmasını, cins adı verilen 10 ana bulut grubu oluşturacak şekilde genişletti. Bunlar, atmosferin genellikle bulundukları konumuna göre alçak seviyeli bulutlar, orta seviyeli bulutlar ve yüksek seviyeli bulutlar olmak üzere 3 seviyeye ayrılır. Bulut şeklindeki olası birçok varyasyon ve iç yapılarındaki farklılıklar, bulut cinslerinin çoğunun türlere bölünmesine yol açmıştır. Tıpkı biyolojik türlerin ve cinslerin taksonomisinde olduğu gibi...

Bulut İsimleri

Bulut isimlerinin çoğu Latinceden gelir ve genellikle, aşağıda verilen ön ek ve son eklerin birleşimiyle oluşturulurlar.

• Stratus: Strato, düz, katmanlı ve pürüssüz anlamına gelir.
• Kümülüs: Cumulo, karnabahar gibi bir yığın, kabarıklık anlamına gelir.
• Sirrus: Cirro, yüksek ve ince anlamına gelir.
• Nimbus: Nimbo, yağmur bulutu anlamına gelir.

Bu isimlerin birleştirildiği yerlerde, genellikle o bulutun karakteri hakkında fikir oluşturabiliriz. Örneğin nimbus ve stratusu birleştirirsek, düz ve katmanlı, ve yağmur getirme potansiyeli olan "nimbostratusu" elde ederiz.

Düşük İrtifa Bulutları

Kümülüs, kümülonimbus, stratus ve stratokümülüs dahil 2.000 metrenin altında taban yüksekliğine sahip olan bulutlardır.

Stratus Bulutları

• Taban yüksekliği: 0-365 metre arasındadır.
• Şekil: Katmanlı
• Latince: Stratus, düzleştirilmiş ve yayılmış demektir.
• Yağış şekli: Hafif

Wikimedia

Stratus Bulutları Nedir?

Stratus bulutları şekilsiz ve homojen olma eğilimindedir. Gökyüzünü beyaz veya gri bir örtü gibi kaplayan alçak irtifa bulutlarıdır. Çoğu zaman donuk, bulutlu günlerin "nebuloz" formundaki sahnesini yaratır ve uzun süre varlıklarını sürdürebilirler. En alçakta bulunan bulut türüdürler ve bazen yüzeyde sis şeklinde görünürler.

Stratus Bulutları Nasıl Oluşur?

Hafif esintilerin okyanus veya kara yüzeyleri üzerinde serin ve nemli havayı yükselttiği sakin, istikrarlı koşullarda stratus bulutları oluşur. Bu bulutlar çeşitli kalınlıklarda var olabilir ve bazen günleri karartmaya yetecek kadar saydam olurlar ve çok az ışığın geçmesine izin verirler.

Stratus Bulutlarıyla Hangi Hava Durumu İlişkilendirilir?

Stratusa ya az yağış eşlik eder ya da hiç etmez, ancak yeterince kalınsa hafif çiseleme üretebilir. Bu çiseleyen yağmur yeterince soğuksa hafif kar halini de alabilir.

Kümülonimbus Bulutları

• Taban yüksekliği: 365-2.000 metre arasındadır.
• Şekil: Lifli üst kenarlar, örs üst
• Latince: Cumulus yığın, nimbus yağmur bulutu anlamına gelir.
• Yağış şekli: Şiddetli yağmur ve gök gürültülü fırtına

Airplane Academy

Kümülonimbus Bulutları Nedir?

"Bulutların kralı" olarak bilinen ve tehditkar bir görüntü sergileyen kümülonimbus bulutları troposferin tüm yüksekliği boyunca gökyüzüne doğru uzanır ve genelde buzlu, örs şeklinde tepeleriyle karakterize edilir. Daha yaygın olarak gök gürültüsü bulutları olarak bilinen kümülonimbus bulutları, dolu, şimşek ve gök gürültüsü üretebilen tek bulut türüdür. Bulutların tabanı genelde düzdür, alt kısmı çok karanlık bir katmandır ve Dünya yüzeyinden yalnızca birkaç yüz metre yukarıda olabilirler.

Kümülonimbus Bulutları Nasıl Oluşur?

Kümülonimbus bulutları konveksiyon yoluyla doğar ve genellikle sıcak bir yüzey üzerinde küçük kümülüs bulutlarından büyür. Hiroşima'ya atılan atom bombasının 10 katı kadar enerji depolayan devasa güç merkezlerini oluşturana kadar büyür de büyürler. Ayrıca daha yumuşak havanın gelen soğuk havanın üzerine yükselmeye zorlandığı zorunlu konveksiyonun bir sonucu olarak soğuk cepheler boyunca da oluşabilirler.

Kümülonimbus Bulutlarıyla Hangi Hava Durumu İlişkilendirilir?

Kümülonimbus bulutları şiddetli sağanak yağışlar, dolu fırtınaları şimşekler ve hatta kasırgalar gibi aşırı dramatik hava koşullarıyla ilişkilendirilir. Tek tek kümülonimbus hücreleri, genelde sağanak başladığında bir saat içinde dağılacak ve kısa süreli şiddetli yağmur oluşturacaktır. Bununla birlikte, çok hücreli ya da süper hücreli fırtınalar birçok kümülonimbus bulutu içerir ve yoğun yağış çok daha uzun sürebilir. Gök gürültüsü, şimşek veya dolu varsa bu bulut nimbostrarus yerine kümülonimbustur.

Kümülüs Bulutları

• Taban yüksekliği: 1.200-6.500 metre arasındadır.
• Şekil: Kabarık karnabahar
• Latince: Cumulus, yığın demektir.
• Yağış şekli: Ara sıra yağmur veya kar sağanağı

Wikipedia

Kümülüs Bulutları Nedir?

Kümülüs bulutları birbirlerinden kopuktur. Tek tek, karnabahar şeklindeki bulutlar genelde iyi hava koşullarında görülür. Bu bulutların tepeli Güneş tarafından aydınlatıldığında çoğunlukla parlak beyaz kümelerdir, ancak tabanları nispeten karanlıktır.

Kümülüs Bulutları Nasıl Oluşur?

Tüm kümülüs bulutları konveksiyon nedeniyle gelişir. Yüzeyde ısınan hava kaldırıldıkça soğur ve su buharı yoğunlaşarak bulutu oluşturur. Gün boyunca, koşullar izin verirse, bunlar yükseklik ve boyut olarak büyüyebilir ve sonunda kümülonimbus bulutlarına dönüşebilir.

Kıyı şeridi boyunca, deniz meltemi nemli havayı getirdiği ve daha sonra yüzey tarafından ısındığı için gündüz saatlerinde karada kümülüs oluşabilir. Deniz karadan daha sıcak hale geldikçe ve deniz üzerinde kümülüs oluştukça bu etki bir gecede tersine döner.

Kümülüs Bulutlarıyla Hangi Hava Durumları İlişkilendirilir?

Çoğunlukla kümülüs parlak Güneşli günlerde ortaya çıkan güzel havanın bir göstergesidir. Koşullar izin verirse kümülüs, sağanak yağışlara neden olabilecek yüksek kümülüs tıkanıklığına veya kümülonimbus bulutlarına dönüşebilir.

Stratokümülüs Bulutları

• Taban yüksekliği: 365-2.000 metre arasındadır.
• Şekil: Yumrular şeklinde, tabanda kümüliform
• Latince: Stratus düzleştirilmiş, cumulus yığın demektir.
• Yağış şekli: Hafif

WhatsThisCloud

Stratokümülüs Bulutları Nedir?

Stratokümülüs bulutları, renkleri parlak beyazdan köyü griye değişen, düşük seviyeli kümeler veya bulut yamalarıdır. Bazı kısımları diğerlerinden daha koyu olan, yeryüzünde iyi tanımlanmış tabanları tarafından tanınan en yaygın bulutlardır. Genellikle aralarında boşluklar vardır; ancak aynı zamanda birleşebilirler.

Stratokümülüs Bulutları Nasıl Oluşur?

Stratokümülüs bulutları genellikle parçalanan bir stratus bulutu katmanından oluşur. Havadaki bir değişikliğin göstergesidirler ve genellikle sıcak, soğuk veya tıkalı bir cephenin yanında bulunurlar.

Stratokümülüs Bulutları ile Hangi Hava Durumu İlişkilendirilir?

Stratokümülüs bulutları kuru yerleşik havalardan daha yağışlı koşullara kadar her türlü hava koşullarında bulunabilirler ancak çoğu zaman zararlı değildirler. Stratokümülüs bulutları gerçekte hafif çiseleyen yağmur bulutlarından daha fazlası olmadıkları halde, insanlar onları yağmur bulutlarıyla karıştırır.

Orta İrtifa Bulutları

Altokümülüs, altostratus ve nimbostratus dahil, 2.000-6.000 metre arasında bir taban yüksekliğine sahip bulutlardır.

Nimbostratus Bulutları

• Taban yüksekliği: 600-3.000 metre arasındadır.
• Şekil: Tek tek hücre bantları şeklinde
• Latince: Nimbus yağmur bulutu, stratus düzleştirilmiş veya yayılmış demektir.
• Yağış şekli: Aralıklı yağmur veya kar

Met Office

Nimbostratus Bulutları Nedir?

Nimbostratus bulutları Güneş ışığını engelleyecek kadar kalın, koyu, gri şekilsiz bulut katmanlarıdır. Kalıcı yağmur üreten bu bulutlar genelde orta enlem siklonları tarafından sağlanan on sistemlerle ilişkilendirilir. Bunlar muhtemelen tüm ana bulut türlerinden en az fotojenik olanlarıdır.

Nimbostratus Bulutları Nasıl Oluşur?

Nimbostratus bulutları, bir altostratus bulutunun derinleşmesi ve kalınlaşması yoluyla, genellikle sıcak veya tıkalı cephelerde oluşur. Bu bulutlar troposferin alt ve orta katmanlarından geçerek yağmuru aşağıdaki yüzeye bırakır.

Nimbostratus Bulutları ile Hangi Hava Koşulları İlişkilendirilir?

Bu orta seviyeli bulutlara genellikle sürekli ılıman yağmur veya kar eşlik eder ve gökyüzünün çoğunu kaplar gibi görünür. Nimbostratus genellikle ilgili cepheler geçene kadar birkaç saat süren yağış getirir. Dolu şimşek ve gök gürültüsü varsa, bu nimbostratus yerine kümülonimbus bulutudur.

Agora Bilim Pazarı

Benim Adım: Galileo - Paylaşmanın Önemi

Bir insanın diğer insanların yanında kıymeti, bildiklerini paylaştığı zaman çoğalır.
Bu sayede keşfettiğimiz ya da öğrendiğimiz bazı bilgiler diğer insanlara da yol gösterici olur.
Sadece bilgiyi değil, elimizdekileri de diğer insanlarla ya da hayvanlarla paylaşmak hepimizin
eşit şartlara ulaşmasında ve birbirimizi sevmede etkilidir.
Dünyanın daha güzel bir yer olması kardeşçe yaşamakla mümkün olur.

Bilgiler ve Uyarılar:

1. Bu ürün sipariş alındıktan 1-3 gün içinde postalanacaktır.
2. Bu eserler, okuma-yazma bilen 5-8 yaş grubuna uygundur.
3. Lütfen sipariş vermeden önce iade ve ürün değişikliği ile ilgili bilgilendirmemizi okuyunuz.
4. Bu kampanya, Panama Yayıncılık tarafından Evrim Ağacı okurlarına sunulan fırsatlardan birisidir.

Devamını Göster

₺120.00

Satın Al Tüm Ürünler

• Dış Sitelerde Paylaş

Altostratus Bulutları

• Taban yüksekliği: 2.000-6.000 metre arasındadır.
• Şekil: Katmanlı ve şekilsiz
• Latince: Altum yüksek, stratus düzleştirilmiş veya yayılmış demektir.
• Yağış şekli: Yok

Cloud Maven

Altostratus Bulutları Nedir?

Altostratus büyük orta düzey ince bulut tabakalarıdır. Genellikle şu damlacıkları ve buz kristallerinin bir karışımından oluşurlar. Güneş'i bulutun içinden zayıf bir şekilde görmenizi sağlayacak kadar incedirler. Genellikle çok geniş bir alana yayılırlar ve tipik olarak şekilsizdirler.

Altostratus Bulutları Nasıl Oluşur?

Altostratus katmanları genellikle hem sudan hem de buzdan oluşur ve genellikle sirrostratus katmanı daha yüksek bir seviyeden indiğinde açığa çıkarlar. Güneş, altostratus bulutlarının arasından parlarken çoğu zaman gölge yapamaz. Bu katmanlar bazen ayla ve yanardönerlik gibi optik etkilerin oluşmasına katkı sağlayabilir.

Altostratus Bulutları ile Hangi Hava Koşulları İlişkilendirilir?

Altostratus bulutları genelde sıcak veya tıkalı bir cephenin önünde oluşur. Önden geçerken, altostratus tabakası derinleşir. Yağmur veya kar üreten nimbostratus haline gelir. Sonuç olarak onları görmek, genellikle hava koşullarında bir değişikliğin yolda olduğu anlamına gelebilir.

Altokümülüs Bulutları

• Taban yüksekliği: 2.100-5.500 metre arasındadır.
• Şekil: Tek tek bulut bantları şeklinde
• Latince: Altum yüksek, cumulus yığın demektir.
• Yağış şekli: Tek başına yağış bırakmaz.

Wikipedia

Altokümülüs Bulutları Nedir?

Altokümülüs bulutları en çok yuvarlak kümeler şeklinde bulunan, bulutçuklar şeklinde küçük orta düzey bulut katmanları veya yamalarıdır. Bununla birlikte birçok altokümülüs çeşidi vardır. Bu çeşitli şekillerde oluşabilecekleri anlamına gelir. Altokümülüs buz ve su karışımından oluşur ve onlara büyük, kabarık alt seviyeli kümülüsten biraz daha eterik bir görünüm verir.

Altokümülüs Bulutları Nasıl Oluşur?

Altokümülüs bulutları çeşitli şekillerde oluşabilir:

• Altostratusun parçalanması ile oluşum
• Hafif türbülans ile soğutulan nemli hava cephelerinin yükselmesi
• Bulutların oluşabileceği atmosferik dalgalar üreten dağlık arazi

Gölgelendirmenin varlığı, altokümülüs ve sirrokümülüs arasındaki farklı anlamaya yardımcı olabilir. Sirrokümülüs bulutları beyaz ve küçüktür, ancak altokümülüs bulutları gölgeli yanlarla beyaz veya gri olabilir.

Altokümülüs Bulutları ile Hangi Hava Koşulları İlişkilendirilir?

Çoğunlukla düğün havada bulunan altokümülüs bulutları, genellikle damlacıklardan oluşur ancak buz kristalleri de içerebilir. Bu bulutlarda yağış nadirdir ve yağmur yağsa bile yere ulaşmaz. Bu yağış, yağmurun yüzeye ulaşmadan önce yeniden buharlaştığı virga bulutları şeklinde görülebilir.

Altokümülüs Bulutları ile Hangi Tamamlayıcı Özellikler İlişkilendirilir?

Çok çeşitli bir bulut türü olduğundan, altokümülüs ile ilgili çok çeşitli özellikler vardır. Daha önce de belirtildiği gibi, virganın düzenli olarak altokümülüs bulutlarının tabanlarında sarkarak denizanası benzeri bir görünüm oluşturduğu bilinmektedir. Bu bir seviyeye çıktığında, bir altokümülüs stratiformis tabakası boyunca bir delik açılmış gibi bir "fallstreak" görünür.

Yüksek İrtifa Bulutları

Sirrus, sirrokümülüs ve sirrostratus bulutları dahil, taban yükseklikleri 6.000 metrenin üzerinde olan bulutlardır.

Sirrokümülüs Bulutları

• Taban yüksekliği: 6.000-12.000 metre arasındadır.
• Şekil: Hücre katmanları veya yamalar şeklinde
• Latince: Cirrus saç tutamı, cumulus yığın anlamına gelir.
• Yağış şekli: Yok

Wikipedia

Sirrokümülüs Bulutları Nedir?

Sirrokümülüs bulutları genelde yüksek seviyelerde bir arada gruplandırılan, "cloudlet" adı verilen çok sayıda küçük beyaz buluttan oluşur. Neredeyse tamamen buzdan oluşan küçük bulutçuklar düzenli aralıklarla yerleşmiş ve genelde gökyüzünde dalgacık şeklinde düzenlenmiştir. Sirrokümülüs bazen bir balığın pullu derisi gibi görünebilir ve uskumru gökyüzü olarak adlandırılır.

Sirrokümülüs Bulutları Nasıl Oluşur?

Sirrokümülüs bulutları genellikle hem buzdan hem de aşırı soğutulmuş sudan oluşur. Bu durum suyun 0 C'nin altında sıcaklıklarda bile sıvı kaldığı anlamına gelir. Türbülanslı dikey akımlar bir sirrus tabakasıyla karşılaştığında oluşurlar ve kabarık kümülüsler şeklini alırlar. Dairesel bulutları, kuru bir üst troposferse uçarken uçakların bıraktığı buhar izleri olan kontraillernyoluyla da oluşabilir. Bu Kontrail çizgileri yayılabilir ve sirrus, sirrostratus ve sirrokümülüs haline gelebilir.

Sirrokümülüs Bulutları ile Hangi Hava Koşulları İlişkilendirilir?

Sirrokümülüs bulutlarından gelen yağış asla yüzeye ulaşmaz, yani bu bulutlar genelde güzel hava ile ilişkilendirilir. Bununla birlikte varlıkları çoğu zaman fırtınalı havanın başlangıcına işaret edebilir. Bu da hala yapabiliyorken, Güneş'ten en iyi şekilde faydalanmanız gerektiği anlamına gelir!

Sirrostratus Bulutları

• Taban yüksekliği: 6.000-12.000 metre arasındadır.
• Şekil: Katmanlı
• Latince: Cirrus saç tutamı, stratus düzleştirilmiş veya yayılmış anlamına gelir.
• Yağış şekli: Yok

Met Office

Sirrostratus Bulutları Nedir?

Sirrostratus, gökyüzünün geniş alanlarını kaplayan şeffaf yüksek bulutlardır. Bazen Güneş veya Ay çevresinde "halo" fenomeni olarak bilinen beyaz veya renkli halkalar, noktalar veya ışık yayları üretirler. Bazen o kadar incedirler ki, halo gökyüzünde bir sirrus bulutunun olduğunun tek göstergesidir.

Sirrostratus bulutları binlerce millik bir alanı kaplayabilir, pürüzsüz veya lifli olabilir ve genellikle sirrus bulutları ile çevrelenmiştir. Gölgeler, sirrostratus bulutlarının arasından parlarken normalde Güneş tarafından oluşturulacaktır ve bu da onları benzer altostratus bulutlarından ayırt etmeye yardımcı olabilir.

Sirrostratus Bulutları Nasıl Oluşur?

Yavaş yavaş yükselen havanın bir sonucu olarak sirrostratus bulutu oluşabilir. Genellikle ön hava durumu sistemlerinin ön saflarında üretilen sirrostratus hareketleri, hava durumunun önümüzdeki 24 saat içinde nasıl olacağını tahmin etmek için kullanılabilir. Sirrostratus bulutları, kuru bir üst troposferde uçarken uçakların bıraktığı buhar izleri olan kontraillerden de oluşabilir.

Sirrostratus Bulutları ile Hangi Hava Durumu İlişkilendirilir?

Sirrostratusun kendisi yağış üretmese de, yağışın muhtemel olup olmadığını gösterebilir. Gökyüzünde sirrostratus nebulosus varsa, gelen sıcak bir cephenin bir gün içinde sürekli yağmur getirmesi muhtemeldir. Sirrostratus fibratus tespit edilirse, stratus ilerleyebilir ve sadece hafif çiseleme getirebilir.

Sirrus Bulutları

• Taban yüksekliği: 6.000-12.000 metre arasındadır.
• Şekil: Katmanlı, tüylü veya yamalı
• Latince: Cirrus, saç tutamı demektir.
• Yağış şekli: Yok

Met Office

Sirrus Bulutları Nedir?

Sirrus bulutları yüksek rakımlarda bulunan kısa, kopuk, tüy benzeri bulutlardır. Bu narin bulutlar ince, ipeksi bir parlaklığa sahip saç tutamları gibi görünür. Gündüz, gökyüzündeki diğer bulutlardan daha beyazdırlar. Güneş batarken ya da yükselirken gün batımının renklerine bürünebilirler.

Sirrus Bulutları Nasıl Oluşur?

Sirrus bulutları kuru havanın yükselişinden oluşur ve havadaki az miktarda su buharının buza dönüşmesine neden olur. Sirrus çok çeşitli şekil ve boyutlarda beyaz rengini ve formunu sağlayan tamamen buz kristallerinden oluşur. Sirrus bulutları kuru bir troposferde uçarken uçakların bıraktığı kontrailler yoluyla da oluşabilir.

Sirrus Bulutları Hangi Hava Koşulları ile İlişkilendirilir?

Genellikle hava kütlelerinin yüksek seviyelerde buluştuğu sıcak bir cepheden önce oluşurlar ve bu da hava değişikliğinin yolda olduğunu gösterir. Teknik olarak bu bulutlar yağış üretir ancak bu yağış asla yere ulaşmaz. Bunun yerine tekrar buharlaşarak virga bulutlarının oluşturur.