Uzay-zaman kumaşı ve hacim

- Blog Yazısı
Kütleli cisimlerin uzay-zamanı bükmesine aşinayız. Fakat dikkatimi çeken konu şu; eşit kütleli cisimlerden hacmi daha küçük olan, ışığı hacmi daha büyük olana göre daha fazla etkiliyor (karadelik ile onunla eş kütleli bir yıldız gibi mesela. Yıldız etrafa fotonlar saçarken karadelik foton saçamayacaktır, çünkü karadeliğin kaçış hızı ışık hızından daha yüksek olacaktır) bu konu da aklıma karadeliklerin birim hacimde daha fazla bükülme yaratıp yaratmadığı sorusunu getiriyor, aslında bir bakıma katı basıncı ile çok benzer. Kütle ve yüzey alanı (yüzey alanı hipotezimdeki hacimin yerini alır) etkenlerin oranlarına bağlıdır katı basıncı.
Bahsettiğim örneği biraz daha açmamız gerekiyor. Bir karadelik ve bir yıldız düşünelim, kütleleri eşit, hacimleri ise 20 kat farklı olsun (tabiki de karadeliğin hacimi daha azdır) ve bu iki cisime sınırlarına (dış bölüm desem daha anlaşılır olur) x metre uzaklıkta olacak şekilde foton demetleri gönderelim. Sizce ne olur? Çok basit! Karadelik fotonların bazılarını yutacak, bazılarını ise yolunu fazlasıyla bükmek şartıyla uzayın kaotik boşluğunda yalnız başına bırakacak. Peki yıldızda ne olur? Bu da çok basit! Yıldız belki fotonların bazılarını kendi içine çekebilir (tabi o kütlede bir yıldızın stabil kalmayı başaracağını düşünürsek, çünkü ışığın yolunu bükmek hiç de kolay değildir ve bunun için fazlasıyla yüksek kütleye ihtiyaç vardır, ve o kütledeki yıldızlardaki termal basınç ve kütleçekim basıncı çok dengesiz olacağı için yıldız fazlasıyla dramatik ve dengesiz bir hayat yaşayabilir) geri kalanını da karadeliğin yaptığı gibi uzayın kaotik boşluğuna yollayabilir (yolunu saptırmak şartıyla). Burada ise kendi kafamda karşılaştığım problem şu, eğer uzay-zamanın bükülmesinde hacim de rol oynamıyorsa karadelik ile yıldızın aynı kütleye rağmen ışık üzerinde yarattığı etkinin sebebi başka ne olabilir ki?
Bunu ışık yerine direkt uzay-zamanın bükülmesi üzerinden anlatmam çok daha mantıklı ama daha az anlaşılır olacaktır, yine de anlaşılır şekilde anlatmaya çalışacağım. Uzay-zamanda yine aynı şekilde bir deney düzeneği hayal edelim. Yıldız da karadelik de uzay zaman dokusunu kendi merkezine doğru çekecektir. Fakat karadelik bunu 5 birim öteye kadar daha kuvvetli bir şekilde kütleçekim uygularken yıldız, 10 birim öteye kadar daha kuvvetsiz bir kütleçekim yaratacaktır ve bu da ışık ile ilgili verdiğim örnek ile birebir aynı sonuçları verecektir. Bu belki ters kare yasası ile ilgili olabilir ama ters karenin tam bir açıklama getireceğini sanmıyorum, sonuçta olayda kütle sabit hacim sabit değil iken kütleçekim kuvvetinde bir değişme meydana geliyor
(Not:Bu blog sadece bir hipotezdir, herhangi bir şekilde kanıtlama iddası içermemek ile birlikte uzun süredir kafa yorduğum bir konunun anlatısıdır)
- 1
- 1
- 1
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 29/04/2025 11:14:37 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/16254
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.