Neden Ölmek İstemeyiz? Arzularımız Olduğu Sürece Yaşama Dürtümüzde Devam Mı Edecektir?

Nobel ödüllü bilim insanımız Aziz Sancar Nobel ödülünü aldıktan sonra ''Nobel almak güzel ama ondan da güzel şey Nobel'i almaya giden yol ve yapılan keşiflerdir.'' sözlerini söylemiştir. Peki bu sözlerin altında bilimsel olarak neler yatmaktadır? Süreçten aldığımız zevk ödülden aldığımız zevkten daha mı fazladır?

Hedeflerimiz-Arzularımız Bizi Nasıl Ayakta Tutar?

Peki şimdi şöyle düşünelim sokakta geziyorsunuz ve acıktınız bu parayı yemek yemek için kullanmanız çok doğal ama ya istediğiniz bir ürün için biriktirmeyi seçerseniz neler olurdu?

Eğer o parayı biriktirmeyi seçersek hayattan daha fazla zevk alırız çok ilginç bir şekilde bu süreçten aldığımız zevk istediğiniz ürün elinize geçtiğinizde aldığınız zevkten daha fazladır bu da beklentinin önemini bize gösteriyor. (aşağıda bunun bilimsel açıklamasına değineceğim.)

Başta kullandığım Aziz Sancar'ın ''Nobel almak güzel ama ondan güzel şey Nobel'i almaya giden yol ve yapılan keşiflerdir.'' sözünü ünlü fizyolog Serkan Karaismailoğlu'nun şu sözüyle açıklamak istiyorum .''Dopaminin salgılanmasındaki en önemli motivasyon ödülün kendisinden ziyade o ödüle ulaşmak için gösterdiğin çabadır.'' sözü ile açıklar. (Dopamin hormonu: İnsanı motive eden zevk ve ödül duygularını yaratmaktadır.)^[2]

Bir örnek daha vereyim bir hedef uğruna zevklerimizden duygularımızdan feragat edip çalışıyoruz diyelim işte bizi bu konuda motive eden en önemli güç dopamindir; yani sevdiğin işleri yaptığında, sevdiğin kişilerle takıldığında da dopamin salgılanır ama bunlardan feragat edip hayallerine bir adım daha yaklaşmak daha fazla dopamin salgılamana neden olacaktır. Hedefe ulaşacağınızı öğrendiğinizde ya da hedefe ulaştığınızda dopamin değerleri tavan yapsa da bu süreçte salgılanan dopamin daha etkilidir, bu da ''yaşama dürtüsü'' denen kavramı oluşturur.

Aziz Sancar her gün laboratuvarına çalıştığı hücrenin ona kollarını açması için gidiyordu bu beklenti de ona dopamin salgılatıyordu.

Sonuç olarak beklentilerimiz olduğu sürece yaşama dürtümüz de olacaktır, biz olduğumuz sürece de beklentilerimiz.

Shakeespeare'in dediği gibi önce hayaller ölür sonra insanlar...