Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

İnsangiller (Hominidae)

İnsangiller (Hominidae) Google
Orangutan
4 dakika
10
  • Blog Yazısı
Blog Yazısı
Tüm Reklamları Kapat

Tanımı

Büyük insansı maymunlar, İnsangiller veya Hominidler (Lat. Hominidae), primatlar (Primates) takımının insansılar (Hominoidea) üst familyasına ait bir familyadır. Dört cinse ait sekiz mevcut türü içerir : Pongo ( Bornean , Sumatra ve Tapanuli orangutanı ); Goril ( doğu ve batı goril ); Pan ( şempanze ve bonobo ); ve geriye yalnızca modern insanların ( Homo sapiens ) kaldığı Homo.

Hominidler, kuyruksuz primatlardır; yaşayan en küçük tür 30 ila 40 kilogram (66 ila 88 lb) ağırlığındaki bonobodur ve en büyüğü ise 140 ila 180 kilogram (310 ila 400 lb) ağırlığındaki doğu gorilleridir. Tüm büyük maymunlarda erkekler ortalama olarak dişilerden daha büyük ve daha güçlüdür, ancak cinsel dimorfizmin derecesi türler arasında büyük farklılıklar gösterir. Hominid dişleri Eski Dünya maymunlarının ve şebeklerinin dişlerine benzer , ancak gorillerde özellikle büyüktür. İnsan dişleri ve çeneleri, boyutlarına göre diğer maymunlarınkinden önemli ölçüde daha küçüktür; bu, çenelerin avlanma ve dövüşmedeki rolünün yaygın alet kullanımının yerini almasına değil, aynı zamanda Pleistosen'in sonundan bu yana pişmiş yemek yemesine de bir adaptasyon olabilir.

Hominidler
Hominidler
Wikipedia

Güncel Sınıflandırılması

  • Üst familya: Hominoidea - insansı maymunlar
  • Familya: Hominidae - büyük insansı maymunlar (hominidler)
  • Alt familya: Homininae
  • Cins: Gorilla - goril
  • Tür: Gorilla beringei - doğu gorili
  • Alt tür: Gorilla beringei beringei - dağ gorili
  • Alt tür: Gorilla beringei graueri - doğu ova gorili
  • Tür: Gorilla gorilla - batı gorili
  • Alt tür: Gorilla gorilla diehli - batı ova gorili
  • Alt tür: Gorilla gorilla gorilla - Cross Nehri gorili
  • Cins: Homo - insan ve yakın akrabaları
  • Tür: Homo sapiens - modern insanlar
  • Alt tür: Homo sapiens sapiens - modern insan
  • Cins: Pan - şempanze
  • Tür: Pan paniscus - bonobo (cüce şempanze)
  • Tür: Pan troglodytes - bayağı şempanze
  • Alt tür: Pan troglodytes schweinfurthii - doğu şempanzesi
  • Alt tür: Pan troglodytes troglodytes - merkezî şempanze
  • Alt tür: Pan troglodytes vellerosus - Nijerya şempanzesi
  • Alt tür: Pan troglodytes verus - Batı Afrika şempanzesi
  • Alt familya: Ponginae
  • Cins: Pongo - orangutan
  • Tür: Pongo abelii - Sumatra orangutanı
  • Tür: Pongo pygmaeus - Borneo orangutanı
  • Familya: Hylobatidae - küçük insansı maymunlar

Soyu Tükenmiş Türler

Soyu tükenmiş hominidlerin gösterildiği bir görsel:

Tüm Reklamları Kapat

Wikipedia

Davranış

Canlı olan çoğu hominid türü ağırlıklı olarak dört ayaklı olmasına rağmen, hepsi yiyecek toplamak veya yuvalama malzemeleri toplamak ve bazı durumlarda alet kullanmak için ellerini kullanabilirler. Geceleri uyumak için ağaçlara yuva olarak da adlandırılan karmaşık uyku platformları inşa ederler, ancak şempanzeler ve goriller karada da yuvalar yapar ve goriller çıplak yerde de uyuyabilir.

Neanderthal
Neanderthal
Live Science

Tüm türler omnivordur (hepçil) ancak şempanzeler ve orangutanlar öncelikle meyve yerler. Goriller, yılın belirli zamanlarında veya belirli bölgelerde meyve sıkıntısı çektiğinde, genellikle bir tür çim olan bambunun sürgün ve yapraklarını yemeye başvururlar. Goriller, bu tür düşük kaliteli yemleri çiğnemek ve sindirmek için olağanüstü adaptasyonlara sahiptir, ancak yine de mevcut olduğunda meyveyi tercih ederler ve özellikle tercih ettikleri meyveleri bulmak için çoğu zaman kilometrelerce yol kat ederler. İnsanlar, Neolitik devrimden bu yana, çoğunlukla tahılları ve diğer nişastalı yiyecekleri, giderek daha fazla işlenmiş yiyeceklerin yanı sıra diğer birçok evcilleştirilmiş bitkiyi (meyveler dahil) ve eti tükettiler .

Büyük maymunlarda gebelik 8-9 ay sürer ve tek bir yavrunun veya nadiren ikizlerin doğmasıyla sonuçlanır. Gençler çaresiz doğarlar ve uzun süre bakıma ihtiyaç duyarlar. Diğer memelilerin çoğuyla karşılaştırıldığında, büyük maymunlar oldukça uzun bir ergenlik dönemine sahiptir, birkaç yıl boyunca sütten kesilmezler ve çoğu türde (orangutanlarda ve insanlarda daha uzun) sekiz ila on üç yıl boyunca tamamen olgunlaşmazlar. Sonuç olarak dişiler genellikle birkaç yılda bir doğum yapar. Belirgin bir üreme mevsimi yoktur.

Goriller ve şempanzeler yaklaşık beş ila on kişiden oluşan aile gruplarında yaşarlar, ancak bazen çok daha büyük gruplar da görülür. Şempanzeler daha büyük gruplar halinde yaşarlar ve meyveler azaldıkça daha küçük gruplara ayrılırlar. Küçük dişi şempanze grupları meyve toplamak için ayrı yönlere gittiğinde, baskın erkekler artık onları kontrol edemez ve dişiler genellikle diğer alt düzey erkeklerle çiftleşir. Bunun tersine, goril grupları, meyve bulunup bulunmadığına bakılmaksızın bir arada kalır. Meyve bulmak zorlaştığında yaprak ve sürgünleri yemeye yönelirler.

Tüm Reklamları Kapat

Bu gerçek, gorillerin şempanzelere kıyasla daha büyük cinsel dimorfizmiyle ilgilidir; yani erkek ve dişi goriller arasındaki boyut farkı, erkek ve dişi şempanzeler arasındakinden çok daha fazladır. Bu, goril erkeklerin dişi gorillere fiziksel olarak daha kolay hakim olmalarını sağlar. Hem şempanzelerde hem de gorillerde gruplarda en az bir baskın erkek bulunur ve genç erkekler yetişkinliğe ulaştıklarında gruptan ayrılırlar.

Austrolophitechus
Austrolophitechus
Getty Images

Korunma Durumu

Hominid türlerinin nüfusu ve korunma durumları:

Wikipedia
Okundu Olarak İşaretle
6
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Raporla
Mantık Hatası Bildir
Yukarı Zıpla
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 2
  • Tebrikler! 1
  • Bilim Budur! 1
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • Güldürdü 1
  • İnanılmaz 1
  • Umut Verici! 1
  • Merak Uyandırıcı! 1
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • paleobiodb. Pbdb. Alındığı Tarih: 27 Ocak 2024. Alındığı Yer: paleobiodb | Arşiv Bağlantısı
  • C. D. Kreger. A Look At Modern Human Origins - Paleoanthropology And Human Evolution Resources. Alındığı Tarih: 27 Ocak 2024. Alındığı Yer: Web Archive | Arşiv Bağlantısı
  • C. D. Kreger. A Look At Modern Human Origins - Paleoanthropology And Human Evolution Resources. Alındığı Tarih: 27 Ocak 2024. Alındığı Yer: Web Archive | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 02/05/2024 15:33:28 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/16647

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Küresel Salgın
Sıcak
Film
Işık Yılı
Yok Oluş
Nöron
Charles Darwin
Tehdit
Ölüm
Balıkçılık
İspat
Öğrenme
Yeni Doğan
Protein
Genetik
Uçak
Şüphecilik
Virüsler
Molekül
Moleküler Biyoloji Ve Genetik
Toplumsal Cinsiyet
Yatay Gen Transferi
Doktor
Kara Delik
Yapay Seçilim
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close