Gözün Kısımları Nelerdir? Görme Olayı Nasıl Gerçekleşir? Göz Hastalıkları Nelerdir? Göz Sağlığımızı Korumak İçin Ne Yapmalıyız?

- Blog Yazısı
Göz, sayesinde çevremizde olup bitenlerde haberdar olduğumuz bir duyu organıdır. Görme olayı gözde gerçekleşmektedir. Gözde çeşitli hastalıklar oluşabilmektedir ve göz sağlığımızı korumamız gerekmektedir. Bu yazıda insan gözünü inceleyeceğiz.
Gözün Kısımları Nelerdir?
Gözün kısımları sert tabaka(sklera), damar tabaka(koroid), ağ tabaka(retina), kornea, asıcı bağlar, gözbebeği, iris, mercek, saydam sıvı, göz kasları, kirpikli cisimcik, camsı cisim, sarı leke, kan damarları, kör nokta ve görme sinirleri olarak ayrılır.[1] Şimdi bu yapıları teker teker inceleyelim.
Sert tabaka, gözü koruyan kısımdır. Gözün tabakalarından en sert olanıdır. Gözün en dışında bulunur.
Damar tabaka sert tabakanın altında yer alır. Göze kan ve oksijen taşıyan damarları içerir. Gözün beslenmesi için öneme sahiptir.
Ağ tabaka(retina) Gözün en içinde bulunmaktadır. Damar tabakanın altındadır. Görme olayının gerçekleşmesinde önemli rol oynamaktadır. Görme sinirlerinin en yoğun olduğu bölge olan sarı leke de buradadır.
Kornea sert tabakanın gözün dışına gelmesiyle yerini bıraktığı saydam yapıya verilen isimdir. Gözü korumakla görevlidir.
Saydam sıvı, korneanın hemen arkasında bulunur. Göz kapaklarının iç yüzeyini örten bir zardır.
İris, göze rengini veren kısımdır ve damar tabakanın bir parçasıdır. Genetik faktörlere bağlı olarak renk değişebilmektedir. Yaklaşık olarak korneanın arkasında bulunur.
Mercek görme olayında göze gelen ışınların kırılmasını sağlamaktadır. İrisin arkasında bulunmaktadır. Fazla ışıkta küçülürken az ışıkta büyümektedir.
Kirpiksi cisimcik damar tabakanın irise doğru kalınlaşıp yoğunlaşmasıyla oluşur.
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.
Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.
Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.
Göz kasları ışığın fazlalığına veya azlığına göre merceğin büyüyüp küçülmesini ayarlayan kaslardır.
Camsı cisim mercekten ağ tabakaya(retinaya) kadar boşluğu kaplayan büyük bir cisimdir. Göze şeklini verir.
Sarı leke retinada bulunur ve görme sinirlerinin en yoğun olduğu bölgedir. Göze gelen ışık buraya düşecek şekilde ayarlanır.
Kan damarları göze kan getirmeye yarayan damarlardır. Gözün iç kısımlarında bulunurlar.
Kör nokta üzerinde ışığı algılamak üzere hiçbir sinir hücresi bulunmayan kısma verilen addır.
Görme sinirleri ise sarı lekede ters oluşan görüntüyü beyinde düzleşmek üzere beyne ileten hücrelerdir.
Gözün kısımları bu kadardı. Şimdi görme olayının nasıl gerçekleştiğine bakalım.

Görme Olayı Nasıl Gerçekleşir?
Görme olayı ilk olarak ışığın diğer cisimlerden gözümüze sekmesiyle başlar. Gelen ışık ilk olarak korneada kırılır ve kırılan ışınlar merceğe gelir. Mercek bu ışınları ikinci kez kırarak ağ tabakada(retina) bulunan sarı lekeye iletir. Sarı leke ise görüntüyü ilk önce ters oluşturur. Sonrasında ters oluşan görüntü sinir hücreleri aracılığıyla beyne iletilir ve beyin bunları algılayarak ve yorumlayarak düz bir görüntüye çevirir. Bu şekilde görme olayı gerçekleşmiş olur. Görme olayında ışığın sarı lekenin önüne veya arkasına düşmesiyle birlikte çeşitli hastalıklar ortaya çıkar. Şimdi bunları inceleyelim.

Göz Hastalıkları Nelerdir? Tedavi Nasıl Edilir?
Farklı sebeplerden ötürü oluşan çeşitli göz hastalıkları vardır. Ben bu yazıda katarakt, miyop, hipermetrop ve astigmatizmi ele alacağım.
Katarakt korneanın bulanıklaşması ve şeffaflığının kaybolması hastalığıdır. Çoğunlukla yaşlılığa bağlı olarak ortaya çıkar. Bu hastalık korneanın çıkarılıp yerine yapay bir mercek takılmasıyla tedavi edilmektedir.
Miyop, uzağı iyi göremememe hastalığıdır. Bu hastalık için kalın kenarlı gözlük kullanılması gerekmektedir. Miyop, gelen ışığın kornea ve mercekte kırılıp sarı lekenin önüne düşmesiyle meydana gelir. Bu sebepten uzak iyi görülemez.
Hipermetrop, yakını iyi görememe hastalığıdır. İnce kenarlı gözlük kullanılmalıdır. Bu hastalıkta ise gelen ışık sarı lekenin önüne değil arkasına düşer. Bu sebepten yakın iyi görülemez.
Astigmatizm bulanık görme hastalığıdır. Bu hastalıkta gelen ışık sarı lekenin önüne düşer. Ama bu miyop kadar değildir. Işık bu hastalıkta biraz daha ilerler fakat sarı lekeye varamaz. Astigmatizm lazer tedavisi gibi tedavilerle zayıflatılabilir. Astigmatta cisim az da olsa eğri görülebilir.

Göz Sağlığımızı Korumak İçin Ne Yapmalıyız?
Göz sağlığımızı korumak için yapmamız gereken başlıca şeyler şunlardır:
Fazla ışığa maruz kalmamak.
Başkasına ait havlu vs. kişisel eşyalar kullanmamak.
Gözleri ovuşturmamak.
Elleri sık sık yıkamak.
Kitap okurken kitapla gözümüzün arasındaki mesafenin 20-30 cm arasında olmasına dikkat etmek.
Eğer gözümüzde bir ağrı veya kızarıklık görürsek bir göz doktoruna başvurmak.
- 1
- 1
- 1
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- ^ Doç. Dr. M. Giray ERSÖZ. Gözün Yapısı (Gözün Anatomik Yapısı) Ve Görevleri Nelerdir?. (31 Ağustos 2024). Alındığı Tarih: 9 Nisan 2025. Alındığı Yer: Doç. Dr. M. Giray ERSÖZ | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 05/05/2025 08:32:51 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/20300
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.