Bilmiyoruz mu, Bilmek mi istemiyoruz?

Cehalet nedir ? Bilmemek ve farkında olmamak değil mi ? Peki bu bilmeme durumu bilinçli ise o zaman bu nedir ?

Bilim temelinde Latince bir nasihat olan " Ignoramus " a dayanır.^[1]Bilmiyoruz anlamına gelen bu kavram aslında insanın başta cehaleti kabul ettiğinin ve öğrenmeye açık olduğunun ifadesidir .Yani insan bu bilinmezlik silsilesinde bir düğümü çözdükçe , çözülecek düğüm sayısının arttığının farkındadır .Bu farkındalık insanı günümüzdeki tahtına oturtmuştur. Peki insan bu tahtını koruyabilir mi ?

Günümüzde bilgiye ulaşmak geçmiş zamanlarla kıyaslayamayacağımız kolaylıktadır.Elimizin altındaki telefonlarla istediğimiz konuda , istediğimiz şekilde, ister görsel ister işitsel bilgiye ulaşmak bu kadar kolayken paralelinde artan bu cehalet neden ? " Bilişsel atalet " olarak nitelendirdiğimiz durumun sebebi üzerinde düşününce mantıklı bir sonuca ulaşmak zor.İnsanın bu kadar rahat ulaşabilmesi bilgiyi değersizleştiriyor mu ?

Bunu bir örnekle açıklayalım. Soy metallerimizden altın ve platini ele alalım.Bu metaller aşınmaya dayanıklılardır ve kolay kolay asit ve bazlarla tepkime vermezler.Nadir bulunan , işlenilebilirliği benzeyen ,kimyasal ve fiziksel olarak birçok ortak noktası olan bu iki elementten platini altından daha az değerli yapan nedir ? Mesela neden platin borsada altından sonra en aktif olarak alınıp satılan metallerden birisidir ?

Platin de altın kadar ender bulunan bir maden olmasına rağmen kullanım alanının geniş olması onu altından daha mı az değerli yapıyor ? Bu üzerinde düşünülüp araştırılma yapılacak ayrı bir konudur burada asıl anlatmak istediğim bilginin de platin gibi yaygınlaşmasının değerinde kaçınılmaz bir azalma meydana getirmesidir.Tabii popüler tüketim kültüründeki bir ürünün ancak tükenerek varlığının hissedilmesi anlayışı da bilginin değerini sorgulatan bir başka durum.İnsan belki kendi kendine sorduğunda " Nasıl zengin gözükebilirim ?" ya da " Nasıl güzel gözükebilirim ?" sorularına somut cevaplar bulabilir .Peki insan nasıl bilgili gözükebilir? Bilgili gözükmek için ne yapabilir ? Bu sorular zaten bilginin doğasına terstir çünkü bilgi beraberinde alçakgönüllülüğü getirir. Birçok filozof da insanın bilgi seviyesi arttıkça daha erdemli ve alçakgönüllü olması gerektiğini savunur.Yani kısaca bilgi insanın gösterebileceği bir şey değildir .O yüzden belki de birçok insan için arka plana atılmıştır.İnsan bilmediğinin farkındadır ama öncelikleri ve daha değerli bulduğu şeyler kendince farklıdır . Bu da aslında insanı "Bilişsel Atalet"e sürükler .^[2]