Biyoloji Budur: Canlı Dünyasının Bilimi - Ernst Walter Mayr

Yazar: Ernst Mayr

Yayıncı: Tübitak

Çeviren: Afife İzbırak

Orjinalinin Basım Yılı: 1997

Çevirinin Basım Yılı: 2008

Durumu: (Bulunabilirlik başlığında bahsedilecek)

Yazar hakkında kısa bilgilendirme:

Ernst Walter Mayr: (doğum: 5 Temmuz, 1904, Kempten, Almanya; ölüm: 3 Şubat, 2005, Bedford, Massachusetts ABD), 20. yüzyılın önemli evrimsel biyologlarından biridir. Ayrıca taksonom, kâşif, ornitolojist, bilim tarihçisi, doğalcı olarak da ünlüydü. Çalışmaları Mendel genetiği ve Darwinci evrimden modern evrimsel senteze geçişi amaçlıyordu.

Kitabın Bölümleri:

1.”Yaşam”ın Anlamı Nedir?

2. Bilim Nedir?

3. Bilim Doğal Dünyayı Nasıl Açıklar?

4. Biyoloji, Canlılar Dünyasını Nasıl Açıklar?

5. Bilim İlerler mi?

6. Yaşam Bilimleri Nasıl Bir Yapıya Sahiptir?

7.“Ne?” Soruları: Biyoçeşitlilik Çalışmaları

8.”Nasıl?” Soruları: Yeni Bir Bireyin Oluşumu

9. “Niçin?” Soruları: Organizmaların Evrimi

10. Ekoloji Hangi Soruları Sorar?

11. İnsanların Evrim İçindeki Yeri Neresidir?

12. Evrim Etiğin Nedenini Açıklayabilir mi?

Özet Açıklama:

Yukarıdaki bölümleri üç büyük bölüme ayırabiliriz:

Agora Bilim Pazarı

Hayvani Rekorlar Kitabı

EN YÜKSEĞE ZIPLAYAN HAYVAN HANGİSİ? 
PEKİ, EN ZEHİRLİ YILAN?
EN ÇOK TERLEYEN YA DA EN İYİ GECE GÖRÜŞÜNE SAHİP HAYVANI MERAK EDİYOR MUSUNUZ?
VEYA EN ÇOK ÇİŞ YAPMA REKORUNU ELİNDE TUTANI?

Doğa, aklınıza gelebilecek en tuhaf şeylerde ustalaşmış olağanüstü hayvanlarla dolu.
Hava durumunu tahmin edebilen balık, fıstık ezmesi gibi kokan kurbağa, mavi balinadan daha uzun solucan ve en az bunlar kadar ilginç onlarca hayvan.
Çok sayıda dile çevrilen Hayvani Rekorlar Kitabı, olağanüstü çizimler eşliğinde bizleri dünyanın en marifetli hayvanlarıyla tanıştırıyor.

Devamını Göster

₺225.00

Satın Al Tüm Ürünler

I. Büyük Bölüm: İlk altı bölümü kapsıyor. Bu bölümler, özellikle bilim felsefesine konu olmuş soruları ele alıyor: Bilim nedir? Bilim ilerler mi? vb. Ayrıca burada, biyoloji biliminin diğer bilimlerden ayrıldığı yanları ve özgünlüğü ortaya konuyor. VI. Bölümde ise, bizim “II. Büyük Bölüm” diye sınıflandıracağımız 4 bölüme giriş yapılmakta: “Ne?”, “Nasıl?”, “Niçin?”…

II. Büyük Bölüm: Sonraki dört bölüm buranın içinde. VI. Bölümde sorulan üç soru, ayrı ayrı bölümlerde ele alınıyor ve her birine, biyoloji disiplini içerisinden örnekler veriliyor (sırasıyla: Biyoçeşitlilik, Gelişim Biyolojisi ve Evrim). X. Bölümde ekolojinin hangi soruları sorduğuna dair özel bir anlatıma başvuruluyor.

III. Büyük Bölüm: Son iki bölüm buraya ait: “İnsanın Evrimi” ve “Etiğin Evrimi”. Bu konular arasında “İnsanların Evrim İçindeki Yeri Nedir?” bölümü, dil olarak -daha çok Latin-ce isimlerin bulunmasından dolayı- kavrayışı zorlaştırabilir; fakat önceden yapılacak ufak araştırmalarla bu zorluk aşılabilir. Son bölümde yapılan “Etiğin Evrimi” tartışmasında genel bir anlatım izlenmiş ve ilgi çekici noktalara değinilmiş.

Kitapla İlgili Ufak Ayrıntılar:

*Kitabın bazı yerlerinde numaralandırma yapılarak notların bir araya konması, çok iyi düşünülmüş ve okuru sıkmıyor. Bu notlar içerisinde kaynaklara da atıfta bulunuluyor.

*Anlamı bilinmeyen kelimelerin anlaşılması için ufak bir sözlük yapılmış; böylece okur, kopma yaşamadan kaldığı yerden devam edebiliyor.

*Bilimsel bir kitapta bulunmasını zorunlu gördüğüm iki bölüm vardır: Kaynakça ve Dizin. Bu ikisi de “Biyoloji Budur”da var. Sadelikleri sayesinde akıcı ve kaliteli okuma sağlanmış.

Okur Yorumu:

Etrafımda bulunan insanlar arasında bu kitabı okuyan olmadığı için bu bölümde benim görüşlerim hakim olacak. Kitabın okunabilirliği hakkında birkaç şey söyledim; eklemek istediğim şeyler de var.

Çok değerli bir hocamla “Biyoloji Budur” hakkında konuşurken, diğer konularda olduğu gibi, bu konuda da hem fikirdik: kitap, yazarın –şüphesiz ki engin bilgisinden dolayı- bazı yerlerde ayrıntılara yer vermesi nedeniyle anlaşılması güç hale gelebiliyor; örneğin insanın evrimini anlatan bölüm. Fakat bu, kitap için bir handikap değil; zira okuru araştırmaya sevk ediyor ve beyni daha çok çalıştırıyor.

Ayrıntılı yorum yapma derdinde değilim;ancak bazı noktalara da vurgu yapılmalı.

1. nokta biyolojinin sınırlarının tanımlanması. Ben bunu çok önemli buluyorum. Çünkü biyolojiyi ve evrimi anlamak istiyorsak ilk başta bunların ne olduklarını bilmeliyiz. Biyoloji ile uğraşan her insanın “adımı unutsam bile bunları unutmamalıyım” dediği bir nokta bu (en azından ben böyle diyorum). Benim okurlara vereceğim tavsiyelerden birisi “Terminolojiyi bilin, ne dediğinizi bilin, kargaşadan kurtulun!”dur.

2. nokta okuyucuya verilen çok önemli bir mesaj, ama bu ilk bakışta/okumada anlaşılmayabilir; bu da kitap içerisinde sorulan 3 soru (“Ne?”, “Nasıl?”, “Niçin?”) ve ekolojinin ayrıca ele alınışı. Çok dikkatli ve sakin bir şekilde okunduğunda bu soruların, bizi bilimsel yönteme ve bilimsel düşünüşe ittiğini görürüz. Okuyucu bu bölümleri büyük ölçüde anladığında, kitap amacına ulaşıyor; bu soruları sormayı kendisine iş edinen biyolog, beyninin çok değişik yönlere kaydığını hissedecek ve bu onu yeni olgulara yönlendirecek. Bu önemli mesaj üzerine ben de şöyle bir tavsiyede bulunmak istiyorum: “Soracağınız soruyu iyi seçin ki cevabı tatmin edici olsun!”

Ekolojinin vurgulanmasını ben şuna bağlıyorum: Ernst Mayr, modern sentezin kurucularından ve “tür kavramı” üzerine bir çok felsefi ve bilimsel yazılar yazmış; ayrıca konusunda uzman bir taksonomist. Tabii ki uzman olduğu konuda tür kavramı ve türlerin etkileşimi. Okurun bu vurguyu ciddiye alması, onun iyiliğine olacaktır; zira Mayr, okurun bu vurguyu ciddiye alacağını düşünmüş bence.

Kısaca şunu da eklemem gerekli –ve evet, bu da bir tavsiye -: “Biyoloji dünyasına adım atıyorsanız tur rehberiniz bu kitap olmalı!”

Bulunabilirlik:

İlk başta bu yazıyı yazarken “Bulunabilirlik” diye bir bölüm eklemek aklımda yoktu; ancak biraz düşününce –özellikle bu kitap için- bunun gerekli olduğunu gördüm. Çünkü Türkiye’de kaliteli bilimsel kitapların sayısı çok az ve az basılıyorlar; o yüzden bunları yazıyorum.

“Biyoloji Budur”un elimdeki basımına göre 2 basım yapılmış ve ikisi de Kasım 2008 de. Şimdi ise 2011’deyiz ve kitap satılan hiçbir sitede bu kitaptan bulamadım; hepsinde “Tükendi” yazıları uzun zamandır duruyor.

Ben Ankara’da yaşıyorum ve Ankara Atatürk Lisesi’nde okuyorum (Anadolu Lisesi). Okulumuzun 125. yılı dolayısıyla bilim şenliği düzenledik ve Tübitak yayınları ile ilgili bir stand açıldı. Standtaki görevliye kitabın durumunu sorduğumda bana “Temmuz gibi basılacak” dedi –gerçekten de çok inandırıcı-. Daha önce (Aralık 2010) de sorduğumda, Sömestr tatili sonu dendi. O zamanki cevap da çok inandırıcıydı. Buradan çıkarttığım sonuç Tübitak’ın kitabı basmayacağı… İşte bu ilk goldü: durum 1-0, Kubilay yeniliyor.

Sonra internetten e-book arayışına girdim; malum, çağ bilişim çağı Ipod Touch 4 çıkmış bir kitabın e-booku mu çıkmaz, dedim. Ama kalemde bir gol daha gördüm; 2-0.

Daha sonra “kitapkurdu” damarım kabardı (dolanaydan da olabilir); dedim ki: “Ne varsa eskilerde var, bari sahaflara gideyim.”. Kızılay içerisinde gitmediğim 2. el kitapçı kalmadı; ama yine yoktu. Etti mi 3-0.

Ama ümidinizi kesmeyin; sizin için durumu özetleyeceğim:

*Kitap basılmayacak boşuna beklemeyin.

*(Ankara için konuşuyorum) Kızılay’daki sahaflarda yok, ola ki buldunuz hemen alın.

*İnternette hiç yok ama yine de araştırın belki bir yerde bulursunuz.

****Bir kitap kurdu için en güzel eylem “kitap paylaşımı” dır. Siz de paylaşıma başlayın. Sizde bu kitap varsa okumak isteyene verin okusun; yoksa, olan birisinden edinin. Her zaman size ait kitabınız olmaz, paylaşmalı ve arkadaşlıkları ilerletirken okumanızdan da geri kalmamalısınız.