Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Bir Balık Türü, Gözlerimizin Önünde Süper-hızlı Şekilde 2 Yeni Türe Evrimleşiyor!

Bir Balık Türü, Gözlerimizin Önünde Süper-hızlı Şekilde 2 Yeni Türe Evrimleşiyor!
2 dakika
15,079
Evrim Ağacı Akademi: Türleşme Yazı Dizisi

Bu yazı, Türleşme yazı dizisinin 24. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Taksonomi Nedir? Sınıflandırma Biliminin Temel Kurallarını Öğrenin!" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
Tarihi Geçmiş Haber

Bu haber 7 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Eskiden imkansız olduğu düşünülürdü. Ama aynı sularda üreyen bir dikence balığı topluluğu gözümüzün önünde iki farklı türe dönüşüyor, hem de büyük bir hızla.

Üç dikenli balık türü, 150 yıl kadar önce (evrim açısından "gözümüzü kırpma süresi") İsviçre’deki Constance Gölü’ne getirilip bırakıldı. Fakat o zamandan itibaren balık, iki farklı tipe dönüşmeye başladı: ana gölde yaşayan tip (görselde sol üstteki dişi, sol alttaki ise üremeye hazır erkek) ve göle dökülen sularda yaşayan tip (resimde sağdaki).

Tüm Reklamları Kapat

Ana gölde yaşayan balıkların gövdeleri daha büyük, dikenleri daha uzun ve derileri daha kalındır. Bu farklılıklar, teorik olarak, evrimden ziyade yaşam biçimlerinden kaynaklanıyor olabilir. Belki de gölde yaşayanlar daha uzun süre hayatta kalabildikleri için daha büyük gövdeli oluyorlardır?

Fakat Bern Üniversitesinden David Marques ve meslektaşları iki tip arasında belirgin genetik farklılıklar olduğunu buldular. Marques şöyle diyor:

Tüm Reklamları Kapat

İki yeni türün evriminin başlangıcını yakalamış olabiliriz!

Her iki balık tipinin yılın aynı zamanında ve aynı sularda üremesi bu bulguyu olağandışı kılıyor. Başından beri birbirleriyle çiftleşiyorlardı, hâlâ da birbirleriyle çiftleşiyorlar ama buna rağmen genetik ve fiziki açıdan farklı iki tipe ayrılıyorlar.

Türler Arası Ayrılma

Teksas A&M Üniversitesi Corpus Christi yerleşkesinde çalışan ve evrim araştırmalarını organizmaların genomları üzerinden yürüten Chris Bird, simpatri (aynı coğrafik alanda bulunma) denen bu tür türleşmenin, önceleri oldukça olasılık dışı olarak görüldüğünü söylüyor. Bu konudaki genel görüş, çok az istisna dışında türleşmenin yaşanabilmesi için iki popülasyonun birbiriyle çiftleşmemesi gerektiği, bunun için de fiziksel olarak ayrı yerlerde bulunmaları gerektirdiği yönündeydi. Örneğin bir dağın iki tarafında veya bir takımadanın farklı adalarında yaşamak gibi...

Çünkü hayvanlar çiftleştiğinde rekombinasyon denen süreçte gen varyantları birbirine karışır, yani annenin genleriyle babanın genleri sonraki kuşaklarda birbirine karışmış olarak bulunur. Birbiriyle çiftleşme devam ettiği sürece, belirgin biçimde farklı genetik özellikler taşıyan iki grubun oluşması olanak dışı olarak görülüyordu.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Fakat Marques ekibi, iki balık tipi arasındaki genetik farklılıkların rekombinasyona girme olasılığı düşük olan kromozom parçalarında yoğunlaştığını buldu. Sonuç olarak, iki tipin belirgin özelliklerini sağlayan gen varyant gruplarının birbirinden ayrılması olasılığı düşüyordu.

Hızlı Değişim!

Marques, Constance Gölü dikencelerinin birbiriyle çiftleşmeyen iki tür olana kadar evrimleşmeye devam edip etmeyeceklerinden emin olamadıklarını söylüyor. Ancak İsrail’deki köstebek faresi, Avustralya’daki Lord Howe Adası’nda bulunan palmiye gibi kanıtlar artarak Bird dahil birçok evrimsel biyoloğun simpatrik özelleşmenin şaşırtıcı biçimde yaygın olabileceğini düşünmesine yol açıyor.

Bird’ün ayrıca dikkat çektiği gibi, simpatrik özelleşmenin dikencelerdeki kadar hızlı geliştiği bir başka örnek daha vardır: Elma kurdu, elmanın Kuzey Amerika’ya getirilmesinden sonraki iki yüz yıl içerisinde alıç kurdundan evrimleşmiştir.

Dikencelerin ayrılma hızına gelirsek: İlaçlara direnç göstermeye başlayan kanser türlerinden böcek ilaçlarına direnç göstermeye başlayan tahtakurularına veya bir tabak içinde soframızda boy göstermemek için daha küçük kalmaya çalışan balıklara kadar, yakın zamandaki sayısız birçok örnek evrimleşmenin ne kadar hızlı olabileceğini göstermektedir.

Belki de hızlı evrimleşme bir istisna değil, normdur.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
Evrim Ağacı Akademi: Türleşme Yazı Dizisi

Bu yazı, Türleşme yazı dizisinin 24. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Taksonomi Nedir? Sınıflandırma Biliminin Temel Kurallarını Öğrenin!" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
27
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 20
  • Muhteşem! 17
  • İnanılmaz 10
  • Bilim Budur! 8
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 7
  • Merak Uyandırıcı! 6
  • Umut Verici! 4
  • Korkutucu! 1
  • Güldürdü 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: New Scientist | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 08/12/2023 15:38:25 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/4278

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Oksijen
Tutarlılık
Astrobiyoloji
Factchecking
Tümör
Uluslararası Uzay İstasyonu
Davranış
İnternet
Makina Mühendisliği
Primatlar
Etoloji
Yıl
Hasta
Periyodik Cetvel
Çocuklar
Çeviri
Biyoteknoloji
Endokrin Sistemi
Obstetrik
Stres
Hücreler
Çevre
Komplo
Dünya Dışı Yaşam
Kütleçekimi
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
Türkiye Kıyıları Nasıl SONSUZ Uzunlukta Olabilir? | Sahil Paradoksu!
Türkiye Kıyıları Nasıl SONSUZ Uzunlukta Olabilir? | Sahil Paradoksu!
Gombe Şempanze Savaşı:
Gombe Şempanze Savaşı: "Maymunlar Cehennemi" Gerçek Oldu!
Oppenheimer: Ben Şimdi, Dünyaların Yok Edicisi Olan Ölüm Oldum!
Oppenheimer: Ben Şimdi, Dünyaların Yok Edicisi Olan Ölüm Oldum!
Denizdeki GERÇEK Tehlikelere Hazır mısın?
Denizdeki GERÇEK Tehlikelere Hazır mısın?
Arabada/Gemide Neden Mideniz Bulanıyor (Araç Tutuyor)?
Arabada/Gemide Neden Mideniz Bulanıyor (Araç Tutuyor)?
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
M. L. Page, et al. Bir Balık Türü, Gözlerimizin Önünde Süper-hızlı Şekilde 2 Yeni Türe Evrimleşiyor!. (1 Nisan 2016). Alındığı Tarih: 8 Aralık 2023. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/4278
Page, M. L., Ölez, Ş., Bakırcı, Ç. M. (2016, April 01). Bir Balık Türü, Gözlerimizin Önünde Süper-hızlı Şekilde 2 Yeni Türe Evrimleşiyor!. Evrim Ağacı. Retrieved December 08, 2023. from https://evrimagaci.org/s/4278
M. L. Page, et al. “Bir Balık Türü, Gözlerimizin Önünde Süper-hızlı Şekilde 2 Yeni Türe Evrimleşiyor!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Şule Ölez, Evrim Ağacı, 01 Apr. 2016, https://evrimagaci.org/s/4278.
Page, Michael Le. Ölez, Şule. Bakırcı, Çağrı Mert. “Bir Balık Türü, Gözlerimizin Önünde Süper-hızlı Şekilde 2 Yeni Türe Evrimleşiyor!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Şule Ölez. Evrim Ağacı, April 01, 2016. https://evrimagaci.org/s/4278.
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close