Balina ve Yunusların Büyük Beyinleri, İnsanlarınkine Benzer Şekilde Evrimleşti!
Daha Geniş Bir Besin Çeşitliliği, Daha İri Beyinlerin Evrimini Tetikliyor Olabilir!
Bu haber 5 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
Evrimleşmiş en büyük beyinler balinalara aittir [E.N. vücut büyüklüğüne göre normalize edildiğinde bu üstünlük ortadan kalkar ve insanların neden daha zeki olduğu anlaşılabilir.] Yapılan yeni çalışmalar, deniz memelilerinin büyük beyinlere bizlerle aynı şekilde kavuştuğunu gösteriyor: Hem biz, hem de balinalar, iki spesifik beyin bölgesinin çok fazla büyümesi sayesinde bu kadar iri beyinlere sahip oldular. Uzmanlar, bu büyümeye beslenme biçimlerindeki değişimlerin de katkı sağladığını düşünüyorlar.
Birleşik Krallık’ta, Cambridge Üniversitesinden Amandine Muller ve Bristol Üniversitesinden Stephen Montgomery, 18 balina ve yunus türünden ve 43 primat türü dahil 124 farklı kara hayvanından topladıkları beyin büyüklüğü verisini incelediler.
Birkaç istisna dışında balinalar, yunuslar ve primatların hepsi iki beyin bölgesinin çarpıcı şekilde büyümesiyle büyük beyinlere sahip olmuş gibi görünüyor: beyincik ve neokorteks. İki bölge de, "dikkat" gibi bilişsel fonksiyonlar ve vücut hareketlerinin kontrolü için önemlidir.
Montgomery'e göre beyincik ve neokorteksin aynı anda evrimleşmesi çok mantıklı; çünkü bu iki bölgen çok sayıda beyin yolağı ile birbirine fiziksel olarak fazlasıyla bağlı. Şöyle anlatıyor:
Bir yapı, ortaklaşa çalıştığı bir diğer yapının performansı tarafından kısıtlanacağı veya o yapının kendisine evrimsel anlamda 'yetişmesi gerekeceği' noktaya kadar evrimleşebilir.
Peki balina ve yunuslarda bu iki beyin bölgesinin bu kadar büyümesine ne sebep oldu? Muller ve Montgomery, ilk olarak, tetikleyici unsurun sosyal bir davranış değişimi olup olmadığını araştırdı. Balina ve yunuslar, bizim türümüz de dahil olmak üzere bazı primatlar gibi karmaşık sosyal gruplar oluşturabilirler. Ancak iki araştırmacı, en gelişmiş sosyal becerilere sahip balina ve yunus türleri ile, büyük beyinciğe ve büyük neokortekse sahip türler arasında güçlü bir korelasyon bulamadı.
Ancak, büyük beyinciği ve neokorteksi olan balina ve yunus türlerinin, tükettikleri yiyeceklerin çeşitliliği açısından olağan dışı derecede geniş bir beslenme düzenine sahip olduklarını keşfettiler. Bu keşif, geniş bir diyetin daha büyük beyinlerin evrimleşmesine katkı sağladığı anlamına gelebilir.
Beslenme düzeni ve beyin büyüklüğünün neden bağlantılı olduğu belirsiz. Montgomery, geniş bir diyetin beyin büyümesi için gerekli enerjiyi sağlamasını daha olası buluyor. Alternatif olarak, geniş bir diyete sahip deniz canlılarının farklı gıdalara erişmek için daha çeşitli yiyecek arama davranışlarını öğrenmeleri ve kullanmaları gerekiyor olabilir. Bu da daha büyük bir beyin gerektirebilir.
Balina ve yunuslarda beynin evrimi ile beslenme düzeninin nasıl ve neden bağlantılı olduğunu çözmek, primatlarda da neden büyük beyinler evrimleştiğini anlamamız için önemli olabilir.
Birçok araştırmacı, primat beyinlerinin, primatların sosyal dünyalarının karmaşıklaşması ile evrimleştiği savunuyor. Ancak geçtiğimiz yıllarda bazı araştırmacılar bu büyümenin aslında diyet değişikliği ile daha iyi açıklanması sonucu, sosyal beyin hipotezini desteklemeyi bıraktılar. Balina ve yunuslardan toplanan veri, diyet değişikliği görüşünü destekleyen kanıtlar sağlıyor.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
İçerikle İlgili Sorular
Soru & Cevap Platformuna Git- 14
- 10
- 9
- 7
- 4
- 2
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- Çeviri Kaynağı: NewScientist | Arşiv Bağlantısı
- Colin Barras. Whales Evolved Large Brains In The Same Way That We Did. (18 Eylül 2019). Alındığı Tarih: 18 Eylül 2019. Alındığı Yer: New Scientist | Arşiv Bağlantısı
- Amandine Sophie Muller, et al. (2019). Co‐Evolution Of Cerebral And Cerebellar Expansion In Cetaceans. Journal of Evolutionary Biology. | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/11/2024 19:25:12 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/8020
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
This work is an exact translation of the article originally published in NewScientist. Evrim Ağacı is a popular science organization which seeks to increase scientific awareness and knowledge in Turkey, and this translation is a part of those efforts. If you are the author/owner of this article and if you choose it to be taken down, please contact us and we will immediately remove your content. Thank you for your cooperation and understanding.