Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Astrolojiye İnananlara Hatalarını Nasıl Gösterirsiniz?

Basit Bir Astroloji Deneyi/Oyunu ile Astrolojinin Tutarsızlıklarını Gösterebilirsiniz!

Astrolojiye İnananlara Hatalarını Nasıl Gösterirsiniz? Editus
14 dakika
97,679
  • Astroloji
Evrim Ağacı Akademi: Astroloji Yazı Dizisi

Bu yazı, Astroloji yazı dizisinin 4. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Astroloji Nedir? Astrolojinin Bilimsel Analizi..." başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al

Richard Dawkins'in astrolojiye inananlara yönelik yaptığı kapsamlı analiz videosunu artık izlemeyen kalmamıştır. Kaçıranlar, aşağıda izleyebilirler.

Astrolojiyle ilgili bilimsel temelinizi sağlamlaştırmak isterseniz buradaki yazımızı okuyabilirsiniz. Ola ki bilimsel araştırmalar, halk efsanelerinin geçersizliğini görmeniz için yeterli değilse, kendi testlerinizi uygulayarak kendi gözlerinizle astroloji safsatası üzerinden para kazananların gözünüzün içine baka baka yalan söylediğini ve paranızı çaldığını görebilirsiniz.

Tüm Reklamları Kapat

Deneysel Oyunla "Burçlara Ait Karakter" İddialarını Çürütün!

Deney oldukça basit ve Dawkins'in gösterdiği deneylerin bazılarından esinleniyor. Diyelim ki astrolojiye göre "Yengeç" burcusunuz. Astrolojiden anladığını iddia eden ve sizi kısmen tanıyan birine, konu açıldığında Yengeç harici bir burç söyleyin (mesela "İkizler"). Sonra İkizler ile ilgili bilgiler vermesini ve size ne kadar da uyduğunu, olumlu ve olumsuz taraflarınızı anlatmasını izleyin. Sonrasında, sözünü keserek yalan söylediğinizi, aslında İkizler olmadığınızı söyleyin.

Muhtemelen "Hahah, tahmin etmiştim, çok da uymuyor sana şimdi düşününce; nesin aslında?" minvalinde bir şeyler diyeceklerdir. Bunu söylediklerinde, biraz utangaç ama karşı tarafa güven verecek şekilde yine yanlış olan başka bir burç söyleyin (mesela "Aslan"). Biraz utangaç olmalısınız, çünkü az önce yalan söylediğiniz için kendinizden utandığını karşı taraf anlamalı. Eğer aşırı emin gözükürseniz, karşı taraf kendisini yine kandırmaya çalıştığınızı düşünecektir.

Tüm Reklamları Kapat

Ola ki foyanız açığa çıkarsa, şakayla karışık bir şekilde yanlış bir doğum tarihiyle birlikte ona uygun bir burç söyleyin. Mesela 23 Ocak deyin ve Kova olduğunuzu söyleyin. Böylece fazladan bilgi vererek karşı tarafı ikna etme şansınızı arttırmış olacaksınız.

Her neyse, karşı taraf ikna olduğunda ve Kova'nın size ne kadar uyduğunu, olumlu-olumsuz taraflarınızı saymaya başladığında, bir süre sonra yine lafını kesin ve tekrar yalan söylediğinizi söyleyin.

Bu işlemleri karşı taraf yalan söylemekten veya siz oynamaktan bıkana kadar devam ettirin. Teorik olarak 11 defa burç değiştirmeniz mümkündür. Çünkü astrolojinin tamamı ve burçların hepsi uydurmadır. Ancak çoğu zaman kişiler 3-4 yalandan sonra sıkılırlar. Farklı farklı astroloji safsatasına inananlarla rekorunuzu kırmaya çalışın. Deneyimlerinizi bizlerle paylaşın.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Astroloji Neden En Basit Bilimsel Testleri Geçemiyor?

Tabii ki astrolojiye inanan bilim karşıtları genellikle süreç içerisinde bu tür çürütmelere, eşit derecede geçersiz savunmalar geliştirmişlerdir. Bunların bir tanesi, "Ama yükselen var, diğer gök cisimlerinin etkisi var, şimdi onları katmadan astrolojiden bahsedemezsiniz." gibi bir savunmadır. Ülkemizin en değerli astronomlarından Dr. Ethem Derman'ın sözleri, bu noktada ete kemiğe bürünerek anlam kazanmaktadır: "Hayatınızda ebenin etkisi Satürn'den fazladır."

Gerçekten de öyle! Burada tüm detaylarıyla gösterdiğimiz üzere, hem matematiksel olarak hem de fiziksel olarak astrolojinin herhangi bir dayanağı bulunmamaktadır! Yani elektromanyetizma, gök cisimlerinin kütle çekim kuvveti, vb. ile astrolojiye bilimsel bir temel bulmak imkansızdır. Odada oturan arkadaşınızın veya doğum sırasında orada bulunan doktorun sizin üzerinizdeki kütleçekim kuvveti, herhangi bir gezegenin, hatta Ay'ınkinden bile daha güçlüdür! Cebinizdeki telefonun veya doğum anında kullanılan oksijen ve kalp ritmi monitörlerinin elektromanyetik kuvveti, herhangi bir gezegenin ve hatta Güneş'in elektromanyetik kuvvetinden daha fazladır. Bu durumda, etrafımızda bu kadar faktör varken, spesifik bir gök cisminin göz ardı edilebilecek kadar ufak fiziksel etkisinin sistemsel bir mekanizma olarak ileri sürülmesi geçersizdir. Eğer bu saydığımız diğer faktörlerin de bizi etkilediği kabul edilecek olursa da, astrolojinin tüm iddiaları geçersiz konuma düşmektedir; çünkü astrologlar yaptıklarını iddia ettikleri analizlerin hiçbirinde bu tür sinyal gürültülerini (etkisini incelediğimiz şey haricindeki diğer şeylerin etkisini) dikkate almamaktadırlar. Yani her iki durumda da astrolojinin bilimsel bir temele oturtulması imkansız gözükmektedir - ki bu nedenle de bugüne kadar oturtulamamıştır.

Astrologlar genellikle bu tarz bilimsel analizlere yönelik olarak çok sayıda asılsız, temelsiz, gerçekliği ispatlanmamış ek iddia ile argümanlarını bulandırmaktadır. Ancak ispatsız olan tüm üst-iddiaları görmezden gelip, astrolojinin yine ispatsız olan temel argümanlarına odaklandığınızda (yani örneğin gök cisimlerinin doğum anında bireylerin psikolojisini sistemli ve tekrar eden bir şekilde etkileyebildiği gibi iddialara odaklandığınızda) geriye kalan, basitçe, "insani karakterlerin doğum anıyla hiçbir alakası olmadığı, astrologların kafalarına göre yorum yaptıkları" gerçeğidir. Çünkü gök cismi ile davranış arasındaki nedensellik (yani her seferinde davranışsal kategorilere karar verenin doğum anındaki gök cismi pozisyonları olduğu ve bunun her seferinde kendini tekrar ettiği iddiası) bilimsel olarak gösterilemediği müddetçe, bunun üzerine inşa edilen karakter analizlerinin, burç kategorilerinin, geleceğe yönelik tespitlerin hiçbiri geçerli görülemez.

Astrologların katılımıyla gerçekleştirilen, onların katkılarıyla yapılan ve Nature dergisinde yayınlanan bir deneyde, 28 astrologa 256 katılımcının 480 soruya verdikleri cevaplardan toplanmış kişilik verileri gönderilmiş ve bu bilgilerden yola çıkarak astrologların burç ve kişilik analizleri yapması istenmiştir. Birden fazla şekilde yapılan testler sonucunda, astrologların birbirleriyle ortak sonuçlara varamadıkları gibi, astrologlar tarafından tespit edilen sonuçların kişiler tarafından doğru bulunmadığı, rastgele üretilen veya başkalarına ait olan kişilik analizlerini kendilerine özel üretilenlere istatistiki olarak eşit sıklıkta tercih ettikleri gösterilmiştir. Aynı deney, 2008 yılında 52 üniversite öğrencisi ile tekrar edilmiştir ve aynı sonuçlara ulaşılmıştır.

Dolayısıyla yukarıdaki basit oyunda yaptığınız da bir nevi kontrollü deney gibidir. Astrologların ne tür savunmalarla sizi kandırmaya çalıştıklarını kolayca görmenizi sağlayacaktır. Teknik olarak, eğer ki burçlar doğru olsaydı, burcunuz (ve sadece burcunuz) size uymalıdır. Bir astrolog, net bir şekilde bu burcu tespit edebilmelidir.

Tüm Reklamları Kapat

Çoğu zaman kişiler "Ama gerçekten burcum bana çok uyuyor!" derler. Bunun sebebi burçların gerçekten size uyuyor olması değil, astrologların Forer-Barnum Etkisi denen bir psikolojik/istatistiki yönteme başvurarak size yalan söylüyor olmasındandır. Eğer ki 12 burçtan (aslında 13 burç var ama karıştırmayın şimdi, astrologlar da ne yapacaklarını bilmiyorlar bu konuda) herhangi birini size "sizin burcunuzu okuyoruz" diyerek okusaydık, büyük oranda uyduğunu görecektiniz. Dawkins'in deneyi bunun bir örneğidir. Forer-Barnum Etkisi ile ilgili buradaki yazımızı okuyabilirsiniz.

Ama... Astroloji Gerçekten, Cidden Geçersiz mi?

Astrolojiye inananların hatalarını göstermenin bir yolu da onlarla mantığa ve bilime dayalı bir sohbet olabilir. Bu çoğu zaman işe yaramaz; çünkü sahtebilim inancı oldukça derindir ve mantıklı bir sohbet zor olabilir. Ancak ola ki bunu yapabilecek birini tanıyorsanız, belki de onları gerçeğe yönlendirmenin yolu yukarıdaki oyun gibi zokaya düşürmek değil; bir iddiaya bilimsel olarak nasıl yaklaşmaları gerektiğini öğretmektir.

Şöyle düşünün: Yukarıdaki eğlenceli deneyi/oyunu ele alın. Bu bir fizik deneyi olsaydı, kimi zaman çalışıp, kimi zaman çalışmamasını bekler miydiniz? Hayır! Tıp olsaydı, "Valla şekerim şimdi diyabet var, kalp var, böbrek var, neyin olduğunu nihayetinde elbette bilemeyiz ama biz gene de bu tedaviyi bir deneyelim." denmesini ister miydiniz? Elbette hayır!

Daha netleştirelim: Diyelim ki babanız kim, net olarak biliyorsunuz ve genetik biliminin isabetliliğini tespit etmek istiyorsunuz. Baba olabilecek yaşta 12 kişiyi alıp bir hastaneye gidiyorsunuz. Sizden ve bu 12 kişiden kan alınıyor, genler dizileniyor. Araştırmacılara diyorsunuz ki, 4 numaralı kişi babamdır. Ama aslında yalan söylüyorsunuz, gerçekte babanız olan kişi 9 numaralı kişi. Genetik sonuçlar geliyor ve sonuç net: 9 numaralı kişi babanız. Diyorsunuz ki "Hayır, yalan söyledim. Aslında 11 numaralı kişi babamdı. Tekrar edelim testi." Tekrar test yapılıyor ve yine genetik testin sonucu aynı: 9 numaralı kişi babanız. Bunu istediğiniz kadar tekrar edin, genetik testlerin akademik olarak yayınlanan hata paylarının içinde kaldığınız müddetçe ısrarla sonuç 9 numara olacaktır. Bu size güven vermelidir. Benzer şekilde, astrologların belirsizliği de size güvensizlik vermelidir.

Tüm Reklamları Kapat

Eğer fizikte, kimyada, biyolojide bir iddianız varsa, en azından istatistiki olarak anlamlı bir tekrar boyunca sonuçlarınızın aynı olması gerekirdi. Hatta temel bilimleri geçtik; psikoloji ve sosyoloji gibi sosyal bilimlerde bile belli (ve son derece üst düzey) bir istatistiki standart vardır. Örneğin buradaki örneği okuyarak, bilimsel bir mesele söz konusu olduğunda, araştrımacıların en ufak bir hatasında bile bilim camiasının ne kadar katı, sert ve net bir tepki verdiğini, kişileri doğru yöne sevk edecek uyarıları yaptığını ve bilimsel iddiaların yayınlanmadan önce ve sonra ne tarz katı bilimsel testlere tabi tuttuğunu görebilirsiniz.

Astrolojinin Bilimselliğine Yönelik Kontrol Listesi

Bir alanın bilimselliğine yönelik yaptığımız incelemeyi astrolojiye uygulayalım, bakalım nasıl bir sonuç çıkacak?

  1. Astroloji, doğal dünyaya mı odaklanmaktadır? Evet; ancak astrolojinin temel iddiası, başımızdan geçen olayların doğum tarihimiz ve gök cisimleri ile ilişkilendirilebileceğidir. Yani Dünya'nın Güneş etrafında bulunduğu konuma yönelik tamamen rastgele geliştirdiğimiz ve milenyumlar içinde değişen takvim sistemi ve bu takvimde hangi günde ve saatte doğduğunuzdaki astronomik cisim konumları ile, bugün, yarın, birkaç yıl sonra başınızdan geçecekler arasında bir ilişki olduğunu iddia etmektedir. Bu, standart bir bilimsel neden-sonuç iddiasıdır ve bilimsel olarak test edilebilir. Fakat bunu yapıp da başarılı bir neden-sonuç ilişkisi kurabilen kimse olmamıştır. Astrolojinin geçerli olmasını mümkün kılacak, söz konusu ilişkileri sağlayabilecek herhangi bir fiziksel kuvvet bulunmamaktadır.
  2. Astroloji, doğal dünyayı açıklamaya çalışmakta mıdır? Evet; ancak astrolojinin yaptığı, aradaki nedenselliği ispatlamaksızın çıkarım üzerine çıkarım inşa etmektir. Örneğin bahar ekinoksunda doğmuş olmak ile girişimci olmak arasında bir ilişki olduğunu ileri sürer. Bu tarz ilişkileri ortaya koyan herhangi bir bilimsel araştırma bulunmamaktadır. Buna rağmen astroloji, bu iddiadan yola çıkarak ek karakteristik kategorizasyonlara girmekte ve ispatlamadığı bir iddia üzerine hikayeler oturtmaktadır.
  3. Astroloji, test edilebilir iddiaları kullanmakta mıdır? Hayır; çünkü astroloji tarafından ileri sürülen iddialar öylesine geneldir ki, herhangi bir diğer özellik de aradaki nedenselliği açıklamaya yetecektir. Zaten Forer-Barnum Etkisi de bunu ispatlamakta; astrolojinin geçersizliğini ve neden bize uyuyormuş gibi gözüktüğünü izah etmektedir. Öte yandan, test edilebilir olan iddiaları da vardır. Örneğin bir kişinin burcunun, o kişinin yönetimsel becerilerini etkilediği iddiası test edilebilir bir iddiadır. Ancak bunu test edip de başarılı bir sonuç üretebilen kimse olmamıştır. Yani astroloji, kendi test edilebilir iddialarının sınanmasında bile başarısızdır.
  4. Astroloji, kanıta dayalı bir uğraş mıdır? Hayır; çünkü astrologlar kendilerine sunulan kanıtlar ışığında iddialarını ve hipotezlerini terk etmezler; tam tersine, onları daha da sıkı savunarak alternatif açıklamalar üretmeye çalışırlar (ne var ki bu açıklamalarını yukarıdaki testlere tabi tutmazlar). Daha önceden de bahsettik; ancak astrologları çok basit bir çifte kör testine tabi tutan ve Nature dergisinde yayınlanan araştırmayı hatırlayın. Astrologlar sistematik sonuçlar üretemedikleri gibi, kanıt ışığında fikir değiştirmek yerine bahanelerle neden başarısız olduklarını geçiştirmeye çalışmaktadır.
  5. Astroloji, bulgularını bilim cemiyeti ile paylaşmakta mıdır? Hayır. Bilimin en temel mekanizması, bilimsel bulguları hakemli, güvenilir ve akran denetiminden geçen akademik jurnallerde yayınlamaktır. Böylece diğer bilim insanları metotlarınızı, sonuçlarınızı, bu sonuçlardan ulaştığınız çıkarımları test edip, onları kendi araştırmalarında kullanarak sizi sınayabilirler. Astrolojide böyle bir mekanizma bulunmamaktadır. Astrologlar iddia ve bulgularını akademik dergiler yerine magazin dergilerinde paylaşmaktadırlar.
  6. Astroloji devam eden bilimsel araştırmalar üretebilmekte midir? Hayır. Astrolojinin iddiaları bilimin evrimi içinde test edildi, sınandı ve başarısız oldu. Bu nedenle bilim cemiyeti bu iddiaları terk edip, daha gerçekçi ve bilimsel açıklamalara yöneldi. Astroloji, icadından beri hiçbir bilimsel keşfe veya bulguya katkı sağlamadı.
  7. Astrologlar bilimsel metodolojiye uygun davranmakta mıdır? Bilimde bir iddia ileri sürülürken, "Aman canım biri zaten hatamı bulur." diyerek konuya yaklaşılmaz; daha yayın aşamasına gelmeden iddialar tekrar tekrar çürütülmeye çalışılır, alternatif açıklamalar üzerinde durularak iddialar sınanır. Astrologlar ise daha kendi iddialarının akademik temelini sorgulamaksızın halka yaymaktadır. Dahası, yukarıda da izah ettiğimiz gibi, kendileriyle çelişen akademik sonuçları görmezden gelirler.

Astroloji Bireylere Zarar Verebilir!

Sırf bu temel kriterlerdeki başarısızlığı bile astrolojiyi ciddiye almadan reddetmek için yeterlidir. Ancak astrolojiyi reddetmenizin sebebi sadece bilim felsefesine dayalı sebepler olmak zorunda değildir: Astroloji, insanlara zarar verebilir; yani toplum üzerinde doğrudan olumsuz etkisi vardır!

Çünkü astroloji, temelsiz varsayımlardan büyük iddialar üzerine inşa edilmiştir. Öte yandan bilimin her alandan uzmanlar, zayıf verilerden büyük iddialar çıkarmamaya özen gösterirler: Bir psikolog, herkesin standart kalıplara bölünemeyeceğini bilir; bu nedenle bireysel terapiler uygulanır. Bir hekim, hasta hikayesi gibi bireysel özelliklerden yola çıkarak tedavi önerir, insanları standart kategoriler bölmez (öyle ki tıbbın evrimi "bireysel tıp" dediğimiz çok özelleşmiş bir alana evrimleşmektedir). Ancak astrologlar, gök cisimlerinin konumlarından yola çıkarak kişiliklerin 12 kalıba ayrıldığını ve bunların spesifik bir birey için genel geçer yargılar üretmekte kullanılabileceğini iddia ederler.

Tüm Reklamları Kapat

Agora Bilim Pazarı
Müfettiş Numeroni - 2 Altın Peruk Hırsızlığı

1 hırsızlık olayı, 6 şüpheli ve tek suçlu!

İlkokul öğrencilerinin sayısal zekâ becerilerini geliştirmek için hazırlanmış etkinlikli ve çıkartmalı dedektiflik çizgi romanı.
Müfettiş Numeroni ile yardımcıları Kenar Mahalle Fareleri, gizemli bir şekilde ortadan kaybolan altın peruğun peşine düşüyorlar. Sevimli dostlarımızla birlikte ipuçlarını ortaya çıkarmaya ve suçluyu bulmaya hazır mısın?
Müfettiş Numeroni’ye yardım etmek için önce merak uyandıran mantık oyunlarını çözmemiz gerek. Bunu yaparken aşağıdaki bilgi ve becerileri kullanacağız:
• 1’den 100’e kadar sayıların okunuşu, yazılışı; tane ve deste
• zihinden hızlı dört işlem
• tablo yorumlama
• labirentler ve geometrik şekiller
• ölçüler: ağırlık, yükseklik, hacim
• veri toplama ve örüntü bulma
• problem çözme

Bulmacalardan ve oyun temelli öğrenmeden ilham alan Müfettiş Numeroni serisi, merak uyandırıcı bir hikâye aracılığıyla, ilkokul 2. ve 3. sınıf öğrencilerinin matematik öğrenimine yardımcı olacak zihinsel süreçleri harekete geçirmeyi, ıraksak ve yaratıcı düşünme biçimini geliştirmeyi amaçlıyor.

Devamını Göster
₺79.00
Müfettiş Numeroni - 2 Altın Peruk Hırsızlığı

Astroloji, bu yolla halka sahte umutlar pazarlamaktadır. İnsanlar, şu 3 şeyi duymak isterler, çünkü bunlar onları mutlu eder:

  1. Kendilerine dair olumlu yanlar,
  2. Gelişmekte olan olumsuzluklar,
  3. Geleceğe yönelik bilgiler.

Bunlar, kişilerin özgüvenini artırır. İlki, başkalarından beklediğimiz onaylanma hissini tatmin eder. Diğer ikisi ise bilinmezlikleri azaltarak bizi psikolojik olarak sorunlara ve bilinmezlere hazırlar. Ancak bir sorun var: Astrolojinin size sundukları gerçek değildir! Astroloji kişilere sadece duymaktan hoşlanacağı veya hoşlandığını sandığı şeyleri pazarlar; gerçekleri değil.

Bu büyük bir problemdir; çünkü hatalı yönlendirme dolayısıyla astrolojinin iddiaları insanların gerçeğe yönelik algılarını saptırabilmektedir. Örneğin bir üniversite öğrencisi adayına sınavı kazanacağının söylendiğini ve bu nedenle çalışmalarını gevşettiğini düşünün! "Sorumlu bir astrolog" bundan kaçınabilir; ancak astroloji bir sınava yönelik başarı oranımızı tahmin edemedikten sonra gerçekten ne işe yarar ki? "Sıkıntıların var ama bunları aşacaksın." gibi bir bilginin kişiye faydası nedir? Sıkıntıların er ya da geç aşılacağı gerçeği, sıradan bir istatistiki önermedir, gizemli bir astrolojik öngörü değil.

Tabii ki astrolojide istenmeyen, olumsuz, üzücü iddialar da bulunmaktadır ("Yakında başına üzücü bir ayrılık gelecek; bu bir sevgili olabilir, bir akraba olabilir." gibi). Bu, hiçbir sağlam temele dayanmıyor olsa da, astrolojinin inandırıcılığını arttıran bir taraftır: "Aman canım, sadece iyi şeyler söylemiyorlar ki!" yaygın bir astroloji savunusudur. Ne var ki bu da bireyler için zararlıdır; çünkü kişileri tamamen asılsız bir şekilde strese ve paranoyaya itebilir.

Hayat elbette üzüntüler ve mutlulukların bir toplamı, bir karışımıdır. Elbette yeterince süre beklerseniz başınıza iyi ve kötü şeyler gelecektir. Bunu fark etmek için astrolojiye ihtiyaç yoktur. Ancak astrologlar, burç ve fallardan yola çıkarak bu iyi ve kötü şeylerin yaşanabileceği alanları çok spesifik bir konuya/olaya odaklayabileceklerini iddia etmektedirler. Bunu yaptıklarında, kişilerin psikolojisini de bu iddialarına göre şekillendirmekte ve onlara önyargılar yüklemektedirler. Örneğin sevgilinizin sizden ayrılacağının söylenmesi, sevgilinize yönelik psikolojinizi doğrudan değiştirmektedir ve belki de gerçekten bir kavgaya ve nihayetinde ayrılmaya yol açacaktır. Halbuki astrologların sevgilinizle ilişkinize dair en ufak bir fikri yoktu!

Astroloji, Bireysel Çeşitliliği Temelsiz Kategorilere Böler!

Tür içindeki davranışlar geniş bir çeşitlilik göstermektedir. Ancak astrolojinin özünde pazarlamaya çalıştığı şey, gök cisimlerine ve hareketlerine bakarak, sizi sizden daha iyi bilebilecekleri iddiasıdır. Bu sahte kategorizasyon olmasaydı, astroloji de olamazdı; çünkü astroloji, davranışlarımızın gerçekten de olduğu gibi kişisel özelliklere göre değişiyor olduğunu kabul etseydi size herhangi bir umut pazarlayamazdı; çünkü dayanacağı bir kalıp olmazdı. Her davranış, sıradan bireysel özelliklerden ibaret olurdu.

Bilim insanları her zaman matematiksel hata paylarından, istatistikten, çift kör deneylerinden, akran denetiminden söz ederler. Astrologlardan bunları duymayız; çünkü astroloji bir bilim değildir. Eğer astrolojinin iddiaları basit bir çift kör testinden geçirilecek olsaydı (ki söylediğimiz gibi bilim insanları bunu zaten yapmışlardır), astrologların iddialarının rastgelelikten öte olmadığı, hiçbir somut ve tekrar edilebilir sisteme dayanmadığı, çünkü insanların söz konusu burçlara bölünemeyeceği gerçeği görülürdü - ki görülmüştür.

Sonuç

Astrolojiyi bilimin geri kalanıyla aynı bilimsel standartlara tabi tuttuğumuzda, bilimin sınavlarını geçememektedir. Bu, astrolojiye karşı özel bir düşmanlık olmasından kaynaklı bir durum değildir. Astroloji, bilimsel standartları tutturabilen bir altyapıya sahip değildir. Çoğunluğu antik, büyük kısmı mistik, neredeyse tamamı hatalı iddialar üzerine kuruludur ve en basit testlerde bile başarısız olmaktadır.

Eğer öyle olmasaydı ve astroloji temel bilimsel testlerimizi geçebilseydi, bilimin geri kalanı astrolojiyi memnuniyetle kucaklar; araştırma programlarına dahil ederdi. Düşünsenize, gök cisimleri ile insan psikolojisi arasında test edilebilir, güvenilir, tekrar edilebilir bir ilişki kurulacak ve bilim camiası buna sırt çevirecek! Tam tersine, bilim insanları böyle bir mekanizmanın üzerine atlarlardı! Kazların davranış kalıplarının keşfine Nobel Ödülleri verilmişken, sırf astrolojinin insan davranışları ve evrenin işleyişi üzerindeki etkileri alanından kaç adet Nobel Ödülü dağıtılacağını hayal edebiliyor musunuz? Ancak bilim insanları bu alanın üzerine atlamıyorlar; çünkü alanın vadettiği bilimsel hiçbir veri bulunmuyor.

Uzun lafın kısası astroloji, sadece bir sahtebilimden ve para tuzağından ibaret. Ve bu belki hukukta geçerli değil ama, büyük fizikçi Edward Teller'ın da dediği ve bilimde her zaman geçerli olduğu gibi astroloji, aksi kanıtlanana kadar suçludur!

Alıntı Yap
Okundu Olarak İşaretle
Evrim Ağacı Akademi: Astroloji Yazı Dizisi

Bu yazı, Astroloji yazı dizisinin 4. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Astroloji Nedir? Astrolojinin Bilimsel Analizi..." başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
90
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

İçerikle İlgili Sorular
Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 90
  • Bilim Budur! 44
  • Muhteşem! 36
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 18
  • Umut Verici! 9
  • Güldürdü 8
  • İnanılmaz 8
  • Merak Uyandırıcı! 7
  • Grrr... *@$# 3
  • Üzücü! 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 30/03/2023 08:43:08 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/4079

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Akış
İçerikler
Sosyal
Gündem
Amerika Birleşik Devletleri
Doktor
Sanat
Tümör
Çağ
Göz
Kuyruk
Hasta
Biyocoğrafya
Makine
Yaşam
Evrim Ağacı Duyurusu
İmmünoloji
Çevre
Yapay Zeka
Beslenme Davranışları
Hamile
Kadın
Doğal Seçilim
Yemek
İnsanlar
Neandertal
Bağırsak
Radyasyon
Fotosentez
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Alıntı Yap
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ç. M. Bakırcı. Astrolojiye İnananlara Hatalarını Nasıl Gösterirsiniz?. (6 Ocak 2016). Alındığı Tarih: 30 Mart 2023. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/4079
Bakırcı, Ç. M. (2016, January 06). Astrolojiye İnananlara Hatalarını Nasıl Gösterirsiniz?. Evrim Ağacı. Retrieved March 30, 2023. from https://evrimagaci.org/s/4079
Ç. M. Bakırcı. “Astrolojiye İnananlara Hatalarını Nasıl Gösterirsiniz?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 06 Jan. 2016, https://evrimagaci.org/s/4079.
Bakırcı, Çağrı Mert. “Astrolojiye İnananlara Hatalarını Nasıl Gösterirsiniz?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, January 06, 2016. https://evrimagaci.org/s/4079.

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close
Geri Bildirim Gönder
Paylaş
Reklamsız Deneyim

Evrim Ağacı'ndaki reklamları, bütçenize uygun bir şekilde, kendi seçtiğiniz bir süre boyunca kapatabilirsiniz. Tek yapmanız gereken, kaç ay boyunca kapatmak istediğinizi aşağıdaki kutuya girip tek seferlik ödemenizi tamamlamak:

10₺/ay
x
ay
= 30
3 Aylık Reklamsız Deneyimi Başlat
Evrim Ağacı'nda ücretsiz üyelik oluşturan ve sitemizi üye girişi yaparak kullanan kullanıcılarımızdaki reklamların %50 daha az olduğunu, Kreosus/Patreon/YouTube destekçilerimizinse sitemizi tamamen reklamsız kullanabildiğini biliyor muydunuz? Size uygun seçeneği aşağıdan seçebilirsiniz:
Evrim Ağacı Destekçilerine Katıl
Zaten Kreosus/Patreon/Youtube Destekçisiyim
Reklamsız Deneyim
Kreosus

Kreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.

Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.

Patreon

Patreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.

Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.

YouTube

YouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.

Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24 saat alabilmektedir.

Diğer Platformlar

Bu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.

Giriş yapmayı unutmayın!

Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.

Destek Ol

Devamını Oku
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Önizleme
Görseli Kaydet
Sıfırla
Vazgeç
Ara
Moderatöre Bildir

Raporlama sisteminin amacı, platformu uygunsuz biçimde kullananların önüne geçmektir. Lütfen bir içeriği, sadece düşük kaliteli olduğunu veya soruya cevap olmadığını düşündüğünüz raporlamayınız; bu raporlar kabul edilmeyecektir. Bunun yerine daha kaliteli cevapları kendiniz girmeye çalışın veya size sunulan (oylama gibi) diğer araçlar ile daha kaliteli cevaplara teşvik edin. Kalitesiz bulduğunuz içerikleri eleyebileceğiniz, kalitelileri daha ön plana çıkarabileceğiniz yeni araçlar geliştirmekteyiz.

Kural İhlali Seç
Öncül Ekle
Sonuç Ekle
Mantık Hatası Seç
Kural İhlali Seç
Soru Sor
Aşağıdaki "Soru" kutusunu sadece soru sormak için kullanınız. Bu kutuya soru formatında olmayan hiçbir cümle girmeyiniz. Sorunuzla ilgili ek bilgiler vermek isterseniz, "Açıklama" kısmına girebilirsiniz. Soru kısmının soru cümlesi haricindeki kullanımları sorunuzun silinmesine ve UP kaybetmenize neden olabilir.
Görsel Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, aklınıza takılan soruları sorabilmeniz ve diğerlerinin sorularını yanıtlayabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Gerçekten soru sorun, imâdan ve yüklü sorulardan kaçının.
Sorularınızın amacı nesnel olarak gerçeği öğrenmek veya fikir almak olmalıdır. Şahsi kanaatinizle ilgili mesaj vermek için kullanmayın; yüklü soru sormayın.
2
Bilim kimliğinizi kullanın.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla sorular ve cevaplar, bilimsel perspektifi yansıtmalıdır. Geçerli bilimsel kaynaklarla doğrulanamayan bilgiler veya reklamlar silinebilir.
3
Düzgün ve insanca iletişim kurun.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Sahtebilimi desteklemek yasaktır.
Sahtebilim kategorisi altında konuyla ilgili sorular sorabilirsiniz; ancak bilimsel geçerliliği bulunmayan sahtebilim konularını destekleyen sorular veya cevaplar paylaşmayın.
5
Türkçeyi düzgün kullanın.
Şair olmanızı beklemiyoruz; ancak yazdığınız içeriğin anlaşılır olması ve temel düzeyde yazım ve dil bilgisi kurallarına uyması gerekmektedir.
Soru Ara
Aradığınız soruyu bulamadıysanız buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Alıntı Ekle
Eser Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Formu olabildiğince eksiksiz doldurun.
Girdiğiniz sözün/alıntının kaynağı ne kadar açıksa o kadar iyi. Açıklama kısmına kitabın sayfa sayısını veya filmin saat/dakika/saniye bilgisini girebilirsiniz.
2
Anonimden kaçının.
Bazı sözler/alıntılar anonim olabilir. Fakat sözün anonimliğini doğrulamaksızın, bilmediğiniz her söze/alıntıya anonim yazmayın. Bu tür girdiler silinebilir.
3
Kaynağı araştırın ve sorgulayın.
Sayısız söz/alıntı, gerçekte o sözü hiçbir zaman söylememiş/yazmamış kişilere, hatalı bir şekilde atfediliyor. Paylaşımınızın site geneline yayılabilmesi için kaliteli kaynaklar kullanın ve kaynaklarınızı sorgulayın.
4
Ofansif ve entelektüel düşünceden uzak sözler yasaktır.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
5
Sözlerinizi tırnak (") içine almayın.
Sistemimiz formatı otomatik olarak ayarlayacaktır.
Gönder
Tavsiye Et
Aşağıdaki kutuya, [ESER ADI] isimli [KİTABI/FİLMİ] neden tavsiye ettiğini girebilirsin. Ne kadar detaylı ve kapsamlı bir analiz yaparsan, bu eseri [OKUMAK/İZLEMEK] isteyenleri o kadar doğru ve fazla bilgilendirmiş olacaksın. Tavsiyenin sadece negatif içerikte olamayacağını, eğer bu sistemi kullanıyorsan tavsiye ettiğin içeriğin pozitif taraflarından bahsetmek zorunda olduğunu lütfen unutma. Yapıcı eleştiri hakkında daha fazla bilgi almak için burayı okuyabilirsin.
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform; okuduğunuz kitaplara, izlediğiniz filmlere/belgesellere veya takip ettiğiniz YouTube kanallarına yönelik tavsiylerinizi ve/veya yapıcı eleştirel fikirlerinizi girebilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Önceliğimiz pozitif tavsiyelerdir.
Bu platformu, beğenmediğiniz eserleri yermek için değil, beğendiğiniz eserleri başkalarına tanıtmak için kullanmaya öncelik veriniz. Sadece negatif girdileri olduğu tespit edilenler platformdan geçici veya kalıcı olarak engellenebilirler.
2
Tavsiyenizin içeriği sadece negatif olamaz.
Tavsiye yazdığınız eserleri olabildiğince objektif bir gözlükle anlatmanız beklenmektedir. Dolayısıyla bir eseri beğenmediyseniz bile, tavsiyenizde eserin pozitif taraflarından da bahsetmeniz gerekmektedir.
3
Negatif eleştiriler yapıcı olmak zorundadır.
Eğer tavsiyenizin ana tonu negatif olacaksa, tüm eleştirileriniz yapıcı nitelikte olmak zorundadır. Yapıcı bir tarafı olmayan veya tamamen yıkıcı içerikte olan eleştiriler silinebilir ve yazarlar geçici veya kalıcı olarak engellenebilirler.
4
Düzgün ve insanca iletişim kurun.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
5
Türkçeyi düzgün kullanın.
Şair olmanızı beklemiyoruz; ancak yazdığınız içeriğin anlaşılır olması ve temel düzeyde yazım ve dil bilgisi kurallarına uyması gerekmektedir.
Eser Ara
Aradığınız eseri bulamadıysanız buraya tıklayarak ekleyebilirsiniz.
Tür Ekle
Üst Takson Seç
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, yaşamış ve yaşayan bütün türleri filogenetik olarak sınıflandırdığımız ve tanıttığımız Yaşam Ağacı projemize, henüz girilmemiş taksonları girebilmeniz için geliştirdiğimiz bir platformdur. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Takson adlarını doğru yazdığınızdan emin olun.
Taksonların sadece ilk harfleri büyük yazılmalıdır. Latince tür adlarında, cins adının ilk harfi büyük, diğer bütün harfler küçük olmalıdır (Örn: Canis lupus domesticus). Türkçe adlarda da sadece ilk harf büyük yazılmalıdır (Örn: Evcil köpek).
2
Taksonlar arası bağlantıları doğru girin.
Girdiğiniz taksonun üst taksonunu girmeniz zorunludur. Eğer üst takson yoksa, mümkün olduğunca öncelikle üst taksonları girmeye çalışın; sonrasında daha alt taksonları girin.
3
Birden fazla kaynaktan kontrol edin.
Mümkün olduğunca ezbere iş yapmayın, girdiğiniz taksonların isimlerinin birden fazla kaynaktan kontrol edin. Alternatif (sinonim) takson adlarını girmeyi unutmayın.
4
Tekrara düşmeyin.
Aynı taksonu birden fazla defa girmediğinizden emin olun. Otomatik tamamlama sistemimiz size bu konuda yardımcı olacaktır.
5
Mümkünse, takson tanıtım yazısı (Taksonomi yazısı) girin.
Bu araç sadece taksonları sisteme girmek için geliştirilmiştir. Dolayısıyla taksonlara ait minimal bilgiye yer vermektedir. Evrim Ağacı olarak amacımız, taksonlara dair detaylı girdilerle bu projeyi zenginleştirmektir. Girdiğiniz türü daha kapsamlı tanıtmak için Taksonomi yazısı girin.
Gönder
Tür Gözlemi Ekle
Tür Seç
Fotoğraf Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, bizzat gözlediğiniz türlerin fotoğraflarını paylaşabilmeniz için geliştirilmiştir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Net ve anlaşılır görseller yükleyin.
Her zaman bir türü kusursuz netlikte fotoğraflamanız mümkün olmayabilir; ancak buraya yüklediğiniz fotoğraflardaki türlerin özellikle de vücut deseni gibi özelliklerinin rahatlıkla ayırt edilecek kadar net olması gerekmektedir.
2
Özgün olun, telif ihlali yapmayın.
Yüklediğiniz fotoğrafların telif hakları size ait olmalıdır. Başkası tarafından çekilen fotoğrafları yükleyemezsiniz. Wikimedia gibi açık kaynak organizasyonlarda yayınlanan telifsiz fotoğrafları yükleyebilirsiniz.
3
Paylaştığınız fotoğrafların telif hakkını isteyemezsiniz.
Yüklediğiniz fotoğraflar tamamen halka açık bir şekilde, sınırsız ve süresiz kullanım izniyle paylaşılacaktır. Bu fotoğraflar nedeniyle Evrim Ağacı’ndan telif veya ödeme talep etmeniz mümkün olmayacaktır. Kendi fotoğraflarınızı başka yerlerde istediğiniz gibi kullanabilirsiniz.
4
Etik kurallarına uyun.
Yüklediğiniz fotoğrafların uygunsuz olmadığından ve başkalarının haklarını ihlâl etmediğinden emin olun.
5
Takson teşhisini doğru yapın.
Yaptığınız gözlemler, spesifik taksonlarla ilişkilendirilmektedir. Takson teşhisini doğru yapmanız beklenmektedir. Taksonu bilemediğinizde, olabildiğince genel bir taksonla ilişkilendirin; örneğin türü bilmiyorsanız cins ile, cinsi bilmiyorsanız aile ile, aileyi bilmiyorsanız takım ile, vs.
Gönder
Tür Ara
Aradığınız türü bulamadıysanız buraya tıklayarak ekleyebilirsiniz.