Aşkın Simgesi Ne Anlama Gelir? Bu Simgenin Matematiksel Formülü Nedir?

Özellikle de 14 Şubat "Sevgililer Günü" zamanlarında bu simgeyi her yerde görürüz. Peki meşhur "aşk sembolü" ne anlama geliyor, biliyor musunuz? Bu yazımızda aşka değil ama, aşkın sembolüne odaklanacağız. Dilerseniz, buradaki makalemizden aşkın bilimsel arka planının detaylarını öğrenebilirsiniz.

Aşkın Bilimine Dair İki Hatırlatma

Fakat aşkın sembolünü inceleyebilmemiz için, o makalemizde de değindiğimiz iki önemli noktayı hatırlamamız gerekiyor.

İlki: Aşk, diğer duygulardan (korku, acı, öfke, mutluluk, tiksinme, vs.) farklı bir biyolojiye sahip değildir. Yani onlar gibi, tamamen mekanik, tamamen hormonlara dayalı, tamamen biyolojik bir olgudur; hiçbir "doğaüstü" tarafı bulunmamaktadır. İlgili makalemiz, bu biyokimyasal süreci olabildiğince detaylı bir şekilde izah etmektedir.

İkincisi ise, kalbin aşk ile hiçbir alakası yoktur. Tıpkı diğer bütün hislerimiz, duygularımız ve düşüncelerimiz gibi aşk da, beyinde başlayan ve beyinde biten bir olgudur. Kalp, beyin tarafından uyarıldığında daha hızlı veya daha yavaş atabilir; ancak bir kan pompası olan kalp organının sevgi veya aşk gibi duygularla veya bu duyguların oluşumu ve algılanması ile hiçbir ilişkisi yoktur. Halk arasında yaygın olarak görülen bu ilişkilendirmenin nedeni, beynimizin emri sonrası böbrek üstü (adrenal) bezlerimizden salgılanan adrenalin gibi hormonların, kalbin çalışma hızını arttırması ve bunun beyin tarafından "göğüste sıkışma" şeklinde algılanmasıdır. Tarihsel olarak insanlar, bu hissi algıladıkları için, aşkı da kalp ile ilişkilendirmişlerdir. 

Ancak bu hatalı görüşün, aşkın sembolizminde de sık sık karşımıza çıktığını göreceğiz.

Aşkın Sembolizmi

Bu yazımızda daha ziyade aşkın sembolizminden bahsetmek istediğimizi söylemiştik. Öyleyse, öncelikle aşkın meşhur "kalp sembolü"nden başlayalım:

Bu çizimin gerçek bir kalp ile neredeyse hiçbir alakası olmadığı aşikardır. Gerçek bir kalbin neye benzediğini hatırlayacak olursak:

Eğer yeterince zorlayacak olursak, üstteki çizimin alttakinin kaba bir karşılığı olabildiği düşünülebilir; ancak yine de bu yaklaşım pek de inandırıcı olmayacaktır. Aradaki benzerlik oldukça yüzeysel gözükmektedir. Öyleyse bu şekil nereden çıktı?

Antik Doğum Kontrol Yöntemleri?

Açıkçası bunu kesin olarak söylemek çok güç. Çünkü kalp sembolünün tam kökenini bilemiyoruz. Ancak bazı tarihsel verilere bakarak bazı çıkarımlarda bulunmak mümkün. Örneğin Antik Roma'da bu şeklin madeni paralar üzerine basılı olduğunu biliyoruz:

Bu şeklin asıl kaynağı, "Silfiyum" olarak bilinen bir bitki olabilir. Çünkü bu bitki Antik Roma'da tıbbi amaçlarla kullanılmaktaydı. Özellikle de doğum kontrol ilacı olarak işlev gördüğü düşünülmekteydi. Özellikle bu bitkinin reçinesi içildiğinde, bebek doğumu önlenebiliyor, bir nevi kürtaj yerine geçiyordu. Romalılarda kullanımının yaygın olduğu iddia edilir; ancak gerçekten işe yaradığı kesin olarak bilinmiyor. Neden mi? Çünkü bitkinin soyu tükendi! Zaten dar bir alanda yetişen bu bitkinin aşırı tüketimi, sonlarını getirdi.

Peki kalp sembolünün bir "doğum kontrol ilacı"ndan geliyor olması biraz garip değil mi? Aslında bilimsel açıdan bakıldığında pek de sayılmaz. Çünkü "aşk" duygusunun biyolojik olarak evrimleşmesinin yegâne nedeni, cinsel birliktelik ihtimalini arttırmaktır. Dolayısıyla aşkın var olmasının nedeninin seks olduğunu söyleyebiliriz. Dolayısıyla aşk sembolünün, seks ile ilgili bir kaynaktan çıkmış olması çok da şaşırtıcı olmazdı. 

Kalp ve Kalçalar/Memeler

Konuyla ilgili bir diğer açıklama ise, 1998 senesinde geldi. Feminist yazar Gloria Steinem, kalp şeklinin, özellikle de sembolün ters halinin, kadın vücudunu, kalçalarını, göğüslerini veya bacaklarını simgelediğini ileri sürdü. Üzerinde düşünmeniz için buraya bırakalım:

Öte yandan, aynı şekilden yola çıkan John Woodward ve George Burnett isimli bilim insanları, bu sembolün erkek testislerini de simgeliyor olabileceğini ileri sürmektedir.

Cinsellikle İlgisi Olmayabilir mi?

Ancak bu cinselliğe yönelik açıklamalardan ikna olmayanlar da var. Zira bunlar tam olarak köken bilgisi değil, anlam bilgisi veriyor.

Sembolün kökenlerinin daha eskiye gittiği düşünülüyor. Antik Yunan'dan bile eskiye giden bazı pagan gruplarının sembollerinde de aşk ve arkadaşlığı temsil eden şu şekillere rastlıyoruz (ilki aşk, ikincisi arkadaşlık, üçüncüsü evlilik):

Dediğimiz gibi, tam olarak kökeni ve ne zaman ortaya çıktığı bilinmiyor. Ancak en muhtemel açıklama, bu sembolün gerçek insan kalbinin fazlasıyla basitleştirilmesinden türetildiği yönünde gibi gözüküyor. İki kuğunun kafa kafaya vermesinden oluştuğunu iddia eden romantik açıklamalar pek de mantıklı gözükmüyor. Ne olursa olsun, bu şeklin aşk ve sevgi gibi duyguların beyinden değil de kalpten kaynaklandığı yanılgısına düşen insanlar tarafından geliştirildiği bir gerçek. Bu da antik tarihimizin kültürel evrimi ışığında mantıklı gözüküyor.

Kalbin Matematiği

Bu arada... Kalp simgesine matematiksel yaklaşım ilginizi çekebilir. Bunu kendiniz de basitçe MATLAB gibi bir yazılımda çizdirebilirsiniz.

Ancak bununla uğraşmak istemezseniz, Wolfram Alpha da iyi bir çözüm olabilir. Siteye girin ve şunları yazıp Enter tuşuna basın (ya da buraya tıklayın):

x^2+(y-x^(2/3))^2=1

Formülün matematiksel formatı şöyle: $x^2+(y-x^{2/3}{)}^2=1$

Yarım bir kalp hoşunuza gitmedi mi? Bunu deneyin (ya da buraya tıklayın):

(x^2 + y^2 − 1)^3 − x^2*y^3 = 0

Agora Bilim Pazarı

Modern Avrupa Halkları Tarihi

Modern Avrupa Halkları Tarihi  

William A. Pelz

Halkların Gözünden

Avrupa’nın Son 600 Yılının ve Devrimlerinin Öyküsü

Tarihi kim yapar? Kütüphaneleri dolduran ciltlerce kitaba göre reformu din adamları, coğrafi keşifleri seyyahlar, endüstri devrimini dâhiler, savaşları komutanlar yapmıştır; hak ve özgürlükler aydınların, monarşilerin yıkılması burjuvazinin, ülkelerin refahı yöneticilerin başarısıdır. William A. Pelz Modern Avrupa Halkları Tarihi’nde bu geleneksel anlatının karşısında durarak halkların tarihin nesnesi değil öznesi olduğunu savunuyor.

“Peki ya halk? Halk bu gelişmeleri nasıl ele alıyordu? Halk ne düşünüyordu? Halk nasıl hissediyordu?” sorularına cevap ararken Ortaçağdan günümüze Avrupa’nın yaşadığı radikal dönüşümü sınıfsal çatışmalar ekseninde ele alıp üreten, sömürülen, isyan eden kadın ve erkeklerin hikâyesini anlatıyor. Derebeylerinin “ilk gün hakkı”na karşı çıkan köylülerden dünya savaşı cephelerinde vatanperverliği reddeden askerlere uzanan bir direniş hattı çizen Pelz, halkların pasif ve itaatkâr olduğu önyargısına karşı koyuyor. Köylü ayaklanmalarını, fabrika işgallerini, genel grevleri, kadın hareketlerini tarihin motoru olarak kabul ederken Brecht’le aynı soruyu soruyor:

“Kim inşa etti Tebai’nin yedi kapısını?

Kitaplar kralların isimleriyle dolu.

Krallar mı taşıdı sanki

Yontulmamış dev kayaları?”

Devamını Göster

₺200.00

Satın Al Tüm Ürünler

• Dış Sitelerde Paylaş

Bu formülünse matematiksel formatı şöyle: ${(x^2+y^2-1)}^3-x^2{y}^3=0$

Değişkenler ve üslerle oynayarak en uygun kalbe ulaşabilirsiniz. En güzeli ise, eğer ki 3 boyutlu grafik çizen bir program kullanmayı biliyorsanız, şu grafiği çizdirerek 3 boyutlu bir kalp elde edebilirsiniz (buraya tıklayabilirsiniz):

(x^2 + ((9*y^2)/4)+z^2-1)^3-x^2*z^3-(9*y^2*z^3)/200=0

Bu formüşü matematiksel formata sokacak olursak: $(x^2+\genfrac{}{}{0ex}{}{9y^2}{4}+z^2-1{)}^3-x^2{z}^3-\genfrac{}{}{0ex}{}{9y^2{z}^3}{200}=0$

Sevginiz tek gün değil, daim olsun.