Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Ara Geçiş Türleri - 6: Sürüngenlerden Memelilere Geçiş

15 dakika
19,889
Ara Geçiş Türleri - 6: Sürüngenlerden Memelilere Geçiş Pinterest
Evrim Ağacı Akademi: Evrim Tarihi ve Evrimsel Süreç Yazı Dizisi

Bu yazı, Evrim Tarihi ve Evrimsel Süreç yazı dizisinin 20. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Evrimsel Süreç - 1: Evrim Tarihi'nin Büyük Zaman Çizelgesi (1. Kısım)" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
Tüm Reklamları Kapat

Bu yazımızda artık biraz daha tanıdık canlılara, memelilere gireceğiz. Belki bildiğiniz üzere, elimizdeki çok sayıdaki bulgudan anladığımıza göre memeliler sürüngenlerden evrimleşmiştir.

Devam etmeden önce, muhtemel olarak aklınıza takılabilecek bir soruya cevap verelim: “Daha bir önceki yazıda sürüngenlerden kuşlara geçiş anlatılmıştı. Yine sürüngenlerden bahsediyoruz; sürüngenler hem kuşlara hem memelilere mi evrimleşti?” Burada sorulabilecek bir diğer soru da şudur - ki bu soru maymunlar ile insanlar için de sorulur: "Madem sürüngenler kuşlara ve memelilere evrimleşti, günümüzde neden hala sürüngenler var?" Öncelikle bu sorulara cevap vererek konuya girelim:

Bu soru, Evrim Kuramı'nı ve bir bilimsel gerçek olarak Evrim'i tam olarak anlayamamış insanlar için son derece doğal sorular gibi gözükür. Halbuki bilimsel olarak baktığımızda, sorular gerçekten kötüdür ve Evrim'in en basit temellerinin bile soruyu soran şahıs tarafından anlaşılmadığını (veya gözünden kaçtığını) gösterir. Yine de soruların cevaplarını verelim: Evrimsel süreç, sık sık tekrarladığımız gibi bir "zincir" şeklinde gerçekleşmez, bir "ağaç" şeklinde gerçekleşir. Yani Evrim'de A --> B --> C --> D şeklinde tür değişimleri olmaz. Bir A türü, B ve C'ye evrimleşir. B de iki ya da daha fazla diğer türe evrimleşir ve bu şekilde, bir ağacın dallarının göğe uzanması gibi dallanıp budaklanarak sürer gider. Bunun sebeplerini Allopatrik Türleşme ile ilgili yazımızda aktarmıştık. Kısaca hatırlatacak olursak, bir popülasyon 100 birim bireyden oluşuyorsa, bu bireyler doğal afetler ya da başka sebeplerden ötürü 40 birim birey ve 60 birim birey şeklinde ikiye ayrılabilir ve farklı evrimsel süreçlere girebilir. Bunun sonucunda, nesiller ve yüz binlerce yıl sonunda, yüz binlerce yıl önce A türü olan ata türden, B ve C diye yeni iki tür evrimleşir ve bu türler ne atalarıyla ne de birbirleriyle çiftleşebilir (çünkü bütün sistemleri, bunca zamanda değişmiştir). Sürüngenler (özellikle dinozorlar), var olduklarından beri Dünya’nın dört bir yanında hüküm sürmektelerdir. O zamanlar (~200 Milyon Yıl Önce, kısaltması: ~200 MYÖ), karalar günümüzden çok farklı pozisyonlardaydılar. Gerçi bu bilgi bizim konumuzu etkilemiyor ancak yine de, cansız karaların dahi bu kadar uzun sürelerde nasıl bir değişim geçirebileceklerini göstermek adına, 200 MYÖ’sine ait, bilgisayar ile çizilmiş olan görüntüyü gösterelim:

Tüm Reklamları Kapat

200 Milyon Yıl Önce Dünya
200 Milyon Yıl Önce Dünya

Yukarıdaki görselde; NAm = Kuzey Amerika, SAm = Güney Amerika, Afr = Afrika, In = Endonezya, Grn = Grönland ve benzeri şeklinde isimlendirilmiştir. Bir türün kelimenin tam anlamıyla bütün Dünya’ya hakim olabilmesi için daha iyi bir çevre olamazdı herhalde. Bütün karalar neredeyse birleşik vaziyette. İşte bu farklı coğrafyaların bir arada bulunması ve elbette o zamanlarda da bulunan doğal bariyerlerin türler ve türlerin farklı bireyleri arası izolatör görevi görmesi sonucu, Evrim, farklı bölgelerde, farklı yönlere doğru işlemiştir ama hep aynı mekanizmayla: Bulunduğu çevreye en kolay adapte olan, hayatta kalır ve ürer. Böylece tür, o bölgede hayatta kalmaya elverişli olan türlere doğru evrilir. Yani Evrim, gelecekte oluşacak türü önceden bilemez (ki bu da Evrim’in tesadüfen olmadığını gösterir). Tek yaptığı, her zaman, ortama en uyum sağlayanı hayatta “bırakmaktır” (elbette burada mecazi bir anlam var, Evrim türleri seçmez, türler hayatta kalmaya uygun oldukları için vahşi doğada hayatta kalırlar). İşte bu yüzden, 200 MYÖ’ki Dünya’ya hükmeden sürüngenler, farklı ortamlarda farklı türlere doğru evrilmiş ve bunun sonucunda bir kısım bölgede kuşlar evrimleşmeye başlamışken, bir kısım bölgede de memeliler evrimleşmeye başlamıştır. Tabii bunların bir arada yaşadıkları veya coğrafi yaşam alanlarının çakıştığı zamanlar olmuş, zaten sonrasında da tamamen iç içe geçmişlerdir; ancak çok önceden türleşme gerçekleştiği için, ataları ortak olsa da çiftleşemeyecek kadar farklılaşmışlardır ve bu farklılaşma, yine bir ağacın dalları şeklinde, günümüzde de devam etmektedir ve gelecekte de devam edecektir.

İkinci sorunun cevabı da, ilk soru içerisinde gizlidir. Günümüzde halen sürüngenler bulunmaktadır, çünkü bir türün bütün bireyleri illa kökten farklılaşarak yepyeni yeni türlere, cinslere, ailelere ve takımlara evrimleşecek diye bir kaide yoktur. Bir grup canlı, özellikle de çok geniş coğrafyalara sahip olan bir grup canlı, pek çok farklı coğrafi etken altında kalabilir. Bunların kimisi köklü değişimlere zorlarken, kimi göreceli olarak az değişimi gerektirebilir. Dolayısıyla, sürüngenlerin bir kısmı kuşlara, bir kısmı memelilere evrimleşmişken, bir kısmı da sürüngen olarak kalmıştır. Ancak elbette ki günümüzden 200 milyon yıl önce yaşayan sürüngenler ile günümüzde yaşayan sürüngenler birbirinden oldukça farklıdır, pek çok temel benzerlikleri bulunsa bile... Konumuza devam edelim:

Şu anda elimizde, çok fazla sayıda sürüngen-memeli geçişine ait fosil kaydı bulunmaktadır. Daha önceki yazımızda sürüngenlerden kuşlara olan geçişi gösterdiğimiz gibi, burada da eksiksiz bir geçiş sunacağız. Unutmamanız gereken şey, bu geçişin tek olmadığıdır. Daha pek çok “ara tür” bulunacaktır, evrimsel sürecin dalları oldukça karışıktır. Ancak bizim sizlere göstereceğimiz evrimsel süreç, oldukça güzel bir şekilde kademeli değişimi gösterecektir.

Elimizdeki ara türler, pelycosaur’lara (memeliler gibi iskelete, omurgaya ve omuriliğe sahip ancak sürüngenler gibi yumurta ile yavrulayan türlerden oluşan aile), therapsid’lere (memeliler ve memelilerin atalarını kapsayan aile), cynodont’lara (modern memeliler ve soyu tükenmiş olan bir grup atalarına ait olan aile) ve daha gelişmiş memelilere aittir. En başta da belirttiğimiz üzere; memeliler sürüngen-benzeri (reptile-like) atalardan evrimleşmişlerdir. Bu sebeple de, sürüngenler ile memeliler arasında türlerimiz şu anda olmasa bile, onlara ait fosillerimiz olması gerekir ki vardır da.

Tüm Reklamları Kapat

Elbette memeliler ile sürüngenler arasında çok ciddi farklılıklar vardır, 200 milyon yıl gibi bir sürede, muazzam değişimler yaşanmış, kendi yollarına giren bu devasa sınıfların altındaki yüzlerce ve binlerce takım, aile, cins ve tür birbirlerinden farklılaşarak kendi ortamlarına adapte olmuş ve evrimleşmişlerdir. Memeliler ile sürüngenler arasındaki en temel iki farklılık şunlardır:

  1. Sürüngenlerin alt çenesinde en az 4 adet kemik bulunur (örnekler: dentary, articular, angular, surangular, coronoid, vs.) ancak memelilerde 1 adet bulunur (dentary).
  2. Sürüngenlerin kulaklarında 1 adet kemik bulunur (üzengi – stapes) ancak memelilerde 3 adet bulunur (çekiç, örs, üzengi – hammer, anvil ve stapes).

Şimdi size oldukça şaşırtıcı ve Evrim'in gücünü ve gerçekliğini çok güzel bir şekilde örnekleyen bir bilgi vermek istiyoruz: Yukarıdaki iki farklılık, aradaki farkın evrimin oldukça fazla şeyi değiştirmesi ve yeni organlar (kemikler, vs.) var etmesi gerektirdiğini düşünmenize sebep olabilir. Ancak embriyologların yaptığı araştırmalar sonucu, sürüngenlerde memelilere göre fazladan bulunan alt çene kemiklerinin insanın gebeliği sırasında embriyoda da gelişmeye başladığı ancak sonradan, memelilerin sürüngenlere göre fazladan bulunan kulaktaki kemikler olan çekiç ve örs kemiklerine dönüştükleri bulunmuştur (Gilbert, 1997, sf: 894-896). Bu da çekiç ve örs kemiklerinin sürüngenimsi çene kemiklerinden evrimleştiğini göstermektedir. Aşağıda bu mükemmel evrimin kolay anlaşılabilmesi için konulmuş olan temsili basamakları görebilirsiniz:

Çene Kemiklerinin Evrimi
Çene Kemiklerinin Evrimi

Gerçekten muhteşem bir şekilde evrimin nasıl işlediğini gösteren bir görsel olduğunu düşünüyoruz. Artık lafı daha fazla uzatmadan bu ön bilgileri verdikten sonra, türlerin isimlerine ve görsellerine geçelim:

Paleothyris: Erken Pennsylvanian Dönemi'nde (311 milyon yıl önce) yaşamış bir sürüngen, memelilerdeki gibi bir şakak boşluğu (temporal fenestrae) hiç yoktur. Hatırlayabileceğiniz gibi bu tür amfibilerden sürüngenlere geçişte de aktarılmıştı. Bunun sebebi için yukarıdaki bir türün birden fazla türe nasıl dönüştüğüyle ilgili açıklamamıza bakabilirsiniz.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Paleothyris
Paleothyris

Protoclpsydrops haplousErken Pennsylvanian Dönem'de yaşamış bu sinapsid sürüngende (memelilerle bağlantısı olduğu/olacağı için “sinapsid sürüngen” denir) çok ufak bir şakak boşluğu görülür ancak boşluk çok güçlü kemiklerle çevrelenmiştir. Amfibi tipi bir omurgaya (vertebrae) sahiptir ve bu omurgada önemsenmeyecek kadar az sinirsel aktivite gözlenir (bir önceki başlıkta da değindiğimiz gibi, sürüngenler de amfibilerden evrilmiştir ve bu tür de yeni evrimleşmiş bir sürüngendir).

Clepsydrops: Yine erken Pennsylvanian döneminde yaşamış olan bu tür, bilinen en eski ikinci sinapsid sürüngendir. Yukarıda da adından bahsettiğimiz pelycosaur’ların özel bir grubuna aittir.

Clepsydrops
Clepsydrops

Archaeothyris: Erken-orta Pennsylvanian döneminde yaşayan bu tür, Clepsydrops‘tan bir süre sonra evrimleşmiştir. Küçük bir şakak boşluğuna sahiptir ancak şimdi bu boşluğu koruyan kemik sayısı memelilerinkine benzer şekilde azalmıştır (supratemporal yapı denir). Beyni koruyan yapı (braincase, cranium), sürüngenlerinkine benzer şekilde gevşekçe kafatasına bağlıdır. Artık dişlerde değişim gözlenmeye başlamıştır. Hala çenede, ayaklarda ve kafatasında inanılmaz ilkel olan amfibi tarzı yapılar gözlenmektedir. Bacak kemikleri ve duruşu sürüngenlerinkine benzer ancak ana kalça kemiği olan “ilium” daha büyümüştür.

Archaeothyris
Archaeothyris

Haptodus: Geç Pennsylvanian Dönemi'nde (299 milyon yıl önce) yaşayan bu tür, bilinen ilk sphenacodont’lardandır (ophiacodont’lara göre daha da evrimleşmiş bir aile). Occiput denen ve beyni koruyan yapının (cranium, braincase) kafatasına bağlanmasını sağlayan kısım, çok daha gelişmiş ve kuvvetlenmiştir. Dişlerin boyutları değişmiş, en büyük dişler köpek dişleri olmuştur. Çene kasları kuvvetlenmiştir. Omurga kısımları ve eklemler daha memelilerinkine benzer bir hal almıştır. Omurga ve omurilik uzamıştır. Kalça kemiğinde iki kemikli yapıdan üç kemikli yapıya geçiş gözlenmiştir ki bu kalçanın daha güçlü hale gelmesi demektir. Bacak kemikleri iyice güçlenmiştir.

Haptodus
Haptodus

Varanops: Erken Permian Dönemi'nde (280 milyon yıl önce) yaşayan bu türün şakak boşluğu atalarına göre çok daha fazla büyümüştür. Beyni koruyan kısım çok daha memelilerinkine benzer şekilde değişmeye başlamıştır ve artık kafatasıyla daha sıkı bağlantılar göstermektedir. Alt çene kemiğinde, yukarıda değindiğimiz değişimler gözlenmeye başlamıştır ve kemiklerde küçülme gözlenir. Vücut daralmış ve derinleşmiştir. Omurga (vertebral column) daha sıkılaşmış ve güçlenmiştir. Kalça kemiği (ilium) daha da güçlenmiş, alt bacak kemikleri büyümeye başlamıştır. Bu hayvan çok daha aktif ve hareketlidir.

Varanops
Varanops

Dimetrodon ve Sphenacodon: Haptodus gibi sphenacodont’lardan olan bu iki tür, Geç Pennsylvanian Dönem'den Erken Permian dönemine kadar yaşamıştır (~299 ila 270 Milyon Yıl Önce). Pelycosaur’ların en gelişmiş örneklerindendir ve daha önceden bahsettiğimiz therapsid’lere benzer özellikler taşımaktadırlar. Dimetrodon‘un doğrudan bir memeli atası olmadığı ancak bir “kuzen” olduğu bilinmektedir. Orta boy bir şakak boşluğuna sahiptirler. Dişler daha da farklılaşmıştır, küçük kesici dişler oluşmaya başlamıştır, iki devasa ve derin köklere sahip üst azı dişleri vardır. Bunların arkasında daha küçük dişler vardır ve sürekli yenilenirler. Tam olarak sürüngenlerinkine benzer bir çene bağlantısı vardır. Her ne kadar henüz kulak zarı olmasa da, kemiklerin yapısı bizim bugün bildiğimiz kulak zarı yapısına doğru değişmeye başlamıştır. Bu sebeple bu sürüngenler sadece yerdeki titreşimleri “duyabilirler” ve sürüngenlerinki gibi bir orta kulağa sahip değildirler. Omurga daha çevik hareketler yapabilmek için daha da güçlenmiş ve daha sağlam omurlarca desteklenmiştir.

Tüm Reklamları Kapat

Dimetrodon
Dimetrodon
Sphenacodon
Sphenacodon

BiarmosuchiaGeç Permian döneminde yaşayan ve en ilkel therapsidlerden olan bu tür, eskilere ait bazı özeliklerini korur: çene kasları kafatasının içerisindedir, beyni koruyan yapıyı kafatasına bağlayan occiput tabak gibi düzdür, damaksı dişlere sahiptir. Yeni özellikleri ise: Şakak boşluğu daha da büyümüştür ve artık çok daha geniş bir alanı kapsamaktadır. Etrafını saran kemikler tamamen yok olmuştur. Occiput daha da sıkılaşmış ve kafatasına yapışmıştır. Köpek dişleri en güçlü dişler haline gelmiştir. Diş yapısı ve parmak yapısı değişmeye başlamıştır. Ayak parmakları sürüngenlerinki gibi birbirinden alakasız uzunluklarda olmak yerine memelilerdeki gibi daha kısa ve düzgün uzunluklara evrilmeye başlamıştır.Alt çene kemikleri gittikçeyok olmaya ve tek bir taneye düşmeye başlamıştır.

Biarmosuchia
Biarmosuchia

Procynosuchus: Meşhur memeli benzeri therapsid sürüngenler grubu olan cynodont’ların ilk üyelerindendir ve “ilk memeliler” olarak anılan türdür. Sadece çene bağlantıları sürüngenlerinkine benzer, bunun dışında kalan bütün diş yapısı, iskelet yapısı, omurga tipi ve uzunluğu, ayak parmaklarının yapısı, vb. memelilerinkine oldukça benzer. Özellikle omurga, modern memelilerinkine benzer bir hal almıştır. Alt çene, tek bir kemik haline gelmeye başlamıştır.

Procynosuchus
Procynosuchus

Dvinia: En Geç Permian döneminde yaşayan bu tür, ilk cynodont’lardandır. İlk defa ısırmaya ve saplamaya yönelik dişlerin oluşumu gözlenmiştir. Beyin büyümeye başlamıştır. Alt çene kemiği, memelilerinki gibi tek kemik halini almıştır. Metabolizması daha hızlı bir hayvandır.

Tüm Reklamları Kapat

Dvinia
Dvinia

ThrinaxodonErken Triassic’te yaşamış olan bu tür, “galesaurid” cynodont denen daha da gelişmiş bir gruba aittir. Bütün cynodont özelliklerinde evrimler gözlenmiştir. Çene kemiği daha güçlenmiş ve daha sıkıdır, şakak boşluğu büyümüştür. Artık kesici dişler ayrılmaya başlamış ve 4 tane üstte, 3 tane altta olacak şekilde sıralanmıştır. Azı dişleri daha da ortaya çıkmıştır ve çiğnemek için 7-9 tane arka dişe sahiptir. Çiğneyici dişler birbiriyle özdeştir ve tek bir kökü paylaşırlar. Scapula kemiği, memelilerinki gibi bir omzu oluşturmak üzere evrimleşmeye başlamıştır. Çene bağlantı yapısı ilk defa memelilerinkine benzemeye başlamıştır. Fosillerin bulunduğu bölgelerdeki dağılımlara bakarak vücut ısısı yaymaya başladıkları ve sıcakkanlılık belirtileri gözlenmiştir. Ayrıca her zaman ebeveynler ile çocuklar yan yana bulunmuşlardır, bu da aile yapısının gelişmeye başladığını gösterir. Oksijen kullanma kapasitesinin geliştiği gözlenir. Alt çenede, kulak zarına benzer bir yapı oluşmaya başlamıştır. Bu hayvanlar artık havadaki sesleri de duyabilmeye başlamışlardır ve havadaki ses dalgaları bu ilkel kulak zarına alt çenedeki kemikler aracılığıyla iletilirler.Tıpkı ilkel bir gözün faydaları gibi, ilkel bir kulağın da faydaları vardır ve bu canlılar, bu faydalar sayesinde hayatta kalabilmişlerdir. Çünkü ilkel bir kulakzarı, elbette ki hiç kulak zarı olmamasından çok daha iyidir!

Thrinaxodon
Thrinaxodon

İşte bu liste, bu şekilde, o kadar uzun bir şekilde gitmektedir ki, hepsini vermemiz imkansızdır. Ancak biz yine de size Evrimsel sürecin devamını da isimler ve görsellerle vereceğiz, böylece siz de geçişi görebileceksiniz. Belki gelecek günlerde bu türlerin de özelliklerini yukarıdaki gibi yazarız; ancak sizleri sıkmamak adına bunu şimdilik burada keseceğiz. Yukarıdaki süreç şu şekilde devam etmektedir:

Cynognathus:

 

Tüm Reklamları Kapat

Agora Bilim Pazarı
Ethiopia Burtukaana Natural Yöresel Kahve 1000 gr.

The Coffee Belt Ethiopia Burtukaana Yöresel Kahve 1000 gr.

Kahvenin ana vatanı Etiyopya’da yaklaşık 1900 metre yükseklikte yetişen bu kahve ülkenin en iyi kahveleri arasında yer alır. Hafif ve dengeli asiditesi ile yumuşak içimli zengin bir aroma sunar. Fincan notlarına narenciye ve şeftali çiçeğinin yumuşak tatlılığına ahududu aroması eşlik eder. Kahvenin ana vatanından gelen nefis kokusu ve uzun süren damak lezzeti ile keyifli anlarınıza eşlik edecek harika bir seçim.

The Coffee Belt Nedir?

Kahve, kuzeyde yengeç, güneyde oğlak dönencesi boyunca uzanan ve Ekvator’a paralel bir kuşak oluşturan bölgede yetişir. Buna kahve kuşağı (Coffee Belt) denir. Onlarca farklı ülkenin sıralanarak oluşturduğu bu kuşakta, en seçkin kahveleri sizin için seçip titizlikle kavuruyoruz. The Coffee Belt yüksek kaliteli %100 orijin kahve çeşitleri ve blend (harman) kahveleri ile her zaman seçkin, her zaman taze.

Neden The Coffee Belt?

The Coffee Belt kahve çeşitlerimizde %100 o bölge ve ülkeye ait yüksek kaliteli kahve çekirdeklerini seçtik. Daha temiz ve lezzetli bir kahve deneyimi için çiğ çekirdek kahvelerde belli oranda bulunan kusurlu (defekt) kahve çekirdeklerini ayıkladık.

Taze Kavrulmuş Kahve

Her ülke ve bölgenin kahve çekirdekleri farklı karakteristik özelliklere sahiptir. Kahvenin içerisinde yer alan aromaları daha iyi ortaya çıkartmak için çekirdeğin karakteristik özelliğine, ülkenin ve bölgenin yapısına göre en iyi kıvamda taze taze kavurduk.

The Coffee Belt markalı kahvelerimizi “The Coffee Belt Roasting”de haftalık olarak kavurup sipariş anında taze taze paketliyoruz!

İçtiğin her yudum kahve nefis keşiflere dönüşsün diye.UYARI: Bu ürün, müşterilerimizin tercihine göre özel olarak öğütülerek (veya hiç öğütülmeden) temin edilmektedir; yani müşteri talebine özel olarak hazırlanmaktadır. Bu nedenle lütfen sipariş notlarına talep ettiğiniz öğütme türünü ekleyiniz:

  1. Çekirdek (Öğütme İstemiyorum)
  2. Filtre Kahve Makinesi,
  3. Espresso (Öğütülmüş),
  4. French Press,
  5. Moka Pot,
  6. Hario V60,
  7. Aeropress,
  8. Metal Filtre,
  9. Chemex – Pour Over.

Tercih belirtilmemesi halinde öğütülmemiş çekirdekler gönderilecektir ve tarafınızdan öğütülmesi veya değirmen olan bir yerde öğüttürülmesi gerekecektir.

Devamını Göster
₺1,450.00
Ethiopia Burtukaana Natural Yöresel Kahve 1000 gr.
  • Dış Sitelerde Paylaş

Cynognathus
Cynognathus

Diademodon:

Probelesodon:

Probainognathus:

Exaeretodon:

Kayentatherium ve Oligokyphus:

Oligokyphus
Oligokyphus

Pachygenelus ve Diarthrognathus:

Diarthrognathus
Diarthrognathus

Adelobasileus cromptoni:

Sinoconodon:

Kuehneotherium:

Eozostrodon:

Tüm Reklamları Kapat

Morganucodon:

Bu noktada, işe yarar bir görsel bulamadığımız üç tür bulunmaktadır: 

PeramusEndotheriumKielantherium  Aegialodon

Bu türler, sürüngenlerden yumurtlayan memelilere geçişte çok önemli bir noktadır ve günümüz Ornitorenk'inin (Platypus) atalarını oluşturmaktadır. Bu basamaklar, gerçekten çok önemlidir, çünkü bir diğer sürüngen-memeli önemli geçişini görmekteyiz: Sürüngenler, yumurtlayarak çoğalırlar. Memeliler ise, bildiğiniz gibi ya ana karnında, ya da annenin kesesinde yavrularını büyütür, sonra doğururlar. Yumurtayla üremeden, memeli tipi üremeye geçiş günümüzde net bir şekilde bilinmektedir. Bunu, Ornitorenk ile ilgili yazımızda aktarmıştık, bu yüzden tekrar etmeyeceğiz. Bu noktadan devam edecek olursak:

Tüm Reklamları Kapat

Steropodon galmani:

Bu noktadaki dallanmayı burada bir yana bırakarak, yumurtlayan memelilerden, bildiğimiz şekliyle ana karnında ya da keseli üreyen türler olan Plasentalı Memeliler'e doğru evrimi görmeye devam ediyoruz:

 Vincelestes neuquenianus:

Pariadens kirklandi (Bu türe ait dişler ve kemiklerden başka bir görsel bulunmadığından paylaşmıyoruz).

Tüm Reklamları Kapat

Kennalestes:

Asioryctes:

Cimolestes:

Procerberus:

Tüm Reklamları Kapat

Gypsonictops:

Bu liste daha çok uzatılıp genişletilebilir, çünkü elimizde gerçekten çok fazla sayıda fosil ve kalıntı bulunmakta. Elimizden geldiğince anlaşılır görseller sunmaya çalıştık, ancak kimi zaman çizimleri olmayan veya fosilleri tamamen bulunan canlılar da bulunduğundan, bunlarla ilgili en uygun görselleri aktarmaya çalıştık.

Gypsonictops
Gypsonictops
Cimolestes
Cimolestes
Cimolestes
Cimolestes
Asioryctes
Asioryctes
Kennalestes
Kennalestes
Vincelestes neuquenianus
Vincelestes neuquenianus
Haldanodon
Haldanodon
Morganucodon
Morganucodon
Eozostrodon
Eozostrodon
Kuehneotherium
Kuehneotherium
Sinoconodon
Sinoconodon
Adelobasileus cromptoni
Adelobasileus cromptoni
Pachygenelus
Pachygenelus
Kayentatherium
Kayentatherium
Exaeretodon
Exaeretodon
Probainognathus
Probainognathus
Probelesodon
Probelesodon
Diademodon
Diademodon
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
Evrim Ağacı Akademi: Evrim Tarihi ve Evrimsel Süreç Yazı Dizisi

Bu yazı, Evrim Tarihi ve Evrimsel Süreç yazı dizisinin 20. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Evrimsel Süreç - 1: Evrim Tarihi'nin Büyük Zaman Çizelgesi (1. Kısım)" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
25
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 8
  • Muhteşem! 7
  • Bilim Budur! 6
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 3
  • Umut Verici! 3
  • İnanılmaz 2
  • Merak Uyandırıcı! 2
  • Güldürdü 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 31/10/2024 09:18:17 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/170

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Yaşamın Başlangıcı
Mikoloji
Maske
Olumsuz
Enzim
Gerçek
Gelişim
Tekillik
Biyografi
Öğrenme
Koruma
Doğa Yasaları
Mit
Veri Bilimi
Karanlık Enerji
Tür
Kartal
Köpek
Canlı Cansız
Memeli
Biyocoğrafya
Teknoloji
Hayvanlar Alemi
Devir
İletişim
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ç. M. Bakırcı. Ara Geçiş Türleri - 6: Sürüngenlerden Memelilere Geçiş. (18 Temmuz 2011). Alındığı Tarih: 31 Ekim 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/170
Bakırcı, Ç. M. (2011, July 18). Ara Geçiş Türleri - 6: Sürüngenlerden Memelilere Geçiş. Evrim Ağacı. Retrieved October 31, 2024. from https://evrimagaci.org/s/170
Ç. M. Bakırcı. “Ara Geçiş Türleri - 6: Sürüngenlerden Memelilere Geçiş.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 18 Jul. 2011, https://evrimagaci.org/s/170.
Bakırcı, Çağrı Mert. “Ara Geçiş Türleri - 6: Sürüngenlerden Memelilere Geçiş.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, July 18, 2011. https://evrimagaci.org/s/170.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close