ABD'de Demans Vakalarının 2060'a Kadar İki Katına Çıkması Bekleniyor!

Yeni bir çalışma, 55 yaşından büyük Amerikalılar için demans geliştirme riskinin %55 olduğunu öne sürüyor. İşin ilginç yanı, bu oran şimdiye kadarki çalışmaların gösterdiğinin iki katından daha fazla! Eski risk oranları, her yıl yaklaşık yarım milyon demans vakasına denk geliyordu. Fakat bu yeni çalışmanın sonuçlarına göre bu sayı 2060 yılına geldiğimizde 1 milyona çıkacak.

Demans veya halk arasındaki adıyla bunama; hafızada, konsantrasyonda ve odaklanmada zayıflama ile karakterizedir. Vaka sayılarındaki hızlı artış, bir yönüyle ABD nüfusunun yaşlanmasıyla ilişkilidir. Yaşlanmanın da ötesinde demans, yüksek tansiyon ve diyabet gibi genetik faktörlere de bağımlıdır.

Araştırmanın yazarları, eski makalelerdeki düşük demans tahminlerini sağlık kayıtları ve ölüm raporlarındaki bilgilerin güvenilmezliğine, erken dönem demans vakalarının çok nadiren izlenmesine ve demansa hassasiyeti daha yüksek olan ırksal azınlık gruplarında vakaların daha az rapor edilmesine bağlıyor.

Bu geniş kapsamlı çalışma, 1987'den beri 16.000 katılımcının yaşlanması esnasında damar sağlığı ve bilişsel işlev verilerini toplayan Atherosclerosis Risk in Communities Neurocognitive Study (ARIC-NCS) projesinden edinilen bilgilere dayanıyor. Bu proje aynı zamanda Afrikalı-Amerikalı bireylerin kalp sağlığını ve bilişsel yeteneklerini en uzun süre boyunca takip eden projedir.

Nature Medicine dergisinde yayımlanan çalışmaya göre 1987'den 2020'ye kadar katılımcılardan 3.252 kişi demans geliştirmiş. Bu da orta yaşlı Amerikalılar için %42, erkekler için %35 ve kadınlar için %48 riske denk geliyor. Kadınlardaki oranın daha fazla olması ise muhtemelen erken yaşta ölüm risklerinin daha düşük olmasından kaynaklanıyor.

Araştırma ayrıca APOE4 geninin bir varyantını taşıyan siyahi yetişkinlerde riskin daha yüksek, yani %45 ila %60 arasında olduğunu gösteriyor. Bu gen, kan akışındaki kolesterol ve lipitlerin düzenlenmesiyle görevli. Ayrıca APOE4 geninin belirli bir varyasyonuna sahip olmanın ileri yaşta ortaya çıkan Alzheimer hastalığı için en büyük risk faktörü olduğu düşünülüyor. NYU Langone'daki Optimal Yaşlanma Enstitüsü'nün kurucu direktörü olan Dr. Josef Coresh, şunları söylüyor:

Çalışmamız, ilerleyen yıllarda ABD'deki demans vakalarının dramatik şekilde artacağını öngörüyor. 55 yaşını geçen her iki Amerikalıdan birinin bilişsel zorluklar yaşayacağını tahmin ediyoruz.

Nüfus Sağlığı Profesörü ve NYU Grossman Tıp Fakültesinde öğretim görevlisi olan Coresh, beklenen vaka sayısındaki artışın kısmen orta yaşta bilişsel işlevlerin gerilemeye başlamasıyla ilgili olduğunu belirtiyor. Ayrıca kadınlar ortalamada erkeklerden daha uzun yaşıyor ve bugün 58 milyondan fazla Amerikalı 65 yaşının geçmiş durumda. Çalışmanın bir diğer önemli bulgusu ise 75 yaşına ulaşan bireylerin demans riskinin %50 oranında artması.

Bunlara karşın, bu çalışma ve başka çalışmalar gösteriyor ki kalp hastalıklarını önlemeye yönelik politikalar, bilişsel gerilemeyi de azaltıyor ve demansı engelliyor. Coresh bu konuda şunları söylüyor:

Yakında göreceğimiz demans vakalarındaki artış, sağlık politikalarını üreten siyasetçiler için büyük zorluklar oluşturabilir. Bu kişiler vakaların ciddiyetini azaltmaya ve demansla mücadele eden hastalara daha fazla bakım verebilmeye odaklanmalıdır.

Ek olarak, yaşlı insanlarda duyma kaybı da demansla ilişkilendirilmiştir. Buna rağmen işitme kaybı yaşayan Amerikalıların sadece üçte biri işitme cihazları kullanmaktadır. Coresh bu durumun düzeltilmesi için daha geniş test ve tarama programları uygulanmasını, hatta yaşlı insanların işitme problemlerine yönelik, örneğin işitme cihazlarını yaygınlaştıran ve ulaşılabilir hale getirmeyi hedefleyen devlet temelli bir yardım programının başlatılmasını öneriyor.

Coresh ayrıca tıbbi bakıma ulaşabilme yönündeki ırksal eşitsizlikleri çözmek adına çok daha fazla kaynak ayrılması gerektiğini belirtiyor. Burada beyaz kişiler arasında demans riskinin iki katına çıkması beklenirken siyahi kişiler arasında bu oranın üç katına çıkması beklentisine değinmek gerekiyor. Bu nedenle sağlık sistemi siyahi komünitelerde çocukların eğitimi ve beslenmesini geliştirmeli, çünkü Coresh bu adımların hayatın ilerleyen dönemlerinde bilişsel gerileme yaşanma ihtimalini azalttığını destekleyen çalışmalar olduğunu belirtiyor.