Evrimin kanıtları neler?

Evrimin milyonlarca gözlemi ve deneyi varken, matematiksel altyapısı varken, binlerce fosil ile desteklenmişken, eğer evrim doğru ise şu zaman aralığında, şuralarda şu özelliklere sahip bir canlı yaşamış olmalıydı gibi katı bir öngörüde bulunmuş ve defalarca doğrulanmışken; özellikle evrimsel biyoloji ve evrimsel tıp olmak üzere, tıp, biyoloji, jeoloji, antropoloji, entomoloji, hemotoloji, embriyoloji, psikoloji, mühendislik, paleontoloji, ekoloji, botanik, etoloji, arkeoloji gibi birçok alanda kullanılırken ve bu alanlarla desteklenirken kanıt bulmak çok zor olmamalı. Kanıt bol ama özellikle hiçbir bilgisi yokken bir bilim dalına karşı çıkan kişileri ikna etmek zor.

Evrim karşıtı siteler "Evrimciler bile evrimin kanıtı olmadığını kabul ediyor." deyip saçma sapan cımbızlar ve alıntılar yapadursun. Akademik veriler işliyor. Evrim, onlarca departmanın ve bilim dalının merkezinde. Akademik veritabanlarını tararsanız onlarca farklı bilim dalından milyonlarca kanıt görebilirsiniz. Buradan, buradan, buradan, buradan, buradan görebilirsiniz.

Akademik makaleler bir kanıttır. Kanıtlarınızı bilim camiasına sunma yoludur. Eğer evrimi çürüten bir veri varsa bunu Nature gibi dergilerde yayınlamanız çok kolaydır. Burada anlatmıştım. Kanıtları nasıl arayacağınızı bilmiyorsanız veya klasik evrim karşıtı argümanlar ve bilimin işleyişini merak ediyorsanız Evrimi Neden Çürütemiyorlar? Çünkü Yalan Söylüyorlar! videosunu izlemenizi öneririm.

Cevabı çok uzun bir soru sormuşsunuz. Ve temel bir ön bilgi yanlışınız var.

İnsan günümüzdeki maymundan gelmedi. İnsan, günümüzdeki maymunla ortak ataya sahip. Bu ikisi apayrı durumlar.

Sorunuzun cevabını içeren binlerce sayfa kaynak var. Evrimin kanıtları o kadar çok ki kabaca anlatmak bile zor. Fosiller fiziki kanıtlar zaten. Fosil buluntularının tarihsel düzenleri, iklim, doğal koşullar ile fosiller arasında kurulan paralellikler vs. bunlar bir yana virüsler bakteriler gibi ilkel canlıların yaşadığı evrim direk gözle bile görülüyor.

Evrim Ağacı'nın arama satırına evrim yazın ve çıkan makaleleri kısaca karıştırın. Detaylı bilgiler sitemizde fazlası ile var.

Bu yazıda bu kanıtların farklı tiplerinden bahsedeceğiz fakat burada ele alınacakların dışında birçok çalışma alanı Darwin tarafından kullanılmış ve bugün halen kullanılmaktadır.

FOSİL KATMANLARI

Fosil katmanları, yıllar boyunca içinde canlı kalıntıları bulundurarak üst üste binmiş kayalarda oluşur. En altta bulunan kalıntılar en eski canlılar olmak üzere yukarı çıkıldıkça bulunan kalıntılar, günümüze daha yakın dönemde yaşamış canlılara aittir. En alt katmanlardan alınan canlı fosilleri günümüzdeki canlılardan oldukça farklıyken yukarıya doğru çıkıldıkça bugünküne yakın canlı fosilleri bulunabilir. Bu durum bize canlıların zaman içinde değiştiğini göstererek evrimin varlığını kanıtlar. Aynı zamanda bazı canlıların çok eski dönemlerde yaşamış olup soylarının tükendiği de bu katmanlar aracılığıyla anlaşılabilir.

Fosil katmanlarının incelenmesiyle birlikte hangi canlıların önce evrimleştiği ve katmanlar tarihlendirilerek hangi canlının günümüzden yaklaşık olarak kaç yıl önce yaşadığı bulunabilir. Bu iki durum canlıların yaşam çizelgesini ve tarih boyunca yok oluşların hangi zamanlarda gerçekleştiğini belirlemekte kullanılır.

YAŞAYAN ORGANİZMALAR ARASINDAKİ BENZERLİKLER

Günümüzde yaşayan canlılar arasında onların adaptasyonunu sağlayacak farklılıklar bulunsa da bu canlılar birçok yönden ortak özellikler bulundurur.

Bu benzerliklerden biri aynı ortamda yaşayan canlıların vücut yapılarının aynı olmasıdır. Örneğin; atların, eşeklerin ve zebraların vücut yapıları aynıdır çünkü bu canlılar aynı ortak atadan evrimleşmişlerdir. Canlılar yakın akrabalarından tamamen farklı olmazlar, yalnızca farklı ortamlara adapte olmalarından kaynaklanan bazı farklılıklar gösterirler. Zebraların çizgileri olup diğerlerinde bu özelliğin görülmemesi bunun bir örneğidir. Aynı aileden evrimleşen geyiklerin boynuzlarının bulunmasının sebebi ise diğer canlılar grup halinde yaşarken geyiklerin tek başlarına yaşaması ve boynuzlarını koruma amaçlı kullanmalarıdır.

Darwin’in ispinozlarında da olduğu gibi bugün çoğu özellikleri aynı olsa dahi yeme alışkanlıkları ve yaşadığı yer açısından kuşların gaga yapılarında değişiklikler görülebilir. Bu benzerlikler canlıların DNA gen dizilimlerinin benzerlikleriyle de gözlemlenebilir.

HOMOLOJİ

Evrim teorisi birbiriyle akraba olan organizmaların ortak bir atadan gelen benzerlikleri paylaştıklarını savunur. Akrabalığa dayanan benzer özellikler homoloji olarak adlandırılır. Homolog organlar ise işlev ve yapısal olarak farklılık gösteren fakat ortak atadaki bir dokudan türemiş organlardır. Örneğin, kaktüste dikensi bir hal almış yapraklar, sinekkapan bitkisinde geniştir ve çeşitli salgılar üretebilmektedir. Bu duruma başka bir örnek ise balinaların ön yüzgeçleri ile kuşların kanatlarıdır.

Anatomik olarak bakıldığında birçok kemiğin balina ve sinekkuşunda ortak olarak bulunduğunu, farklı kemiklerin ise evrimsel süreçte işlevini kaybettiğini söyleyebiliriz.

COĞRAFİ DEĞİŞİMLER

Canlılığın yayıldığı coğrafya bize Dünya’nın geçmişi hakkında da bilgi verir. Örnek olarak keseli memeliler bugün Avusturya ve Amerika’da bulunurken bu canlıların okyanusu geçerek Amerika’ya ulaşmış olmaları imkansızdır. Bu canlıların birden fazla yerde aynı şekilde evrimleşmeleri neredeyse imkansızdır çünkü koşullar farklı oldukça canlıların adapte oluş biçimleri değişecek ve bu canlılar günümüzde birbirlerinden oldukça farklı olacaklardı. Bu durum bize, milyarlarca yıl önce Dünya üzerindeki kıtaların eskiden birleşik olduğunu ve sonradan ayrıldığını gösterir.

Canlıların bugünkü biçimlerini almasında birçok farklı etki vardır fakat canlılar tek bir ortak atadan değişerek bugünkü hallerini almışlardır. Evrime karşı öne sürülen tüm asılsız argümanlara karşı evrim vardır ve evrim inkâr edilemeyecek bir doğa yasasıdır.^[1]

Evet, Darwinizm’e (Charles Darwin’in evrim teorisi) göre, türlerde bir değişime dair gözlemlenebilir ve test edilebilir birçok kanıt bulunmaktadır. İşte bazı örnekler:

Fosil kayıtları: Fosil kayıtları, yaşayan türlerin atalarının geçmişte farklı türler olduğuna dair kanıtlar sunar. Bu fosiller, türlerin zaman içinde nasıl evrildiğini ve adapte olduğunu gösterir.

Biyocoğrafya: Farklı coğrafik bölgelerde yaşayan türlerin benzerliği ve farklılığı, türlerin ortak atalardan türediği ve zamanla farklı ortamlara adapte olarak değiştiği teorisiyle uygundur.

Karşılaştırmalı anatom ve embriyoloji: Farklı türler arasındaki anatomik ve embriyolojik benzerlikler, ortak atalardan türediğine işaret eder. Homolog yapılar, yani farklı türlerdeki benzer yapılar, evrimsel sürecin göstergesidir.

Genetik benzerlikler: Türler arasındaki DNA ve protein dizilimi benzerlikleri, ortak genetik kökenleri ve evrimsel süreci gösterir. Genetik analizler, türlerin akrabalık ilişkilerini ve evrimsel tarihlerini ortaya çıkarır.

Dirençli bakteriler ve virüsler: Antibiyotiklere dirençli bakterilerin ortaya çıkması ve virüslerin sürekli değişimi, doğal seleksiyonun ve evrimin sürekli devam ettiğine dair güçlü kanıtlar sunar.

Laboratuvar ve alan deneyleri: Yapay seleksiyon, yani insanların belirli özellikleri teşvik etmek amacıyla türlerin seçilerek üretilmesi, doğal seleksiyonun küçük ölçekte gözlemlenebildiği örneklerdir. Ayrıca, doğada gerçekleştirilen alan deneyleri, doğal seleksiyonun ve evrimsel süreçlerin gözlemlenebilir sonuçlarını gösterir.

Tabii, daha da basit ve gündelik hayattan evrime dair örnekler de verebilirim:

Köpek ırkları: Köpek ırklarının çeşitliliği, insanlar tarafından yapay seleksiyon sonucu ortaya çıkmıştır. İnsanlar, köpekleri belirli özelliklere göre seçerek çiftleştirdiler ve bu süreçte farklı ırklar ortaya çıktı.

Tarım ürünleri: Çiftçiler, bitkileri yüzyıllar boyunca seçici olarak yetiştirerek daha verimli, daha büyük ve daha lezzetli meyve ve sebzeler elde ettiler. Bu süreçte, vahşi atalardan önemli ölçüde farklı olan modern tarım ürünleri ortaya çıktı.

Antibiyotik direnci: Gündelik hayatta karşılaştığımız bakteriler, antibiyotik kullanımı sonucunda zaman içinde direnç kazanabilirler. Bu direnç, doğal seleksiyon sonucu ortaya çıkar ve antibiyotiklere dirençli bakteri popülasyonlarının yayılmasına neden olur.

Çok kanıt var aslında. Bunlar azıcık akademik aramayla kolayca bulunur. Ama akademik açıdan evrimin biyoloji için ne kadar güçlü olduğunun kanıtı Tübitak yayınlarından yayınlanan popüler bilim kitapları. Eskiden evrim Tübitakta bir tabu değildi ve çok güzel bir kitaplığı vardı. 2009 senesinde Ağustos ayı Bilim ve Teknik dergisinin kapağında Darwin olacaktı. O zaman malum güçler ayağa kaldırdı ülkeyi ve o sayı o ay yayınlanmadı. (2 ay kadar sonra yayınlandı diye hatırlıyorum). Ama sonrasında kıyım başladı. Tübitak içinde kadrolarda ciddi değişiklikler yapıldı. O dönemden sonra Tübitak kitaplığında da elemeler yapıldı. Evrimden bahsedilen kitaplar artık orada yok.

Eskiden Tübitak kitaplarında Biyoloji araması yapsanız onlarca değerli kitap çıkardı karşınıza. Ama bahsettiğim olay sonrasında biyoloji araması yaptığınızda göreceğiniz ancak çocuk kitapları.