Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
6

Evrimin kanıtları neler?

Evrimin bildiğiniz tüm kanıtlarını yazar mısınız?
1,019 görüntülenme
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
6 Cevap
Cevap
Ufuk Derin
Ufuk Derin
778K UP
Öğrenci-Okur

Evrimin milyonlarca gözlemi ve deneyi varken, matematiksel altyapısı varken, binlerce fosil ile desteklenmişken, eğer evrim doğru ise şu zaman aralığında, şuralarda şu özelliklere sahip bir canlı yaşamış olmalıydı gibi katı bir öngörüde bulunmuş ve defalarca doğrulanmışken; özellikle evrimsel biyoloji ve evrimsel tıp olmak üzere, tıp, biyoloji, jeoloji, antropoloji, entomoloji, hemotoloji, embriyoloji, psikoloji, mühendislik, paleontoloji, ekoloji, botanik, etoloji, arkeoloji gibi birçok alanda kullanılırken ve bu alanlarla desteklenirken kanıt bulmak çok zor olmamalı. Kanıt bol ama özellikle hiçbir bilgisi yokken bir bilim dalına karşı çıkan kişileri ikna etmek zor.

Evrim karşıtı siteler "Evrimciler bile evrimin kanıtı olmadığını kabul ediyor." deyip saçma sapan cımbızlar ve alıntılar yapadursun. Akademik veriler işliyor. Evrim, onlarca departmanın ve bilim dalının merkezinde. Akademik veritabanlarını tararsanız onlarca farklı bilim dalından milyonlarca kanıt görebilirsiniz. Buradan, buradan, buradan, buradan, buradan görebilirsiniz.

Tüm Reklamları Kapat

Akademik makaleler bir kanıttır. Kanıtlarınızı bilim camiasına sunma yoludur. Eğer evrimi çürüten bir veri varsa bunu Nature gibi dergilerde yayınlamanız çok kolaydır. Burada anlatmıştım. Kanıtları nasıl arayacağınızı bilmiyorsanız veya klasik evrim karşıtı argümanlar ve bilimin işleyişini merak ediyorsanız Evrimi Neden Çürütemiyorlar? Çünkü Yalan Söylüyorlar! videosunu izlemenizi öneririm.

223 görüntülenme
4
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Cevap
Görkem Öge
Görkem Öge
292K UP
Kozmoloji meraklısı.
Orijinal Soru: Evrimin kanıtları nelerdir, maymunlardan geldiğimizin kanıtları nelerdir?

Cevabı çok uzun bir soru sormuşsunuz. Ve temel bir ön bilgi yanlışınız var.

İnsan günümüzdeki maymundan gelmedi. İnsan, günümüzdeki maymunla ortak ataya sahip. Bu ikisi apayrı durumlar.

Tüm Reklamları Kapat

Sorunuzun cevabını içeren binlerce sayfa kaynak var. Evrimin kanıtları o kadar çok ki kabaca anlatmak bile zor. Fosiller fiziki kanıtlar zaten. Fosil buluntularının tarihsel düzenleri, iklim, doğal koşullar ile fosiller arasında kurulan paralellikler vs. bunlar bir yana virüsler bakteriler gibi ilkel canlıların yaşadığı evrim direk gözle bile görülüyor.

Evrim Ağacı'nın arama satırına evrim yazın ve çıkan makaleleri kısaca karıştırın. Detaylı bilgiler sitemizde fazlası ile var.

3
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Cevap
The Biologist
Öğrenci-Okur

Merhaba!

Eğer elinizde kanıt kalmadıysa bir bilimsever komşunuzdan Science , Nature gibi birçok saygın akademik dergilerden evrimsel biyolojiyle alakalı birçok makale alabilir, evrimin kanıtlarıyla ilgili de eğer komşunuzda varsa filogenetik , paleontoloji , taksonomi , homoloji gibi birçok sahadan makale edinebilirsiniz. Ah, komşunuzda bulunmuyor mu? Üzülmeyin, sizin için başlıklar halinde evrimin başlıca kanıtlarını sunduk!

Tüm Reklamları Kapat

Şimdi başlıklar altında evrimi kanıtlayan verilere bakalım.

1) Yaşamın Hiyerarşik Yapısı: Günümüzde modern bilim dahilinde "çift isimli sınıflandırma" olarak bilinen Linne-tipi isimlendirme, evrimin gerçekliğini pratik bir şekilde karşımıza çıkmış halidir. Eğer ki türler bağımsız olarak var olsalardı, onları net kategorilere ayırmamız çok kolay olurdu. Ama böyle bir durum yok. Doğada bir süreklilik var ve bu sürekliliği izah eden tek biyolojik doğa yasası da evrim.

Tüm Reklamları Kapat

2) Yapısal Benzerlik (Homoloji): Şaşırtıcı bir şekilde, tamamen bağımsız ortamlarda yaşayabilecek şekilde uzmanlaşmış türlerin vücutlarında sayısız benzerlikler görürüz. Bilimsel bir şüphecilikle bunu sorguladığımızda, bu canlıların ortak bir geçmişi paylaştıkları sonucuna varmamız gerekir. Bir balina ile bir insan, aynı üretim hattının ürünüdürler. Sadece birbirlerinden çok önce ayrılmışlardır ve farklı ortamlara adapte olacak şekilde evrimleşmişlerdir. Ancak atalarından kalan izleri halen birebir taşırlar. İşte ortak bir evrimsel tarihten kaynaklanan bu benzerliklere, yapısal benzerlik (homoloji) adını veriyoruz.

3) Embriyolojik Benzerlikler: Birbirinden tamamen bağımsız gibi gözüken canlıların ana rahmindeki (embriyolojik) hallerine bakacak olursanız, evrimin tartışmasız bir gerçek olduğunu görebilirsiniz. Bir tavuğun, yunusun, filin ve insanın embriyolarını ilk birkaç haftada ayırt etmeniz imkansızdır. Çünkü hepsi, ortak bir vücut planının, ortak bir genetik/evrimsel geçmişin ürünüdürler. Hatta bu ortak genetik yapı, bazen gereksiz üretimlere neden olur. İnsanda atalarından kalma kuyruklar embriyolojik evrede oluşur, sonrasında yok edilir. Benzer şekilde insanlarda embriyolojik evrede solungaç yarıkları oluşur; sonrasında bunlar farklılaşarak başka vücut organlarına dönüşür. Karıncayiyenlerin çenelerinde embriyolojik dönemde diş-öncesi yapılar oluşur, sonrasında yok edilir. Bazı karasal kurbağalar, atalarından kalma sucul larvalar üretirler; sonrasında bunlar karasal hallere dönüşürler. Türler evrimsel bir tarihi paylaşmıyor olsalardı, bu şekilde anlamsız ve açıkça sarfiyat olan üretim-yıkım işlemlerine gerek olmazdı.

4) Körelmiş Karakterler: Artık işlevsiz olan bir organı sürekli olarak üretmek, büyütmek, beslemek, bakımını sağlamak büyük bir masraftır. Bunu daha az üretenler, daha avantajlı olurlar. Çünkü o organı üretmek, büyütmek ve benzeri işlere harcayacakları enerjiyi, hayatta kalmaya harcayabilirler. Böylece bu işlevsiz yapıları daha ufak, daha eksik üretebilen ya da hiç üretmeyen bireyler, avantajlı konuma geçerler. Bu da, evrim sürecinin çok uzun bir süreç olmasından ötürü, tam olarak yok olmamış ancak yok olmakta olan organların vücutlarımızda barınmasına neden olur. Evrim gerçek olmasaydı ve türler sabit olsalardı, bunu görmeyi beklemezdik.

5) Yakınsama: Eğer ki evrim gerçek olmasaydı, birbirinden bağımsız soy hatlarından gelen canlıların, benzer yaşam alanlarında, benzer özellikler kazanmasını beklemezdik. Örneğin balıkların bütün ataları suda yaşamış canlılardır. Suda yaşamaya uyumlu belli başlı adaptasyonlara sahiptirler. Yüzgeç yapısı, tuzluluk oranını ayarlayabilmeleri, nefes alma biçimlerinde farklılıklar vb. bunun örnekleridir. Çok ufak bir grup haricinde hiçbir balığın karasal adaptasyonları bulunmaz. Öte yandan memeliler tamamen karasal canlılardır. Yakın atalarının tamamı karasal adaptasyonlara sahiptir; denizel atalarından oldukça kopmuşlardır. Buna rağmen yunuslar, balinalar, deniz aslanları, vb. hayvanlar suda yaşarlar; ancak balık değildirler. Memeli hayvanlardır! Kürkleri vardır, süt bezleri vardır, yavrularını canlı doğururlar, sıcakkanlıdırlar ve daha nicesi... Yani memeli olduklarına şüphemiz yoktur. Ancak bunlar, tıpkı balıklar gibi yüzgeçlere sahiptirler; nefes alma konusunda karasal kuzenlerinden çok farklı yapılar evrimleştirmişlerdir. Buna rağmen halen o atasal (karasal) özellikleri barındırırlar. Bu durum, evrimin yaşandığının en net örneklerinden birisidir.

6) Pek De Uygun Olmayan (Sub-Optimal, Optimum-Altı) Tasarımlar: Evrimin 4 milyar yıl zamanı olması bakımından, insan biliminin halen basit seviyede olması anlaşılırdır. Fakat şöyle de düşünülebilir: Evrimin bir canlıyı yerden havalandırması (uçurması) milyarlarca yıl almıştır. İnsan zekası ise sadece birkaç yüz yılda bir makinayı yerden havalandırmayı başarmıştır. Tabii ki doğadaki ürünler bizimkilerden biraz daha başarılıdır; fakat insan tarafından tasarlanabilecek olan kadar başarılı değildirler. İnsanı genellikle sınırlandıran, teknolojik yetersizliklerdir. Fakat hayal gücümüzün sınırı yoktur ve doğa, bu hayal gücünün oldukça gerisindedir. Bu da, kör bir doğa yasası olarak evrimin var olanın en iyisini çıkarma çabasını doğrulamaktadır. Canlılar, özenle var edilmemişlerdir.

7) Coğrafi Dağılımlar: Bazı canlılar, sadece belli coğrafi bölgelerde bulunurlar. Adeta coğrafya ile sınırlandırılmışlardır. Örneğin keseli hayvanlar, sadece Avustralya'da bulunurlar. Evrimsel tarihe baktığımızda, gerçekten de "sınırlandırıldıklarını" görürüz. Bu canlılar, Avustralya'nın bir kıta olarak diğerlerinden ayrılmasından sonra evrimleşmişlerdir ve burada hapsolmuşlardır. Eğer ki evrim gibi doğal bir süreç işlemeseydi, böyle sınırların olmaması beklenirdi. Her canlı, her yerde bulunabilir olmalıydı. Fakat Dünya'da bunu görmüyoruz. Coğrafi süreçler, biyolojik evrimi şekillendirmiştir.

8) Ara Geçiş Türleri: Her ne kadar inatla olmadıkları iddia edilse de, bilimin elinde binlerce "ara tür" bulunmaktadır. Hem de gerek fosil olarak, gerekse de canlı olarak... Bu ara türler, elinize rastgele alacağınız iki modern türün "arasında" olan canlılar değildir. Örneğin timsah ile ördeğin arasında bir geçiş bulamazsınız. Bu, çarpıtılmış bir evrim algısının ürünüdür, gerçekte evrim bundan bahsetmez.

Ara geçiş türleri, atasal bir tür ile torun bir tür arasında geçiş demektir. Örneğin denizel canlılar ile karasal canlılar arasında. Gidip iki alakasız kara canlısı alıp, onların ara geçişini bulamazsınız. Çünkü evrim tarihinde birinden diğerine doğru bir geçiş yaşanmamıştır. Fakat atasal veya atasala yakın bir türü alıp, torun bir tür ile arasında geçiş türü arayabilirsiniz.

Tüm Reklamları Kapat

Örneğin Ornitorenk isimli canlılar, teknik olarak Memeli'dirler. Ancak gagaları vardır, zehirlidirler, elektrikle yönlerini bulurlar ve dahası, yumurtlayarak ürerler! Adeta sürüngenler ile memeliler arasında yaşayan bir geçiş türüdürler. Benzer şekilde akciğerli balıklar denizel ve karasal canlılar arasında bulunan, yaşayan ara türlerdir!

Bunlar haricinde çok sayıda fosil ara tür de bulunmuştur. Bunlar, büyük ve spesifik canlı grupları arasındaki geçişleri (örneğin dinozorlardan kuşlara) gösteren türlerdir. Bu şekilde binlerce fosil bulunmaktadır ve müzelerde sergilenmektedir.

Umarım yardımcı olmuşumdur. (Başlıklar ve açıklamaları Çağrı Mert Bakırcı'ya aittir.)

185 görüntülenme

Kaynaklar

  1. Çağrı Mert Bakırcı. Evrimin Kanıtı Var Mı? Evrimin Kanıtları Nelerdir?. (4 Ocak 2015). Alındığı Tarih: 18 Kasım 2020. Alındığı Yer: | Arşiv Bağlantısı
4
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Cevap
Emre Yuşan
Emre Yuşan
15K UP
Moleküler Biyoloji ve Genetik öğrencisiyim.
Orijinal Soru: evrimin delileri nelerdir?

Bu yazıda bu kanıtların farklı tiplerinden bahsedeceğiz fakat burada ele alınacakların dışında birçok çalışma alanı Darwin tarafından kullanılmış ve bugün halen kullanılmaktadır.

FOSİL KATMANLARI

Tüm Reklamları Kapat

Fosil katmanları, yıllar boyunca içinde canlı kalıntıları bulundurarak üst üste binmiş kayalarda oluşur. En altta bulunan kalıntılar en eski canlılar olmak üzere yukarı çıkıldıkça bulunan kalıntılar, günümüze daha yakın dönemde yaşamış canlılara aittir. En alt katmanlardan alınan canlı fosilleri günümüzdeki canlılardan oldukça farklıyken yukarıya doğru çıkıldıkça bugünküne yakın canlı fosilleri bulunabilir. Bu durum bize canlıların zaman içinde değiştiğini göstererek evrimin varlığını kanıtlar. Aynı zamanda bazı canlıların çok eski dönemlerde yaşamış olup soylarının tükendiği de bu katmanlar aracılığıyla anlaşılabilir.

Fosil katmanlarının incelenmesiyle birlikte hangi canlıların önce evrimleştiği ve katmanlar tarihlendirilerek hangi canlının günümüzden yaklaşık olarak kaç yıl önce yaşadığı bulunabilir. Bu iki durum canlıların yaşam çizelgesini ve tarih boyunca yok oluşların hangi zamanlarda gerçekleştiğini belirlemekte kullanılır.

Tüm Reklamları Kapat

YAŞAYAN ORGANİZMALAR ARASINDAKİ BENZERLİKLER

Günümüzde yaşayan canlılar arasında onların adaptasyonunu sağlayacak farklılıklar bulunsa da bu canlılar birçok yönden ortak özellikler bulundurur.

Bu benzerliklerden biri aynı ortamda yaşayan canlıların vücut yapılarının aynı olmasıdır. Örneğin; atların, eşeklerin ve zebraların vücut yapıları aynıdır çünkü bu canlılar aynı ortak atadan evrimleşmişlerdir. Canlılar yakın akrabalarından tamamen farklı olmazlar, yalnızca farklı ortamlara adapte olmalarından kaynaklanan bazı farklılıklar gösterirler. Zebraların çizgileri olup diğerlerinde bu özelliğin görülmemesi bunun bir örneğidir. Aynı aileden evrimleşen geyiklerin boynuzlarının bulunmasının sebebi ise diğer canlılar grup halinde yaşarken geyiklerin tek başlarına yaşaması ve boynuzlarını koruma amaçlı kullanmalarıdır.

Darwin’in ispinozlarında da olduğu gibi bugün çoğu özellikleri aynı olsa dahi yeme alışkanlıkları ve yaşadığı yer açısından kuşların gaga yapılarında değişiklikler görülebilir. Bu benzerlikler canlıların DNA gen dizilimlerinin benzerlikleriyle de gözlemlenebilir.

HOMOLOJİ

Evrim teorisi birbiriyle akraba olan organizmaların ortak bir atadan gelen benzerlikleri paylaştıklarını savunur. Akrabalığa dayanan benzer özellikler homoloji olarak adlandırılır. Homolog organlar ise işlev ve yapısal olarak farklılık gösteren fakat ortak atadaki bir dokudan türemiş organlardır. Örneğin, kaktüste dikensi bir hal almış yapraklar, sinekkapan bitkisinde geniştir ve çeşitli salgılar üretebilmektedir. Bu duruma başka bir örnek ise balinaların ön yüzgeçleri ile kuşların kanatlarıdır.

Anatomik olarak bakıldığında birçok kemiğin balina ve sinekkuşunda ortak olarak bulunduğunu, farklı kemiklerin ise evrimsel süreçte işlevini kaybettiğini söyleyebiliriz.

COĞRAFİ DEĞİŞİMLER

Tüm Reklamları Kapat

Canlılığın yayıldığı coğrafya bize Dünya’nın geçmişi hakkında da bilgi verir. Örnek olarak keseli memeliler bugün Avusturya ve Amerika’da bulunurken bu canlıların okyanusu geçerek Amerika’ya ulaşmış olmaları imkansızdır. Bu canlıların birden fazla yerde aynı şekilde evrimleşmeleri neredeyse imkansızdır çünkü koşullar farklı oldukça canlıların adapte oluş biçimleri değişecek ve bu canlılar günümüzde birbirlerinden oldukça farklı olacaklardı. Bu durum bize, milyarlarca yıl önce Dünya üzerindeki kıtaların eskiden birleşik olduğunu ve sonradan ayrıldığını gösterir.

Canlıların bugünkü biçimlerini almasında birçok farklı etki vardır fakat canlılar tek bir ortak atadan değişerek bugünkü hallerini almışlardır. Evrime karşı öne sürülen tüm asılsız argümanlara karşı evrim vardır ve evrim inkâr edilemeyecek bir doğa yasasıdır.[1]

Kaynaklar

  1. Evrensel. Attention Required! | Cloudflare. (19 Mart 2023). Alındığı Tarih: 4 Mart 2023. Alındığı Yer: evrensel | Arşiv Bağlantısı
1
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Cevap
ince bilim
ince bilim
13K UP
Okuyan ve araştıran bir üniversiteli
Orijinal Soru: Dawrinizm'e göre, türlerde bir değişime dair gözlemlenebilir veya test edilebilir herhangi bir kanıt söyleyebilir misiniz?

Evet, Darwinizm’e (Charles Darwin’in evrim teorisi) göre, türlerde bir değişime dair gözlemlenebilir ve test edilebilir birçok kanıt bulunmaktadır. İşte bazı örnekler:

Fosil kayıtları: Fosil kayıtları, yaşayan türlerin atalarının geçmişte farklı türler olduğuna dair kanıtlar sunar. Bu fosiller, türlerin zaman içinde nasıl evrildiğini ve adapte olduğunu gösterir.

Tüm Reklamları Kapat

Biyocoğrafya: Farklı coğrafik bölgelerde yaşayan türlerin benzerliği ve farklılığı, türlerin ortak atalardan türediği ve zamanla farklı ortamlara adapte olarak değiştiği teorisiyle uygundur.

Karşılaştırmalı anatom ve embriyoloji: Farklı türler arasındaki anatomik ve embriyolojik benzerlikler, ortak atalardan türediğine işaret eder. Homolog yapılar, yani farklı türlerdeki benzer yapılar, evrimsel sürecin göstergesidir.

Tüm Reklamları Kapat

Genetik benzerlikler: Türler arasındaki DNA ve protein dizilimi benzerlikleri, ortak genetik kökenleri ve evrimsel süreci gösterir. Genetik analizler, türlerin akrabalık ilişkilerini ve evrimsel tarihlerini ortaya çıkarır.

Dirençli bakteriler ve virüsler: Antibiyotiklere dirençli bakterilerin ortaya çıkması ve virüslerin sürekli değişimi, doğal seleksiyonun ve evrimin sürekli devam ettiğine dair güçlü kanıtlar sunar.

Laboratuvar ve alan deneyleri: Yapay seleksiyon, yani insanların belirli özellikleri teşvik etmek amacıyla türlerin seçilerek üretilmesi, doğal seleksiyonun küçük ölçekte gözlemlenebildiği örneklerdir. Ayrıca, doğada gerçekleştirilen alan deneyleri, doğal seleksiyonun ve evrimsel süreçlerin gözlemlenebilir sonuçlarını gösterir.

Tabii, daha da basit ve gündelik hayattan evrime dair örnekler de verebilirim:

Köpek ırkları: Köpek ırklarının çeşitliliği, insanlar tarafından yapay seleksiyon sonucu ortaya çıkmıştır. İnsanlar, köpekleri belirli özelliklere göre seçerek çiftleştirdiler ve bu süreçte farklı ırklar ortaya çıktı.

Tarım ürünleri: Çiftçiler, bitkileri yüzyıllar boyunca seçici olarak yetiştirerek daha verimli, daha büyük ve daha lezzetli meyve ve sebzeler elde ettiler. Bu süreçte, vahşi atalardan önemli ölçüde farklı olan modern tarım ürünleri ortaya çıktı.

Antibiyotik direnci: Gündelik hayatta karşılaştığımız bakteriler, antibiyotik kullanımı sonucunda zaman içinde direnç kazanabilirler. Bu direnç, doğal seleksiyon sonucu ortaya çıkar ve antibiyotiklere dirençli bakteri popülasyonlarının yayılmasına neden olur.

Kaynaklar

  1. Understanding Evolution - Your one-stop source for information on evolution. Understanding Evolution - Your One-Stop Source For Information On Evolution. (6 Mart 2023). Alındığı Tarih: 18 Mart 2023. Alındığı Yer: Understanding Evolution - Your one-stop source for information on evolution | Arşiv Bağlantısı
2
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Sorulara Dön
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close
Geri Bildirim Gönder
Paylaş
Reklamsız Deneyim

Evrim Ağacı'ndaki reklamları, bütçenize uygun bir şekilde, kendi seçtiğiniz bir süre boyunca kapatabilirsiniz. Tek yapmanız gereken, kaç ay boyunca kapatmak istediğinizi aşağıdaki kutuya girip tek seferlik ödemenizi tamamlamak:

10₺/ay
x
ay
= 30
3 Aylık Reklamsız Deneyimi Başlat
Evrim Ağacı'nda ücretsiz üyelik oluşturan ve sitemizi üye girişi yaparak kullanan kullanıcılarımızdaki reklamların %50 daha az olduğunu, Kreosus/Patreon/YouTube destekçilerimizinse sitemizi tamamen reklamsız kullanabildiğini biliyor muydunuz? Size uygun seçeneği aşağıdan seçebilirsiniz:
Evrim Ağacı Destekçilerine Katıl
Zaten Kreosus/Patreon/Youtube Destekçisiyim
Reklamsız Deneyim
Kreosus

Kreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.

Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.

Patreon

Patreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.

Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.

YouTube

YouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.

Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24 saat alabilmektedir.

Diğer Platformlar

Bu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.

Giriş yapmayı unutmayın!

Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.

Destek Ol

Devamını Oku
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Önizleme
Görseli Kaydet
Sıfırla
Vazgeç
Ara
Moderatöre Bildir

Raporlama sisteminin amacı, platformu uygunsuz biçimde kullananların önüne geçmektir. Lütfen bir içeriği, sadece düşük kaliteli olduğunu veya soruya cevap olmadığını düşündüğünüz raporlamayınız; bu raporlar kabul edilmeyecektir. Bunun yerine daha kaliteli cevapları kendiniz girmeye çalışın veya size sunulan (oylama gibi) diğer araçlar ile daha kaliteli cevaplara teşvik edin. Kalitesiz bulduğunuz içerikleri eleyebileceğiniz, kalitelileri daha ön plana çıkarabileceğiniz yeni araçlar geliştirmekteyiz.

Kural İhlali Seç
Öncül Ekle
Sonuç Ekle
Mantık Hatası Seç
Kural İhlali Seç
Soru Sor
Aşağıdaki "Soru" kutusunu sadece soru sormak için kullanınız. Bu kutuya soru formatında olmayan hiçbir cümle girmeyiniz. Sorunuzla ilgili ek bilgiler vermek isterseniz, "Açıklama" kısmına girebilirsiniz. Soru kısmının soru cümlesi haricindeki kullanımları sorunuzun silinmesine ve UP kaybetmenize neden olabilir.
Görsel Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, aklınıza takılan soruları sorabilmeniz ve diğerlerinin sorularını yanıtlayabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Gerçekten soru sorun, imâdan ve yüklü sorulardan kaçının.
Sorularınızın amacı nesnel olarak gerçeği öğrenmek veya fikir almak olmalıdır. Şahsi kanaatinizle ilgili mesaj vermek için kullanmayın; yüklü soru sormayın.
2
Bilim kimliğinizi kullanın.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla sorular ve cevaplar, bilimsel perspektifi yansıtmalıdır. Geçerli bilimsel kaynaklarla doğrulanamayan bilgiler veya reklamlar silinebilir.
3
Düzgün ve insanca iletişim kurun.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Sahtebilimi desteklemek yasaktır.
Sahtebilim kategorisi altında konuyla ilgili sorular sorabilirsiniz; ancak bilimsel geçerliliği bulunmayan sahtebilim konularını destekleyen sorular veya cevaplar paylaşmayın.
5
Türkçeyi düzgün kullanın.
Şair olmanızı beklemiyoruz; ancak yazdığınız içeriğin anlaşılır olması ve temel düzeyde yazım ve dil bilgisi kurallarına uyması gerekmektedir.
Soru Ara
Aradığınız soruyu bulamadıysanız buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Alıntı Ekle
Eser Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Formu olabildiğince eksiksiz doldurun.
Girdiğiniz sözün/alıntının kaynağı ne kadar açıksa o kadar iyi. Açıklama kısmına kitabın sayfa sayısını veya filmin saat/dakika/saniye bilgisini girebilirsiniz.
2
Anonimden kaçının.
Bazı sözler/alıntılar anonim olabilir. Fakat sözün anonimliğini doğrulamaksızın, bilmediğiniz her söze/alıntıya anonim yazmayın. Bu tür girdiler silinebilir.
3
Kaynağı araştırın ve sorgulayın.
Sayısız söz/alıntı, gerçekte o sözü hiçbir zaman söylememiş/yazmamış kişilere, hatalı bir şekilde atfediliyor. Paylaşımınızın site geneline yayılabilmesi için kaliteli kaynaklar kullanın ve kaynaklarınızı sorgulayın.
4
Ofansif ve entelektüel düşünceden uzak sözler yasaktır.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
5
Sözlerinizi tırnak (") içine almayın.
Sistemimiz formatı otomatik olarak ayarlayacaktır.
Gönder
Tavsiye Et
Aşağıdaki kutuya, [ESER ADI] isimli [KİTABI/FİLMİ] neden tavsiye ettiğini girebilirsin. Ne kadar detaylı ve kapsamlı bir analiz yaparsan, bu eseri [OKUMAK/İZLEMEK] isteyenleri o kadar doğru ve fazla bilgilendirmiş olacaksın. Tavsiyenin sadece negatif içerikte olamayacağını, eğer bu sistemi kullanıyorsan tavsiye ettiğin içeriğin pozitif taraflarından bahsetmek zorunda olduğunu lütfen unutma. Yapıcı eleştiri hakkında daha fazla bilgi almak için burayı okuyabilirsin.
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform; okuduğunuz kitaplara, izlediğiniz filmlere/belgesellere veya takip ettiğiniz YouTube kanallarına yönelik tavsiylerinizi ve/veya yapıcı eleştirel fikirlerinizi girebilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Önceliğimiz pozitif tavsiyelerdir.
Bu platformu, beğenmediğiniz eserleri yermek için değil, beğendiğiniz eserleri başkalarına tanıtmak için kullanmaya öncelik veriniz. Sadece negatif girdileri olduğu tespit edilenler platformdan geçici veya kalıcı olarak engellenebilirler.
2
Tavsiyenizin içeriği sadece negatif olamaz.
Tavsiye yazdığınız eserleri olabildiğince objektif bir gözlükle anlatmanız beklenmektedir. Dolayısıyla bir eseri beğenmediyseniz bile, tavsiyenizde eserin pozitif taraflarından da bahsetmeniz gerekmektedir.
3
Negatif eleştiriler yapıcı olmak zorundadır.
Eğer tavsiyenizin ana tonu negatif olacaksa, tüm eleştirileriniz yapıcı nitelikte olmak zorundadır. Yapıcı bir tarafı olmayan veya tamamen yıkıcı içerikte olan eleştiriler silinebilir ve yazarlar geçici veya kalıcı olarak engellenebilirler.
4
Düzgün ve insanca iletişim kurun.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
5
Türkçeyi düzgün kullanın.
Şair olmanızı beklemiyoruz; ancak yazdığınız içeriğin anlaşılır olması ve temel düzeyde yazım ve dil bilgisi kurallarına uyması gerekmektedir.
Eser Ara
Aradığınız eseri bulamadıysanız buraya tıklayarak ekleyebilirsiniz.
Tür Ekle
Üst Takson Seç
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, yaşamış ve yaşayan bütün türleri filogenetik olarak sınıflandırdığımız ve tanıttığımız Yaşam Ağacı projemize, henüz girilmemiş taksonları girebilmeniz için geliştirdiğimiz bir platformdur. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Takson adlarını doğru yazdığınızdan emin olun.
Taksonların sadece ilk harfleri büyük yazılmalıdır. Latince tür adlarında, cins adının ilk harfi büyük, diğer bütün harfler küçük olmalıdır (Örn: Canis lupus domesticus). Türkçe adlarda da sadece ilk harf büyük yazılmalıdır (Örn: Evcil köpek).
2
Taksonlar arası bağlantıları doğru girin.
Girdiğiniz taksonun üst taksonunu girmeniz zorunludur. Eğer üst takson yoksa, mümkün olduğunca öncelikle üst taksonları girmeye çalışın; sonrasında daha alt taksonları girin.
3
Birden fazla kaynaktan kontrol edin.
Mümkün olduğunca ezbere iş yapmayın, girdiğiniz taksonların isimlerinin birden fazla kaynaktan kontrol edin. Alternatif (sinonim) takson adlarını girmeyi unutmayın.
4
Tekrara düşmeyin.
Aynı taksonu birden fazla defa girmediğinizden emin olun. Otomatik tamamlama sistemimiz size bu konuda yardımcı olacaktır.
5
Mümkünse, takson tanıtım yazısı (Taksonomi yazısı) girin.
Bu araç sadece taksonları sisteme girmek için geliştirilmiştir. Dolayısıyla taksonlara ait minimal bilgiye yer vermektedir. Evrim Ağacı olarak amacımız, taksonlara dair detaylı girdilerle bu projeyi zenginleştirmektir. Girdiğiniz türü daha kapsamlı tanıtmak için Taksonomi yazısı girin.
Gönder
Tür Gözlemi Ekle
Tür Seç
Fotoğraf Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, bizzat gözlediğiniz türlerin fotoğraflarını paylaşabilmeniz için geliştirilmiştir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Net ve anlaşılır görseller yükleyin.
Her zaman bir türü kusursuz netlikte fotoğraflamanız mümkün olmayabilir; ancak buraya yüklediğiniz fotoğraflardaki türlerin özellikle de vücut deseni gibi özelliklerinin rahatlıkla ayırt edilecek kadar net olması gerekmektedir.
2
Özgün olun, telif ihlali yapmayın.
Yüklediğiniz fotoğrafların telif hakları size ait olmalıdır. Başkası tarafından çekilen fotoğrafları yükleyemezsiniz. Wikimedia gibi açık kaynak organizasyonlarda yayınlanan telifsiz fotoğrafları yükleyebilirsiniz.
3
Paylaştığınız fotoğrafların telif hakkını isteyemezsiniz.
Yüklediğiniz fotoğraflar tamamen halka açık bir şekilde, sınırsız ve süresiz kullanım izniyle paylaşılacaktır. Bu fotoğraflar nedeniyle Evrim Ağacı’ndan telif veya ödeme talep etmeniz mümkün olmayacaktır. Kendi fotoğraflarınızı başka yerlerde istediğiniz gibi kullanabilirsiniz.
4
Etik kurallarına uyun.
Yüklediğiniz fotoğrafların uygunsuz olmadığından ve başkalarının haklarını ihlâl etmediğinden emin olun.
5
Takson teşhisini doğru yapın.
Yaptığınız gözlemler, spesifik taksonlarla ilişkilendirilmektedir. Takson teşhisini doğru yapmanız beklenmektedir. Taksonu bilemediğinizde, olabildiğince genel bir taksonla ilişkilendirin; örneğin türü bilmiyorsanız cins ile, cinsi bilmiyorsanız aile ile, aileyi bilmiyorsanız takım ile, vs.
Gönder
Tür Ara
Aradığınız türü bulamadıysanız buraya tıklayarak ekleyebilirsiniz.