Fikrimce uzun süre kullanılmayan uzuvlar veya organlar zamanla eski işlevini yitirmeye başlar ve yavaş yavaş hiçbir işe yaramaz hale gelir. Canlının vücudunda fazlalık olur ve yavaş yavaş körelmeye başlar. (Muhtemelen faydalı olmadı ama neyse.)
Fikrimce uzun süre kullanılmayan uzuvlar veya organlar zamanla eski işlevini yitirmeye başlar ve yavaş yavaş hiçbir işe yaramaz hale gelir. Canlının vücudunda fazlalık olur ve yavaş yavaş körelmeye başlar. (Muhtemelen faydalı olmadı ama neyse.)
Bir organın kendisi ya da bir işlevi kullanılmıyorsa masraflıdır. Dolayısıyla popülasyon içerisinde bu organları üretmeyenler ya da daha körelmiş şekilde oluşmasını sağlayan kalıtsal mutasyon taşıyanlar, enerji tasarrufu bakımından diğerlerine göre avantajlı konuma geçerler. O organa ya da işlevine harcayacakları enerjiyi hayatta kalmak ve üremek için kullanabilirler. Böylece nesiller içerisinde olan organı ya da o işlevi daha körelmiş şekilde oluşmasını sağlayan kalıtsal mutasyonlara sahip olanlar, en avantajlı olanlardır. Bunlar daha fazla üreyecek ve o kalıtsal mutasyonları gelecek nesillere aktaracaklardır. Böylece nesiller içerisinde o organlar körelir.
Örneğin apandis. Selülozun işlenmesine yardım eder. Bakın, bu işlevini biliyoruz. Et tabanlı bir diyete geçiş ile birlikte atalarımız ile birlikte selülozu sindirmeye yarayan işlevi köreldi. Popülasyon içerinde çeşitlilik vardı ve popülasyon içinde kalıtsal mutasyonlar gibi çeşitlilik mekanizmaları ile oluşan çeşitlilikte bazıları apandisin daha körelmiş şekilde çıkmasını sağlayacak kalıtsal çeşitliliğe sahipti. Bunlar enerji tasarrufu bakımından daha avantajlı konuma geçti ve daha kolay hayatta kalıp daha kolay üredi. Dolayısı ile organlar köreldi.
Başka bir örnek de kuyruğumuz. Çeşitlilik mekanizmaları ile oluşan çeşitlilikte kuyruğun uzun çıkmasını sağlayanlar mutasyon da kuyruğun daha körelmiş şeklinde çıkmasını sağlayan mutasyonlar vardı. Biz de dahil bütün kuyruksuz maymunlarda kuyruğa olan ihtiyacımız evrimsel süreçte azaldığı için kuyruğun daha körelmiş şeklinde çıkmasını sağlayan mutasyonlar hatta kuyruğun üretimini engelleyen mutasyon taşıyanlar avantajlı konuma geçti, daha kolay hayatta kalıp daha çok üredi ve bu mutasyonları daha çok aktardı ve köreldi.
Evet, evrimsel süreçte kullanılmayan organlar nesiller içerisinde körelmeye başlar. Bu tür organlara "körelmiş organ" veya "güdük organ" denilmektedir. Örneğin, günümüz insanlarında bulunan apandis organı körelmiş bir organdır. Bu organların körelmesinin sebebi ise evrim ekonomisidir.
Değişen çevre şartlarına bağlı olarak avantajı genetik özellikler zamanla dezavantajlı veya ne avantaj ne de dezavantaj sağlayan genetik özellikler haline gelebilir. Her organ canlının mevcut enerjisinden bir miktar tüketir. Bu durumda o organın körelmiş versiyonunu üreten birey enerjiden tasarruf yapmış olacaktır. Arta kalan bu enerjiyi hayatta kalma veya üreme başarısını arttırmak amacıyla kullanan bireyler, evrimsel süreçte diğer bireylerden daha avantajlı konumda olacaktır. Bu sebeple de evrimsel süreçte seçileceklerdir. Yani körelmiş organa sahip olan bireyler avantajlı konumda olur, doğal seçilim sürecinde seçilir ve popülasyondaki bireylerde bahsi geçen organ zamanla körelir ve hatta bir noktadan sonra tamamen yok olabilir.
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.