Global Change Biology dergisinde yayımlanan yeni bir araştırma, endüstriyel özel arazilerde yüksek şiddetli orman yangını riskinin, kamuya ait ormanlara göre neredeyse 1,5 kat daha fazla olduğunu ortaya koyuyor.^[1] Kereste şirketleri tarafından yönetilen ormanlar, mega yangınların oluşmasını kolaylaştıran koşulları daha sık sergiliyor. Bu koşullar arasında düzenli aralıklarla sıralanmış yoğun ağaçlar ve alt tabakayı üst tabakaya bağlayan kesintisiz bitki örtüsü yer alıyor.

Utah Üniversitesi, Kaliforniya Üniversitesi ve ABD Orman Servisi tarafından yürütülen çalışma, ekstrem hava koşulları ile orman yönetimi uygulamalarının yangın şiddeti üzerindeki ortak etkisini inceleyen ilk araştırma olma özelliği taşıyor. Araştırmacılar, lazer radarı olarak da bilinen LIDAR veri setini kullanarak Kaliforniya'nın kuzeyindeki Sierra Nevada'da bulunan ormanların 1,1 milyon dönümlük alanı etkileyen beş orman yangınından öncesine ait durumlarını incelemek amacıyla kamu ve özel ormanların üç boyutlu haritalarını oluşturdu.

Malign Melanom olarak da adlandırılan Melanom, öncelikle melanin pigmentini üreten hücreler olan melanositleri etkileyen bir cilt kanseri türüdür. Ayrıca, gözün koroid tabakasında, leptomeninkslerde (pia veya araknoid mater) ve tırnak yataklarında da gelişebilir. Primer yeri bilinmeyen metastatik melanom sadece lenf nodlarında bulunabilir.

Melanomun birincil nedeni, cilt pigmenti melanin düzeyi düşük olanlarda ultraviyole ışığa maruz kalmaktır. Çok sayıda beni olanlar, etkilenmiş aile üyeleri öyküsü ve zayıf bağışıklık fonksiyonu olanlar daha büyük risk altındadır. Tanı, potansiyel olarak kanserli olma belirtileri gösteren herhangi bir cilt lezyonunun biyopsisi ve analizi ile konulur.

Magma, binlerce derece sıcaklıktaki çekirdek ile buna göre oldukça soğuk olan atmosfer arasındaki sıcaklık farkından ötürü sürekli bir döngü halindedir: Isındıkça yükselir, soğudukça alçalır. Son derece yüksek bir akışkanlık direncine sahip olan magma, bu hareketiyle birlikte üzerindeki plakaları daha önceki bir yazımızda anlattığımız yönlere doğru iter. Bu itme kuvvetinin sonucunda, 3 temel levha (plaka) hareketi görürüz:

Görselden de görebileceğiniz gibi, magma hareketlerinden ötürü komşu iki plaka birbirinden zıt yönlere hareket edecek olursa, aralarında bir yarık oluşur. Bu yarıktan dışarıya magma fışkırmaya başlar ve böylece volkanik aktivite Dünya'nın manto kısmında (kabuk ile çekirdek arasındaki bölge) yüzeye ulaşır. Hepsi olmasa da, volkanik patlamaların bir kısmı bu uzaklaşma hareketinden kaynaklanır.

1769-1832 yılları arasında yaşamış olan ve Berkeley Üniversitesi'nden Dr. Ben Waggoner tarafından tarihin şüphesiz en parlak zekalarından biri olarak nitelenen ve Darwin'in Evrim Teorisi'ni geliştirebilmesini sağlayacak temellerden birini keşfeden Jean Léopold Nicolas Frédéric Cuvier veya kısaca Georges Cuvier, tarihin gidişatını değiştirecek olan, ölümünden 1 sene önce (1831'de) basılan "Yerkürenin Yüzeyindeki Devrimler Üzerine Söylev: Hayvanlar Alemi'ndeki Değişimler" ("Discourse on the Revolutions of the Surface of the Globe and the Changes Thereby Produced In The Animal Kingdom") başlıklı kitabında şöyle diyordu:

Cuvier, neredeyse başka hiç kimseden yardım almaksızın, tek başına, bir bilim dalı olan omurgalı paleontolojisini kurmuş ve organizma biyolojisindeki en güçlü araçlarımızdan biri olan karşılaştırmalı yöntemleri geliştirmiştir. Hatta bazı bilim tarihçileri; omurgalı paleontolojisi, karşılaştırmalı anatomi ve jeolojik tarihlendirme bilimlerinin temellerini atmasından ötürü onu "üç bilim dalının kurucusu" olarak da anmaktadır.

Pulmoner alveoler mikrolitiazis (PAM), akciğerlerde intraalveolar yaygın küçük taş yapılarının birikmesi sonucu ile karakterize olan ve az rastlanan bir kronik akciğer hastalığıdır. Hastalıkta, alveol boşluklarına çok sayıda kalsiyum fosfat çökeltileri birikmekte ve bu nedenle kalsifiye mikronodüler bir görünüm ortaya çıkmaktadır.

Hastalık, her yaş grubunda görülebilen türdedir ve etiyolojisi (nedeni) tam olarak bilinememektedir. Hastaların genellikle belirgin semptomlar göstermemesi ve şikayet öykülerinin yakınmasız olması nedeniyle bu hastalık akciğer görüntülenmesi yapılmadan tespit edilememekte, tanılar da bu nedenle rastlantısal biçimde konabilmektedir.^{[1][2][3][5][7]}

Bebekler dünyaya geldikten sonra yaklaşık 1.5 – 2 yıl boyunca çevrelerindeki tüm sesleri inceleyerek ve çözümleyerek ana dili olacak dili öğrenirler. Bu süreç şimdilik kendiliğinden bebeklerin etraflarındaki her şeyi dinlemeleriyle gerçekleşiyor. Eğer sürecin mekanizmasını tam olarak belirleyebilirsek bebeklerin beyinlerindeki sinapsların çoğu henüz silinmemişken, bir diğer deyişle beynin potansiyeli ileriki yaşlara oranla çok daha üst seviyedeyken bebeğe çok sayıda dil öğretebiliriz.

Amerika Birleşik Devletleri’nde bulunan Rutgers Üniversitesi’nde görevli bilim insanları bebekler 4 aylıkken sözcüklere dikkat ettiğini ve sözcük yapısından olmayan seslerle sözcükler arasındaki ayrımı fark ettiklerini söylüyor. Bebeklerin bir araba kornasının sesiyle cümle yapımında kullanılan sözcükler arasındaki farkı ayırt etmesi 7 aylık olduklarında çok daha hızlı ve doğru bir şekilde gerçekleşiyor.

Evinize aldığınız üçüncü Aloe vera bu. Önceki iki yetiştirme girişiminiz de başarısız olmuş, çiçekleriniz çürüyüp ölmüşler. Oysa kaliteli toprak ve vitaminler alıp, çiçeğinizi balkonda en uygun yere koymuştunuz. Hatta güneşin konumuna göre saksının yerini değiştiriyordunuz. Toprağında yuvalanan sineklerle bile amansız mücadelelere giriştiniz. Olmadı, bu da boynunu büktü, belli ki solup gidecek.

Üzülüyorsunuz.

Bilim dendiğinde aklımıza deneycilik (empirizm) gelir; çünkü deney yapmak, bilimin temelinde yatar.^[1] Newton, Galileo, Curie, Einstein, Darwin gibi isimler; sanrılar, şahitlik veya vahiy gibi araçlarla kendilerine "bilgi aktarılması" yoluyla değil, gözlem, deney ve muhakeme yoluyla gerçekleri ortaya çıkarmayı başarmışlardır. Bunu yapabilmelerini sağlayan şey, Evren'e "bilim" dediğimiz perspektiften bakıp, onun metodolojisine uygun sorular sorup, onun araçlarını kullanarak, bu sorulara dürüst cevaplar aramaları olmuştur. Büyük fizikçi Max Planck, meşhur bir şekilde şöyle der:

Deneyciliğin (empirizm) bilimin temelinde yattığı açıktır; ancak bilim, sadece laboratuvarda yapılan deneylerden ibaret de değildir. Eğer öyle olsaydı, teorik fizik, antropoloji ve sosyoloji gibi sahaları bilimin dışına itmemiz gerekirdi. Öyleyse bilimin sınırlarını nasıl çizeriz? Onu nasıl tanımlarız? Bilimin uygulama alanı ne olmalıdır?