Davis'teki Kaliforniya Üniversitesi'nde yapılan ve romantik ilk izlenimleri analiz eden bir araştırma, sevgilisi olmayan kişiler arasındaki uyumluluğun ve popülerliğin, insanların potansiyel romantik partnerler olarak peşinden koştuğu kişileri şekillendirmesinde etkili olduğunu gösteriyor.

Yerleşik romantik ilişkilerde popülerlik ve uyumluluk daha önceden çalışılmış olsa da, türünün ilk örneği olan bu çalışmada araştırmacılar, bu ve diğer romantik ilk izlenim türlerinin daha sonraki romantik sonuçları etkileyip etkilemediğini incelediler. Araştırmacılar, ilk izlenimlerin uzun sürme eğilimi gösterdiğini ve bunun kişilerde, ilk görüşmeden sonra potansiyel romantik partnerlerle daha fazla temas kurmak isteyip istemediklerini şekillendirdiğini buldu.

Irk, belli bir toplum içindeki insanları, sahip oldukları fiziksel veya sosyal niteliklere göre kategorilere ayırmakta kullanılan bir kavramdır.^[1] Ancak bugüne kadar birçok farklı ırk tanımı da yapılmıştır; bunlardan bazıları şöyle sıralanabilir:^[2]

Irk tanımıyla ilişkili olarak görülen, hatta birçok durumda eş anlamlı olarak kullanılan etnik köken veya etnik grup kavramıysa şu şekillerde tanımlanmaktadır:

Gözlerimizin önünde yeni bir tür evrimleşiyor: Son derece başarılı bir kurt, çakal ve köpek karışımı bir tür!

Amerika Birleşik Devletleri’nin doğu bölgesinde, bilim insanlarının gözleri önünde; kurt, çakal ve köpeklerin birleşmesiyle yeni türler evrimleşiyor. The Economist dergisinin raporuna göre; kurtlar, potansiyel çiftlerinin azalması yüzünden standartlarını düşürerek diğer, benzer türlerle çiftleşmeyle yüz yüze gelmiştir. 

Ekim-Kasım 2014 aylarında o kadar fazla ve o kadar kaliteli bilim kurgu filmleri çıktı ki, hepsine yetişip kapsamlı analizler yapmamız oldukça güç oluyor. Yıldızlararası (Interstellar) için yazdığımız detaylı analiz, sadece birkaç haftada binlerce defa paylaşıldı ve hatta StumbleUpon'da da karşımıza çıkan bir içerik haline geldi. Ancak Yıldızlararası'nın etkisine kapılıp, bilim kurgunun bir diğer önemli eserini es geçmemek gerekiyor: dilimize tuhaf bir şekilde Evrim olarak çevrilmiş olan, aslında "üstünlük, aşkınlık" anlamına gelen, orijinal adı Transcendence...

Yıldızlararası bizi Evren'in ve modern fiziğin sınırlarına götürürken, Transcendence bizleri beynimizin müthiş dünyasına çekiyor, nanoteknolojiden gücünü alan yapay zekanın gelecekte ne seviyeye gelebileceğine dair net bir görüntü sunuyor. Tıpkı Yıldızlararası gibi, Transcendence da çok uzak olmayan bir gelecekte geçiyor. Peki filmde gösterilenler ne kadar gerçekçi? Yapay Zeka gerçekten bu kadar zincirlerini kırıp, sınır tanımaz hale gelebilir mi? Beynimizi bir makinaya indirgemek mümkün mü? Anılarımız, bir USB bellek ile kıyaslanabilir özellikte midir? Nanoteknoloji, hiper-hızlı kendi kendini yenileme ve hiper-hızlı kendi kendine organizasyon gibi teknolojileri mümkün kılabilir mi? Kuantum bilgisayarlar, bugüne kadar var olmuş bütün insanların toplam zekasından kat kat daha zeki hale gelebilir mi? Bir makina hissedebilir, şahsi emellerine göre tercihlerde bulunabilir, duygulara sahip olabilir, insanları kontrol edebilir ve hepsinden önemlisi, kendine ait bir "benliğe" sahip olabilir mi? Bu yazımızda bu sorulara değinecek ve modern bilimin ışığında bazı bilgiler vereceğiz. 

Randy Haas, Peru'da bulunan And Dağları'nda 9 bin yıl önce ölmüş ve av malzemeleriyle gömülmüş bir insanın iskeletine rastlar. İskelet, genç bir kadına aittir ve beraberinde bazı sorular getirir; insanlık tarihi boyunca gerçekten yalnızca erkekler mi avlanmıştır?^[1]

Daniel Miller, Brezilya, Kamerun, Şili, Çin, İrlanda, İtalya, Japonya, Doğu Kudüs ve Uganda dahil olmak üzere dünyanın birçok bölgesinde insanların akıllı telefonlarını nasıl kullandıklarını araştıran küresel bir araştırma ekibinin bir üyesidir. Araştırma, akıllı telefonların farklı kültürel bağlamlarda yerine getirdiği fonksiyonları aydınlatmayı hedeflemektedir. İrlanda'ya odaklanan Miller da akıllı telefonlarımızın bireysel bir avatara dönüştüğünü; telefonu kullanan kişinin sosyal kimliğinin ifade edilmesinde ve canlandırılmasında rol oynadığını öne sürer.^[2]

Evrim Ağacı olarak Yıldızlararası (Interstellar) isimli filmin bilimsel bir analizini buradaki yazımızda sunmuştuk. Ancak ülkemizin en önde gelen fizikçilerinden olan Doç. Dr. Kerem Cankoçak tarafından daha da teknik bir analiz kaleme alındı ve buradaki blogunda yayınlandı. Kerem hocamızın bu makalesinde, filmde yer alan çok sayıda fizik ve astrofizik kuramına detaylıca yer veriliyor ve tarihi arka planıyla birlikte ele alınıyor. Dolayısıyla bu analiz, sadece bir "film analizi" olmaktan öte, modern bilimin bir kısmının harika bir özeti görevi görüyor! Biz de, Evrim Ağacı olarak sevgili Kerem hocamız böyle bir analiz hazırlamışken, birçok konuyu öğrenip irdeleyebileceğiniz bu harika makaleyi okurlarımızla paylaşmak istedik. 

Umarız faydalı olur, iyi okumalar.

1580 ila 2011 yılları arasında (son 430 yılda) 471 insanın köpekbalığı saldırısı sonucu öldüğü kaydedildi. Buna karşılık, insanlar her yıl 100.000.000 köpekbalığını katlediyor! Evet, 100 milyon! Sayılar kulağa inanılmaz geliyor, "Her sene 100 milyon köpekbalığı öldürüyorsak, okyanusta kaç köpekbalığı var ve soyları nasıl tükenmedi?" diye soruyor olabilirsiniz. Biliyoruz, çünkü bizim de bu sayıları güvenilir kaynaklarla doğruladığımızda ağzımız açık kaldı.

Her yıl 50-80 milyon civarı köpekbalığı Uzak Doğu ülkelerinde, özellikle Çin için çorba ve yemek üretimi amacıyla, özellikle yüzgeçleri ve eti için katlediliyor. Geri kalanı ise alternatif tıp, avlanma ve zevk için katlediliyor. Kimisi ise yağı ve kıkırdakları için... Bugüne kadar var olmuş 440 köpekbalığı türünden 400 tanesi halen hayatta. Bunların okyanuslardaki toplam sayısının on milyarla ifade edilebileceği düşünülüyor. Ancak sayı, giderek azalıyor! Bu sayılar, Journal Marine Policy'de yayınlanan bir makaleye dayanmaktadır. Tüm bu içeriklere kaynaklarımızdan erişilebilir.

Bilim, etik kaygılar dikkate alınmadığı durumlarda çok tehlikeli olabilir ve amacından kolayca sapabilir. Bilimsel metodları kullanan bilim insanları, etik ihlalleri temel almadıkları durumlarda korkunç deneyler ve ihlaller yapabilirler. İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana, bilimi ve toplumu bilimsel araştırmalarda kötüye kullanılan deneyler, sahte araştırma raporları, mesleki kıskançlık, rekabet veya bilimsel fonların kötüye kullanılması gibi suistimallerden korumak için çok sayıda etik düzenleme geliştirilmiştir. Çeşitli bilimsel birlikler, dernekler, akademiler, üniversiteler ve bilimle ilgili diğer kurumlar, biçim ve içerik açısından geniş bir çeşitlilik ortaya koyan etik standartları benimsemiştir. Bazıları genel etik davranış ve sorumluluk ilkelerine dayanır, diğerleri disiplinlere özgü mesleki görevlere atıfta bulunur.

Bilim; sonsuz bir arayış ve merak, bilinmeyen sulara yapılan zorlu ve tehlikeli yolculuk, içinde yaşadığımız evreni anlamak ve bilmek için girişilen bir sorgulamadır. İnsanı en uzak kıtalara, vahşi yerlere, Ay'a bile götürmüştür bu arayış.