Yunus Katili Virüs, Florida'ya Ulaştı ve Balinaları da Tehdit Ediyor!

Temmuz 2013'te başlayan şişe burunlu yunus ölümleri, göç eden Atlantik sürüleri ile sürekli güneye doğru ilerledi ve şu an hastalıklı ve ölü yunuslar Florida’ya vurmaya başladı. Ölümlerin sorumlusu kızamık benzeri bir virüsün şu ana kadar 753 kurbanı var ve bu sayı artmakta. Bu da bunu bugüne kadar kaydedilen en kötü salgın yapmakta. Kısa süre önce bu virüs iki balina türünde de tespit edildi.

Karaya vurmuş ve çürümekte olan 3 kambur ve 2 cüce balina da ön dizileme sonucu yunus morbillovirüsü için pozitif sonuç vermişlerdir. NOAA araştırmacıları bu hayvanları aslında onlarda nadir görülen bu virüsün öldürüp öldürmediğini anlamak için daha fazla test yapıyorlar. NOAA Karaya Oturmuş Memelileri Kurtarma Ekibi’inden Teri Rowles şunları söylüyor: 

Çoğunun oldukça çürümüş durumda olduklarını, bunun da hastalığın hücredeki görünümlerini incelemelerini zorlaştı.

New York ve Delaware’de karaya oturan balina sayısı "biraz arttı"; ancak bunun bir salgın olup olmadığını söylemek için çok erken. Araştırmacılar 3 farklı deniz memelisi türünü daha virüs için test etti: Doğu Kıyısının farklı yerlerinde; Bayağı yunus, benekli yunus ve Grönland foklarından alınan örneklerde enfeksiyona rastlanmamıştır.

Bu arada virus, şişeburun sürülerinde etkisini sürdürmeye devam etmektedir. En son büyük kitlesel ölüm –NOAA’ca Alışılmadık Ölüm Olgusu olarak sınıflandırılmıştır- Ağustos 1987 ve Nisan 1988 arasında Atlantik kıyılarında 740 yunusu öldürmüştür. Rowles’a göre eğer bu yılki salgın da aynı yolu izlerse "henüz yarılamadığımız zaman çizelgesinde” hastalık sönmeye başlayacak. Ölü sayısı tarihsel çizgiyi çoktan geçti. Rowles şunları söylüyor: 

Yerli, göç etmeyen Florida şişeburunlu yunus sürüleri, yakın temas ya da paylaşılan hava yoluyla bulaşan bu virüse yakalanabilir.

Araştırmacılar yerli türlerin taşıyıcıların, göç edenlerle ne kadar etkileşime geçtiklerini araştırıyorlar; ancak virüsun bulaşmasını engelleyemiyorlar. Rowles devam ediyor: 

Büyük bir şişeburunlu yunus popülasyonuna ya da herhangi bir memeli deniz hayvanı türüne uygulanabilecek bir aşı bulunmuyor. Virüsün yayılmasını engellemenin ya da hastalığa yakalanmış hayvanların bunu ağır şekilde geçirmelerini önlemenin de bir yolu yok.

Yunus ölümlerini çalışan NOAA önderliğindeki araştırma işbirliği 2013 yılının Temmuz ayından beri tam hız çalışmaktadır. Ülke çapında sürdürülen operasyon devletin bilimadamları tarafından koordine ediliyor fakat bununla beraber yine ülke çapındaki üniversite labaratuvarlarını ve özel araştırma merkezlerini da kapsıyor.

Operasyon, devlet ödemelerinin durdurulduğu (government shutdown) 1-16 Kasım 2013 sırasında ufak pürüze takıldı, NOAA bilim adamları taze örnekleri yönlendirmek için işbaşında bulunamadılar. Elbette kitlesel ölümler beklemedi ve yerel istasyonları buzluklar dolusu ölü yunusla bıraktı.

İnsanların morbillivirüsünden etkilenmeleri pek olası değildir çünkü virüsler saldırdıkları konak organizmaya son derece özgüdür. Ancak morbillovirüsü yunusların bağışıklık sistemini zayıflatır ve ikincil bakteri ve mantar enfeksiyonlarına sebep olur. Bu ikincil enfeksiyonlar ise insanlarda o kadar seçici olmayabilir. 

Eğer hala ölmemişlerse bu hayvanlar sahile vurduklarında sıkıntılı ve tıbbi yardıma ihtiyaç duyar halde oluyorlar. Rowles son olarak şunları söylüyor: 

Yapmaya çalıştığımız insanların onları suya geri itmelerine engel olmak.