COVID-19 Virüsü SARS-CoV-2, İnsan Popülasyonu İçinde Yıllarca Yaşamış Olabilir!
- Çeviri
- Evrimsel Biyoloji
- Viroloji
COVID-19, dünya çapında kilitlenmeye, zatürreeye ve korkuya neden olduğu için, bilim insanları SARS-CoV-2 koronavirüsünün nereden geldiğini belirlemek için yarışıyorlar.
Henüz bir hayvan rezervuarından gelip gelmediği bilgisi de dahil olmak üzere tüm cevaplara sahip olmasak da, yeni bir analiz komploları kesin olarak sona erdirmişti.
Çalışma, aynı zamanda yeni koronavirüsün kökeni ile ilgili bazı ilginç olasılıkları gündeme getirmektedir. Senaryolardan biri, virüsün, dünyayı rayında durduran bir pandemik haline gelmeden önce, insan popülasyonlarında uzun bir süre zararsız bir şekilde dolaştığını gösteriyor. ABD, İngiltere ve Avustralyalı bilim insanlarından oluşan ekip, çalışmalarında şöyle diyor:
SARS-CoV-2'nin bir progenitörünün, tespit edilmemiş insandan insana bulaşma sırasında adaptasyon yoluyla (yeni genomik özellikler) elde ederek insanlara atlaması mümkündür.
Bir kez elde edildikten sonra, bu adaptasyonlar salgını hızlandıracak ve yeterince büyük bir vaka kümesi oluşturmasına olanak sağlayacaktır.
Araştırmacılar SARS-CoV-2 ve benzeri koronavirüslerden elde edilen genomik verileri analiz etti ve SARS'ın S proteinlerinin reseptör bağlayıcı etki alanının (İng: "receptor-binding domain", kısaltma: "RBD") bölümlerinin insan hücrelerine bağlanmada çok etkili olduğunu, doğal seçilimden kaynaklanmaları gerektiğini gösterdi. Scripps Research araştırmacılarından biri olan immünolog Kristian Andersen şöyle diyor:
Bilinen koronavirüs suşları için mevcut genom dizi verilerini karşılaştırarak, SARS-CoV-2'nin doğal süreçlerden kaynaklandığını kesin olarak belirleyebiliriz.
Olası Hipotezler
Hipotez - 1: Evrim, Konakçıda Yaşandı
"Yanlış giden laboratuvar deneyi" senaryosu bir ihtimal olmaktan tamamen çıkınca, ekip daha olası olan iki hipotezi araştırdı.
İlk hipoteze göre, virüs insanlara bulaşmadan önce bir hayvan konakçısında doğal seçilim yaşandı. Yarasalar ve pangolinlerde koronavirüs örnekleri benzer genleri göstermiş olsalar da, henüz hiçbiri tam olarak uymuyor. Araştırmacılar şöyle diyor:
SARS-CoV-2'nin doğrudan atası olacak kadar benzer hiçbir hayvan koronavirüsü tanımlanmamış olsa da, yarasalar ve diğer türlerdeki koronavirüslerin çeşitliliği bugüne kadar ciddi anlamda kısıtlı miktarda örneklenmiştir.
Hipotez-2: Evrim, İnsanda Yaşandı
İkinci hipotez, virüsün bir hayvan konakçıdan bulaşmasından sonra doğal seçilimin insanlarda gerçekleşmesidir. Ulusal Sağlık Enstitüsü Müdürü Francis Collins, NIH blogunda şöyle diyor:
İkinci senaryo, yeni koronavirüsün insan hastalığına neden olmadan önce hayvanlardan insanlara geçmesidir.
Daha sonra, yıllar veya belki de on yıllar boyunca kademeli evrimsel değişikliklerin bir sonucu olarak, virüs sonunda insandan insana yayılma ve ciddi, genellikle yaşamı tehdit eden hastalığa neden olma yeteneğini kazandı.
Evrim Ağacı'ndan MesajEvrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır.
KreosusKreosus'ta her 50₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.
Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.
PatreonPatreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.
Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.
YouTubeYouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.
Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24-72 saat alabilmektedir.
Diğer PlatformlarBu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.
Giriş yapmayı unutmayın!Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza üye girişi yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.
Sonuç
İki hipotezden hangisinin doğru olduğunu henüz bilmememize rağmen araştırmacılar daha fazla kanıtın ölçekleri biri ya da diğerinin lehine çevirebileceğini düşünüyor, ancak bu araştırmanın yapılmasını beklemek zorundayız.
Bu arada, ellerinizi yıkayın, evde kalın ve mümkünse bu çabaya yardımcı olun.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git-
15
-
8
-
5
-
5
-
4
-
4
-
2
-
2
-
2
-
0
-
0
-
0
- Çeviri Kaynağı: Science Alert | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 14/03/2025 17:58:16 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/8464
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
This work is an exact translation of the article originally published in Science Alert. Evrim Ağacı is a popular science organization which seeks to increase scientific awareness and knowledge in Turkey, and this translation is a part of those efforts. If you are the author/owner of this article and if you choose it to be taken down, please contact us and we will immediately remove your content. Thank you for your cooperation and understanding.
