Yağlı Bir Karaciğer, Normalde Beyne Harcanması Gereken Proteinleri Tüketiyor Olabilir!
Karaciğerinizin Beyninize Ayrılan Proteinleri "Yemesi", Erken Demansa Neden Olabilir!
Bu haber 11 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
Fazla karın yağı olan insanlarda, ince insanlara göre hafıza kaybı ve demans görülme ihtimali üç kat daha fazladır. Şimdiyse, bilim insanları bunun nedenini bulmuş olabileceklerini söylüyor.
Karaciğer ve hipokampüsün ikisi de PPARalpha adında belli bir proteini kullanıyor. Karaciğer, bu proteini bel çevresindeki yağları yakmak için kullanıyor; hipokampüs ise bellek için.
Bel bölgesi yağı çok olan kişilerde, karaciğer yağı katalizlemek için fazladan çalışıyor ve bütün PPARalpha proteinini kullanıyor. Yeni çalışmaya göre; önce depoları harcıyor,sonra beyin dahil bütün vücuttan bu proteini alıyor.
Chicago'daki Rush Üniversitesi Tıp Merkezi'nde yapılan ve Cell Report dergisinde yayımlanan araştırmaya göre bu süreç aslında hipokampüsün PPARalpha'sını tükettiği için öğrenmeyi ve hafızayı kötü etkiliyor.
Diğer haber bültenleri, araştırmacıların obez bireylerde ince bireylere göre demans görülme olasılığının 3.6 kat fazla olduğunu söylediğini belirtiyor. Bu buluş 2008'de, Oakland-Kaliforniya'daki Kaiser Permanente Division of Research'te yapılmıştır.
Boston Üniversitesi Tıp Merkezi'ndeki araştırmacılar, Annals of Neurology dergisinde 2010'da yayınladıkları bir makalede, ne kadar çok fazla karın yağınız varsa ileriki yaşlarda o kadar çok beyin büzüşmesi ihtimaliyle karşı karşıya olduğunuzu söylediler.
Yeni araştırmadaki sürpriz keşif, hipokampüsün PPARalpha proteinini bellek ve öğrenme için kullanıyor olması ve bunun da bel çevresindeki yağ fazlalığı ve demans/hafıza kaybı arasındaki ilişki için olası bir neden olması.
Rush Üniversitesi araştırmacıları, nörolojik bilimler profesörü Kahan Palinda önderliğinde PPARalpha yönünden fakir fareler yetiştirdiler. Bazı fareler karaciğerlerinde normal PPARalpha değerlerine sahipti ama beyinlerindeki tükenmişti. Bu farelerin kötü bir hafızaları ve düşük öğrenme becerileri vardı. Diğerleri beyinlerinde normal PPARalpha değerlerine sahipti; ama karaciğer değerleri eksikti ve beklendiği gibi normal bir hafızaları vardı.
Pahan, araştırmacıların PPARalpha yönünden eksik farelerin hipokampüslerine PPARalpha enjekte ettiklerinde, farelerin öğrenme yeteneğinin ve hafızasının geliştiğini söyledi. Pahan, LiveScience'a şunları diyor:
Hafıza kayıplarına karşı, beyindeki normal PPARalpha'yı nasıl koruyabileceğimizle ilgili daha çok araştırma yapılmalıdır. Böylece PPARalpha; Alzheimer, demans ve hafıza kaybıyla alakalı sorunlara bulunacak tedaviler için yeni yollar sağladı. Tabii, göbeğinizi eritmek de canınızı yakmayacaktır.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git-
8
-
5
-
3
-
2
-
2
-
2
-
1
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
- Çeviri Kaynağı: Scientific American | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 22/02/2025 16:30:12 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/1682
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
This work is an exact translation of the article originally published in Scientific American. Evrim Ağacı is a popular science organization which seeks to increase scientific awareness and knowledge in Turkey, and this translation is a part of those efforts. If you are the author/owner of this article and if you choose it to be taken down, please contact us and we will immediately remove your content. Thank you for your cooperation and understanding.
