TOI-1452 b: Dünya'dan 100 Işık Yılı Uzataki Bu Ötegezegen, Suyla Kaplı Bir Süper Dünya Olabilir!
Bu haber 2 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
Güneş Sistemi dışında keşfedilen TOI-1452 b adlı bir gezegen, yakın zamanda Montreal Üniversitesi'nde yüksek lisans öğrencisi ve Ötegezegenler Araştırma Enstitüsü (iREx) üyesi Charles Cadieux liderliğindeki uluslararası bir araştırma ekibi tarafından keşfedildi. Bu olası "Süper Dünya" hakkındaki bulguları The Astronomical Journal'da yayınlandı.[1]
NASA'ya göre, Güneş Sistemi dışındaki gezegenler veya ötegezegenler, Güneş Sistemimizin ötesindeki gezegenlerin genel adıdır. Çoğu ötegezegen, Dünya'nın Güneş etrafında yaptığına benzer bir şekilde, diğer yıldızların yörüngesinde döner; ancak serbest hareket eden ötegezegenler (veya "başıboş gezegenler") galaktik merkezin yörüngesinde döner ve herhangi bir yıldıza bağlı değildir.
TOI-1452 b, Dünya'dan yaklaşık 100 ışık yılı uzaklıkta ve Draco takımyıldızında bulunan ikili bir yıldız sisteminde kırmızı cüce bir yıldızın yörüngesinde dönmektedir. Hem boyut hem de kütle olarak Dünya'dan biraz daha büyüktür ve potansiyel olarak kayalık bir gezegendir. TOI-1452 b'nin sıcaklığı, Goldilocks açısından "tam isabet" olarak adlandırılabilir, çünkü gezegenin yıldızından uzaklığı nedeniyle yüzeyinde sıvı su bulunabilir.
Ekip, TOI-1452 b'nin bir "okyanus gezegeni" olabileceğine inanıyor. Jüpiter'in ve Satürn'ün bazı uyduları gibi bu tür ıslak gök cisimleri, kalın bir su tabakasıyla tamamen kaplıdır. Gökbilimciler, yakın zamanda tespit edilen bazı ötegezegenlerin, ancak kütlelerinin büyük bir bölümünün Dünya'nın iç yapısını oluşturanlardan daha hafif malzemelerden oluşmasıyla açıklanabilecek bir yoğunluğa sahip olduğunu düşünüyorlar. Bu konuda en önde gelen olasılık da su. Cadieux yaptığı açıklamada şöyle diyor:
TOI-1452 b, bugüne kadar keşfettiğimiz okyanus gezegenleri arasında en iyi adaylardan biri. Yarıçapı ve kütlesi, Dünya gibi temelde metal ve kayadan oluşan bir gezegen için beklenenden çok daha düşük bir yoğunluğa işaret ediyor.
Her ikisi de ötegezegen iç modelleme konusunda uzman olan, Toronto Üniversitesi'nden Mykhaylo Plotnykov ve Diana Valencia, TOI-1452 b'yi analiz etti ve modellemeleri, gezegen kütlesinin %30'unun sudan oluşuyor olabileceğini gösteriyor.
Ekip, TOI-1452 b'nin izini, ilk olarak, NASA'nın bize yakın gezegen sistemlerini bulmak için tüm gökyüzünü tarayan bir uzay teleskopu olan Transiting Exoplanet Survey Satellite (TESS) aracılığıyla keşfetti. Çalışmaya göre, TESS sinyali her 11 günde bir parlaklıkta hafif bir düşüş gösterdi ve astronomların bu hızlı yörünge süresi nedeniyle ötegezegenin Dünya'dan yaklaşık %70 daha büyük olduğuna inanmalarına yol açtı. NASA'ya göre, TOI-1452 b'deki bir "yıl" sadece 11 gündür, çünkü yıldızının yörüngesinde dolanması bu kadar zaman alır.
Kırmızı cüce yıldız, Güneşimizden daha küçük ve daha soğuktur, bu nedenle TOI-1452 b, Venüs'ün güneşten aldığı kadar ışık alır. Cadieux ve bir grup gökbilimci, gezegen tipini ve diğer özellikleri doğrulamak için yer tabanlı teleskoplarla TESS gözlemlerini takip ediyor. Montréal Üniversitesi Profesörü ve iREx ve Mont-Mégantic Gözlemevi (OMM) Direktörü René Doyon yaptığı açıklamada şöyle diyor:
Bu keşiften son derece gurur duyuyorum çünkü araştırmacılarımızın ve enstrümantasyonumuzun yüksek kalibresini gösteriyor. SPIrou adlı laboratuvarlarımızda tasarlanan özel bir araç olan OMM ve araştırma ekibimiz tarafından geliştirilen yenilikçi bir analitik yöntem sayesinde, bu türünün tek örneği olan ötegezegeni tespit edebildik.
Gezegenin yoğunluğu ve bir okyanus gezegeni olarak statüsü hakkındaki teorileri doğrulamak için daha fazla gözlem ve takip gerekiyor. Bilim insanları, atmosferi çok az olan ya da hiç olmayan büyük bir kaya veya hatta hidrojen ve helyumdan oluşan bir atmosferi olan kayalık bir gezegen olabileceğini söylüyorlar.
TOI-1452 b, yakın zamanda fırlatılan James Webb Uzay Teleskobu tarafından daha fazla çalışma için mükemmel bir şekilde konumlandırılmış halde: Sadece 100 ışık yılı uzaklıkta (astronomik açıdan oldukça yakın). Parlaklığı, Webb'in atmosferi boyunca parlayan bir yıldız ışığı spektrumunu yakalamasına izin verebilir. Bu spektrumlar, atmosferini oluşturan şeyin parmak izi gibidir. Draco takımyıldızındaki konumu da Webb'in yılın hemen her zamanında gözlemleyebildiği bir konumdur.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git- 10
- 7
- 7
- 5
- 3
- 3
- 2
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- Çeviri Kaynağı: Popular Science | Arşiv Bağlantısı
- ^ C. Cadieux, et al. (2022). Toi-1452 B: Spirou And Tess Reveal A Super-Earth In A Temperate Orbit Transiting An M4 Dwarf. The Astronomical Journal, sf: 96. doi: 10.3847/1538-3881/ac7cea. | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/12/2024 20:55:56 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/12296
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
This work is an exact translation of the article originally published in Popular Science. Evrim Ağacı is a popular science organization which seeks to increase scientific awareness and knowledge in Turkey, and this translation is a part of those efforts. If you are the author/owner of this article and if you choose it to be taken down, please contact us and we will immediately remove your content. Thank you for your cooperation and understanding.