Soyu Tükenmiş Kuşların Seslerini Dinleyin: Dijital Ses Arşivleri Soyu Tükenmiş Kuşları (Kısa Bir Süreliğine) Hayata Döndürebilir!
Geçmişte Duyulan Kuş Seslerini Tekrar Duyabilecek miyiz?
Wikipedia
- Çeviri
- Ornitoloji
- Soy Tükenmesi
İnsanlar soyu tükenmiş hayvanları düşündüklerinde, akıllarında taksidermi, iskeletler, 19. yüzyıl illüstrasyonları veya belki düşük çözünürlüklü siyah beyaz fotoğraflar canlanabilir. Çok yakın zamana kadar, bunlar kayıp varlıklarla karşılaşmanın tek yoluydu.
Buna rağmen teknolojik gelişmeler sayesinde, soyu tükenmiş türlerle yeni yollar aracılığıyla karşılaşmak mümkün. Bugünlerde birkaç tıklama ile internet üzerinden seslerini dinleyebiliriz.
Eylül 2021'de ABD Balık ve Yaban Hayatı Servisi, 23 türün "nesli tükenmekte olan türler" listesinden çıkarılmasını önerdi; çünkü bu hayvanların artık soyunun tükenmişti. Bu grupta 11 kuş türünün yanı sıra çeşitli su canlıları, bir meyve yarasası ve bir Hawaii bitkisi vardı.[1]
Yüksek ihtimalle soyu tükenmiş olarak listelenen kuşlardan altısının sesi, onlar hala hayattayken kaydedilmişti: Bachman ötleğeni, Fildişi gagalı ağaçkakan ve dört yerli Hawaii ve Pasifik Adası türü: dizginlenmiş beyaz göz, Kaua'i 'o'o, büyük Kaua'i pamukçuğu (Kāma'o) ve siyah yüzlü bal sürüngeni (po'ouli). Kuş seslerini kaydedebilen teknoloji, yaklaşık bir asır önce geliştirildi, bu yüzden bulunan seslerin sahibi hayvanlar, şarkıları korunan ve şimdi soyu tükenmiş ilk türlerden bazıları olarak yer alıyor.
O Kadar Sessiz Olmayan Bir Bahar
Ses kayıtlarına, 1 milyondan fazla ses kaydı tutan dev bir multimedya yaban hayatı arşivi olan Cornell Ornitoloji Laboratuvarı Macaulay Kütüphanesi adlı internet sitesinden ulaşılabiliyor. 2020 yılı itibariyle dünyadaki tüm kuş türlerinin %89'unun seslerinin yanı sıra fotoğraf ile videolarını da içerisinde bulunduruyor. 7 Temmuz 2022 itibariyle sitenin istatistikleri şöyle:
- 40.516.792 fotoğraf, ses kaydı ve video,
- 10.056 kuş türü,
- 2.674 amfibi, balık ve diğer tür,
- 80.129 katkı sağlayan,
- (Arşivden faydalanarak yayınlanmış) 1.427 makale.
Site, hobisi olan kimseler, profesyonel ses kaydediciler ve bilim insanları tarafından yüklenen modern ses kayıtlarının yanı sıra 1929 yılına dek giden, dijitalleştirilmiş tarihi kayıtları içeriyor.[2]
Bilim insanları, bu kayıtları kuşların şarkılarının nasıl evrimleştiği ve hayvanların nasıl davrandığı gibi sorular üzerinde çalışmak için kullanıyorlar. Bu kayıtlara aynı zamanda halk da erişebiliyor. Macaulay Kütüphanesi müdürü Mike Webster, ses kayıtlarını "zaman kapsülleri" olarak düşündüğünü söyledi ve devamında:
Dünyadaki seslerin eskiden neye benzediğini duymamıza ve hâlen var olan seslerimizi gelecek için korumamıza izin veriyorlar.
Ona göre, kütüphanedeki tüm kayıtlar çok değerli. Kayıp türlerin çıkardığı sesler, Rembrandt veya Van Gogh gibi paha biçilmez sanat eserlerine benziyor. Adeta emsâli bulunmaz kayıtlar...
Ne yazık ki, bu yeni soyu tükenmiş hayvan seslerinin artması bekleniyor. Kuşlar mevcut ekolojik krizden ciddi şekilde etkilendi. Yalnızca Kanada ve ABD'de habitat kaybı, zehirli böcek ilaçları ve serbest dolaşan evcil kediler gibi tehditler, 1970 yılından bu yana kuş popülasyonu yaklaşık 3 milyar azalttı.[3], [4]
Rachel Carson'ın 1962 tarihli Sessiz Bahar kitabında, eğer insanlar Carson'ın bahsettiği şekilde pestisit kullanımı gibi yıkıcı davranışlarına devam ederse, ulusun kuş şarkısının olmadığı bir baharla yüzleşeceğini öne sürmesi, bir nesil Amerikan çevrecisine ilham verdi. Soyu tükenmiş kuşların ses kayıtları, neyin kaybolduğunu duymamıza izin vererek, bu öngörüye yeni bir güç katıyor.
Bu kayıtların değerini anlamak için iki türü dinleyelim: fildişi gagalı ağaçkakan ve Kaua'i 'ō'ō.
Fildişi Gagalı Ağaçkakan
Fildişi gagalı ağaçkakan veya kısaca fildişi gaga, çarpıcı görünümü ve son derece nadir olması nedeniyle "İlahi Kuş" veya "Kutsal Kâse Kuşu" olarak bilinen ikonik bir ağaçkakan türüdür. Güneydoğu ABD'de ve Küba'da bir alt türüyle mevcuttu, ancak 1800'lerden beri yok olduğu varsayılıyor. Azalışın ana sebeplerinin, Amerikan İç Savaşı'ndan sonra büyük ölçekli ormansızlaşma ve müze koleksiyoncuları tarafından yaygın olarak öldürülerek ortadan kaldırılması olduğu düşünülmektedir.[5]
Bu tür, ABD Balık ve Yaban Hayatı Servisi'nin listesinde en tartışmalı olanıdır. Bazı insanlar, güneydoğu ABD ormanlarında fildişi gagalarının hala var olduğuna inanıyor. Türün son görüldüğü (ve bu gözlemin evrensel olarak kabul gördüğü) yıl 1944'tü; ama içerisinde 2000 yıllarındaki Cornell Ornitoloji Laboratuvarı'ndan bilim insanları da olmak üzere birçok kişi tarafından görüldüğü rapor edildi.[6]
1935 yılında Louisiana'da, bu kuşların kaybolmasından önce seslerini ve görüntülerini yakalamak için ülke çapında bir ses kaydı gezisine çıkan Cornell kuş bilimcileri tarafından fildişi gagalarının ses kayıtları da toplandı.[7] Yıllar boyunca, biri 1968 yılında ve bir kısmı da 2006 yılında olmak üzere, fildişi gagalarının başka birçok ses kaydı olduğu iddia edildi, ancak yalnızca 1935 yılında yapılan kayıtlar, kuşbilimciler ve kuş gözlemcileri arasında genel geçer olarak kabul gördü.[8]
Hâlâ fildişi gagayı arayanlar için 1935 kaydı, özellikle de internette ücretsiz olarak bulunabildiği için önemli bir araçtır. İnsanlar, bu kuşu aramaya çalışmadan önce, bu kaydı kullanarak kulaklarını eğitiyorlar ve bazıları bunu "playback" adı verilen bir teknik için kullanıyor. Playback tekniği çerçevesinde, hayatta kalan fildişi gagaların yanıt vereceği umuduyla eldeki ses kaydı potansiyel habitatlarda oynatılıyor. Ayrıca bilim insanları bu ses kaydını kullanarak, fildişi gagası olabileceğini düşünülen diğer modern ses kayıtlarını kıyaslayabilmektedir.[9]
Akıldan Çıkmayan, Tek Taraflı Bir Düet
Kaua'i 'ō'ō, (İngilizcede "kuh-wai-ee oh-oh" olarak, Türkçede "kuvayi-oğ-oğ" olarak telaffuz edilir), Hawaii adası Kaua'i'ye özgü küçük, koyu renkli bir kuştur ve karmaşık, flüt benzeri "oh-oh" şarkısıyla bilinir. ABD Balık ve Vahşi Yaşam Servisi listesindeki 11 Hawaii ve Pasifik Adası türünden biridir.
Hawaii, şeker kamışı ve nakit mahsullerini ekmek için hassas ada habitatlarını mahveden Avrupalı ve Amerikalı sömürgeciler nedeniyle özellikle çevresel kayıptan harap olmuştur.[10] Egzotik yırtıcı hayvanların, sıtma taşıyan sivrisineklerin ve 1992 yılında gerçekleşen Iniki Kasırgası'nın da kuşların ölümünde payı vardır.[11]
Kuş bilimci Jim Jacobi, 1986 yılında erkek bir Kaua'i 'ō'ō kuşunun düetinin yarısının ünlü bir kaydını almayı başardı.[12] Elbette bunun gerçekten "son kuş" olup olmadığını bilmenin bir yolu yok; ancak kaydı, öyle değilmiş gibi dinlemek de çok zor.
Kaua'i 'ō'ō kuşunun şarkısının bir remiksi, arka plana eklenen ticari sömürü seslerini yansıtan bir yankıyla birlikte, Robert Davis tarafından 2009 yılında YouTube'a yüklendi. Kuşun ürkütücü çağrılarını, azalmasına sebep olan sömürünün gürültüsüyle yan yana getiren bu remiks, 1,5 milyondan fazla kez görüntülendi:
Hannah Hunter, doktorası sırasında, tarihi kuşların ses kayıtları hakkındaki araştırmasında, insanların sıklıkla bu türün şarkısıyla olan duygusal bağlarını gündeme getirdiklerini söylüyor. Bir bilim insanı ona, kaydı ağlamadan dinlemeyi oldukça zor bulduğunu söyledi. Bir başkası ise, derslerinde öğrencilerine kuş kaybının duygusal boyutlarını göstermek için ses kayıtlarını oynattığını anlatıyor.
Dünya'yı Kurtarmanın Sesi
Ses kayıtları, hayvanların sesine ses katıyor. Sesler, onların eşsiz ruhlarını ve kişiliklerini sergilemelerine yardım ediyor. Bize bu varlıkların paha biçilmez olduğunu ve insanların onları korumakla yükümlü olduğumuzu hatırlatıyor.
Umarız soyu tükenmiş kuşların sesini dinlemek, insanların çoktan kaybolmuş olana üzüntü duymasına ve diğer türlerin şarkı söylemeye devam etmesi için çaba sarf etmesine yardımcı olur.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git-
8
-
7
-
1
-
1
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
- Çeviri Kaynağı: The Conversation | Arşiv Bağlantısı
- ^ ABD Balık ve Yaban Hayatı Servisi. U.s. Fish And Wildlife Service Proposes Delisting 23 Species From Endangered Species Act Due To Extinction. (29 Eylül 2021). Alındığı Tarih: 8 Temmuz 2022. Alındığı Yer: U.S Department of the Interior | Arşiv Bağlantısı
- ^ The Cornell Lab of Ornithology. The Cornell Lab Of Ornithology Macaulay Library. Alındığı Tarih: 8 Temmuz 2022. Alındığı Yer: The Cornell Lab of Ornithology Macaulay Library | Arşiv Bağlantısı
- ^ S. R. Loss, et al. (2013). The Impact Of Free-Ranging Domestic Cats On Wildlife Of The United States. Nature Communications, sf: 1-8. doi: 10.1038/ncomms2380. | Arşiv Bağlantısı
- ^ K. V. Rosenberg, et al. (2019). Decline Of The North American Avifauna. American Association for the Advancement of Science (AAAS), sf: 120-124. doi: 10.1126/science.aaw1313. | Arşiv Bağlantısı
- ^ U.S. Fish & Wildlife Service. Recovery Plan For The Ivory-Billed Woodpecker (Campephilus Principalis). (1 Nisan 2010). Alındığı Yer: U.S. Fish & Wildlife Service | Arşiv Bağlantısı
- ^ J. W. Fitzpatrick, et al. (2005). Ivory-Billed Woodpecker ( Campephilus Principalis ) Persists In Continental North America. American Association for the Advancement of Science (AAAS), sf: 1460-1462. doi: 10.1126/science.1114103. | Arşiv Bağlantısı
- ^ A. R. Brand. Bird Voices In The Southland. (1 Şubat 1936). Alındığı Yer: Natural History Magazine | Arşiv Bağlantısı
- ^ Macaulay Library. Ml104395 Ivory-Billed Woodpecker (Northern) Macaulay Library. Alındığı Yer: Macaulay Library | Arşiv Bağlantısı
- ^ G. Hill, et al. (2006). Evidence Suggesting That Ivory-Billed Woodpeckers (Campephilus Principalis) Exist In Florida. Avian Conservation and Ecology. doi: 10.5751/ACE-00078-010302. | Arşiv Bağlantısı
- ^ Audubon. Wave Of Hawaiian Bird Extinctions Stresses The Islands’ Conservation Crisis. (6 Ekim 2021). Alındığı Yer: Audubon | Arşiv Bağlantısı
- ^ National Weather Service. Natural Disaster Survey Report:: Hurricane Iniki September 6 - 13, 1992. (1 Nisan 1993). Alındığı Yer: National Oceanic and Atmospheric Administration | Arşiv Bağlantısı
- ^ S. Magazine. How A Youtube Video Brought An Extinct Bird Back From The Dead. (25 Mayıs 2018). Alındığı Yer: Engadget | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 23/04/2024 23:24:59 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/12082
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
This work is an exact translation of the article originally published in The Conversation. Evrim Ağacı is a popular science organization which seeks to increase scientific awareness and knowledge in Turkey, and this translation is a part of those efforts. If you are the author/owner of this article and if you choose it to be taken down, please contact us and we will immediately remove your content. Thank you for your cooperation and understanding.
