Tüm Dünya'daki Anglikan Hıristiyanlar'ın "ana kilisesi" ve İngiltere'nin resmi kilisesi olarak kabul edilen "İngiltere Kilisesi" (The Church of England), Darwin'in Türlerin Kökeni'ni yayımlayarak Evrim Teorisi'ni ilk defa sistematik olarak ortaya koymasından ve evrimsel biyolojinin temellerini atmasından 149 yıl sonra, 15 Eylül 2008'de, başlangıçta bu bilimsel teoriyi şahsi inançlara dayalı olarak reddettikleri için özür dileyen bir makale yayınladı. Bu makalenin yalnızca kilisenin görüşünü yansıttığı; ancak resmî bir özür yerine geçmediği vurgulandı.

Kilise, Darwin evrim yasasını net olarak izah edip, bu yasayı açıklamak üzere Doğal Seçilim'e dayalı olarak geliştirdiği Evrim Teorisi'ni ortaya koyduğunda, sert bir şekilde bu fikre karşı çıkmış ve Darwin'in dine saldırmayı hedeflediğini ileri sürmüştü. Dönemin bazı diğer kiliseleri ise Darwin'in keşfini, "Tanrı'nın Yaratış Biçimi" olarak değerlendirmiş ve bilimsel bir gerçeğe sırt çevirmek yerine onu inançlarına dahil etmişlerdi. Ancak din cemaatinin neredeyse tamamı, hem doğadaki evrim yasasına, hem de bunu açıklayan teorilere net bir şekilde sırt çevirmiş, görmezden gelmiş ve gerçekleri savunanlara karşı kampanyalar başlatmıştı. Bu da, bilimin ilerleyişi açısından ciddi engellerin doğmasına neden olmuştu.

Bilim tarihinde hiçbir teori yahut görüş yoktur ki evrim teorisi kadar tartışılsın, evrim teorisi kadar eleştirilere maruz kalsın. 1859 yılında Darwin’in devrim niteliğindeki kitabı Türlerin Kökeni yayınlandığından bu yana gerek dini gruplar, gerek bilim insanları, gerekse konuyla ilgili ilgisiz halktan çeşitli insanlar evrimle ilgili olumlu veya olumsuz fikirler öne sürmüşler ve hala sürmektedirler. Hatta bazıları bir adım daha ileri gidip fikirlerini eyleme dönüştürmek maksadıyla örgütlenmişler ve herhangi bir bilimsel düşünce olan evrim düşüncesine karşı adeta savaş açmışlardır.

Peki, aynı mücadele azmine örneğin kuantum fiziği söz konusu olduğunda neden rastlanmaz? Kuantum fiziği de tıpkı evrim teorisi gibi bilim ağacındaki binlerce daldan sadece biri değil midir? Sokakta rastladığımız insanlardan hemen hemen hepsi evrimle ilgili bir görüşe sahipken, neden kuantum fiziği ile ilgili sorular karşısında “haddini bilmekte” ve susmaktadır? İşte bu gibi sorular merakımızı, evrimin insanlar tarafından bu denli yaygın olarak reddedilme sebeplerini araştırmaya yöneltmektedir.

Ölüm, insanlık olarak, en ciddiye aldığımız konulardan biridir. Buna bağlı olarak birçok kültür ve toplum, ölüme yönelik farklı türden yaklaşımlar geliştirmiş ve açıklamalar sunmaya çalışmıştır. Dolayısıyla ölüm gibi ağır bir konunun felsefi olarak kapsamlı bir incelemeye tabi tutulması ve bu sırada birçok açıdan dikkat çekici soruları da beraberinde getirmesi oldukça anlaşılırdır.

Ölüm, (en azından şu an için) kaçma şansımız olmayan bir "şey"dir. Onu bireysel olarak deneyimler ve başkasına devredemeyiz. Ölümü bir "deneyim" olarak niteledik; fakat ölümün bir deneyim olup olmadığı da aslında pek açık değildir; çünkü ölüm, bir anlamda, bu dünyanın ve dolayısıyla tüm deneyimlerimizin sonu anlamına gelir. Bu sebeple de onu deneyimlediğimizi söylemek ve bir deneyimi tasvir ettiğimiz gibi tasvir etmek epey zordur.

Aile içi sorunlar, ekonomik zorluklar, salgın hastalıklar, doğal afetler, toplumsal travmalar, okul ya da iş hayatındaki baskılar… Stres kaynakları hayatımızın her döneminde bir şekilde karşımıza çıkıyor. Bu zihinsel yük göz ardı edilmemeli; çünkü stres ister akut (hızlı ilerleyen veya kısa süreli), ister kronik (uzun süreli veya süreğen) olsun kalbimiz üzerinde önemli bir baskı oluşturuyor. Söz konusu baskı, özellikle risk altındaki kişiler için, kalp krizini (akut miyokard enfarktüsü) bile tetikleyebilecek kadar ciddi sonuçlar doğurabilir!

Stres birçok farklı yoldan kalp-damar (kardiyovasküler) sistemi sağlığını etkiler. Uzun vadede, halk arasında "damar sertliği" olarak bilinen, damarların daralıp tıkanmasına yol açan ateroskleroz gelişiminde rol oynar. Bu da zamanla koroner arter hastalıkları gibi ciddi rahatsızlıkların temelini oluşturur. Akut dönemde ise daha dramatik etkiler ortaya çıkabilir. Özellikle hali hazırda koroner arter hastalığı bulunan kişilerde, strese bağlı gelişen ani bir elektrofizyolojik sapma, ani kalp durmasına kadar varabilecek trajik sonuçlara neden olabilir. Bilimsel çalışmalar depremler, terör olayları ve hatta futbol maçlarının bile ani kardiyak olayları tetikleyebileceğini göstermektedir.

Düzenli olarak küvette yıkanmanın felç ve kalp hastalığına bağlı ölüm riskinde düşüşle ilişkisi ortaya çıktı. Japon bilim insanları, küvette banyo yapmanın kardiyovasküler hastalık riski üzerindeki uzun vadeli etkileriyle ilgili büyük ölçekli ve hakemli bir çalışma gerçekleştirdi. Bu araştırma ve sonuçları, Heart adlı jurnalde yayımlandı.

Bilim insanları, düzenli olarak küvet banyosu yapmanın felç ve kalp hastalığına bağlı ölüm riskinin azalmasıyla bağlantılı olduğu sonucuna vardı. Daha da ilginç olan ise, daha sık banyo yapmanın haftada sadece bir ya da iki kez banyo yapmaktan daha koruyucu görünmesi.

Seçilim Mekanizmaları, bir popülasyondaki avantajlı özelliklere sahip olan canlıların seçilerek hayatta kalıp üremelerini sağlayan evrim mekanizmalarıdır. Bu seçilim mekanizmalarından en bilindik ve doğada en baskın olan mekanizma belki de çoğunuzun bildiği Charles Darwin’in ortaya attığı “Doğal Seçilim” mekanizmasıdır. Peki bu seçilim mekanizmalar tam olarak ne ve nasıl işliyor?

Az önce de anlattığımız gibi genel olarak seçilim mekanizmalarının işlevi, bir popülasyondaki avantajlı özelliklere sahip olan canlıların seçilerek hayatta kalıp üremelerini sağlamaktır. Peki neden? Aslında cevap çok basit, canlılar uyum sağlamak zorundalar! Örnek olarak bir kutup ayısı avlanabilmek için kamufle olmak zorundadır, bir ceylan av olmamak için hızlı koşmak zorundadır. Yani ortama “adapte” olmak zorundadırlar ki hayatta kalıp üreyebilsinler. Seçilim mekanizmaları ile belli özellikteki canlılar seçilir ve o özellikteki canlıların soyu devam ettirilir. Bu olay doğal veya yapay olarak gerçekleşebilir. Bu seçilim mekanizmaları, çeşitlilik mekanizmalarının aksine rastgele değildir. Tamamen sistematik bir şekilde işleyen doğa yasalarıdır.