Hiçbirşeyin kendi kendine olmadığı, tasarımcı tarafından idare edildiği önermesi ile savunulan bir yaklaşim. Sebepler, sonucu oluşturmada acizdir, çünkü tasarımcı yaratmaktadır. Yani sebep sonuç zincirlerinin varlığını, yaradan i yüceltmek adına inkar anlamına gelmektedir. Onu kutsamak için gerçeği bile reddederim o kadar çok eminim yaradandan.
Elmayı toprak su hava var edemez, yaradan yapmaktadır önermesi örneğindeki gibi. Oysa, buradaki kurguda yaradan öyle çürük bir sistem kurmuştur ki, bir elma bile oluşturamaz, yaradan mudahele etmek zorundadır. Çelişki, kendini yanlislama ...
Aslında teorik olarak inancı ortaya koymada aciz kalarak, düz mantık ile kalan boşluğu acemi biçimde doldurma çabası bu. Eğer gerçekten yaradan yaratıyorsa, asıl o zaman neden sonuç zincirleri mükemmel olmalı. Yukarıdan sopa ile bir şeyler yapmaya çalışan tasarımcı modeli ilkel ve artık değişmesi gereken bir tasvir.
Kendini yaradan inancı ile tanımlayan kişilerin bilimsel açıdan yeterli düzeye gelmeleri mutlak düzeyde şart.
Aksi takdirde, sonuca gitmede kullandıkları metodun hatalı olması, sanki sahip oldukları inancın da hatalı olduğu gibi bir izlenim uyandırmakta. Inanmak için gerçeği feda etmek zorunda kalan kişi temelde aklı ile çelişmektedir. Aklı olmayanin din i de olmaz oysa.
Varoluşu yorumlama biçimimiz ne olursa olsun, teorik bosluklarimizi yapay çürük yöntemler ile kapamaya çalışmak yerine, detaylarıyla çözmeye çaba harcamamız gerekir. Hatta bize göre çok yanlış yaklaşımları detaylarıyla anlamadan iddialı konuşmamalı ve emin olmamalıyız.