Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
Anonim
Anonim Üye
3

Renkli görme nasıl ve ne zaman evrimleşmiştir?

791 görüntülenme
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
1 Cevap
İhsan Doğu
İhsan Doğu
39K UP
Öğrenci

Omurgalılarda görmenin evrimi

600 milyon yıldan önce omurgalıların atalarında ışığı alan fotoreseptörler oluşmaya başlamıştır. (1)

Tüm Reklamları Kapat

Kambriyen döneminde (540 milyon yıl önce) omurgalı hayvan vücut planının gelişmesiyle beraber görüntü oluşturan gözler ve görsel sistemler ortaya çıkmıştır. (1) Omurgalı fotoreseptör hücrelerinde bulunan, ışığa duyarlılığı sağlayan protein grubu olan opsinler bilateria kladının atası olan urbilateria’da bulunan 9 adet opsinden köken almıştır. (2)

Omurgalılarda renkli görüşün evrimi

Tüm Reklamları Kapat

Beş ana görsel pigment 350-400 milyon yıl önce omurgalı sınıflarının ayrılmasından önce meydana gelmiştir. Opsin gen dizilerinin analizine göre ilk evrimleşen görme pigmentleri renkli görmeyi oluşturan konilerdir, çubuklar konilerden sonra evrimleşmiştir. Tetrapodların ortak atalarında ve modern türlerden; kemikli balıklarda, kuşlarda ve sürüngenlerde bir çubuk reseptörü ve dört adet koni reseptörü ile tetrakromatik görüş olmasına rağmen; memeliler, gececi ataları sebebiyle kademeli olarak iki koni opsin genini kaybetmiş (4) ve iki adet koni reseptörüne sahip dikromatik görüşe sahip olmuşlardır. (3) (4)

İnsanda renkli görüşün evrimi

Memelilerde daha sonra daha yüksek renkli görüş düzeyi sadece trikromasinin oluştuğu primatlarda 35 milyon yıl önce tekrar evrimleşmiştir. (4)

Yaklaşık 90 milyon yıl önce yaşayan, UV'ye ve kırmızıya duyarlı renkleri görerek dünyayı iki renkli gören gececi memeli atalarımızdan sonra yaklaşık 30 milyon yıl önce, primat atalarımız dört sınıf opsin geni geliştirerek UV haricinde görünür ışığın tam renkli spektrumunu görme yeteneği kazanmıştır. (3)

Kısa dalga boyuna duyarlı opsin pigmentlerinin ortadan kalkışının son aşamalarından sonra orta ve uzun dalgaya duyarlı pigmentler ortaya çıkmış ve 30 milyon yıl ile 45 milyon yıl önce arasında mavi görüş de eklenerek trikromatik görme oluşmuştur. (5)

258 görüntülenme

Kaynaklar

  1. T. Lamb, et al. (2007). Evolution Of The Vertebrate Eye: Opsins, Photoreceptors, Retina And Eye Cup. Nature, sf: 17. doi: 10.1038/nrn2283. | Arşiv Bağlantısı
  2. M. Ramirez, et al. (2016). The Last Common Ancestor Of Most Bilaterian Animals Possessed At Least Nine Opsins. GBE, sf: 13. doi: 10.1093%2Fgbe%2Fevw248. | Arşiv Bağlantısı
  3. J. Bowmaker. (1988). Evolution Of Colour Vision In Vertebrates. Nature, sf: 7. | Arşiv Bağlantısı
  4. G. Jacobs. (2021). Evolution Of Colour Vision In Mammals. The Royal Society, sf: 11. doi: 10.1098/rstb.2009.0039. | Arşiv Bağlantısı
  5. S. Yokoyama, et al. (2021). Epistatic Adaptive Evolution Of Human Color Vision. PLOS, sf: 10. doi: 10.1371/journal.pgen.1004884. | Arşiv Bağlantısı
Bu cevap, soru sahibi tarafından en iyi cevap seçilmiştir. Ancak bu, cevabın doğru olduğunu garanti etmez.
7
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Sorulara Dön
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
Büyük Elmas Yalanı: Aşıkları Nasıl Kandırıyorlar?
Büyük Elmas Yalanı: Aşıkları Nasıl Kandırıyorlar?
Oppenheimer Kumarı: Tek Bir Atom Bombası Dünyayı Yok Edebilir mi?
Oppenheimer Kumarı: Tek Bir Atom Bombası Dünyayı Yok Edebilir mi?
Evrendeki En Sıcak Şey, Ne Kadar Sıcak Olabilir?
Evrendeki En Sıcak Şey, Ne Kadar Sıcak Olabilir?
Büyük Deprem Nerede, Ne Zaman ve Ne Büyüklükte Olacak? | Deprem Tahmini!
Büyük Deprem Nerede, Ne Zaman ve Ne Büyüklükte Olacak? | Deprem Tahmini!
Karadeliğin İçinden Kurtulabilir miydiniz?
Karadeliğin İçinden Kurtulabilir miydiniz?
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Geri Bildirim Gönder
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close