Merhaba Dostum!
İlk 3 boyutu deneyimliyoruz ancak niçin mi 4 ve 4+ boyutları gözlemleyemiyoruz?
cevabı aslında çok basit 4 ve üzeri boyutlar, uzay-zaman yapısının çok küçük bir bölgede bükülüp katlanmaları ile oluşur. Stephen Hawking Ceviz Kabuğundaki Evren adlı kitabında böylesine yüksek boyutlu bir uzay-zamanın, bir saç telinden bile daha küçük bir alana bükülebileceğini söylemiştir. Bu nedenler dolayısıyla biz insanlar öylesine küçük bir yapıyı gözlemleyemeyiz ama bunların var olduğunu nokta atışı nasıl bilebiliyoruz? İşte burada ise karşımıza sicim teorisi çıkıyor.
Sicim Teorisi: evrendeki maddenin oluşumunun altında titreşim yapan sicim benzeri iplikler olduğu teorisidir. Hesaplamalarımıza göre bu iplikler 10 ve 11. boyutta farklı yapılara dönüşüyorlar ancak özünde aynılar bunlar:
- 10. boyutta süpersicimler
- 11. boyutta membranlar
Sicim teorisinde 11. boyuta kadar bilmemizin sebebi sicimlerin hesaplamalaramıza göre 10 ve 11 de farklı yapılara bürünmesi ve kaotik bir yapıdan bir miktar kurtulması sebebi iledir