Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
Anonim
Anonim Üye
1

Ivermectin etkili bir ilaç mı? COVID-19'u önlemek veya tedavi etmek için kullanılabilir mi?

Son zamanlarda bu ilaç ile alâkalı bu tür iddialar duyuyorum, geçerliliği nedir?
6,927 görüntülenme
Ivermectin etkili bir ilaç mı? COVID-19'u önlemek veya tedavi etmek için kullanılabilir mi?
Ivermectin etkili bir ilaç mı? COVID-19'u önlemek veya tedavi etmek için kullanılabilir mi?
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
1 Cevap

Ivermectin, onaylanmış bir COVID-19 ilacı değildir. Böyle olsaydı bile, bireyler tarafından, hekim kontrolü/önerisi olmaksızın kullanılmaması tavsiye edilirdi. Ayrıca hiçbir ilaç, SARS-CoV-2 gibi bir virüsü "önleme" amacıyla önden kullanılamaz; ancak hastalığa yakalandıktan sonra semptomları gidermek için, hekim onayıyla, sonradan kullanılabilir.

Ivermectin, bir parazitik solucan öldürücüdür ve genellikle atlar gibi büyükbaş hayvanların tedavisinde kullanılır. Kısıtlı dozlarda insanlar için de parazitik solucanları öldürmek amacıyla ve bazen de kafa bitlerini veya rosacea gibi akneleri tedavi etmekte krem olarak kullanılabilmektedir.[1]

Tüm Reklamları Kapat

Ivermectin de Türkiye'de kullanılan favipiravir, birçok ülkede kullanılan remdesivir veya lopinavir/ritonavir gibi çok sayıda ilaç denemesinden birisidir (bu 3'ü antiviraldir). Öte yandan salgın süresince bir ara özellikle aşı karşıtları tarafından popülerize edilip işlevsizliğinin ispatlanması sonrası unutulup giden hidroksiklorokin gibi, Ivermectin de bir antiparazitik olarak aşı karşıtları tarafından popülerize edilmektedir. Bu, toplum sağlığı için tehlikelidir.

Şu anda Ivermectin'in COVID-19 tedavisi için kullanılabileceğini gösteren güçlü kanıtlar yoktur; fakat diğer potansiyel ilaç adayları gibi belli senaryolarda, kısıtlı durumlarda işlevsel olabileceğini düşündüren izlere rastlanmıştır.[2] Ayrıca maymun böbrek hücrelerinde bir deney yapılmış ve 2.2-2.8 μM düzeyinde kullanılması halinde SARS-CoV-2 virüsünün çoğalmasını durdurabildiği gösterilmiştir.[3][4] Ancak ilacın hastalığa fayda sağladığı doz, insanlar için güvenli olan dozun çok ama çok ötesindedir.[5][6] Yani eğer ki bu ilacı faydalı olacağı dozda kullanmaya kalkacak olursanız, toksisite (zehirlenme) nedeniyle importin α/β1 çekirdek transport proteinleriniz baskılanır, hücreleriniz işlevini sürdüremez ve hastanelik olup, ölme riskiyle yüzleşirsiniz.[5][7][8]

Tüm Reklamları Kapat

Buradan da anlayacağımız üzere, bir ilacın sadece çalışması yetmez. Aynı zaman biyouyumlu olmalı, yan etkileri faydalarından az olmalı (örneğin aşılarda olduğu gibi) ve çalıştığı iddia edilen doz, insanlar için uygun olmalıdır. Örneğin dozu tutturabilmek için atlar için üretilen ilaçları kullananlarda çok sayıda doz aşımı yaşanmış, hastanelik olan kişilerin bir kısmı hayatını kaybetmiştir.[1]

Bir ilacın belli faydalarını göstermek zor değildir. Zira bu, sadece Ivermectin'e özel bir durum değildir ve her ilaçta benzer pozitif bulgular görmek mümkündür. Önemli olan, tutarlı bir şekilde hastalığı tedavi edebildiğini göstermek, geniş ve farklı demografilerden kişileri içeren gruplarda etkinliği gösterebilmek ve bunun üzerine akademik sonuçların gözden geçirilmesi sonucu ilaç denetim kurullarından onay alabilmektir. Bu, şu anda birçok diğer ilaç için yapıldığı gibi, Ivermectin için de yapılmaktadır.[9][10]

Ayrıca bir diğer önemli olan detay, söz konusu pozitif bulguları ilan eden makalelerin metodolojik olarak sağlam olmasıdır. Akademik derinliği ve arka planı olmayan kişilerin bunu tespit etmesi mümkün değildir veya çok zordur. Bunların metodolog olarak bilinen akademik araştırma uzmanları tarafından veya alandaki diğer uzmanlar tarafından yapılan meta-analizler (sahayı tarayan üst düzey incelemeler) ile belirlenmesi gerekmektedir. Bu nedenle her pozitif bulgunun tespit edildiği ilacın alanda saygınlığı, uzmanlığı ve/veya yetkinliği olmayan kişiler tarafından, adeta bir futbol takımı tutarcasına yerlere göklere sığdırılamaması büyük bir sağlık problemidir. Ivermectin araştırmalarında çok ciddi ve birçok durumda kabul edilemez düzeyde olan metodolojik hatalar mevcuttur.[11][12][13]

Ayrıca genel olarak hastaların kendi ilaçlarını belirlemesi problemli bir yaklaşımdır. Tıp, karmaşık ve derin bir bilim sahasıdır; dolayısıyla tüm bilgilere aşina olmaksızın, birdenbire doktor kesilerek ilaç tavsiyesinde bulunmak (yani bir nevi reçete yazmak) faydadan çok zarar verecektir. Ayrıca ilaç üretimini aceleye getirmek ve denetimi kısmak, Thalidomide gibi facialarla sonuçlanabilir - ki bilim camiası buna geçit vermemek için had safhada önlem almaktadır.

Tüm bunlar ışığında rahatlıkla söylenebilir ki Ivermectin, henüz geçerli bir COVID-19 ilacı değildir, hiçbir saygın meslek örgütü veya kurul tarafından onaylanmış değildir; dolayısıyla hiçbir şekilde kullanımı teşvik edilmemelidir. Verilerin aksini göstermesi ve onaylanması hâlinde zaten yaygın kullanıma girecektir.

483 görüntülenme

Kaynaklar

  1. FDA. Why You Should Not Use Ivermectin To Treat Or Prevent Covid-19. (3 Eylül 2021). Alındığı Tarih: 21 Eylül 2021. Alındığı Yer: FDA | Arşiv Bağlantısı
  2. F. Heidary, et al. (2020). Ivermectin: A Systematic Review From Antiviral Effects To Covid-19 Complementary Regimen. Journal of Antibiotics. doi: 10.1038/s41429-020-0336-z. | Arşiv Bağlantısı
  3. L. Caly. (2020). The Fda-Approved Drug Ivermectin Inhibits The Replication Of Sars-Cov-2 In Vitro. Antiviral Research. doi: 10.1016/j.antiviral.2020.104787. | Arşiv Bağlantısı
  4. S. Ş. Yavuz, et al. (2020). Antiviral Treatment Of Covid-19. Turkish Journal of Medical Sciences. doi: 10.3906/sag-2004-145. | Arşiv Bağlantısı
  5. M. Bray, et al. (2020). Ivermectin And Covid-19: A Report In Antiviral Research, Widespread Interest, An Fda Warning, Two Letters To The Editor And The Authors' Responses. Antiviral Research. doi: 10.1016/j.antiviral.2020.104805. | Arşiv Bağlantısı
  6. E. Lopez-Medina, et al. (2021). Effect Of Ivermectin On Time To Resolution Of Symptoms Among Adults With Mild Covid-19. JAMA Network. doi: 10.1001/jama.2021.3071. | Arşiv Bağlantısı
  7. S. N. Y. Yang, et al. (2020). The Broad Spectrum Antiviral Ivermectin Targets The Host Nuclear Transport Importin Α/Β1 Heterodimer. Antiviral Research. doi: 10.1016/j.antiviral.2020.104760. | Arşiv Bağlantısı
  8. L. I. Garegnani, et al. (2021). Misleading Clinical Evidence And Systematic Reviews On Ivermectin For Covid-19. BMJ Evidence-Based Medicine. | Arşiv Bağlantısı
  9. R. Schraer. Covid: Ivermectin To Be Studied As Possible Treatment In Uk. (23 Haziran 2021). Alındığı Tarih: 21 Eylül 2021. Alındığı Yer: BBC | Arşiv Bağlantısı
  10. NIH. Outpatient Repurposed Drugs. (21 Eylül 2021). Alındığı Tarih: 21 Eylül 2021. Alındığı Yer: NIH | Arşiv Bağlantısı
  11. J. J. Bartoszko, et al. (2021). Prophylaxis Against Covid-19: Living Systematic Review And Network Meta-Analysis. BMJ. doi: 10.1136/bmj.n949. | Arşiv Bağlantısı
  12. Y. M. Roman, et al. (2021). Ivermectin For The Treatment Of Coronavirus Disease 2019: A Systematic Review And Meta-Analysis Of Randomized Controlled Trials. Clinical Infectious Diseases. doi: 10.1093/cid/ciab591. | Arşiv Bağlantısı
  13. M. Popp. (2021). Ivermectin For Preventing And Treating Covid‐19. Cochrane Library. doi: 10.1002/14651858.CD015017.pub2. | Arşiv Bağlantısı
Bu cevabın içeriği ve doğruluğu, Evrim Ağacı editörleri tarafından kontrol edilmiş ve onaylanmıştır. Ayrıca bu cevap, COVID-19 ve Aşılar soru dizisi içinde yer almaktadır.
4
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close