Işığın hızı, boşlukta her zaman sabittir ve değişmez, yani ışık hızı evrenin bir sabitidir.
Fakat, evren genişlemekte iken, bizden uzakta bir yıldızı (yıldız burda ışık kaynağı) gözlemlemeye çalıştığımızda, ışığın kaynağı evrenin genişlemesi sebebi ile bizden uzaklaştığı için göreli olarak ışığın bağıl hızı azalmış ve dalga boyu da artmış olur , dalga boyunun artması demek frekansın (dalga sıklığının) azalması ve kırmızıya kayma olarak gözlemlenir,buna da doppler etkisi ya da kızıla kayma olayı denir.
Doppler Etkisi konusunda bilinmesi gereken en önemli husus, her ne kadar gözlemci dalga frekansinin, kendi hareketi ya da dalga kaynağinin hareketi yüzünden değiştiğini görse de, aslında frekansin sabit kaldığı gerçeğidir.
Yani gerçekte ışığın hızı yine yaklaşık 300.000 km/sn dir. Eğer ışığın(fotonun) üzerinde seyahat edecek olsaydınız hız bu şekilde olurdu.
Bunu şu örnek ile açıklayayım; mesela iki kişi düşünün ve bir tanesi diğerine sürekli aynı aralıklarla ve aynı hızda top atıyor olsun, ancak aynı zamanda da top atan kişi (kaynak) geriye doğru yürüyerek bunu yapıyor olsun.Bu durumda top ,topu tutan kişiye giderek daha uzun sürede ve daha az sıklıkta gitmiş olur öyle değil mi? Yani topu tutan kişi,topun hızının düştüğünü düşünmeye başlar.Ama aslında topun hızı aynıdır, sadece geliş aralıkları arttığı için dalga boyu artar.
Burada kritik nokta yapılan bağıl, görece harekettir, Albert Einstein'ın görelilik teorisine göre de ışık hızı hep sabit alınmıştır.
Yani hız dediğimiz şeyin gerçek değerini ölçmemiz için bir şeyin sabit (referans) olması gerekiyor değil mi ?yoksa tüm hareketler ve dolayısıyla hız bağıl yani birbirine göre olurdu.
Bu konu henüz fizikte tartışılan bir konu yani ışık hızı boşlukta her zaman sabit midir, ve hızı ölçerken neyi referans alacağız.Einstein ışık hızının, evrenin hız sınırı olup sabit olduğunu savunmaktadır.
Benim şahsi görüşümce de ışık hızı sabittir, evrenin genişlemesi (bu genişlemeye sınırlardan olarak değil de, sanki bir balonun şişmesi gibi düşünün) bu hızı yalnızca bağıl olarak değiştirir.
-Bilim Güzeldir-
Kaynaklar
- Wikipedia. Doppler Etkisi. (10 Temmuz 2021). Alındığı Tarih: 10 Temmuz 2021. Alındığı Yer: | Arşiv Bağlantısı
- Jaime Trosper. Işık Hızı Sabit Midir?. (10 Temmuz 2021). Alındığı Tarih: 10 Temmuz 2021. Alındığı Yer: | Arşiv Bağlantısı
