İnsanlar, dinleri neden terk etmezler? İnsanlara aşılanan korkunun bunda etkisi nedir?

Dinlerin toksik ama bağlayıcı özelliklerinden biri olan korkutma ve cezalandırma fikrinin kişiye aşılanması, kişinin istese bile o korkudan dolayı o dini terk edememesine yol açar. Bu korku genellikle küçüklükten aşılanır, çünkü küçük çocuğu korkutmak ve o zamanlardan fikirler aşılayıp kalıcı hâle getirmek daha kolaydır. Kitaplarda ya da peygamberlerin anlatılarında bile geçmeyen tonlarca cezalandırma şekli uydurulur. Bunu genellikle tarikat liderleri dinine değil de kendi tarikatına adam çekmek ve yaver toplamak için yapar. Muhafazakar aileler de kendi ailelerinin aşıladığı gibi cezalandırılmaktan korktuğu için maalesef "aman oğlumuz dinsiz olursa, ana baba olarak biz cezalandırılırsak" diye bu korkuyu daha küçük yaşından çocuklarına aşılar. Toplum arasında da bu korku salınır. Kişi doğruyu görse bile kafasında gömülü olan "cezalandırılma" korkusundan dolayı garanti olan yolu yani dini terk etmemeyi seçer. Çünkü o dini terk ederse ufak bile olsa ebediyen cezalandırılma şansı vardır kişinin kafasında. Hatta bu tür korkunun fazlaca aşılandığı kişiler gerçekleri defalarca görmelerine rağmen kendisini cezalandıran o dine ya da düşünceye yeni mantıksal temeller oluşturur, gerçekten mantıklı olsa da olmasa da. Bu, kutsal kitapların ya da peygamberlerin, ya da din önderlerinin anlattığı gerçek ve huzurlu iman eyleminden farklı olarak kişinin yobazlaşmasına yol açan imanı oluşturur. Kişi gerçekler ne kadar önde olursa olsun düşüncelerine inanır, savunur ve o dini (ya da düşünceyi) terk etmez, edemez.

Din dediğimiz şeyin günümüzde bir ayıklama sistemi olduğunu düşünüyorum. Genel olarak dinlere karşı bakış açısıyla birlikte insanın ne derece vasıflı olabileceği öngörülebiliyor. Şahsen kafa kesen bir bilim insanı görmedim. Aynı zamanda din, çoğunluğun vasıfsız ve nötr olduğu bir dünyada onlar için birer engel niteliği taşıyor. Bu düşünce ve sorgulamaktan yoksun insanlar din denen olguyu sorgulamaktan kaçınan insanlar olduğu için aynı zamanda din denen bir olgu hiç olmasa insanlara ve çevresine vereceği zarar tahmin edilemez. Yani din, bu ahmak kesimi bir nevi kontrol altında tutuyor. Aynı zamanda herhangi bir dine inanıp güzel işler yapan bilim insanları da var. Ama onlar da dinleri kendilerince yorumluyorlar. Fanatikliğini yapmıyorlar.

Aslında dinden çıkmak kişinin gelişiminde pek fazla bir şey ifade eden bir durum değil. Dinle uğraşan ve merak salan insanlar genelde dini sorgular ve belli durumlarda inancı değişebilir. Değişmese dahi tam anlamıyla bir dine sadık kalmak çok az insanın yapabileceği bir şey çünkü çok fazla kurallar bütünü var. Ama zaten toplumun büyük bir çoğunluğu kuran bile okumamış durumda. Bundan ötürü çoğunluk inancını olması gerektiği gibi yaşayamıyor. Aynı zamanda din tarihi dediğimiz bir durum da var. Dinlerin doğuşu, neden doğduğu ve tarih içerisinde nelere hizmet ettiği bilim camiası tarafından epey araştırılmış bir konu. Böyle bir konunun araştırılması sonucu elde edilen bulgular insanların korkusundan meydana gelen ve toplumu sistematik olmak üzere kontrol altında tutması için oluşturulan bir olgu olarak biliniyor. Yüzlerce hatta belki binlerce din olmasının sebebi de bu. Her dönem bir nevi ölüm gerçeğini kabullenemeyen insanlar birer çıkış yolu aradılar.

Aynı zamanda günümüz popüler dinlerin ödül-ceza sistemi korkudan beslenmekte ve bu korku genellikle bir çocuk büyütme mekanizması olarak kullanıldığı için sorgulamaktan çekinen ve korkuyla aşılanan bireyler büyüdüklerinde dahi bu çıkmazdan kurtulamıyorlar. Ama keşke kurtulsalar :D

İnsanlar dinlerini niçin terk etmek durumunda kalmalılar? Çağın bilim çağı olması ve bilimin tüm dinlerin, düşüncelerin, akımların, ekollerin üstünde olması sonucu insanların, bilimden uzak şeyleri terk etmek zorunda olması diyebilir miyiz? 21. yüzyılda insanlar, yüzyıllar öncesinden kalan dinlerden ve tüm batıl inançlardan kurtulmuş olmalılar. Bilim bize mutlak doğruyu verdiğine göre bu insanlar cahillikleri ya da baskılar ve inançlarının salık verdiği korkuları sonucu bu dinlerinden vazgeçmiyorlar. Yani gelişmiş olmak, bilimsel olmak dinlerden uzaklaşmayı gerektirir.

Oysa benim bildiğim bilim demokrasiyi, uygar olmayı, adaleti, insan haklarını önceler. İnsanları inançları, kültürleri, etniteleri ya da giysileri ile değil bilgisi ve düşünceleriyle ele almayı salık verir. Bilim insanı cahillikle, bilgisizlikle mücadele eder insanların inançları ya da kültürleriyle değil. Dinler, inançlar ya da kültürler bilimin tabi ki konusudur onu tarafsızca inceler fakat bir inancın geri kalmış olduğuna karar vermek bilimin konusu olamaz. Bunun tersi davranışlar ya da söylemler bence bilime zarar veriyor. Hangi inançtan olursa olsun insanların geri kalmış, cahil ya da ahmak olduklarını ima etmek bir bilim insanına yakışan şey değil.

Bilim başka inanç başka. Geçmişte de günümüzde de herhangi bir inanca ya da dine mensup olup da bilime çok büyük katkılar sunmuş bilim insanları var.

Günümüz bilim dünyasında bazılarının tek tip bilgiler empoze edip ''bilim böyle düşünmeyi gerektiriyor'' diyerek tek tip bir insan profili ortaya koymaya çalışmaları insan doğasına aykırıdır.

Korkuya gelince ben artık cahil insanlara bilimden ve uygar olmaktan bahsetmeye; bazı okumuş insanlara da evrensel ve insani değerlerden bahsetmeye korkuyorum. Nedense ikisinde de benzer tepkiler alıyorum.