Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Yeni Soru Sor
Paylaşım Yap
Sorulara Dön
Barış Küçüknişancı
Üye 21 Kasım 2 Cevap
1

Doppler Etkisi Nasıl Ölçülüyor?

Eğer biz teleskoplardan sadece gelen ışıkla ilgili özellikleri ölçebiliyorsak bir ışığın ne kadar kızıla kaydığını nereden bilebiliriz ki? Sonuçta bize zaten kızıla kaymış olarak geliyor. Başka bir veriye hakim olmaksızın bu kayışın dozu nereden bilinebilir?
271 görüntülenme
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Tüm Reklamları Kapat
2 Cevap
Ögetay Kayalı
Astrofizikçi | NASA/APOD 1 hafta önce

Kırmızıya kayma demek, ışığın kırmızı olması anlamına gelmiyor. Işık maddesel bir ortamdan geçerken, bu ortamdaki madde tarafından belirli dalga boyları soğurulur. Örneğin belirli bir dalgaboyunda belirli bir düşüş gözlersiniz. Bunlara soğurma çizgileri diyoruz (spektrumda öyle göründüğü için). Her madde için bu bir parmak izi gibi belli. Işığın kırmızıya kayması durumunda, tüm soğurma çizgileri o yönde kayıyor. Dolayısıyla parmak izinin olması gereken noktadan ne kadar kaydığını doğrudan görmüş oluyoruz.

Mesela Güneş'ten gelen ışığın spektral soğurma çizgileri böyle:

BYU

Burada farklı renklerde siyah çizgiler görüyorsunuz. O çizgiler, soğurulan fotonlara karşılık geliyor: Kırmızı ve mavideki koyu çizgiler hidrojen atomları tarafından emilimden kaynaklanıyor. Sarı renkteki koyu çizgi sodyum atomlarından kaynaklanıyor. Yeşildeki koyu çizgiler magnezyum ve demir atomlarından kaynaklanıyor. Mor renkteki koyu çizgiler hidrojen, demir, kalsiyum ve potasyum atomlarından kaynaklanıyor. Bu, her zaman bu şekilde oluyor.

Tüm Reklamları Kapat

Şimdi, üstte Güneş'ten gelen (yani yukarıdaki görselin aynısı), alttaysa 20 yoğun galaksi kümesinden oluşan BAS 11 diye bir süperkümeden gelen ışığı görelim:

BYU

Alttaki çizgilerin hepsinin kırmızının olduğu tarafa doğru kaydığını görüyor musunuz? İşte "kırmızıya kayma" denen şey o, yoksa ışığın kendisinin kırmızı olması demek değil. Mesela bu örnekte, ışığın frekansındaki kayma yaklaşık %7 dolaylarında. Bu da BAS 11'in bizden ışık hızının yaklaşık %7'si kadar bir hızla uzaklaştığı anlamına geliyor.

Bu cevabın içeriği ve doğruluğu, Evrim Ağacı editörleri tarafından kontrol edilmiş ve onaylanmıştır.
4
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Ayşe Irmak
Ayşe Irmak
20K UP
Bilime ilgisi olan birisi 21 Kasım

Daha önce okuduğum bir kitaptan aklımda kalanlar olarak yazıyorum bunları: Hatırladığıma göre doppler etkisinin ölçülebilmesi için bir gök cisminin bir süre boyunca hangi ışık boyunu yansıttığı izleniyordu. Eğer cisim kırmızılaşıyorsa bu, ondan gelen ışık dalgalarının gittikçe daha az enerji taşıdığını ve o cismin her an gittikçe uzaklaştığını ifade ediyordu. Yani cismin kırmızının hangi dalga boyunda ışık yansıttığının bir süre boyunca belirlenmesi ile cismin hangi hızla uzaklaştığı anlaşılabiliyordu. Tek yapılması gereken ışığın dalga boyunun ölçülmesiydi.[2]

Kaynaklar

  1. C. Sagan. (1997). Kozmos - Evrenin Ve Yaşamın Sırları. ISBN: 9789752107830. Yayınevi: Altın Kitaplar.
5
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close