Evrende düzen var mı, yok mu sorusunu sorabilmek için, temel düzeyde bilimsel bir bilgi zemini oluşturmak zorundayız. Sadece bir kanun - yasa ile evreni yorumlayabilme konforuna sahip değiliz. Sadece evrende düzen olup olmadığı ile ilgilenin biri, bilgiye ulaşacak zahmete girmeden kısa yoldan bir evren yorumu elde etme amacı taşımaktadır büyük ihtimalle.
Konuyu kafamızda toparlamak gerekirse, büyük patlama ile birlikte entropi dediğimiz termodinamik ilkelerin 2.si hüküm sürmeye başladı. Bu ne demektir, evren oluşmaya başladığı ilk andan itibaren düzensizliğe gitmektedir. Aslında bu kolay anlamak için söylenen bir ifadedir. Temel olan, olasılıkların sürekli olarak artarak değişimi merkezde tutması gibi düşünülebilir. Biz düzeni, olasılıkların az ve mümkün olduğu kadar aynı işleyişte tanımlarız. Aslında bu hatalı öngörü, temel işleyişe zıttır. Neden. Buna geleceğiz.
Fizik evrende yasaların olması, onun bizim tanımımızla düzen içinde olduğunu göstermez. Biz kendi zihnimizdeki statik, mükemmel işleyiş şablonunu evrene uygulamaya çalışıyoruz düzen ararken. Oysa bu varsa, tasarımcıyı yargılamak, ona neyin nasıl olması gerektiğini söylemek gibi bir çelişkidir. Kütleçekim, termodinamik ilkeler, güçlü nükleer kuvvet, elektromanyetik kuvvet vs vs nin olması üzerine bir düzenli evren modeli oturtmaya çalışırsak, rasyonel olanı manipüle eden bir anlam yüklemeye çalışmış oluruz.
Entropinin hakim olduğu evrende, bütün düzenler kısıtlı bir süre direnebilir. Kuasarlar, yıldız sistemleri gibi düzenler geçici olara işler, eninde sonunda entropiye yenilir. En yakın örnek, biyolojik organizma. Belki de en karmaşık entropi direnişçisi canlı organizma. Enerji dönüşümü kullanarak, homeostazis- iç dengesini düzenini korumaya çalışır ve bunu bir süre başarır. Ölüm dediğimiz şey, entropinin hakimiyetinin bir sonucu aslında.
Evrenin tam bir kaos ortamı olmasını göremiyor olmamızın nedeni, bizim zaman algımızın evrenin işleyişini kavrayamayacak kadar kısıtlı olması. Oysa insan türünün dünyada görülmeye başlamasından bu yana geçen zaman, evren için neredeyse hiç hükmündedir. İşte evrenin sonsuzda birini görerek ona anlam yüklemeye çalışıyoruz. İçinde bulunduğumuz solar sistemin düzeni, bizim minicik zaman algımız için yeterli bir süre olduğu için, harika bir düzen, mükemmel sistem gibi tanımlamalar duyuyoruz. Bu tanım, büyük resimden mahrum biri için belki kabul edilebilirdi, ancak güncel bilimsel bilgiyle baktığımızda, daha açıklanabilir olduğunu anlıyoruz işleyişin.
