Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
Ozan Demir
Üye
2

Bacağı olmayan bir insanın çocuklarının da bacakları olmamalı mı?

Yani benim av yaparken kullandığım gözüm veya gwliştirdiğim bir tekniğim neden benden sonraki soylarıma direk doğal olarak geçiyor yani nasıl anlatayım bilemedim diyelim benim önceden kuyruğum vardı ve bulunduğum şartlara göre ihtiyacım yok bu kuyruğa ve kullanmıyorum kullanmamak başka birşey ama bunun körelmesini nasıl açıklıyorsunuz
381 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
3 Cevap
Ufuk Derin
Öğrenci-Okur

Evrimsel bir özellik değişimi için mutlaka:

  • Popülasyon olmalıdır (bireyler evrimleşmez!)
  • Çeşitlilik olmalıdır (tıpkıbasımlar evrimleşmez!)
  • Kalıtsallık olmalıdır (nesilsiz evrim yaşanamaz!)

Sorularımızı sırayla soralım:

Tüm Reklamları Kapat

  • Popülasyon var mı? Evet, bacak kesme olayı tek bir kişiye etki etmiyor; popülasyon var.
  • Çeşitlilik var mı? Evet, bacağı kesilen veya kesilmeyen bireyler var.
  • Çeşitlilik kalıtsal mı? Hayır! Bacak kesmek, genlerde herhangi bir değişim yaratmıyor ve kalıtsal değil.

Tek bir sorunun cevabının bile hayır olması dolayısıyla, evrimden söz edemeyiz.

*

Tüm Reklamları Kapat

Sorunun ikinci kısmı anlamak için başa bir örnek üzerinden gidelim:

  • Fillerin son asırda, her yeni nesilde daha kısa yapılı dişlerle doğması konusu birçoklarının kafasını karıştırmaktadır; çünkü avlanmanın dişleri evrimleştirebileceğini düşünmekte zorluk çekerler. Hemen sorularımızı sırayla soralım:
  • Popülasyon var mı? Evet, fil popülasyonu var.
  • Çeşitlilik var mı? Evet, diş uzunluğu konusunda filler arasında çeşitlilik var.
  • Çeşitlilik kalıtsal mı? Evet, diş uzunluğu genetik olarak belirleniyor ve kalıtsal nitelikte.

Her sorunun cevabı "Evet!" olduğu için, evrim yaşanacaktır diyebiliriz. Bu evrimin öngörülebilir olup olmadığı ile ilgili olarak 4. sorumuzu soralım:

4. Seçilim var mı? Evet, yasa dışı avcılıkla uğraşanlar, her seferinde en uzun dişlere sahip olan filleri hedef almaktadırlar; çünkü filler silahlı korumalarla korunmaktadır ve kısa sürede en büyük dişlere ulaşmak avcılar için avantajlıdır. Buna bağlı olarak, genetik nedenlerle daha kısa dişlere sahip olmak avantajlıdır; çünkü hayatta kalma başarısını doğrudan etkilemektedir. Bu daha kısa dişleri üreten genlere sahip bireyler daha kolay hayatta kalır, daha çok ürer ve gelecek nesildeki filler de ortalamada daha kısa dişli olur.

Yani yasa dışı fildişi avcılığı sonucunda fillerin sadece evrimleşmesini beklemeyiz; ayrıca bu evrimin her nesilde giderek küçülen dişler yönünde olmasını bekleriz. Gördüğümüz tam da budur!

Yani fil popülasyonu içinde diş uzunluğuna bağlı olarak bir çeşitlilik vardır, dişin uzunluğu genetik temellerde belirlenmektedir (yani kalıtsaldır). Bu çeşitlilik üzerine hayatta kalma başarısını etkileyen bir seçilim baskısı (yasa dışı fildişi avcılarının yarattığı baskı) uygulanmaktadır. Bu durumda filler, her nesilde daha kısa dişli olacak biçimde evrimleşmektedir.

*

Şimdi de körelmeyi görebildiğimiz Meksika Tetrasının gözlerinden bir örnekle devam edelim. Mağaralarda Yaşayan Meksika Tetrası Balıklarının Gözleri Körelerek Yok Oldu. Peki bacak kesme olayı ile ne farkı var? Anlatayım.

Buna evrim ekonomisi deniyor. Artık o özelliğin kullanılmasına gerek olmayan organların üretilmeler bakılmaları, beslenmeleri gerekir. Bu da çok masraflıdır. Dolayısıyla popülasyon içerisinde bu işlevsiz organları üretmeyenler, enerji tasarrufu bakımından diğerlerine göre avantajlı konuma geçerler. O işlevsiz gözlere harcayacakları enerjiyi hayatta kalmak ve üremek için kullanabilirler. Böylece nesiller içerisinde işlevsiz olan organı en az (veya eksik olarak) üreten ve hatta hiç üretmeyenler, en avantajlı olanlardır. Bunlar daha fazla üreyecek ve o organların üretilmesine engel olan genetik mutasyonları gelecek nesillere aktaracaklardır. Böylece nesiller içerisinde o organlar yok olacaktır.

Tüm Reklamları Kapat

Yani burada bir kalıtsallık var. O organı daha körelmiş şekilde oluşmasını sağlayan bir mutasyon vb gibi kalıtsal bir çeşitlilik olursa evrim ekonomisinden dolayı avantajlı olmuş olur ve bu kalıtsallığı gelecek nesillere daha çok aktarır. ve organ körelir.

*

Kaynakçadaki içeriklere de bakmayı unutmayın.

101 görüntülenme

Kaynaklar

  1. Yazar Yok. Kaynak 1. (16 Temmuz 2020). Alındığı Tarih: 16 Temmuz 2020. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
  2. Yazar Yok. Kaynak 2. (16 Temmuz 2020). Alındığı Tarih: 16 Temmuz 2020. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
  3. Yazar Yok. Kaynak 3. (16 Temmuz 2020). Alındığı Tarih: 16 Temmuz 2020. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
  4. Yazar Yok. Kaynak 4. (16 Temmuz 2020). Alındığı Tarih: 16 Temmuz 2020. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
Bu cevabın içeriği ve doğruluğu, Evrim Ağacı editörleri tarafından kontrol edilmiş ve onaylanmıştır.
6
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Mert Türer
Mert Türer
1,197 UP
Öğrenci
Orijinal Soru: Bir canlının içinde bulunduğu ortamda normalde kullandığı, fonksiyonu olan bir organı çevre koşulları değişince neden köreliyor ve kayboluyor?

Mutasyon ve kalıtım sonucu alt nesillere aktarılıyor diye biliyorum. Örnek vermek gerekirse kutuplarda yaşayan siyah renkli ayılardan birinin yavrusu mutasyon sonucunda beyaz renkli doğuyor. Kalıtım yoluyla beyaz renkli ayının yavruları de beyaz renkli olmaya başlıyor. Renginden dolayı avcılara karşı kamufle olan beyaz ayılar hayatta kalırken siyah renkli ayılar doğal seçilim sonucu yok oluyor. Bu olay gibi mutasyon sonucu, körelmiş organların bir canlıda daha kullanışlı halde farklılık gösterdiği ve bu farklılığın o canlının doğal seçilimde galip gelmesini sağladığı sonucu çıkarılabilir. Bu benim fikrim. Daha doğru cevap veren biri çıkacaktır zaten.

Kaynaklar

  1. Yazar Yok. Körelmiş Organlar Nedir? Neden Körelirler?. (18 Temmuz 2020). Alındığı Tarih: 18 Temmuz 2020. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
1
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Ecem Kaya
Ecem Kaya
95K UP
Bir Evrim Ağacı Üyesi
Orijinal Soru: Bir canlının içinde bulunduğu ortamda normalde kullandığı, fonksiyonu olan bir organı çevre koşulları değişince neden köreliyor ve kayboluyor?

Evet her şey genlerimizde gizlidir fakat burada atladığınız bir kısım var "MUTASYONLAR" Peki mutasyon nedir ?

Mutasyon ya da değişinim, bir canlının genomu içindeki DNA ya da RNA diziliminde meydana gelen kalıcı değişimlerdir. Mutasyonlar hem vücut hem de üreme hücrelerinde görülebilir. Üreme hücrelerinde görülen mutasyonlar kalıtsaldır ve yavrulara da aktarılır . Vücut hücrelerinde görülen mutasyonlar sadece eşeysiz üreyen canlıların yavrularına aktarılır .

Tüm Reklamları Kapat

Kas yapma olayında kasların kişinin yavrusuna geçmemesinin sebebi kas yapmanın bir mutasyon değil modifikasyon olmasıdır. Peki modifikasyon nedir ?

Modifikasyon, canlılarda çevrenin etkisiyle meydana gelen ve kalıtsal olmayan özelliklerdir. Çevre koşulları bazı genlerin işleyişini değiştirebilir. Bundan dolayı ortam koşulları eski haline dönünce canlıda eski haline döner veya oluşan karakter oğul döllere aktarılmaz. Lamarck'ın gözlemleri modifikasyona örnektir.(1)

Tüm Reklamları Kapat

Çevre koşulları değişince canlılar adaptasyon geçirirler . Adaptasyon nedir ?

Adaptasyon veya uyum, doğal seleksiyonda başarılı olmuş, ona sahip olan organizmayı evrimsel olarak daha uyumlu kılan bir özelliktir. Sıfat olarak, yani böylesi bir özelliği tarif etmek için, adaptif terimi kullanılır. Adaptasyon, canlıların ortamlarında başarılı bir şekilde yaşamasını sağlayan kalıtsal değişikliktir.(2)

Körelmiş Organlar

Körelmiş yapılar, evrime göre, canlılarda zaman içerisinde işlevsizleşerek iz halinde kalmış yapılardır. Bazı körelmiş organlar, zamanla ev sahibi organizmalar tarafından asıl işlevlerinden farklı görevlerde kullanılacak şekilde evrimleşebilirler.(3)

Organlar ve Yapılar Neden Körelir?

Bildiğiniz gibi evrim, doğa şartlarına bağlı olarak işleyen bir süreçtir. Doğa şartları ise, katrilyonlarca parametrenin etkisi altında sürekli, an be an değişirler, küçük ya da büyük miktarlarda. İşte bu değişimler, canlıların doğada hayatta kalma ve üreme başarılarını birebir etkilerler. Her türün bireyleri, bireysel olarak birbirlerinden farklıdırlar. Buna, genetik farklılıklar sebep olabileceği gibi, çevrenin de etkisi sebep olabilir. Bunun en güzel örneği, farklı ailelerde büyüyen ama genetik olarak tıpatıp aynı olan tek yumurta ikizlerinin arasında fiziksel ve davranışsal pek çok fark olmasıdır. İşte bu tür içi bireysel farklılıklar (ki bunların sayısı da katrilyonlarla ifade edilebilir), sayısız çevresel etmene karşı bir nevi sınav içerisindedirler. Bu sınavda çevre şartlarına en uyumlu olanlar daha kolay hayatta kalır ve daha kolay/çok üreyebilirler. Böylece kendilerini bu şartlara karşı güçlü kılan genleri ve dolayısıyla bu genlerin etkilerini yavrularına aktarabilirler. Bunun sonucunda da, nesiller sonunda, çevre şartları tamamen değişmediği müddetçe, o şartlara daha önceki nesillerden çok daha uyumlu türler evrimleşir.

Bu evrimsel süreçte, doğa şartları sürekli değişebildiği için, canlılar da rüzgarda savrulan yapraklar gibi beklenmedik yönlere doğru, nesiller içerisinde evrimleşmek durumunda kalabilirler. Bu evrim sırasında ise, daha önceden bulunulan ortamda ya da bulunulan çevre koşullarında işe yaradığı için binlerce, milyonlarca yıldır avantaj sağlayan ve seçilen organlar ve yapılar, bir noktadan sonra doğa şartlarının veya bulunulan ortamın değişmesiyle hiçbir işe yaramaz hale gelebilirler. İşte bu organlar, evrim ekonomisi dediğimiz bir mekanizma içerisinde, yine nesiller içerisinde yok edilirler.

İşlevini Yitiren Bir Organ Nasıl Körelir?

Tüm Reklamları Kapat

Hiçbir canlı, günümüzdeki haliyle var olmamıştır ve olmayacaktır. Tüm canlılar, doğa içerisinde sürekli bir değişim ve evrim içerisindedirler. Bu değişim, her zaman ortama en fazla adapte olmak ve en fazla üreyebilmek yönlerinde olmaktadır. Ancak bu durumlar sürekli değişebildiği için, bu yönlerin ne tarafa doğru olduğunu kestirmek çoğu zaman olanaksızdır; bazı sınırlar dahilinde istatistiki çıkarımlar yapılabilecek olsa da.

İşte, yukarıda da açıkladığımız gibi, çevre şartlarının değişimleri etkisi altında, yüzbinlerce ve milyonlarca yıldır evrimleşmekte olan ve belirli bir yönde gelişen organlar, işlevlerini yitirebilirler ve artık işe yaramayabilirler. Örneğin, yukarıdaki yazılarımızda değindiğimiz gibi 20 yaş dişleri, apandiks, üçüncü göz kapağı gibi organlar insanda körelmiş organlardır. Bunlar az sonra, bazı detaylarıyla birlikte döneceğiz.

Bu organların körelme sebebi, yukarıda basit matematiksel işlemlerle gösterdiğimiz devasa enerji harcamalarıdır. Popülasyon içerisinde genetik sebeplerle artık işe yaramayan organların üretiminde sorunu olan canlılar avantajlı konuma geçeceklerdir ve biz farkında olmasan da bu varyasyon (çeşitlilik) doğada sıkça bulunur. Çoğu insanda çeşitli organlar eksik olarak var olabilirler veya hiçbir zaman var olmazlar (buna agenez adı verilir). Eğer ki bu organlar, gerçekten yaşanılan ortamda hiçbir işe yaramıyorsa, vahşi ortamda yaşıyor olsaydık, bu kişiler doğal bir avantaj sağlayacak olurlardı, çünkü bu işlevsiz organlar artık gereksiz yere enerji harcamıyor olacaktı. Diğer hayvanlar için de aynı durum geçerlidir: eğer bir organ işlevsizse, onu üretmeyen ya da körelmiş olarak üreten canlılar, bir bütün olarak üretenlere göre enerji ekonomisi açısından avantajlı olacak ve daha kolay hayatta kalacaktırlar.

Genellikle Evrimsel Biyoloji'nin anlaşılamama sebebi, doğada bulunan çeşitliliğin göz ardı edilmesidir. İnsanlar, bir türe ait bütün bireylerin tıpatıp aynı olduklarını sanarlar, özellikle de insan dışı türlerin. Bir sincap, çoğu insana göre Dünya'nın her yerinde bir "sincap"tır ve değişmez. Hatta bizler, farklı milletlerden insanların bile tıpatıp aynı olduğunu iddia ederiz (Türkler Çinliler'in tıpatıp aynı olduklarını iddia eder, Çinliler de Avrupalıların). Halbuki her bir türün içerisinde, akıl almaz sayıda, hatta sonsuz sayıda farklılıklar bulunmaktadır ve çevre koşulları altında bu farklılıklar canlılara çeşitli üstünlükler ve zayıflıklar sağlamaktadırlar. İşte evrimin Seçilim Mekanizmaları, bu farklılıkları seçerek işler ve avantajlılar hayatta kalıp ürerken, zayıflar elenerek yok olurlar. Tam olarak bu sebeple, gereksiz organları sürdüren canlılar avantajsız konuma düşerken, bu organları en başından, genetik kökenli sebeplerle üretmeyen bireyler, tür içerisinde enerji verimliliği açısından avantaj sağlayacaklardır

Kaynaklar

  1. Yazar Yok. Wikipedia. (18 Temmuz 2020). Alındığı Tarih: 18 Temmuz 2020. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
  2. Yazar Yok. Wikipedia. (18 Temmuz 2020). Alındığı Tarih: 18 Temmuz 2020. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
  3. Yazar Yok. Wikipedia. (18 Temmuz 2020). Alındığı Tarih: 18 Temmuz 2020. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
  4. Yazar Yok. Evrim Ağacı. (18 Temmuz 2020). Alındığı Tarih: 18 Temmuz 2020. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
1
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close