Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Son Derece Güçlü, Etobur Bir Yırtıcı Dinozor Keşfedildi: "Korkuya Neden Olan", Nam-ı Diğer "Llukalkan aliocranianus"!

Son Derece Güçlü, Etobur Bir Yırtıcı Dinozor Keşfedildi: "Korkuya Neden Olan", Nam-ı Diğer "Llukalkan aliocranianus"! Jorge Blanco
Sanatçı Jorge Blanco'nun Llukalkan aliocranianus çizimi.
3 dakika
4,160
Tarihi Geçmiş Haber

Bu haber 3 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Hakemli Journal of Vertebrate Paleontology'nde yayımlanan araştırma, yeni keşfedilen bir dinozor türünü ilan etti: Llukalkan aliocranianus, yani "korkuya neden olan"!

Tiranozorların Kuzey Yarımküre’ye hükmettiği yaklaşık 80 milyon yıl öncesinde, bu dinozor, güney kıtalarına hükmettiği bilinen 10 abelisaurid türünden biriydi.

Tüm Reklamları Kapat

Korkunç bir katil olan Llukalkan, 5 metreye varan müthiş boyutu, son derece güçlü ısırığı, oldukça keskin dişleri, ayaklarındaki dev pençeleri ve keskin koku alma duyusu nedeniyle, günümüzde Arjantin olan Patagonya'da Geç Kretase döneminde yaşamış, muhtemelen en büyük yırtıcı hayvanlarından biriydi.

Kaba kemiklerden oluşan kısa bir kafatası vardı; günümüz sürüngenlerinden Gila Canavarı'na veya bazı iguana türlerine benzer çıkıntılara ve uzantılara sahipti. İşitme duyusu da diğer abelisauridae dinozorlarından farklıydı. Kafatasının yapısı, diğer abelisauridae dinazorlarının birçoğundan daha iyi olduğunu ve günümüz timsahlarının kafatasına benzer olduğunu göstermektedir.

Tüm Reklamları Kapat

Cins adı olan Llukalkan sözcüğü yerli Mapuçe halkının dilinde "korkuya neden olan" anlamına gelmektedir. "Farklı kafatası" anlamına gelen aliocranianus belirleyici adı ise Latinceden gelmektedir. Bu dinozor, dinozorlar çağının sona ermesinden sadece birkaç milyon yıl önce, başka bir furileusaurian (sert sırtlı kertenkele) abelisaurid türü olan Viavenator exxoni ile aynı küçük alanda ve zaman diliminde yaşamıştır.

Llukalkan aliocranianus'un keşif yeri.
Llukalkan aliocranianus'un keşif yeri.
Journal of Vertebrate Paleontology

Llukalkan ve Viavenator fosil kalıntıları, Arjantin’in La Invernada bölgesindeki aynı ünlü fosil sitesi olan Bajo de la Carpa Formasyonu’na yalnızca 700 metre uzaklıkta bulundu. Arjantin’deki Ulusal San Luis Üniversitesi’nde paleontolog olan baş yazar Dr. Federico Gianechini, şöyle diyor:

Bu oldukça önemli bir keşif, çünkü abelisauridae çeşitliliğinin ve bolluğunun dinozorların alacakaranlık döneminde sadece Patagonya'da değil, aynı zamanda daha yerel bölgelerde de önemli ölçüde olduğunu gösteriyor.

Abelisauridae, çoğunlukla Patagonya’da ve günümüzde Afrika, Hindistan, Antarktika, Avustralya ve Güney Amerika olarak kabul edilen antik güney altkıta bölgelerinde yaşamını sürdüren, ortalama 5 ila 9 metre uzunluğunda, çarpıcı bir teropod dinozor ailesiydi. Bu korkunç yırtıcının Patagonya’da bu güne kadar neredeyse 10 türü gün ışığına çıkarıldı. Abelisauridlerin genel görünüşü küçük, kısa ve kalın kollarıyla T. rex'e benzerken; genellikle tepeleri, çıkıntıları ve boynuzları olan benzersiz kafatasları ise olağanüstü derecede kısa ve derindi.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Avlarına saplamak için kullanmış olabilecekleri dev pençeleriyle arka bacaklarında dik hareket eden Llukalkan’ın, güçlü arka ayakları sayesinde hızlı hareket ederken avını parçalayan son derece güçlü ısırıkları ve oldukça keskin dişleri vardı.

Llukalkan aliocranianus'un kafatası
Llukalkan aliocranianus'un kafatası
Journal of Vertebrate Paleontology

Llukalkan'ın fosilleşmiş kalıntılarında aynı zamanda mükemmel bir şekilde korunmuş ve bozulmamış bir beyin de bulunmaktadır. Bu yeni tür, birçok açıdan Viavenator'a benzese de, onlardan daha küçük olmakla birlikte, kafataslarındaki damarların geçtiği boşluklar daha büyüktür; diğer farklılıkların yanı sıra, beyin kasasını oluşturan kemiklerden biri olan supraoksipital, tepe kısımdan daha geniş bir şekilde ayrılır. Ancak bu yeni dinozorun en ayırt edici özelliği, şimdiye kadar bulunan diğer abelisauridlerde daha önce gözlemlenmemiş, orta kulak bölgesindeki küçük, arkası havayla donu sinüstür.

Arjantin’deki Patagonya Jeoloji ve Paleontoloji Enstitüsü’nden ortak yazar Dr Ariel Mendez’in söylediği üzere; bu durum, Llukalkan’ın diğer Abelisauridslerden farklı olarak, muhtemelen günümüz timsahlarından çok daha iyi bir işitme duyusu olduğu anlamına gelebilir:

Bu bulgu, onların diğer abelisauridlerden farklı bir işitme adaptasyonuna ve muhtemelen daha keskin bir işitme duyusuna sahip olduklarına işaret ediyor.

Llukalkan’ın adaptasyonlarının fosil kanıtı, dinozorların soyu tükenmeden hemen önce Abelisaurids’in geliştiğini göstermektedir; ancak yaşamış da olabilir. Dr. Mendez şöyle diyor:

Bu dinozorlar halen yeni evrimsel yollar deniyorlardı ve tamamen yok olmadan önce hızla çeşitleniyorlardı.

Önemli bulgulara rağmen, daha keşfedilecek çok şey var. Gianechini, sözlerini şöyle bitiriyor:

Bu keşif aynı zamanda henüz keşfedemediğimiz daha fazla abelisaurid olduğunu gösteriyor; bu nedenle başka yeni türler arayacak ve furilesaurlar arasındaki ilişkiyi daha iyi kavrayacağız.
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
13
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 14
  • Tebrikler! 12
  • Merak Uyandırıcı! 7
  • Bilim Budur! 4
  • İnanılmaz 4
  • Umut Verici! 4
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 2
  • Güldürdü 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: SciTechDaily | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 19/04/2024 07:27:28 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/10329

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Kanıt
Sinek
Protein
Uyku
Göz
Yaşanabilir Gezegen
Lipit
Kromozom
Dilbilim
Yanlış
Kütleçekimi
Ara Geçiş Türleri
Doğum
Travma
Tohum
Ecza
Covid-19
Güve
Tekillik
Stephen Hawking
Tahmin
Foton
Evrimsel Tarih
Ekoloji
Kimyasal Bağ
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
T. &. F. Group, et al. Son Derece Güçlü, Etobur Bir Yırtıcı Dinozor Keşfedildi: "Korkuya Neden Olan", Nam-ı Diğer "Llukalkan aliocranianus"!. (4 Nisan 2021). Alındığı Tarih: 19 Nisan 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/10329
Group, T. &. F., Karakoyun, S., Bakırcı, Ç. M. (2021, April 04). Son Derece Güçlü, Etobur Bir Yırtıcı Dinozor Keşfedildi: "Korkuya Neden Olan", Nam-ı Diğer "Llukalkan aliocranianus"!. Evrim Ağacı. Retrieved April 19, 2024. from https://evrimagaci.org/s/10329
T. &. F. Group, et al. “Son Derece Güçlü, Etobur Bir Yırtıcı Dinozor Keşfedildi: "Korkuya Neden Olan", Nam-ı Diğer "Llukalkan aliocranianus"!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Selen Karakoyun, Evrim Ağacı, 04 Apr. 2021, https://evrimagaci.org/s/10329.
Group, Taylor & Francis. Karakoyun, Selen. Bakırcı, Çağrı Mert. “Son Derece Güçlü, Etobur Bir Yırtıcı Dinozor Keşfedildi: "Korkuya Neden Olan", Nam-ı Diğer "Llukalkan aliocranianus"!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Selen Karakoyun. Evrim Ağacı, April 04, 2021. https://evrimagaci.org/s/10329.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close