Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Sezaryen Doğumların İnsan Evrimine Etkisi

Sezaryen Doğumların İnsan Evrimine Etkisi
2 dakika
3,651
Tüm Reklamları Kapat

Yeni bir çalışma, sezaryen doğumların daha büyük bebeklere dolayısıyla daha fazla sezaryen doğuma sebep olduğunu gösteriyor.

Doğurmak hiç kolay değil. Diğer memelilerden farklı olarak insanlar görece büyük beyinli iri bebeklere sahipler. Buna rağmen iki ayak üzerinde yürüyoruz - ki bu durum antropologlar için bir bulmaca niteliğinde, çünkü bipedalliğe (iki ayak üzerinde yürümek) geçişten sonra pelvis (kalça kemikleri) boyutları oldukça küçüldü.

Tüm Reklamları Kapat

Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) isimli akademik dergide yayınlanan makalede, bebeklerin iri boyutları ve annelerinin görece daha ince pelvisleri arasındaki uyuşmazlığı ve bu uyuşmazlığı artıran bir faktörü öne çıkaran bir modelleme yaptılar.

Çalışmanın yazarlarından biri ve Cincinnati Children's Hospital Medical Center'da evrimsel biyolog olan Mihaela Pavlicev, bu uyuşmazlığa yönelik geleneksel cevabın onu hiç ikna etmediğinden bahsediyor. Diğer yandan, daha ince pelvis daha etkin bir yürüyüş sağlar - ve biz yürüyen canlılarız -, fakat diğer yandan büyük beyinli bebekler geçebilmek için daha geniş bir pelvise ihtiyaç duyuyorlar. Bu iki karşıt ihtiyaç, doğumu oldukça zor hale getiriyor.

Tüm Reklamları Kapat

Pavlicev, "İnsanlar, büyük beyinlere sahip olmadan daha önce iki ayak üzerinde yürüyebilir hale geldiler." Bipedalizm yaklaşık 4 ila 5 milyon yıl önce ortaya çıktı, beyin boyutu ise yaklaşık 2 milyon yıl önce artmaya başladı. "Bu tür gerçeklerden sonra, bazı şeyleri açıklamak her zaman daha kolaydır. Fakat evrim sürecinde ne olduğunu tam olarak bilmek oldukça zor, çoğu özellik birden çok kısıtlama altında gelişiyor." diyor.

Yeni çalışmada, Pavlicev ve uluslararası araştırmacılardan oluşan ekip, matematiksel modellemelerle bebek boyutlarının anne pelvisi boyutlarıyla ilişkisi ve bunun hayatta kalma başarısı oranını artırıp artırmadığını gösterdiler - diğer bir deyişle, büyük bebeklerin daha yüksek oranla hayatta kaldıklarını gösterdiler. Anne tarafında ise, ince pelvis boyutları avantajlı görünmekte, bu da bebeklerin kafataslarına göre görece dar bir doğum kanalına sebep oluyor.

Lakin her iki bireyin de daha adapte hale gelmesi, bebeklerin doğum kanallarına sığmaması durumuna doğru sürüklüyor. Bundan sonra, doğal koşullar altında bebeğin hayatta kalma şansı azalmaya başlayacaktır. Eğer bu ilişki bir grafikte gösterilse, bir noktadan sonra bir uçurum gibi aşağı doğru inan bir eğri görünecektir. Viyana Üniversitesi'nden Philipp Mitteröcker, bu durumun "uçurum-kenarlı" (cliff-edge) adaptasyon fonksiyonunu gösterdiğini söylüyor.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

İronik olarak, sezaryen operasyonları doğumu herkes için daha da zorlaştırmaktadır - daha fazla sezaryene ve normal doğum yapanlar için daha fazla zorluğa yol açıyor. Modele göre, araştırıcılar uygulanan sezaryenin (60 yıl önce keşfedildi) anne ve bebek üzerinde evrimsel seçilime nasıl etki yaptığı konusunu ölçebildiler.

Modele göre, sezaryen öncesi dönemde %3 olan, bebek boyutu ve anne pelvis boyutları oranları arasındaki uyuşmazlık oranı, %3,3 ila %3,6 arasına yükseldiği görülüyor - %10-20 bir artış. Araştırıcılar bu uyuşmazlık oranının daha da artacağını öngörüyor. Mitteröcker, "Doğum zorluklarının ne kadar arttığını belirlemek oldukça zor, çünkü sezaryenin oranının artmasında, sosyal ve diğer nedenler daha fazla etkili" diyor.

Delaware Üniversitesinde biyolojik antropolog olan ve çalışmada da yer alan Karen Rosenberg, sezaryen doğumların bebek boyutları üzerindeki kısıtlamayı kaldırdığını düşünmenin çok şaşırtıcı olmadığını söylüyor.

Peki gelecekte çok daha büyük bebeklere mi sahip olacağız? Pevlicev'e göre hayır, nedeni ise anenin metabolizması da bebeğin boyutları konusunda etkili olması, bir bebeğin büyümesi oldukça ağır bir iş. Ayrıca "Biz insanlar oldukça talepkar bebekleriz." diye ekliyor.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
4
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 3
  • Tebrikler! 3
  • Bilim Budur! 3
  • Merak Uyandırıcı! 3
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • İnanılmaz 1
  • Güldürdü 0
  • Umut Verici! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: Sapiens.org | Arşiv Bağlantısı
  • Philipp Mitteroecker, et al. (2016). Cliff-Edge Model Of Obstetric Selection In Humans. PNAS. | Arşiv Bağlantısı
  • Kathaine Gammon. A New Influence On Human Evolution: C-Sections. (5 Aralık 2016). Alındığı Tarih: 2 Temmuz 2018. Alındığı Yer: Sapiens.org | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 29/03/2024 02:18:13 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7165

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Hızlı
Gezegen
Egzersiz
Yangın
Kuantum Fiziği
Diyet
Mavi
Antibiyotik
Balina
Evrim Tarihi
Genetik Değişim
İngiltere
Şiddet
Tür
Türlerin Kökeni
Hayatta Kalma
Gebelik
Doğal
Biyocoğrafya
Radyoaktif
Oyun
Astrofizik
Buz
İyi
Damar
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
K. T. Özdoğan. Sezaryen Doğumların İnsan Evrimine Etkisi. (15 Temmuz 2017). Alındığı Tarih: 29 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/7165
Özdoğan, K. T. (2017, July 15). Sezaryen Doğumların İnsan Evrimine Etkisi. Evrim Ağacı. Retrieved March 29, 2024. from https://evrimagaci.org/s/7165
K. T. Özdoğan. “Sezaryen Doğumların İnsan Evrimine Etkisi.” Edited by Kadir Toykan Özdoğan. Translated by Kadir Toykan Özdoğan, Evrim Ağacı, 15 Jul. 2017, https://evrimagaci.org/s/7165.
Özdoğan, Kadir Toykan. “Sezaryen Doğumların İnsan Evrimine Etkisi.” Edited by Kadir Toykan Özdoğan. Translated by Kadir Toykan Özdoğan. Evrim Ağacı, July 15, 2017. https://evrimagaci.org/s/7165.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close