Seri Katilleri Cinayet İşlemeye İten Şey Ne?
- İndir
- Dış Sitelerde Paylaş
Birçok seri katil, "suçlu olma" kavramını anlamıyor ve tamamiyle motivasyondan yoksun görünüyor olabilir. Gerçekteyse seri katilleri başkalarının hayatlarını yok etmeye iten birçok ihtiyaç ve arzu bulunmaktadır. Cinayete teşebbüs ya da cinayet sürecinin kendisi, bazen seri katiller için bir "sonuç" olabilir.
Popüler ve medyatik basmakalıp inanışların genellikle doğru çıktığı tek yön, çoğu seri katilin öldürme eyleminden oldukça zevk alıyor oluşudur. Yanlışlıkla öldüren, yataklık yapan ya da olayı gizlemeye çalışan tek seferlik katillerden onları ayıran şey, cinayet olayının kendisinden aldıkları büyük hazdır. Bir başka deyişle, seri katilleri çıkar uğruna bir kez cinayet işlemiş diğer katillerden farklı kılan, cinayet işlemeye karşı duydukları yoğun ve kronik ihtiyaçtır.
Görünüşte mantıksız gelebilir; ancak seri katiller, aslında kendine güveni olmayan ve reddedilmekten dehşet derecede korktukları için cinayet işleyen insanlardır. Birçok vakada reddedilme korkusunun, erken çocukluk döneminde bireylerin anneleri tarafından terk edilmelerinden kaynaklandığı görülmektedir. David Berkowitz, Ted Bundy ve Joel Rifkin gibi ünlü katillerin, biyolojik anneleri tarafından reddedildikleri ya da terk edildikleri bilinmektedir. Edmund Kemper gibi bazı seri katiller ise annelerinden şiddet ve işkence görmüştür.
Çocukken travmaya uğramış acemi bir seri katil, artık bir yetişkin olarak, diğer insanlarla kuracağı acı dolu ilişkilerden kaçma eğilimi içerisindedir. Özellikle de arzuladığı ya da imrendiği insanlarla oluşturacağı sancılı ilişkilerden kaçmak istemektedir. Böyle bir reddedilme korkusu, toy bir seri katili duygusal yakınlık kurduğu insanları ortadan kaldırmak istemesine mecbur bırakabilir. İlişki kurmak istediği kişiyi yok ederek, çocukluğundaki gibi terk edilmeyi, küçük düşürülmeyi ya da sevdiği birinin onu incitmesini engellediğine inanabilir.
Seri Katiller, Kurbanlarını Neye Göre Seçiyor?
2005’te FBI'ın seri cinayetlerle ilgili düzenlediği rapora göre, bir seri katil kurbanlarını elverişliliğe, savunmasızlığa ve arzulanabilirliğe dayanarak seçer.
Elverişlilik, genel olarak kurbanın yaşam tarzı ya da suçlunun saldırmasına olanak sağlayacak herhangi bir durumun içerisinde yer alıp almadığına bağlı olarak belirlenir. Örneğin, genellikle gecelerini evde tek başına geçiren bir kadın, seri katilin zorla eve girmesine elverişli bir durumdadır.
Savunmasızlık, kurbanın suçlu tarafından oluşturulacak bir saldırıya karşı ne ölçüde duyarlı ya da ne ölçüde risk altında oluşuyla açıklanabilmektedir. Örneğin, gece sokakta yürüyen bir kadının yanında büyük bir köpek varsa, kadın daha az savunmasızdır ve saldırıya karşı daha düşük risktedir.
Arzulanabilirlik, çok büyük oranda özneldir ve suçlunun kurbanı çekici bulmasıyla açıklanabilir. Kurban arzulanabilirliği, failin suç işleme sebebine bağlı olarak değişkenlik gösterir ve birçok faktör bulunmaktadır. Seri katil tarafından oluşturulan bu karakterler; ırk, etnik köken, cinsiyet, yaş, vücut tipi, kan grubu ya da daha başka spesifik etmenler olabilmektedir.
Seri Katiller Neden Öldürür?
2005’te yapılan seri cinayetlerle ilgili bir sempozyumda FBI, kriminoloji ve adli psikoloji uzmanları seri katillerin öldürme sebepleriyle ilgili derin müzakerelerde bulundu. Katılımcılar, seri cinayet araştırmalarına yardımcı olmak amacıyla katillerin öldürme motivasyonlarıyla alakalı birçok gözlemde ve öneride bulundu.
FBI’ın Seri Cinayet: Dedektifler İçin Multi-Disipliner Bakış Açıları adlı kitapta açıkladığı ve sempozyum katılımcılarının yaptığı spesifik gözlemlerinden bazıları şöyledir:
- Seri cinayetler araştırmasında motivasyon kaynağının bulunması çok zor olabilir.
- Bir seri katilin işlediği suçlar için birden fazla sebebi olabilir.
- Bir seri katilin güdü ya da güdüleri bir cinayetle veya cinayet serileri sürecinde değişebilir.
- Motivasyon kaynağının sınıflandırılması, gözlenebilen davranışla ve suç mahallinin durumuyla sınırlandırılmalıdır.
- Bir cinayet sebebi belirlense bile, bu durum seri katilin ortaya çıkarılmasına yardımcı olmayabilir.
- Araştırma kaynaklarının şüpheliyi bulmak yerine cinayet güdüsünü ortaya çıkarmak amacıyla harcanması, soruşturmanın raydan çıkmasına ve enkaza sürüklenmesine neden olabilir.
- Dedektifler, bir seri katilin motivasyonu ile yaralanmaların seviyesini aynı kefeye koymamalıdır.
Son olarak, sebepleri her ne olursa olsun seri katillerin çoğu işledikleri cinayetleri istedikleri için işlemektedir. Bu duruma istisna olarak, herhangi bir anlaşılabilir sebebi olmadan cinayet işeyen ve ciddi akıl hastalıklarından mustarip birkaç seri katil verilebilir.
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.
Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.
Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.
Seri Katillerinin Cinayet Motivasyonları Nelerdir?
2005 FBI sempozyumuna katılanlar, geniş ve içeriği belirlenmemiş cinayet motivasyonu kategorilerinin kriminal soruşturmalar için yol gösterici olabileceğini söylediler. Böylesine kategorilerin, seri cinayet vakalarında muhtemel suçluların oluşturduğu havuzu daraltmak adına hukukun uygulanmasını sağlayan yetkililere yardımcı olabileceğini iddia ettiler. Sempozyum katılımcıları, araştırmada yol gösterici olarak kullanılması amacıyla yedi genel cinayet motivasyonu kategorisi tanımladılar.
Kategoriler, seri katillerin tam bir ölçümü olma niyetinde ya da onların güdülerinden oluşan teoriyi yok sayma niyetinde değil. FBI tarafından 2005’te kısa ve öz bir şekilde hazırlanan rapora göre, kategorilerin listesi aşağıda verildiği gibidir.
- Öfke, güçlü bir motivasyon kaynağıdır. Fail, evsiz insanlar gibi popülasyonun spesifik bir alt-grubuna ya da toplumun tamamına karşı bir öfke ve düşmanlık gösterebilir.
- Suça teşebbüs; uyuşturucu, çete ya da organize suçla bağlantılı bir durumda failin cinayet işleyerek statü ya da para gibi ödüllerle kazanç sağladığı bir motivasyon kaynağıdır. Örneğin, cinayet, rekabeti ortadan kaldırmak adına bir uyuşturucu çetesi tarafından işlenmiş olabilir.
- Finansal kazanç; uyuşturucu, çete ya da organize suçla bağlantılı olmayan bir durumdan failin kazanç sağladığı bir motivasyon kaynağıdır. Bu tip suçlara örnek olarak, konfor/kazanç cinayetleri, soygun-cinayetleri ya da sigorta veya sosyal yardım dolandırıcılığı içeren cinayetler verilebilir.
- İdeoloji, spesifik birinin ya da grubun hedef ve fikirlerini ileriye taşımak adına işlenen cinayetlerin motivasyon kaynağıdır. Örnek olarak, terörist gruplar ya da belirli bir ırka, cinsiyete ya da etnik gruba karşı duyduğu pür nefretten ötürü cinayet işleyen insanlar verilebilir.
- Güç/heyecan, katilin kurbanlarını öldürdüğünde güçlü ve/veya neşelenmiş hissetmesine neden olan motivasyon kaynağıdır. Öldürme eyleminin kendisi bir sondur.
- Psikoz, failin ciddi bir beyin hastalığından mustarip olduğu ve yalnızca bu hastalık yüzünden cinayet işlediği nadir bir durumdur. Bu durum, işitsel ve/veya görsel halüsinasyon ve paranoya, şatafatlı ya da çok garip sanrılar gibi süreçleri içerebilmektedir.
- Cinsellik temelli cinayet motivasyonu ise, failin cinsel ihtiyaçlarından ya da arzularından ortaya çıkmaktadır. Suç mahallinde cinsel temasa ait kanıtlar var olabilir ya da olmayabilir.
Hatırlamakta yarar var: Cinayet motivasyonu her ne olursa olsun seri katiller, istedikleri ve buna ihtiyaç duydukları için cinayet işlerler!
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git- 50
- 34
- 23
- 22
- 6
- 3
- 3
- 2
- 1
- 1
- 0
- 0
- Çeviri Kaynağı: Psychology Today | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 11/09/2024 15:58:07 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/10896
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
This work is an exact translation of the article originally published in Psychology Today. Evrim Ağacı is a popular science organization which seeks to increase scientific awareness and knowledge in Turkey, and this translation is a part of those efforts. If you are the author/owner of this article and if you choose it to be taken down, please contact us and we will immediately remove your content. Thank you for your cooperation and understanding.