Şempanzeler, Kısa Dönem Hafıza Testinde İnsanlardan Çok Daha Üstünler!

Ayumu adlı şempanzenin olduğu Japon Primat Araştırma Enstitüsü’ndeki (PRI) bilim insanları şempanzeler üzerine planlanmış bir zeka testi geliştirdi. Testlerden birisi işleyen hafızanın, yani beynin bilgiyi geçici olarak kaydetmesi ve kullanması üzerine...

Dokunmatik ekran üzerine rastgele saçılmış 1’den 9’a kadar numaralar var. Şempanze, şemayı hafızasına alıncaya değin numaralara bakar. Sonra 1’e dokunur dokunmaz diğer numaralar gizlenir ve ardından şempanzenin bu numaraları hatırlaması beklenir.

Programın yöneticisi olan Chris’i testi uygulaması için gönüllü olarak seçtik. O bir üniversite mezunu ve bir bulmaca bağımlısı. Ama Chris’in işleyen hafızası ne kadar iyi acaba?

Chris şablonu ezberlediğine kanaat getirdiğinde 1’e dokunur. Diğer sayılar kaybolunca da sayıları, 2’den 9’a artan sırada hatırlamak zorunda. Chris, 30 denemenin sonunda hata yapmadan yalnız bir kez 9’a kadar ulaşabildi.

Aynı testi Ayumu yaptığında ise denemelerinin yaklaşık %90’ında numaraları doğru hatırladı. Ayumu neredeyse her seferinde başardı.

Chris kendi türünü hayal kırıklığına uğratmaktan korkuyor. Primat Araştırma Enstitüsü, Ayumu’nun karşısına düzenli şekilde pratik yapan en iyi insan öğrencilerini koyduğunda bile Ayumu hala tüm insanları yenebiliyor.

Primat Araştırma Enstitüsündeki diğer şempanzeler de bu teste tabi oldular. Bu maymunlardaki bilgisayar kullanma becerisi ağaçta sallanmak kadar normal.Hiçbir rakibi Ayumu’yu yenemese de sadece birkaçı onun skoruna yaklaşabildi. Şempanzelerin ortalama sonucu insanlardan daha yüksek çıkmışa benziyor.

Peki şempanzelerin insanlarınkinden daha iyi işleyen hafızaları onların bizlerden daha akıllı olduğunu gösterir mi? Doğadaki şempanzeler üzerine çalışma yürüten bir bilim insanı olan Dr. Nick Newton Fisher şöyle diyor:

Şempanzelerin insanlardan farklı ve bazen de daha iyi bilişsel becerilere sahip olabileceğini gösteren bu sonuçları ilginç buluyorum. Çünkü şempanzeler küçük, ilkel, kürklü insanlar değiller. Onlar, belki de 5-6 milyon yıl öncesinde ortak ataları paylaştığımız türler. Kendi bireysel yolları boyunca evrimleştiler ve şempanzelere özgü şeyler başarmada daha iyiler. Ve bizler de insana ait bazı şeyleri yapmakta daha başarılıyız.

Şempanzelere özgü şeyler sadece ağaca tırmanmak, geri inmek veya yemiş yemek olmayabilir.

Bu şempanzelere özgü şeyler bilişsel beceriler de olabilir.

Yani şempanzeler 1, insanlar 0.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor. Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak... Daha fazla göster

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Destek Olun

Bu video, BBC Earth tarafından hazırlanmış, Evrim Ağacı tarafından altyazılandırılmıştır. Eğer içeriği beğendiyseniz orijinal kaynağa destek olmak için, lütfen YouTube kanalına gidip videolarını beğenmeyi unutmayın.

BBC Earth kanalının bu videosunu orijinal dilinde ve İngilizce alt yazılı olarak buradan seyredebilirsiniz:

Teşekkür: Bu video metnini Türkçe'ye çeviren Gökhan Kızıl'a teşekkür ederiz.