Rosidler (Rosids)
- Bilimsel Adı Rosids
- Halk Arasındaki Türkçe Adı Rosidler
- Halk Arasındaki İngilizce Adı Rosids
- Üst Alan (Superdomain) Neomura
- Tip (Type) Ökaryotlar (Eukaryota)
- Alem (Kingdom) Bitkiler (Plantae)
- Üst Alan (Superdomain) Yeşil Bitkiler (Streptophyta)
- Klad Karasal Bitkiler (Embryophyta)
- Klad Polysporangiophyta (Polysporangiophyta)
- Üst Bölük (Superdivision) Damarlı Bitkiler (Tracheophyta)
- Klad Tohumlu Bitkiler (Spermatophyta)
- Klad Kapalı Tohumlu Bitkiler (Angiospermae)
- Klad Çok Çenekli Bitkiler (Eudicotidae)
- Klad Superrosids (Superrosids)
- Klad Rosidler (Rosids)
- Bu içerik, Evrim Ağacı'nın tür gözlemleri ve türlere dair bilgileri barındıran Yaşam Ağacı projesinin bir parçası olarak hazırlanmıştır.
- Gözlem Ekle
Rosidler çok çenekli bitkilerin altında yer alan ve yaklaşık 70,000 türden oluşan monofiletik bir gruptur. Bu gruptaki bitkiler, tüm kapalı tohumlu bitkilerin dörtte birini oluşturmaktadırlar.
Bu klad, sınıflandırma tarzına bağlı olarak 16 ila 20 takıma bölünür ve tüm takımlar yaklaşık 140 aileden oluşmaktadır.
Evrimsel Tarih ve Taksonomi
Rosidlere ait fosil kayıtları Kretase Dönemi'ne tarihlendirilmektedir. Moleküler saat çalışmaları Rosidlerin Kretase Dönemi’nin Aptiyen ya da Albiyen evrelerinde yani bundan 125 ila 99,6 milyon yıl önce ortaya çıktığını göstermektedir.
Rosidler, Cronquist tarafından 1981 yılında yapılan taksonomide söz edilen Rosidae ailesiyle eş anlamlıdır; ancak o taksona ek olarak Dilleniidae gibi ayrı taksonlar altına yerleştirilen bitkileri de bünyesinde barındırır.
Rosidler, Saxifragales ile birleşerek süperrosidler kladını oluşturur. Bu, Pentapetalae grubunun (ki o da çekirdek ödikotların Gunnerales hariç tamamıdır) üç üyesinden biridir: Diğerleri Dilleniales ve süperasteridlerdir (Berberidopsidales, Caryophyllales, Santalales ve asteridler).
Rosidler altındaysa iki grup vardır: Vitales ve gerçek rosidler (eurosidler). Eurosidler ise fabidler ve malvidler olarak ikiye ayrılır.
Rosidler altında 17 takım vardır; bunların 1 tanesi Vitales, 8 tanesi fabidler, 8 tanesiyse malvidlerdendir.
Bu grupların birbiriyle olan akrabalığı fiziksel olarak değil, moleküler yöntemlerle belirlenmiştir. Rosid bitkiler, kaynaşmamış parçalara sahip periantlara (çiçekyapraklarına) ve kaliks veya korolladan (taçtan) daha büyük bir ercik merositesine sahip olma eğilimindedir, ancak bunun birçok istisnası bulunmaktadır. Genel olarak, Rosidlerin bitegmik (çift zarlı) ve crassinucellate (çok sayıda parietal hücreli ve iri çekirdekli) ovülleri vardır, bu da onları büyük ölçüde birleşik, tenuinucellate (embriyo kesesi ile epidermisi birbirinden ayıran hücresel dokuları olmayan) ovüllere sahip olan Asteridlerden ayırır.
Ekolojik Dağılım ve Habitat
Günümüzde ormanların büyük bir kısmını rosid türleri domine etmektedir. Rosid türündeki otlar ve çalılar pek çok farklı koşula adapte olmuştur. Kuzey Kutup bölgesi ve Alp iklimlerinde, ılıman kuşaklarda, sulak alanlarda ve çöllerde yaşayabilir. Kimi Rosid bitkileri parazit olarak yaşarlar.
Rosidlerin altındaki eurosidlerin altındaki fabidlerin altındaki azot bağlayıcı kladın (ki içinde Fabales, Rosales, Fagales ve Cucurbitales bulunur) köklerinde azot bağlayıcı bakteriler yaşar ve bu sayede fakir topraklarda bile bu bitkiler yetişebilirler. Buna karşılık, bu gruptaki bitkilerin hepsi aktinorizal (yani azot bağlayıcı bakterilerle işbirliği yapan) nitelikte değildir.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git- 4
- 1
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- M. G. Simpson. Diversity And Classification Of Flowering Plants: Eudicots. (8 Mayıs 2020). Alındığı Yer: Elsevier BV doi: 10.1016/B978-0-12-812628-8.50008-0. | Arşiv Bağlantısı
- T. J. Davies, et al. (2004). Darwin's Abominable Mystery: Insights From A Supertree Of The Angiosperms. Proceedings of the National Academy of Sciences, sf: 1904-1909. doi: 10.1073/pnas.0308127100. | Arşiv Bağlantısı
- R. W. Scotland, et al. (2007). How Many Species Of Seed Plants Are There?. Wiley, sf: 101-104. doi: 10.2307/3647306. | Arşiv Bağlantısı
- A. Farjon. (2010). In Defence Of A Conifer Taxonomy Which Recognises Evolution. Wiley, sf: 639-641. doi: 10.2307/25065865. | Arşiv Bağlantısı
- S. Magallón, et al. (2008). Angiosperm Diversification Through Time. Wiley, sf: 349-365. doi: 10.3732/ajb.0800060. | Arşiv Bağlantısı
- T. A. P. Group, et al. (2016). An Update Of The Angiosperm Phylogeny Group Classification For The Orders And Families Of Flowering Plants: Apg Iv. Botanical Journal of the Linnean Society, sf: 1-20. doi: 10.1111/boj.12385. | Arşiv Bağlantısı
- H. Wang, et al. (2009). Rosid Radiation And The Rapid Rise Of Angiosperm-Dominated Forests. Proceedings of the National Academy of Sciences, sf: 3853-3858. doi: 10.1073/pnas.0813376106. | Arşiv Bağlantısı
- R. A. Folk, et al. (2018). Challenges Of Comprehensive Taxon Sampling In Comparative Biology: Wrestling With Rosids. Wiley, sf: 433-445. doi: 10.1002/ajb2.1059. | Arşiv Bağlantısı
- J. G. Burleigh, et al. (2009). Inferring Phylogenies With Incomplete Data Sets: A 5-Gene, 567-Taxon Analysis Of Angiosperms. BMC Evolutionary Biology, sf: 1-11. doi: 10.1186/1471-2148-9-61. | Arşiv Bağlantısı
- A. Worberg, et al. (2019). Huerteales Sister To Brassicales Plus Malvales, And Newly Circumscribed To Include Dipentodon , Gerrardina , Huertea , Perrottetia , And Tapiscia. Wiley, sf: 468-478. doi: 10.1002/tax.582012. | Arşiv Bağlantısı
- L. G. Wall. (2000). The Actinorhizal Symbiosis. Journal of Plant Growth Regulation, sf: 167-182. doi: 10.1007/s003440000027. | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 22/12/2024 04:03:47 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/12051
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.