Rosidler (Rosids)

Rosidler çok çenekli bitkilerin altında yer alan ve yaklaşık 70,000 türden oluşan monofiletik bir gruptur. Bu gruptaki bitkiler, tüm kapalı tohumlu bitkilerin dörtte birini oluşturmaktadırlar.

Bu klad, sınıflandırma tarzına bağlı olarak 16 ila 20 takıma bölünür ve tüm takımlar yaklaşık 140 aileden oluşmaktadır.

Evrimsel Tarih ve Taksonomi

Rosidlere ait fosil kayıtları Kretase Dönemi'ne tarihlendirilmektedir. Moleküler saat çalışmaları Rosidlerin Kretase Dönemi’nin Aptiyen ya da Albiyen evrelerinde yani bundan 125 ila 99,6 milyon yıl önce ortaya çıktığını göstermektedir.

Rosidler, Cronquist tarafından 1981 yılında yapılan taksonomide söz edilen Rosidae ailesiyle eş anlamlıdır; ancak o taksona ek olarak Dilleniidae gibi ayrı taksonlar altına yerleştirilen bitkileri de bünyesinde barındırır.

Rosidler, Saxifragales ile birleşerek süperrosidler kladını oluşturur. Bu, Pentapetalae grubunun (ki o da çekirdek ödikotların Gunnerales hariç tamamıdır) üç üyesinden biridir: Diğerleri Dilleniales ve süperasteridlerdir (Berberidopsidales, Caryophyllales, Santalales ve asteridler).

Paleobotany

Rosidler altındaysa iki grup vardır: Vitales ve gerçek rosidler (eurosidler). Eurosidler ise fabidler ve malvidler olarak ikiye ayrılır.

Rosidler altında 17 takım vardır; bunların 1 tanesi Vitales, 8 tanesi fabidler, 8 tanesiyse malvidlerdendir.

Bu grupların birbiriyle olan akrabalığı fiziksel olarak değil, moleküler yöntemlerle belirlenmiştir. Rosid bitkiler, kaynaşmamış parçalara sahip periantlara (çiçekyapraklarına) ve kaliks veya korolladan (taçtan) daha büyük bir ercik merositesine sahip olma eğilimindedir, ancak bunun birçok istisnası bulunmaktadır. Genel olarak, Rosidlerin bitegmik (çift zarlı) ve crassinucellate (çok sayıda parietal hücreli ve iri çekirdekli) ovülleri vardır, bu da onları büyük ölçüde birleşik, tenuinucellate (embriyo kesesi ile epidermisi birbirinden ayıran hücresel dokuları olmayan) ovüllere sahip olan Asteridlerden ayırır.

Ekolojik Dağılım ve Habitat

Günümüzde ormanların büyük bir kısmını rosid türleri domine etmektedir. Rosid türündeki otlar ve çalılar pek çok farklı koşula adapte olmuştur. Kuzey Kutup bölgesi ve Alp iklimlerinde, ılıman kuşaklarda, sulak alanlarda ve çöllerde yaşayabilir. Kimi Rosid bitkileri parazit olarak yaşarlar.

Rosidlerin altındaki eurosidlerin altındaki fabidlerin altındaki azot bağlayıcı kladın (ki içinde Fabales, Rosales, Fagales ve Cucurbitales bulunur) köklerinde azot bağlayıcı bakteriler yaşar ve bu sayede fakir topraklarda bile bu bitkiler yetişebilirler. Buna karşılık, bu gruptaki bitkilerin hepsi aktinorizal (yani azot bağlayıcı bakterilerle işbirliği yapan) nitelikte değildir.