Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Robert Koch Kimdir? Bakteriyolojinin Babası Tarafından Geliştirilen Koch Postulatları Neler Söyler?

5 dakika
6,998
Robert Koch Kimdir? Bakteriyolojinin Babası Tarafından Geliştirilen Koch Postulatları Neler Söyler? Pushkino
Bakteriyoloji'nin Babası: Robert Koch
Tüm Reklamları Kapat

Robert Koch, Alman doktor ve bakteriyologdur. 11 Aralık 1843 yılında Almanya’da Hannover yakınlarında doğmuştur. Göttingen Üniversitesi’nde tıp eğitimi görmüştür ve öğrencilik yıllarında, uterusun nöronal innervasyonu üzerine yaptığı çalışma ile araştırma ödülü kazanmıştır.

Tıp eğitimini tamamladıktan sonra bakteriyolojiye büyük ilgi duymuştur ve bu alanda çok önemli çalışmalar yapmıştır. Şarbon basili, tüberküloz basili, kolera gibi bakteriler Robert Koch’un üzerinde önemli araştırmalar yaptığı konulardandır. Üzerinde çalıştığı konular ve geliştirdiği araştırma metodolojileri, hastalıklar üzerinde bazı kriterler ortaya koymasını sağlamış; çalışmalarının ve deneyimlerinin sonucunda Koch Postulatları’nı geliştirmiştir.

Şarbonun Keşfi

Şarbona neden olan Bacillus anthracis, Robert Koch tarafından 1877 yılında tanımlanmıştır. 1876'da meydana gelen ve şarbon basilinin neden olduğu bir salgının çok fazla insanın ve çiftlik hayvanının ölümüne yol açması, Robert Koch'u salgının nedenini araştırmaya teşvik etmiştir.

Tüm Reklamları Kapat

Koch, bu konuda fareleri, tavşanları, köpekleri, kurbağaları ve kuşları kobay olarak kullanılarak, ayrıntılı aşılama çalışmaları tasarlamıştır. Hastalık nedeniyle ölen bir koyunun kanını bir fareye aşılamış ve ertesi gün farenin de öldüğünü gözlemiştir. Yaptığı ileri incelemelerde ise, ölmüş olan hayvanın kanında, lenf düğümlerinde ve dalağında çubuk şeklinde yapılar gözlemlemiştir.

Bu aşamadan sonra Koch, aynı testi ikinci bir farede yapmıştır. Koch; ilk fareden aldığı dalak kanını ikinci fareye enjekte ettiğinde ertesi gün aynı sonucu almıştır. Bu durum testin devamlı yapılması halinde, çubuk şeklindeki yapıların nesiller boyu çoğaltılabileceği düşüncesinin doğmasına neden olmuştur. Bununla beraber, bu çubukların birkaç gün sonra hastalık oluşturma kabiliyetinin azalmış olduğunu düşünmesi, bakteri ile çalışırken uygun ortam koşullarını sağlamaya yönelmesine neden olmuştur.

Koch, bu koşulların bozulması ile basildeki bazı yapıların kaybolduğunu, bazı oval yapıların ise kaybolmadığını gözlemiştir. Koch, bu oval yapıların zorlu ortamlarda ortaya çıkan sporlar olduğunu varsaymıştır. Bakterilerin olmadığı koşullarda bile bu sporların şarbona neden olabileceğini gösterdi ve bunların kirlenmiş toprağın yıllarca hastalık etkeni olarak kalabileceğini açıklamıştır.

Şarbon etkeni Bacillus anthracis ve spor yapıları
Şarbon etkeni Bacillus anthracis ve spor yapıları
Global Biodefense

Koleranın Keşfi

Kolera’nın yol açtığı salgınların geniş ölçekte olması, konu ile ilgili çalışmaların hız kazanmasına ve dünya genelinde çok fazla araştırmanın konusu olmasına neden olmuştur. Kolera ile ilgili pek çok araştırmacı aynı zaman dilimlerinde farklı yerlerde önemli araştırmalar yapmışlardır.

Tüm Reklamları Kapat

Modern epidemiyolojinin babalarından biri olarak kabul edilen İngiliz doktor John Snow, 1854 yılında Londra'nın Soho bölgesindeki kolera vakalarını dikkatlice haritalandırarak bölgedeki hastalığın kaynağının bir kuyu pompasından gelen kirli su nedeniyle olduğunu açıklamıştır. Floransa’da ise, aynı yıl Pacini, kolera hastalarına yaptığı otopsi sonucunda Vibrio olarak tanımladığı virgül şeklindeki basilleri keşfetmiştir ve bulgularını yayınlamıştır. Robert Koch ise, Pacini’nin çalışmalarından habersiz olarak, bağırsaktaki bakterilerin koleraya neden olduğunu göstermiştir. Böylelikle iki farklı bilim insanı, farklı ülkelerde aynı deneyi yaparak aynı sonuçlara ulaşmışlardır.

Kolera etkeni Vibrio cholerae
Kolera etkeni Vibrio cholerae
CDC

Tüberkülozun Keşfi

Robert Koch, tüberkülozun nedenini ve nasıl bulaştığını insanlar ve hayvanlar üzerinde araştırmış ve 1882 yılında tüberküloz basilini elde etmeyi başarmıştır. Koch, basili bütün tüberküloz hastalık vakalarıyla bağlantılı olarak gözlemlemiş, mikroorganizmayı in vitro ortamda geliştirmiş ve bu ortamdan tekrar izole ettiği mikroorganizmanın saf kültürü ile aşıladığı (enfekte ettiği) duyarlı konakçıda hastalığı gözlemlemiştir.

Tüberküloz basili bulunduktan 3 hafta kadar sonra bu çalışmasını Tüberkülozun Etiyolojisi başlıklı makalesinde yayınlamıştır. 1890 yılında Koch, tüberküloz basilinden tüberkülin denilen bir madde üretmiştir. Bu maddenin, hayvanlarda tedavi amacıyla kullanılabilirliği araştırılmış tedavide etkinliğinin olmadığı hayal kırıklığı yaratsa da, tüberkülozun tanısında kullanılabilirliği iyi bir gelişme olarak değerlendirilmiştir.

Koch'un keşiflerinin ardından, tüberküloz konusundaki ilerlemeler daha yavaş olmuştur. 1882'de Ehrlich tarafından basilin aside dirençli yapısının keşfi, 1895'te Roentgen tarafından X ışınlarının keşfi, 1907-1908'de Von Pirquet ve Mantoux tarafından tüberkülin deri testinin geliştirilmesi ve saflaştırılmış preparatın hazırlanması, Robert Koch dışındaki araştırıcılar tarafından tüberküloz konusunun aydınlatılması için sağlanan katkılardan olmuştur.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Evrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır.

Kreosus

Kreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.

Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.

Patreon

Patreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.

Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.

YouTube

YouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.

Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24-72 saat alabilmektedir.

Diğer Platformlar

Bu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.

Giriş yapmayı unutmayın!

Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.

Robert Koch, tüberküloz alanında yaptığı çalışmalar ve elde ettiği başarılarından dolayı, 1905 yılında Nobel Fizyoloji ve Tıp Ödülü’nü, 1908 yılında ise kendi ismine atfedilen ödülü kazanmıştır.

Tüberküloz etkeni Mycobacterium tuberculosis
Tüberküloz etkeni Mycobacterium tuberculosis
Microbiology Society

Koch Postulatları

Robert Koch’un tüberküloz basilini izole ederken yaptığı çalışmasında takip ettiği yol, 1884 yılında Koch Postülatları’nı ortaya koymasında önemli bir rehber olmuştur. Koch Postulatları dört ana kriterden oluşmaktadır. Bu dört kriter şu şekildedir:

  1. Hastalıklar o hastalığa özgü etkenler tarafından oluşturulmaktadır. Bu etkenler sağlıklı konağa girdiği zaman, konakta o hastalığı oluşturmaktadır. Aynı zamanda sağlıklı bireyde hastalılık etkeni bulunmamalıdır.
  2. Hastalığa özgü mikroorganizmalar, hasta bireylerden izole edilerek saf kültürlerde üretilebilmektedir.
  3. Kültür ortamında saf olarak geliştirilebilen mikroorganizma, sağlam bir konağa verildiği zaman hastalık oluşturabilmelidir.
  4. Hastalık etkeni olan mikroorganizmalar tekrar besiyerlerinde saf olarak üretilmelidir.

Robert Koch, bu görüşü bakteriyoloji alanında da uygulanabilir kılmıştır ve görüş uzun yıllar geçerliliğini korumuştur. 1980'lerde mikrobiyal hastalığın moleküler patogenezinin ortaya çıkması ise birtakım zorluklar yaratarak “moleküler” Koch’un postulatları fikrinin doğmasına neden olmuştur. Bununla beraber, bağışıklık yetersizliği olan hastalarda veya enfeksiyonun kanser patogenezinde olduğu gibi 'dolaylı' bir rol oynadığı durumlarda Koch’un postulatlarının yardımcı olmadığı kabul edilmiştir.

Günümüzde, Robert Koch’un postulatları, öncelikle hastalığın patogenezini düşünmek için yararlı bir çerçeve sunuyor olsa da, postulatların gelişme süreci halen ilgi uyandırmaktadır.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
Özetini Oku
29
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 16
  • Bilim Budur! 9
  • Merak Uyandırıcı! 8
  • İnanılmaz 2
  • Umut Verici! 2
  • Muhteşem! 1
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • Güldürdü 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 12/12/2024 13:07:48 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/9145

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Taklit
Sars Virüsü
Salgın
Hücre
Göğüs Hastalığı
Gazetecilik
Şiddet
Ribozim
Nükleer Enerji
Kuantum Fiziği
Aminoasit
Afrika
Organ
Periyodik Cetvel
Malzeme
Bilim İnsanı
Fosil
Organizma
Hava
Yörünge
Komplo Teorisi
Yaşanabilir Gezegen
Bilim Tarihi
Kurbağa
Kadın Doğum
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
H. Aslan, et al. Robert Koch Kimdir? Bakteriyolojinin Babası Tarafından Geliştirilen Koch Postulatları Neler Söyler?. (12 Ağustos 2020). Alındığı Tarih: 12 Aralık 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/9145
Aslan, H., Bakırcı, Ç. M. (2020, August 12). Robert Koch Kimdir? Bakteriyolojinin Babası Tarafından Geliştirilen Koch Postulatları Neler Söyler?. Evrim Ağacı. Retrieved December 12, 2024. from https://evrimagaci.org/s/9145
H. Aslan, et al. “Robert Koch Kimdir? Bakteriyolojinin Babası Tarafından Geliştirilen Koch Postulatları Neler Söyler?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 12 Aug. 2020, https://evrimagaci.org/s/9145.
Aslan, Hacer. Bakırcı, Çağrı Mert. “Robert Koch Kimdir? Bakteriyolojinin Babası Tarafından Geliştirilen Koch Postulatları Neler Söyler?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, August 12, 2020. https://evrimagaci.org/s/9145.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close